Op vijf dagen tijd bepaalt de Belgische nationale ploeg straks – op 10 en 14 november – haar toekomst. Slagen de Rode Duivels er niet in op de Heizel en in Praag Tsjechië uit te schakelen voor het WK in 2002, dan staat hen een vol jaar inactiviteit te wachten. Pas in de herfst van volgend jaar komen de kwalificatiewedstrijden voor Euro 2004, waarvan de loting eind januari in Porto plaatsvindt, eraan. Vriendschappelijk voetbal dus, het is de nachtmerrie van coaches en bondsleiders. Spelers zijn niet gemotiveerd, het publiek evenmin zodat de kosten hoger oplopen dan de inkomsten.
Tijdens de recente vergadering van de Uefa in Praag werd aan de bondsvertegenwoordigers een plan voorgelegd voor een nieuwe Europese competitie voor nationale elftallen. Deze zou dienst doen als alternatief voor de achterhaalde vriendschappelijke wedstrijden. Het voorstel werd ingediend door Lars-Christer Olsson, de vroegere secretaris-generaal van de Deense bond en momenteel directeur bij de Uefa van het departement profvoetbal en marketing. Olsson beantwoordde daarmee aan de nood van de kleine en middelgrote Europese landen, die zelden aan internationale competities deelnemen en een bron van inkomsten zoeken in een nieuwe formule van vriendschappelijke interlands.
Het eerste alternatief bestaat uit een bekercompetitie over drie jaar met een kwalficatie- en een eindronde. De nummers 8 tot 51 op de Uefaranking werken eerst in 8 groepen van 4 een competitie af met thuis- en uitwedstrijden. De acht groepswinnaars spelen play-offs, waarvan de vier winnaars de eindfase betwisten. Daarna komt de top 8 op de Europese ranglijst – of de top 7 plus de Europese kampioen – aan bod om een competitie in groepen van 4 met heen- en terugwedstrijden af te werken. De groepswinnaars en de nummers twee zijn geplaatst voor de eindfase, samen met de vier winnaars van de lager geklasseerdee groepen.
Maar Lars-Christer Olsson heeft ook aan een Ligaformule gedacht. Hierbij worden de landen volgens hun sterkte en hun sportieve waarde in groepen ingedeeld en spelen ze een competitie met heen- en terugwedstrijden. De winnaars promoveren en de hekkensluiters degraderen, wat spanning en sportieve interesse garandeert.
Het derde voorstel bestaat uit een jaarlijkse competitie tussen alle leden van de Uefa. In een eerste fase worden de landen in drie groepen verdeeld volgens de Uefaranking. De best geplaatste ploegen in elke groep komen uiteindelijk in de finale tegenover elkaar te staan volgens een nog te bepalen formule, ko-systeem of eindronde.
Het ging er in Praag uiteraard vooral om de bal aan het rollen te brengen en een discussie los te weken. Op basis van de gekozen formule kunnen daarna de marketingmogelijkheden worden onderzocht. Het is duidelijk dat er voor 2004, dus na het EK in Portugal, niet aan de start van een dergelijke nieuwe competitie kan gedacht worden. Het slot met een eindtornooi zou immers pas in 2007 kunnen plaatsvinden.
Dat is net op tijd om aan de kwalificaties voor Euro 2008 te beginnen, waarvoor een hele resem landen of combinaties van landen kandidaat-organisator zijn. Er is Schotland, er is de combinatie Zwitserland-Oostenrijk, de combinatie Griekenland-Turkije en ook de combinatie van Skandinavische landen die, met de Zweed Lennart Johansson aan het hoofd van de Uefa, uiteraard de grootste kans lijkt te maken. Hoe dan ook : 2008 is nog ver.
door Mick Michels
