Vooraf leek iedereen het erover eens: de Rode Duivels zouden in de wedstrijd tegen Italië eindelijk de afwachtende houding moeten afleggen en voetballen met de druk naar voren, met het accent op de offensieve kracht van deze zo bejubelde ploeg.

Maar er is iets waardoor dat steeds weer niet lukt. Is het onze volksaard? De angst om risico’s te nemen? De opdrachten van een bange trainer? De Rode Duivels toonden tegen Italië geen moed en geen durf. Maar vooral: er zat geen systeem in de ploeg. Dan worden je mankementen op het hoogste niveau op een pijnlijke manier blootgelegd. Italië overtroefde België op technisch en tactisch vlak. De Azzurri beschikken zeker niet over een topteam, maar het is wel een ploeg met een duidelijke structuur, met spelers die weten waar ze moeten staan en lopen, gestuurd en geslepen door een trainer, Antonio Conte, die dat straks ook bij Chelsea gaat doen, net zoals hij vijf jaar geleden in geen tijd Juventus naar zijn hand zette. Dat zijn ingrepen waartoe Marc Wilmots tot op dit moment niet in staat is gebleken.

Natuurlijk kan je de bondscoach niet aanwrijven dat spelers, zoals bijvoorbeeld Kevin De Bruyne, uit vorm zijn. Maar je kan wel vaststellen dat de fouten terugkeren die je in de voorbereidingswedstrijden zag. En je mag je afvragen welke vooruitgang deze ploeg de laatste twee jaar heeft gemaakt. Het antwoord is ontnuchterend simpel: geen. Het sprankelend voetbal dat deze generatie wordt toegedicht, viel zelden te zien, de tijdelijke eerste plaats op de FIFA-ranking verdoezelde veel. In belangrijke toernooien zijn de gerenommeerde tegenstanders een maat te groot. Argentinië tijdens het WK in Brazilië en nu Italië. Een middel om het na de rust om te gooien was er niet.

Uiteraard is er na deze nederlaag nog niets verloren. Ierland en Zweden zijn straks tegenstanders van een minder kaliber. Maar het blijft in deze ploeg wachten op een flits, op een bevlieging, van bijvoorbeeld Eden Hazard. Die was tegen Italië nog een van de betere Belgen. Maar een zoektocht blijft het niettemin ook voor hem. Terwijl de aanvoerder brandde van ongeduld om zich te manifesteren in het land waar hij als voetballer groot werd.

Frankrijk probeert zich tijdens dit EK van een aantal demonen te bevrijden. Het klonk haast triomfalistisch toen president François Hollande na de openingswedstrijd van het gastland tegen Roemenië riep iedereen te complimenteren omdat er geen incidenten waren geweest. Het was alsof hij zijn land uit een diepe depressie wilde tillen. Eén dag later braken er in Marseille zware rellen uit tussen Engelse en Russische hooligans. De UEFA dreigde bij herhaling de beide landen uit te sluiten. Een maatregel die je nooit hard kan maken en die vreemd klonk vanuit een federatie zonder leider. Wie kan er dergelijke taal in de mond nemen op een schip zonder kapitein? En zou dat de excessen die haast inherent zijn aan grote toernooien een halt toeroepen? Ultra’s kicken op aandacht. Je geeft ze het best geen vrijbrief om nog meer schade aan te richten.

Frankrijk geeft tijdens dit EK niet echt de indruk een land in oorlog te zijn, ook al zijn er voor de beveiliging 90.000 soldaten en militairen opgetrommeld. De dag voor de openingswedstrijd vielen ze in het Parijse straatbeeld nauwelijks te ontwaren. Los van het hooliganisme blijft vooral de angst voor terreur het toernooi overheersen: geen bondscoach die nog niet is gevraagd hoe zijn ploeg daarmee omgaat.

Van grote toernooien wordt gehoopt dat ze het zelfbeeld van een land opkrikken. Zo was het tijdens het WK van 2006 in Duitsland, dat uitgroeide tot een zomerparade waarin de voormalige DDR zeventien jaar na de eenmaking voor het eerst deel leek uit de maken van het herenigde Duitsland. En zo was het ook tijdens het EK van 2010 in Zuid-Afrika, al keerde de sinistere realiteit daar snel terug.

Voor Frankrijk gaat het om veel meer. Om het verwerken van een trauma. Dat kan het best met een finale. En met een Europese titel. Het zal de bevolking een goed gevoel geven. Een tijdelijk goed gevoel. Want de noodtoestand in dit land is verlengd tot en met het einde van de Ronde van Frankrijk. Precies 40 jaar nadat een Belg die voor het laatst won. Het was een memorabele triomf, waar de Rode Duivels na de uitschuiver van maandag nog ver van verwijderd zijn.

Deze ploeg heeft de laatste twee jaar geen vooruitgang gemaakt.

DOOR JACQUES SYS

Deze ploeg heeft de laatste twee jaar geen vooruitgang gemaakt.