Precies vijf jaar geleden redde Maged Samy een zieltogend Lierse van de dood. Vandaag treedt de man die toen droomde van de Champions League opnieuw op de voorgrond.

September 2007. Lierse is net naar tweede gezakt en het water staat de club tot aan de lippen. Spelers worden met uitstel betaald en de vzw heeft een algemene vergadering gepland met als voornaamste agendapunt het faillissement. Alleen moet voorzitter Leo Theyskens dringend naar Egypte. Misschien vindt hij daar nog een sponsor, grapt toenmalig CEO Neel De Ceulaer. Een paar dagen later denkt De Ceulaer aan een grap wanneer Lierses advocaat Vic Van de Sande, die met Theyskens mee was, meldt dat de voorzitter een kandidaat-investeerder heeft gevonden.

Via de Nederlandse wielerploegleider Jan Gisbers is Theyskens in het uur van de nood getipt betreffende Wadi Degla. Gisbers ontmoette de Egyptenaren in Nederland, waar ze de mogelijkheid onderzochten om een club over te nemen. Eerder hadden ze al de Engelse en Nederlandse markt verkend en in België was er aan de overname van Antwerp gedacht, net als Lierse een club die haar eigen gronden bezit. Een paar weken later wonen de broers Maged en Adel Samy de tweedeklassewedstrijd Lierse-Namen bij. Op 15 november kondigen ze op een persconferentie aan dat Lierse overgenomen wordt. Het idee om de naam, de kleuren en het logo te veranderen in die van Wadi Degla, laten de broers vallen.

Op de persconferentie geeft Maged Samy de reden waarom Wadi Degla een Belgische club koos: “Simpelweg omdat hier niet-Europese spelers ingepast kunnen worden en er geen limiet op hun aantal staat. Er zijn er nog, zoals het minimumloon en dergelijke meer.” In Engeland mogen enkel buitenlanders aan de slag die de afgelopen twee jaar twee derde van de A-interlands speelden en in Nederland zijn de minimumlonen voor niet-EU-spelers een stuk hoger dan in België.

Priester

Deze maand is het niet alleen vijf jaar geleden dat Wadi Degla Lierse overnam, maar wordt ook het tienjarig bestaan van het bedrijf gevierd. Het verhaal gaat dat Maged en Adel (die niet alleen zakenman, maar ook Koptisch priester en vader van drie kinderen is) én hun vennoot Maged Helmy met geld dat was bijeengebracht door de Koptische christengemeenschap uit Egypte een bedrijf oprichtten in telecommunicatie. Algauw worden de activiteiten van Wadi Degla uitgebreid naar immobiliën, multisportclubs en vakantiecentra. Het voetballicht ziet Maged Samy wanneer hij in 1998 voor zijn tv ASEC Mimosas uit Abidjan de Afrikaanse Champions Leaguefinale ziet winnen. Bij de Ivorianen heeft Jean-Marc Guillou het clubbestuur overtuigd om de finale te laten spelen door jongens die opgeleid zijn in de plaatselijke academie. Samy contacteert Guillou, die een academie opstart in Egypte, en richt Wadi Degla Football Club op, die van start gaat in vierde klasse zoals elke nieuwe Egyptische club. Vervolgens worden academies geopend in Ghana en Thailand. Pas na de overname van Lierse wordt, in september 2008, de academie in Tongerlo opgericht.

Anderhalf jaar na de overname legt Maged Samy uit wat hij met de overname van Lierse en de oprichting van de Belgische academie beoogt: “Als je ziet hoeveel winst er gemaakt kan worden met transfers, maakt dat je hongerig. Als zakenman denk ik dat je, als je een goeie visie hebt, in voetbal een Ronaldo of Messi kunt maken en zo je investeringen kunt recupereren. Iedereen vindt het normaal dat Europese topclubs Afrikaans talent komen weghalen. Tot nu toe kwamen Europese clubs de betere talenten uit mijn land weghalen, nu kom ik hen zelf tonen in Europa: ze spelen bij Lierse. Wie hen wil kopen, geeft geld aan mijn club en op die manier recupereer ik mijn investering. In vergelijking met de eigenaars van PSV, Chelsea of iemand die Anderlecht wil overnemen, investeer ik weinig. Lierse kost me geen honderden miljoenen.”

Feestpreses

Bij Lierse zien de spelers de nieuwe Egyptische eigenaar graag komen. Eindelijk worden ze correct betaald, tot de laatste euro. “Plots was the sky the limit“, zegt een speler van toen. “Maged sprak klare taal. Wat hij zei, gebeurde ook.”

Nog geen jaar later is voorzitter Theyskens weg bij de club. Aanleiding is de transfer van Dinamo Zagreb naar Dinamo Kiev van de Kroatische international Ogden Vukojevic. Die was na een anoniem halfjaar op het Lisp teruggekeerd naar zijn land, met een clausule dat Lierse bij een transfer twintig procent zou krijgen. En nu zou Kiev 8 miljoen neerdokken: dat betekent 1,6 miljoen euro voor Lierse. Maar bij aankomst in Zagreb meldt Theyskens dat de verkooprijs uiteindelijk slechts 5 miljoen bedraagt. Maged, die vermoedt dat er gesjoemeld werd, is razend. De samenwerking met Theyskens is afgelopen.

Weinig tweedeklasseclubs werken met een budget van 7 miljoen en spelers met maandlonen van een paar honderdduizend euro. Indien de spelers in Mageds eerste volledige seizoen (2008/09) kampioen worden, krijgen ze een vakantiehuis in Egypte cadeau. Zover komt het niet, want uiteindelijk wordt STVV kampioen. Het jaar daarop is de promotiepremie al een stuk kleiner. Maar wanneer de spelers tijdens dat seizoen een ministage in de Ardennen niet zien zitten, omdat dat eindelijk eens een moment had kunnen zijn waarop ze met vrouw en kinderen samen zijn, zegt Samy genereus: “We gaan samen naar Egypte. Breng vrouwen en kinderen maar mee.” In plaats van een week keihard te trainen doen de spelers aan sightseeing en varen ze op de Nijl.

Om een beter zicht te krijgen op de zaak vestigt Maged, die zich van zijn vennoten om de Belgische activiteiten mag bekommeren, zich in Lier, waar hij een huis betrekt niet ver van dat van Neel De Ceulaer. Bij de familie De Ceulaer is hij altijd welkom. Niet voor niets wordt Neel in Egypte Mageds Belgische vader genoemd. De voorzitter valt in en rond Lier op door zijn flamboyante levensstijl. De ‘feestpreses’ ontdekt het Belgische bier en het rijke Vlaamse uitgaansleven, en apprecieert vrouwelijk schoon. Hij bezit twee Ferrari’s maar wil ook graag nog die van Tomasz Radzinski kopen.

OCMW

Mensen ontslaan die hun werk niet goed doen, is niet Mageds sterkste kant. Wanneer Lierse bij de eerste volledige campagne van Maged de titel in tweede lijkt te missen, zet trainer Herman Helleputte een stap opzij. De spelers zijn not amused wanneer Helleputte prompt benoemd wordt tot technisch directeur. “Dan gaat hij er eindelijk uit omdat het als trainer niet werkte, en krijgt hij promotie, zodat hij zeggenschap krijgt over het lot van de spelers”, zegt een toenmalige voetballer. Later zou Helleputte aan de slag gaan in een voetbaltalentenshow in Egypte, maar door de politieke omwenteling daar gaat dat niet door. Vandaag staat Helleputte nog op de loonlijst van Lierse, waarvoor hij scoutingopdrachten vervult. Het ‘OCMW van Lier’ wordt Lierse genoemd: “Mensen die er niets van terechtbrachten, krijgen een andere job en worden soms zelfs beter betaald.”

Maged ziet dat anders: “Lierse is een familieclub. Herman Helleputte is lid van mijn familie. Geld verliezen doe je niet door je familie aan boord te houden, wel door familieleden op de verkeerde positie te behouden. Vergelijk het met een autobus: de bestuurder heeft het recht te zeggen wie waar mag gaan zitten.”

Het duurt tot vorige week eer iemand zo’n aanbod weigert en de eer aan zichzelf houdt. De net ontslagen trainer Chris Janssens wil geen andere functie: “Want geld verdienen en niets doen is niets voor mij.”

Terug naar 2010. Helleputtes opvolger, Aimé Anthuenis, klaart de klus (promotie) wél, maar wanneer de toonaangevende spelers Maged influisteren dat het met de Wase trainer niets wordt, stelt de Egyptenaar Aimé voor om in Egypte Wadi Degla te gaan trainen. Wanneer Anthuenis voor de eer bedankt (“te warm”), krijgt hij toch een nieuw contract. Al in de voorbereiding loopt het helemaal fout. Anthuenis krijgt niet de spelers die hij wil en degenen die er wel zijn, geven achteraf aan dat ze veel te licht trainden en nooit tactische richtlijnen kregen. Maar Samy komt uit een cultuur waar respect voor oudere mensen hoog aangeschreven staat en Anthuenis heeft een palmares om u tegen te zeggen, als ex-bondscoach én trainer die de door Maged zo begeerde Champions League heeft meegemaakt. Daarom ook krijgen spelers als Joseph-Desiré Job en Roudolphe Douala na de promotie een nieuw contract, terwijl ze nog amper vooruit raken. Want Job heeft wél twee WK-rondes gespeeld met Kameroen, al is dat ondertussen al van 1998 en 2002 geleden. Maged Samy blijft gefascineerd door namen. Wanneer een halfjaar later op stage in Egypte de trainersstaf een negatief advies geeft na een test van Ibrahim Ayew (broer van de Marseillespelers André en Jordan), staat de speler tot verbazing van de Liersespelers plots met een contract in Lier. Verbijsterd zien ze hoe Samy een arm om Ayew legt en zegt dat die er zeker voor moet zorgen dat zijn pa eens naar Lierse komt. Ayews vader is Abedi Pele.

Mislukte transfers

Na de titel in tweede wil Samy tien nieuwe spelers aantrekken, “onder wie vier topspelers. Met topspelers bedoel ik: internationals, niet ex-internationals. Ik ga investeren in nog eens vier Radzinski’s.” Samy wil maximaal 28 spelers in de kern, “omdat ik de salarislast niet wil verhogen.” Met die salarissen loopt het de spuigaten uit. Wat een speler vraagt, krijgt hij doorgaans ook. Wanneer Lierse interesse heeft voor een speler, weet iedereen dat die nergens anders in België zo veel geld zal krijgen. Wanneer zijn medewerkers hem aanmanen om wat minder te betalen, snoert hij hen de mond met: “Het is toch mijn geld?” Maar het rendement blijft ondermaats. Al wil Samy daar niet van weten. Gevraagd naar de vele mislukte transfers is zijn wedervraag: “Welke mislukte transfers? Mijn spelers zijn mensen en ik heb niet het recht om hen zomaar te veroordelen. Allemaal hebben ze ons iets bijgebracht, de één al meer dan de ander.”

De spelers worden serieus in de watten gelegd, maar het respect dat hij daarvoor denkt te krijgen, ontvangt Samy niet. Wanneer hij hen afgelopen lente voor de halve finale van de beker tegen Lokeren een motivatiespeech geeft, nadat hij is begonnen met te zeggen dat hij een mooie premie uit eigen zak betaalt, blijft het even stil. De spelers zijn geroerd, denkt de voorzitter. Tot een speler koud vraagt: ” How much?”

De eerste jaren vindt iedereen het hip, een voorzitter die in het Themacafé rondjes betaalt en die op verplaatsing meegaat met de bus en in de spionkop gaat staan. Maged vindt het ook allemaal leuk, tot hij voor een thuismatch tegen Genk in de tribune een spandoek ziet met daarop ‘ Exit Neel‘, hoewel Samy vooraf de supporters gevraagd had om dat niet te doen. Wanneer hij verbijsterd het veld op loopt om de fans daarop te wijzen, wordt hij niet gevolgd. Die avond breekt het supportershart van Samy.

Gazzetta dello Sport

Intussen is de Egyptische Lente uitgebroken. Door de onzekere toestand mag het geld maar met mondjesmaat weg uit Egypte. Er staan limieten op wat overgeschreven mag worden naar buitenlandse rekeningen en op wat cash mag worden meegenomen. Op de eerste dag van de transferperiode (1 juli 2011) is verdediger Erwin Zukanovic al in de auto op weg naar het Lisp wanneer Lierse doorkrijgt dat het qua transfersom een veelvoud gaat betalen van wat contractueel als opstapsom in het contract van de speler is vastgelegd, plus nog eens een riant loon erbovenop. De deal wordt afgeblazen, de makelaars hebben door dat het manna niet langer zomaar uit de hemel op het Lisp valt. In november zijn Maged en Adel Samy en Maged Helmy stil wanneer de nieuwe CEO Jesse De Preter een projectie maakt van de gemiddelde spelerslonen in België en daar de spelerslonen van Lierse tegenover zet. Besparen wordt het nieuwe ordewoord, Maged moet zich voortaan aan een budget houden, al is dat niet omdat de omzet van Wadi Degla daalt. Integendeel. Van de totale omzet van het bedrijf werd meer dan twee derde alleen al in de laatste drie jaar gerealiseerd. Onder president Moebarak zat het bedrijf niet bij de vriendjes, nu heeft het vrije toegang tot de markt. Een paar jaar geleden woog Lierse op het totale budget van Wadi Degla nog flink door, vandaag zou dat aandeel een stuk lichter uitvallen. Niet alleen omdat Lierse zo veel bespaard heeft, ook omdat de inkomsten van het moederbedrijf fel gestegen zijn.

In Egypte voelt Wadi Degla het gewicht van Lierse amper. Lierse is er een mooi visitekaartje, hoe weinig de club sportief ook voorstelt op het internationale vlak. Want hoeveel Egyptenaren bezitten een buitenlandse voetbalclub? Niet weinig trots ziet Maged Samy zich op een dag afgebeeld in de Gazzetta dello Sport op een pagina met foto’s van buitenlandse clubeigenaren. Daar staat hij toch maar mooi, tussen Mohamed Al Fayed en sjeik Mansour.

Een paar weken geleden vond Maged Samy, die tijdens de besparingsronde op de achtergrond is gebleven, dat Lierse weer wat meer van zich mag laten horen. Plots moet Lierse play-off 1 halen, terwijl voorheen hooguit sprake was van een twaalfde plaats. Zijn plannen blijven ongewijzigd, ook als de fans spandoeken ophangen met ‘ Maged wa minder?’ en andere, meer primaire reacties. Want stilaan is het tijd om te incasseren, op voorwaarde dat Lierse niet zakt. Met het verzamelde talent van de drie academiën moet Lierse over twee jaar een mooie ploeg kunnen maken. Dan kan er eindelijk werk gemaakt worden van de verkoop van spelers, nadat er in vijf jaar 30 miljoen euro in de club is gestopt.

DOOR GEERT FOUTRÉ – BEELDEN: IMAGEGLOBE

In Egypte voelt Wadi Degla het gewicht van Lierse amper.