De voorlopige toewijzing van het voetbalcontract aan Belgacom zorgde vorig weekend voor veel nervositeit. De vrees voor een juridisch kluwen is groot.

Ongeveer één uur heeft profligadirecteur Jean-Marie Philips kunnen genieten van de vreugde omtrent het nieuwe tv-contract dat de voetbalwereld de komende drie seizoenen jaarlijks zo’n 36 miljoen euro kan opleveren. Zodra het nieuws echter doorsijpelde naar de diverse hoofdkantoren van degenen die het contract misliepen en ze daar het rekensommetje van de verliezen maakten, sloeg de sfeer om. Vanuit diverse hoeken werd Philips onder vuur werd genomen. Met name Michel D’Hooghe, die zich zaterdag officieel op de vlakte hield en liever doorverwees naar Brussel voor commentaar, roerde zich achter de schermen. Zaterdag opperde de Club-voorzitter nog openlijk om de deadline van maandagnamiddag vijf uur maar blauwblauw te laten. Op die manier konden de partijen in alle rust naar een vergelijk zoeken. Anderlecht wist niet goed hoe te reageren en hield zich voor één keer op de achtergrond. Het heeft lucratieve sponsordeals met Belgacom én Canal Plus, een winnaar én een verliezer, en wilde geen van beide bruuskeren.

Ze zweetten vrijdag, de leden van de tv-commissie, toen ze winnaars en verliezers ontmoetten op de bond. Naast Philips gaven LouisCroonen, mee aan de wieg van VTM, maar zo neutraal mogelijk als onderhandelaar, Mogi Bayat en Herman Wijnants present om bijkomende vragen te beantwoorden. Want het accepteren van het bod van 36 miljoen euro van Belgacom had bij de tegenpartij voor kwaad bloed gezorgd en hevige verwijten vlogen heen en weer.

Grosso modo stonden er twee blokken tegenover elkaar : Belgacom en de VRT aan de ene kant, en het blok VTM-Telenet aan de andere kant. Telenet en Belgacom hebben allebei plannen om dit najaar te starten met digitale televisie en gokten vooral op het binnenhalen van de rechten op de live wedstrijden. Voor de VRT en VTM waren de samenvattingen belangrijk, al zat VTM via Canal + (dat het overnam van Telenet) ook in de boot voor live verslaggeving.

Beide blokken hadden ongeveer hetzelfde bedrag over voor de zes voetbalpakketten, met dien verstande dat de VRT het bieden aan Belgacom liet, terwijl Telenet en VTM elk apart een envelop indienden. Globaal kwam Belgacom voor zes pakketten uit op 31,2 miljoen euro en was het gecombineerde bod Telenet-VTM iets hoger : 31,5 miljoen euro. Alleen speelden de mensen van Belgacom het iets leper en beloofden ze bij de toewijzing van alle pakketten een extra bonus van 4,8 miljoen euro, terwijl Telenet slechts een bonus van 2 miljoen euro beloofde als het twee van de zes loten kreeg toegewezen. Op die manier kom je uit op 36 miljoen aan de ene kant en 33,5 aan de andere kant.

Beneden de taalgrens zat de RTBf in een vreemde situatie. Vertegenwoordigers van de Franstalige openbare omroep moesten geen concurrentie dulden van hun commerciële tegenhanger RTL-TVi en hielden hun bod op 2,75 miljoen euro per jaar voor samenvattingen, amper iets meer dan wat ze sinds een paar jaar betaalden. Belgacom zoekt naast de VRT ook nog naar een partner ten zuiden van de taalgrens en komt dan bijna automatisch uit bij de RTBf.

Vrijdag defileerden ze allemaal op de bond voor meer uitleg, de ene al wat misnoegder dan de andere. Belgacom-vertegenwoordigers toonden zich verbaasd dat er door de profliga bij de aankondiging van de voorlopige toewijzing nog een opening voor een hoger bod werd gelaten. Dat moest dan wel tien procent hoger zijn dan het nu al indrukwekkende cijfer van 36 miljoen euro, maar het verbaasde toch de vertegenwoordigers van het bedrijf, die kwamen polsen of zij ook nog een bijkomend tegenbod mochten indienen. Op de achtergrond speelt de beursnotering van de communicatie-gigant. De aankondiging van de voorlopige toewijzing woensdag werd gehouden na het sluiten van de beurs, maar vrijdag stegen de aandelen al met 0,4 procent. Peanuts, maar het was dan ook een rustige vakantiedag. Eventuele problemen bij de toewijzing van het contract zou de profliga op claims van aandeelhouders te staan kunnen komen.

Uiteraard waren ze vooral bij het kartel VTM-Telenet ontgoocheld. Hun lobbywerk bij de top van de voetbalwereld was mislukt, Telenet moet zijn digitale tv lanceren zonder een lokkertje als het Belgische voetbal, terwijl VTM met een Canal-Plus-poot zit die nog wel een reeks buitenlandse voetbalrechten bezit, maar geen Belgisch voetbal meer. De zender zelf mag een aantal sportprogramma’s schrappen bij gebrek aan voetbalbeelden. De vrije nieuwsgaring blijft uiteraard en je kan altijd beelden bij de concurrentie aankopen, maar de VRT merkte het eerder al : met slechts een paar minuten voetbalbeelden vul je lastig een programma. Omdat het contract inzake de Champions League pas in 2006 ingaat, riskeert de commerciële omroep volgend seizoen grotendeels in de kou te blijven staan. VTM heeft, samen met de RTBf, wel nog één jaar de rechten op de thuiswedstrijden van de Rode Duivels.

De twee verliezers vergaderden vorig weekend aanhoudend om te zien hoe ze moesten reageren en schakelden hun relaties in om de beslissing over de toewijzing nog even uit te stellen. Roland Duchâtelet, STVV-voorzitter, liet de profliga zaterdag weten dat Telenet bezig was alle voorzitters uit eerste klasse te contacteren, terwijl Michel D’Hooge dus voorzichtig opperde of de beslissing niet moest worden uitgesteld. Voorzitter Philips leek vorig weekend echter niet geneigd daarop in te gaan : “We hebben al in december gesteld dat we op 9 mei zouden beslissen. Je moet de houder van de rechten ook de kans geven het nieuwe seizoen voor te bereiden.”

Philips is wel als de dood voor een juridisch conflict. “Ik hoop dat we tot een consensus komen, want het kan niet de bedoeling zijn dat het claims regent én dat het geld dat we voor ons voetbal binnenhaalden, voor een deel opgaat aan proceskosten.” Dat kan, want er zitten wat zwakke punten in de toewijzing. Zo bood Telenet effectief veel meer dan Belgacom (4 miljoen euro versus een half miljoen) op het pakket pay per view en boden VTM en RTBf samen 7,75 miljoen euro op de rechten van de samenvattingen, terwijl Belgacom daar maar 6 miljoen euro voor veil had.

Voor de kijker ziet het scenario er – onder voorbehoud – vanaf augustus als volgt uit : samenvattingen van wedstrijden uit eerste klasse plus een weekmagazine met achtergrondreportages zullen te zien zijn op VRT. Als extraatje beloofde de vertegenwoordigster van Belgacom woensdag een live wedstrijd op zondag om 18 uur en allicht komen ook de tweedeklassers aan bod op de openbare zender. Voor 200.000 euro verzekerde Belgacom zich immers van de uitzendrechten op de eindronde en van tien kampioenschapswedstrijden. De meeste wedstrijden zullen echter te volgen zijn op de nieuwe digitale zender, te ontvangen via een adsl- of vdls-lijn en een decoder, de zogenaamde set-top box. De prijs van een maandabonnement zal allicht schommelen tussen 30 en 40 euro.

De grote winnaars zijn de clubs, die nu plots jaarlijks – ervan uitgaande dat de toewijzing op 36 miljoen blijft – 21 miljoen euro extra mogen verdelen. Van die 21 miljoen gaat 51 procent naar de topvijf en 19 procent naar de rest (13 of 12 als Brussels zich redt, maar geen licentie krijgt en dus verplicht naar derde klasse zakt). Omgerekend betekent dat voor de kleintjes ongeveer 500.000 tot 750.000 euro extra, terwijl de groten tot drie miljoen euro extra kunnen beuren. Dat dicht hun deficit op het nationale vlak, maar niet de kloof met de rest van Europa. Op dat vlak blijft België een kleintje, digitale tv ten spijt.

door Peter T’Kint

Ploegen uit de top-vijf kunnen volgend jaar tot drie miljoen euro extra beuren.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content