Game of Thrones

© belgaimage

Anderlecht haalde de koning van de Ghelamco Arena naar het Astridpark. De onthoofde Buffalo’s likken hun wonden. De beste tv-serie van het moment is niets vergeleken met de strijd in de Jupiler Pro League. Verslag vanop de twee fronten in Gent en Brussel.

Gisteren/dinsdag werd in het Constant Vanden Stockstadion het definitieve levensverhaal voorgesteld van Robbie Rensenbrink, ‘De Slangenmens.’ Rensenbrink belandde via Club Brugge in België, maar zou vooral bij Anderlecht de mensen op de banken krijgen met zijn sierlijke, maar ook efficiënte dribbels. Dat ze vandaag in het Astridpark nog altijd champagnevoetbal verwachten, is de erfenis van wat Rensenbrink en voor hem Paul Van Himst er lieten zien. Dat werd voortaan de norm, en zo hoog ligt de lat er nog steeds, al deed de voormalige trainer René Weiler die hunkering nog af als voer voor romantici.

De komst van Rensenbrink was deze week al het tweede signaal van hoop dat het misschien toch nog ooit wordt zoals vroeger. Op dezelfde moment als de Nederlandse oud-topvoetballer, maakt ook Hein Vanhaezebrouck zijn opwachting bij paars-wit. Vanhaezebrouck staat bekend als pleitbezorger voor dominant voetbal, balbezit en drang naar voren.

Precies een week geleden beleefde Anderlecht thuis tegen Celtic het dieptepunt van de afgelopen jaren. Met het schaamrood op de wangen droop de thuisaanhang af. Ook de entourage van paars-wit vond dit een avond om gauw te vergeten. Thuis tegen Celtic had de thuisploeg amper 36 procent balbezit, tegenover 64 procent voor de Schotten. Enthousiast vroeg de Schotse pers na afloop hun trainer hoe het voelde om nog eens een Europese uitwedstrijd in de Champions League te winnen, nog maar de tweede sinds 2001 – in 2012 won Celtic nog eens bij Spartak Moskou. Ze schrokken er bij de Schotse kampioen zelf van hoe makkelijk ze Anderlecht tegen het canvas kregen. Het was schokkend om interim-trainer Nicolás Frutos na de match te horen uitleggen waarom hij, zelf een ex-aanvaller, tegen een Europese tegenstander van dit niveau thuis uitpakte met vijf verdedigers en twee controlerende middenvelders. Om meer zekerheid in te bouwen tegen een ploeg die bekend was om zijn vele balbezit, klonk het. Vorige week maakte het Zwitserse voetbalstatistiekenbureau CIES ook bekend dat Celtic van alle ploegen uit de 35 voornaamste Europese competities het meeste balbezit had. Met liefst 70,8 % ging het Dortmund (70,22%) en PSG (67,7%) vooraf, al dient daar bij aan gestipt dat de groen-witten in een Mickey Mousecompetitie uitkomen met maar één of twee valabale tegenstanders. Logisch dat je daar als topploeg vaak de bal hebt.

Meer zekerheid inbouwen lukte bij Anderlecht woensdagavond ook al niet: de tegengoals waren weggevertjes van de eigen verdedigers. Na die wedstrijd was het voor iedereen duidelijk dat, als Frutos nog had gehoopt om hoofdtrainer te blijven, die kans verkeken was. Dat had ook iets te maken met wat zich eerder die woensdag vijftig kilometer verderop had afgespeeld, in het oefencomplex van AA Gent.

De rol van Mogi

Twee weken geleden scheen de zon nog in de Gentse Ghelamco Arena. Daar gaf toen een strijdbare Michel Louwagie aan dit blad na lang stilzwijgen een interview. De zege tegen Oostende had de Buffalo’s moed gegeven, al was het sportief niveau niet zo goed als sommigen wel lieten uitschijnen. Maar twee dagen voor die match had voorzitter Ivan De Witte de knoop doorgehakt: de club koos voor Vanhaezebrouck, ongeacht de komende uitslag(en).

Vier dagen later wisten de Gentse bestuurders niet wat hen overkwam toen ze op de persconferentie na de onverwacht verloren thuismatch tegen Zulte Waregem de trainer hoorden zeggen dat hij het allemaal nog eens moest bekijken. Kortom: Gent koos voor Vanhaezebrouck in goede en ook kwade dagen, maar de trainer zag het zelf niet meer zitten. Een gesprek dinsdagavond, waarin men hem alsnog wilde overtuigen om door te gaan, zou beslissend zijn.

Dealmaker Mogi Bayat was vorige week dinsdag al vanaf vijf uur ’s middags in Gent, waar hij probeerde het steeds kleiner wordende krediet dat hij in de Ghelamco Arena krijgt, groot genoeg te houden om er ook na het vertrek van Hein zijn macht te behouden. Al eerder had Mogi, de facilitator waar Anderlecht en Gent graag op steunen bij moeilijke deals, zichzelf bij Gent in een moeilijke positie gebracht door Adrien Trebel bij paars-wit onder te brengen. Ook de move van Sven Kums naar Anderlecht, terwijl Gent hem ook terug wilde, gaf zijn krediet in Gent een knauw. ‘Als topmakelaar kan je eigenlijk niet voor te veel topclubs in één land deals regelen’, gaf Louwagie twee weken geleden aan. Een paar dagen na die uitspraak incasseerden de Buffalo-opperhoofden een derde slag in het gezicht, toen ze vaststelden dat Vanhaezebrouck – in het verleden altijd bijzonder principieel en vastbesloten bestaande overeenkomsten uit te dienen – zelf de handdoek gooide. Duidelijk is dat Mogi Bayat voortaan bij Gent minder goeie vrienden heeft dan voorheen.

Feit is dat toen Vanhaezebrouck dinsdagavond in de Ghelamco Arena arriveerde, hij in zijn hoofd al een knop had omgedraaid. Die avond merkten de Gentse bestuurders ook tot hun ontzetting welk belang hun club de afgelopen jaren had gekregen. Verbijsterd en gechoqueerd waren ze toen een aantal kranten liveverslag uitbrachten van minuut tot minuut en fotografen in de duisternis de telelenzen op de kantoren gericht hielden.

Liefst wou Vanhaezebrouck de training voor de volgende ochtend afgelasten, maar uiteindelijk wilde hij toch afscheid nemen van zijn spelers, alvorens kort voor de middag op een korte persbijeenkomst zijn afscheid aan te kondigen, de Gentse dirigenten zichtbaar aangeslagen zonder plan B achterlatend.

Aangeslagen Gent

Nog geen tien journalisten dagen twee dagen later op voor de wekelijkse persbabbel, een opvallend laag aantal voor de komende topper tegen Club Brugge. Ondanks de bedrukte stemming van de afgelopen dagen klinkt op de achtergrond zowaar ‘Happiness’ van Sam Sparro.

Exact 26 minuten duurt de persbabbel van interim-coach Peter Balette en aanvoerder Nana Asare, waarbij vooral eerstgenoemde bij momenten stevig moet slikken. De uppercut die hij samen met de andere assistent Bernd Thijs, keepertrainer Francky Vandendriessche en fysiektrainer Stijn Matthys van Hein kreeg – een korte mededeling ‘dit was mijn laatste training’, met direct daarna ook de excuses dat hij hen niet eerder kon en mocht informeren – kwam hard aan, en leidde tot slapeloze nachten. ‘Wij verloren niet alleen een topcoach, maar ook een vriend’, gaf de sympathieke Limburger aan. ‘Dan duurt het toch even vooraleer je zulke zaken verwerkt. De voorbije dagen vertelde ik aan de spelersgroep dat wij recht hebben op een treurperiode. Maar vooral ook dat we onze plichten dienen te vervullen tegenover de club. Ik verklaarde ooit aan mijn collega’s dat wie Hein moet vervangen, het niet gemakkelijk zal hebben. Het zal heel hard zoeken zijn naar een waardige vervanger. Ik bewonder vooral het professionalisme van Hein. Nooit gaf hij ons en de spelers de indruk dat zijn engagement weg was. Hij begon op een bepaald moment zelfs over vlekken op het glas in de eetruimte, die zo snel mogelijk verwijderd moesten worden.’

Meegaan met zijn leermeester achtte Balette meteen uitgesloten. ‘Toen ik hier tekende voor vijf jaar, werd er uitdrukkelijk gesproken over bepaalde situaties. Ik hoef dat ook niet meteen op papier te zetten. Wie mij kent, weet dat ik trouw ben.’ Ook Thijs blijft. Of ze samen doorgaan, was maandag nog niet bekend. Balette had eerder minder goeie ervaringen met het wankele leven van het hoofdtrainerschap, en als Thijs al ambitie in die richting heeft, verwoordde hij dat nog niet.

Ook Asare was verbaasd door de mededeling van Vanhaezebrouck, onder wiens hoede de 31-jarige Ghanees de steile opgang van de Buffalo’s beleefde. ‘Totaal onverwacht, eigenlijk waren alle spelers in shock toen de coach ons zijn besluit meegaf. Sommige jongens zaten op de grond en bleven wat verweesd achter na de speech.’

Frutos

Diezelfde vrijdagmiddag zat Nicolás Frutos op Neerpede zijn laatste persconferentie voor een wedstrijd voor. Toen hij het woord nam, wist de Argentijn al waar hij aan toe was. De avond tevoren had communicatieverantwoordelijke David Steegen nog een persbericht rondgestuurd om te ontkennen dat Vanhaezebrouck vrijdag al voorgesteld zou worden. Toen algemeen manager Herman Van Holsbeeck een kwartier voor de persbabbel het oefencomplex verliet, wist iedereen dat dat ook niet zou gebeuren, al arriveerde vijf minuten later wel Vanhaezebroucks manager Mogi Bayat,maar dat wil niets zeggen: Mogi is gewoon thuis op Neerpede. Meteen na de persbabbel stuurde Steegen een nieuw bericht de wereld in dat er met Vanhaezebrouck gepraat werd. Een zet om de aanhoudende stroom mails en telefoontjes met vragen te laten ophouden. Vanaf dan was het duidelijk dat het een kwestie was tot de laatste clausules in de onderhandelingen tussen de drie partijen – Anderlecht, Gent en Vanhaezebrouck – afgerond waren, en de nieuwe trainer in alle rust zijn opwachting te laten maken na de commotie om de clasico tegen de Luikenaars.

Ook zondagavond speelde paars-wit – met weerom Kums,de duurste inkomende transfer van deze zomer, op de bank, naast NicolaeStanciu,de duurste inkomende transfer van vorig jaar – geen goed voetbal. Of hij het spel van Anderlecht in die voorgaande wedstrijden niet verontrustend slecht vond, was een vraag die Frutos vrijdagmiddag op zijn bord kreeg? De interim-coach antwoordde eerlijk: ‘Dat blijft het grootste probleem, dat het voetbal niet goed is. Belangrijk is dat de trainer die komt tijd krijgt, veel tijd, om daaraan te werken.’

Wat het hoofdtrainerschap in die tien dagen Frutos geleerd heeft? ‘Dat ik erg rustig ben omgegaan met al die situaties, maar vooral dat je wel vooraf een scenario kan uitwerken dat er goed uitziet, maar als dat niet werkt op het veld, heb je een probleem. De praktijk bepaalt alles.’

Of hij, Frutos, de indruk kreeg dat de spelers met hem verder wilden, wist hij niet: ‘Ik ben geen assistent die close is met de spelers. Als ze naar mij kwamen omdat ze ontgoocheld waren, gaf ik hen altijd allemaal hetzelfde antwoord: werk harder en bewijs dat je je plaats waard ben.’

Gepraat met Hein had hij nog niet: ‘Maar ik bewonder hem wel, vanwege het voetbal dat hij bracht en waar hij voor staat.’

Geen plan B

In afwachting van Heins komst likken ze in Gent hun wonden. De grote verdienste van Vanhaezebrouckwas dat hij als architect van dit AA Gent tijdens zijn regeerperiode de Oost-Vlaamse club op de kaart van het Belgisch en internationaal voetbal plaatste, met een titel, de achtste finales in de CL en de EL, maar ook met gedurfd en attractief voetbal. In de hoop de veeleisende West-Vlaming te paaien voor een langetermijnproject ging vooral voorzitter Ivan De Witte bijzonder ver. Een contractverlenging tot 2019 in mei dit jaar, die werd gekoppeld aan een grotere sportieve bevoegdheid bij het transferbeleid, de implementatie afgelopen zomer van een nieuw oefencomplex (ter waarde van 8 miljoen euro) in Oostakker én het dieper dan ooit tasten in de transferportefeuille. Want meer dan 10 miljoen euro uitgeven voor Andrijasevic (4), Sylla (3,85) en Marcq (2,5), staafde alleen maar de visie van Vanhaezebrouck dat zijn club meer lef moest tonen en met de borst vooruit de strijd moest aangaan met de gevestigde waarden aan de Belgische top, Anderlecht en Club Brugge. Algemeen manager Louwagie volgde de vernieuwde titeldromen van De Witte, aan wiens zijde hij de club vanuit het financieel slop naar de top van het Belgisch voetbal leidde.

Afgelopen weekend reageerde De Witte nog aangeslagen op het vertrek van zijn succescoach, omdat net vanwege dat succes gewoon geen rekening was gehouden met een vertrek van de coach, die zelf Gent twee keer had laten wachten omdat hij zich aan een lopend contract bij Kortrijk wilde houden. Dat Hein zelf zou stoppen, klonk het in de weken voordien, zou erg ‘on-Heins’ zijn. Niet dat iedereen in Gent de trainer op handen droeg. Vanhaezebrouck, altijd bijzonder kritisch voor zichzelf en zijn directe omgeving, regeerde na de titel als een zonnekoning, genoot ervan om in het middelpunt van de belangstelling te staan én duldde vele keren geen inspraak. Intern zorgde dat bij een aantal betrokkenen voor veel tandengeknars en wrevel, maar het was geen reden om al over een mogelijk alternatief voor Hein na te denken.

Dus werd er in eerste instantie overgeschakeld naar het scenario van de drie vaste assistenten (Balette, Thijs, Vandendriessche) en fysiektrainer Matthys. De Witte en Louwagie overlegden verder ‘en petit comité’ met sportief manager Patrick Turcq (in april 2016 overgekomen van KV Kortrijk, vanwege zijn uitgebreide netwerk en goede connecties) en sportief adviseur Gunther Schepens. De oud-international zat nooit helemaal op dezelfde golflengte als Vanhaezebrouck, maar behield bij de club voldoende krediet vanwege zijn voetbalkennis en zijn aandeel in heel wat transfers die de afgelopen seizoenen veel geld voor de club opleverden. Dat vergeet Louwagie niet. Vandaar de kregelige reactie bij het bestuur toen Vanhaezebrouck dit seizoen de clubleiding en het volgens hem minder goed draaiende scoutingsapparaat op de korrel nam.

Wat voor type trainer zoekt AA Gent nu eigenlijk? De Witte schetste al het profiel voor de nieuwe sportief eindverantwoordelijke. Die moet garant staan voor attractief voetbal, voor stabiliteit zorgen (lees: werken op wat langere termijn), een goede peoplemanager zijn (hét minpunt van Vanhaezebrouck), het plezier doen terugkeren en het eigen team kunnen lezen. Liefst wil de voorzitter een jonge en vernieuwende coach, type Julian Nagelsmann bij TSG 1899 Hoffenheim. In het recente verleden raakte De Witte gecharmeerd door het analytische vermogen en de rust die oud-Rode Duivel Gert Verheyen (46) uitstraalt. Maar de huidige bondscoach U19 van België herhaalde vorige week op een Pro Licencegebeuren in Nyon al dat hij zich nog niet klaar voelt voor deze job.

Vrijdag circuleerde het plan dat Felice Mazzu naar Gent zou komen, waarna Charleroi voor ex-speler Frank Defays zou gaan, die goed werk levert bij Virton. Maar omdat Charleroi meteen op zijn strepen ging staan en De Witte graag de gentleman wil blijven die geen trainer die elders onder contract ligt, weghaalt, werd dat scenario in het weekend al begraven tot minstens na dit seizoen.

Sportief manager Turcq, die zelden interviews geeft, wilde uitzonderlijk wel zijn visie geven op de gebeurtenissen: ‘Mijn hart bloedt ook. Het meest verrassende was dat Hein zelf de strijd opgaf. Hij had veel spijt dat hij zijn ziens- en spelwijze niet verder kon doordrukken. Alles zat tegen.’ En nu? ‘We moeten dit scenario vrij rustig evalueren. Veel trainers zijn, doordat we in volle competitie zitten, bezet. Bovendien is het profiel van Hein zo uniek, dat je nooit een echte kloon zal vinden. Aanvallend dominant voetbal brengen, die speelstijl die we al drie seizoenen lang proberen op de mat leggen, daar hebben we mijns inziens nog altijd het spelersmateriaal voor.’

Afgelopen zomer haalde Turcq in Kroatië topaankoop Andrijasevic voor de neus van Standard weg, maar zondag haalde die niet eens de wedstrijdselectie. ‘Die jongen kent sindsdien alle mogelijke tegenslagen’, verdedigt Turcq de Kroatische aanvallende middenvelder/schaduwspits. ‘Franko wordt geconfronteerd met een opeenstapeling van drie blessures. Na de nek en de kuit was er ook nog een ribletsel. Bovendien was hij op het einde van vorig seizoen nog heel laat aan de slag met de nationale ploeg én vallen nu onze ploeg plus de resultaten tegen. Maar ik ben er zeker dat Franko nog boven water komt. Anders zouden we hem ook niet zo intens gescreend hebben.’

Ook de moeizame integratie van Noë Dussenne, die na zijn Italiaanse passage bij Crotone nog niet zijn efficiëntie op stilstaande fasen én leiderschapskwaliteiten toonde, speelt Gent parten. ‘Hij mankeert wedstrijdritme’, predikt Turcq geduld. ‘We dienden hem sneller voor de leeuwen te gooien dan voorzien door de blessure van Stefan Mitrovic.’

Maar, zegt hij overtuigd: ‘Het moet, kan en zal beter. Ivan en Michel kennen het voetbalwereldje. Samen zullen we wel een adequate oplossing vinden.’

Saus

Bij paars-wit komt de oplossing eraan, met dank aan Frutos die evenmin het team aan het voetballen kreeg, maar in zijn interim- periode wel zes op zes haalde, en voor een bekerkwalificatie zorgde. De rest, de voetbalsaus, is voor de meester.

Is men bij paars-wit nooit bang geweest dat Frutos zich vanuit zijn ambitie aan zijn nieuwe functie zou vastklampen? Perswoordvoerder David Steegen vindt het niet erg dat Frutos die ambitie verwoordde: ‘Er zijn al zo weinig authentieke mensen die zeggen wat ze denken, en Nico is authentiek. Dat mag je hem niet afnemen. Alleen heeft hij nooit gezegd dat hij hoofdtrainer wilde blijven en is er nooit een termijn op geplakt.’

Wordt Frutos ooit een goeie hoofdtrainer? ‘Zeker weet je dat nooit’, zegt David Steegen. ‘Wie had kunnen voorspellen dat de tolk van Bobby Robson bij Barcelona ooit de Champions League zou winnen als trainer (José Mourinho,nvdr)? Een trainer kan je maar beoordelen als hij zijn ploeg heeft kunnen samenstellen en zijn ding doen. Dat kon hier niet, daarvoor is de breuk hier te plots en te onverwacht gekomen. Maar hij heeft het in die tien dagen fantastisch gedaan. Hij is eerlijk geweest, en zet de club altijd boven het eigenbelang. Nico is dag en nacht met voetbal bezig, en hij kent het huis en dit land. Hij heeft hier veel mooie momenten, maar ook diepe dalen gekend, en weet hoe de pers ineenzit. Hij heeft een visie op voetbal, heeft die tien dagen geweldig hard gewerkt en de spelers respecteerden hem. Niemand hier is tegen Nico.’

Dat bleef het manco van René Weiler, wiens vertrek nu stilaan verteerd is in het park. ‘Weiler was authentiek en consequent. Hij had voordien al gezegd: als ik hier niet meer respect krijg van buitenaf, stop ik op een dag, en dat heeft hij gedaan.’ Dat hij Kums op Bayern München als libero uitspeelde, was niet de provocatie of de zet te veel. Dat maakt de buitenwereld ervan, zegt Steegen. ‘Door de onbeschikbaarheid van Kara wilde hij voetballend vermogen achterin, en daar waren maar twee mogelijkheden voor: Dendoncker naar achteren halen, wat al een paar keer gebeurd was, of Kums met zijn voetbalintelligentie naar achteren halen.’

Wel zag hij Weiler steeds wantrouwiger worden: een lot dat alle trainers op Anderlecht wacht, eens de kansen keren. De sfeer verandert dan op de persmomenten: ‘In het begin trakteerde John van den Brom hier bij elke verjaardag met taart, op het einde wilde hij geen journalist meer zien. Hetzelfde met Ariël Jacobs.Als de verzuring toeslaat, weet je dat het bijna afgelopen is.’

Met Vanhaezebrouck krijgt paars-wit een trainer die goeie banden heeft met een aantal opinieleiders in de pers, die altijd een interessant verhaal heeft en dat moeiteloos in het Frans, Nederlands en Engels kan brengen. Hij straalt ook uit dat hij de gids is die moet gevolgd worden. Bovendien is Hein iemand die graag alles mee bepaalt, van de scouting tot de communicatie en de inrichting van het oefencentrum, bij wijze van spreken. Dat verwachten ze bij Anderlecht allemaal niet van hem.

Hij moet in Brussel gewoon van een verzameling twijfelende talenten een hechte groep maken, en daar een winnend team uit distilleren dat liefst ook nog aanvallend en aantrekkelijk voetbal serveert. Dat kan nog wel even duren. In afwachting dat het lukt (dat het lukt, daar twijfelt niemand aan) kunnen de fans nog eens grasduinen in ‘De Slangenmens’ en wegzakken in paars-witte voetbalnostalgie. Die hoeft met de filosofie van de nieuwe trainer niet langer voltooid verleden tijd te zijn.

door Geert Foutré en Frédéric Vanheule – foto’s Belgaimage

Hein duldde meermaals geen inspraak. Intern zorgde dat voor veel tandengeknars en wrevel.

‘Dat het voetbal niet goed is, blijft het grootste probleem van Anderlecht. Belangrijk is dat de nieuwe trainer veel tijd krijgt om daar aan te werken.’ Nicolás Frutos

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content