Loes Geuens
Beste Pat, We kennen mekaar, vaag. Twee jaar geleden – u was pas in de meest tumultueuze om- standigheden verkozen tot voorzitter van de UCI – bezocht ik u in het Centre Mondial du Cyclisme in Aigle. Uw gsm ging af, kopje koffie erbij. U kwam op mij over als een aimabel man, u formuleerde uw visie eloquent, zonder de behoefte om te schofferen. Heel anders dan uw voorganger Hein Verbruggen, die rotsvast overtuigd van zijn grote gelijk alsmaar wilder richting Tourdirectie stampte en u met zijn Pro Tour een zware erfenis naliet.
Het afgelopen jaar maakte uw Ierse beminnelijkheid echter steeds vaker plaats voor stuurse koppigheid en lichtvaardige communicatie – ja, bij momenten was u zelfs flink onredelijk. Waarom hebt u het anders nagelaten om het geknoei van Rasmussen met zijn whereabouts vooraf te melden aan de Tourdirectie ? Die onhandige communicatie over de Men In Black, het snelsnel ingevoerde ethisch charter, waarvan een beetje advocaat meteen brandhout maakt : dat had toch allemaal wat doordachter gekund ? Ook de positieve test van Alexandre Vinokourov had u niet meteen naar buiten gebracht, ware het niet dat het labo van Châtenay-Malabry en L’Equipe u voor waren. Zuiver procedureel had u natuurlijk gelijk om het B-staal af te wachten, maar u kon toch op uw sokken aanvoelen dat u in deze omstandigheden de Tourdirectie best zo snel mogelijk op de hoogte bracht ?
U heeft zich net als uw voorganger laten verleiden tot een blinde vendetta met de ASO, mijnheer McQuaid, en het is een gevecht dat u niet zal winnen. Integendeel : momenteel voert u een strijd om het behoud van eigen lijf en leden. Christian Prudhomme en Patrice Clerc grepen uw irrationeel gedrag van de laatste maanden aan om datgene door te voeren waarop ze al jaren zitten te wachten : een machtsovername binnen het wielerbestel. Bij de volgende Tour is de UCI niet meer welkom, dopingcontroles zullen gebeuren door de WADA en het Franse antidopingagentschap.
Schijnbaar hebben de heren van de ASO er nog niet goed over nagedacht wat dat precies betekent, de UCI buiten spel zetten. Het impliceert namelijk dat zowat alle bestaande regulering wegvalt, gaande van de aanwezigheid van UCI-commissarissen tot de controle van fietsen. De Tourdirectie moet dus in dat kleine kantoortje in Parijs een hele nieuwe structuur op poten zetten en dat lijkt, het beruchte administratieve onvermogen van de ASO indachtig, een onmogelijke opgave. Hierin ligt dus uw kans. Slik uw trots in en concentreer u op dat ene belang dat u nog wel gemeenschappelijk hebt met Christian Prudhomme : een zuiverder wielersport.
Mijnheer McQuaid, probeert u vooral ook niet om de huidige mediahetze te bezweren of te bespelen. Die raket is in het dolgedraaide Tourcircus op maximale snelheid gelanceerd en zal voorlopig niet naar de begane grond terugkeren. Neen, uw sport wordt niet eerlijk behandeld. Drie dopinggevallen en een ontslagen Deen leggen de Tour volledig lam, terwijl 25 (!) positieve dopinggevallen maar een voetnoot vormden op de Spelen van Athene. Bij de ZDF, de Duitse zender die besliste om de Tour niet meer uit te zenden, werd het zondagse sportjournaal jarenlang gepresenteerd door Kristin Otto, een voormalige DDR-zwemster en zesvoudig olympisch kampioene wiens trainer openlijk toegaf dat hij haar doping had toegediend. ARD, die andere Duitse zender die uit de Tour stapte, ziet geen graten in de Spelen van Peking, terwijl dopingjager Franke zegt : “In China worden meisjes van twaalf jaar met doping voorbereid op de turnnummers. Iemand met een beetje morele waarden gaat niet naar Peking.”
Verspil uw energie niet aan dat soort van onredelijkheid en concentreer u, in nauwe samenwerking met de ASO, op de zaken die u wél kunt veranderen. Dat zijn er heel wat.
In de weken voor de Tourstart deed u 180 onaangekondigde dopingcontroles. Proficiat daarvoor, u bent de enige sportbond ter wereld die er zo veel uitvoert. Dat deze out-of-competition-controles effectief zijn, staat buiten kijf. Alleen moet u het de renners veel moeilijker maken om die controles te ontlopen. Als er, zoals sommigen beweren, meer dan dertig renners in het Tourpeloton rondreden met een officiële waarschuwing omtrent hun whereabouts, dan wijst dat op een lacune in uw systeem.
Geef, zoals uw eigen reglement ook toelaat, iedere renner die te laat of te slordig is met zijn tijdsadministratie of die een controle mist, meteen een officiële waarschuwing. Wie drie waarschuwingen ontvangt binnen de achttien maanden, krijgt een schorsing van drie maanden tot een jaar bij het eerste vergrijp en één tot twee jaar bij het volgende. Zo staat het beschreven in de artikels 14.8.86 en 14.8.263 van uw reglement. Artikel 14.8.220 bepaalt bovendien dat een renner die in de 45 dagen voor de start van een grote ronde een officiële waarschuwing ontvangt of een test mist, niet mag deelnemen aan die ronde. Op de vraag waarom Michael Rasmussen dan wel mocht starten in de Tour, antwoordde u dat artikel 220 niet op die manier geïnterpreteerd mag worden, want dat zou disproportioneel streng zijn. Hoezo disproportioneel ? Iedereen weet toch dat er stront aan de knikker is wanneer een renner in de maand voor de Tour zoek raakt ?
In de afgelopen Tour voerde u 440 bloedcontroles uit. Opnieuw proficiat daarvoor. Maar u kliste daarmee slechts één heel erg verkeerd geïnformeerde renner en dat valt dan weer te betreuren. Uw wetenschappers laten allerlei ingewikkelde formules los op het ingezamelde bloed en daardoor weet u zeer goed wie aan de bloeddoping zit. Omdat het om indirect bewijs gaat, kan u de renner in kwestie geen sanctie opleggen, maar volgens uw eigen reglement kan u hem wel vijftien dagen ‘verplichte rust’ voorschrijven om gezondheidsredenen. Waarom doet u dat niet ? En waarom breidt u die rustperiode niet uit naar bijvoorbeeld vier weken ? Iemand die een ziekelijk laag aantal jonge rode bloedlichaampjes presenteert, mag toch wel even het bed houden ?
Tot zover de aanpak van de individuele renners. Want als in de afgelopen Tour één ding duidelijk werd, is het dat er ook nog veel werk aan de winkel is bij de entourage. Het geklungel van Theo de Rooij indachtig lijkt een managementcursus en een gedragscode voor ploegmanagers en -leiders het minimum minimorum. Alexandre Vinokourov werd bij Astana begeleid door Holger Hüring, officieel ploegarts. Hüring kreeg twee jaar geleden bij Phonak al zijn C4 nadat Tyler Hamilton en Santiago Pérez werden betrapt op homologe bloedtransfusies. Hoe kon deze man nog een licentie bemachtigen om te werken in een Pro Tourploeg, mijnheer McQuaid ?
Wat dan met de malafide dokters, trainers en andere wichelroedelopers die sinds jaar en dag een onweerstaanbare aantrekkingskracht op renners schijnen uit te oefenen, horen we u vragen. Mijnheer McQuaid, regel 2.15.139 van het UCI-reglement omvat een standaardcontract voor Pro Tourrenners. Schrijf in dat contract een – juridisch waterdichte ! – clausule die hen verbiedt om zich buiten de ploeg medisch te laten begeleiden. In sommige teams is dat overigens al een (ongeschreven) regel. Zo werden Sinkewitz en Rogers eind 2005 doorgestuurd bij Quick-Step omdat ze zich door Ferrari wilden laten begeleiden.
Er zijn in de afgelopen Tour veel vergelijkingen getrokken met de Tour de merde van 1998. De uitspraak is natuurlijk snel en makkelijk gedaan, maar de Tour van 2007 lijkt in niets op die van 1998. Tien jaar geleden stonden de renners nog verbaasd met hun ogen te knipperen toen de politie binnenviel in hun hotelkamer. Waar moeiden die Fransen zich mee ? Epo en groeihormoon, dat werd in zowat iedere ploeg betaald uit de centrale kas en hoorde bij een normale voorbereiding op de Tour. Anno 2007 maken we mee dat een deel van de renners zelf roept dat de gele trui uit de Tour moet omdat hij onder verdenking staat. Dat was negen jaar geleden ondenkbaar.
Of misschien is er toch wel een vergelijking te maken tussen de Tour van ’98 en die van 2007. Net zoals uw voorganger Hein Verbruggen zich in ’98 inmetselde in zijn Zwitserse burcht, bleef ook u in de afgelopen Tour onzichtbaar. Oké, u was niet welkom in Frankrijk, maar beseft u dat uw sport aan de rand van de afgrond staat ? Dat diepe crisissen als deze aangegrepen moeten worden om een catharsis in gang te zetten ?
In 1998 legde Hein Verbruggen deze kans naast zich neer. Vandaag, na een afgrijselijke Tour de France, ligt er voor u een nieuwe klaar.
Grijp ze, want het zou wel eens de laatste kunnen zijn.
