Die sokkergeesdrif was groot onder lede van die Wes-Kaapse regering. Het eerste WK voetbal op Afrikaanse bodem wordt georganiseerd in Zuid-Afrika. Dat land genoot ook de lichte voorkeur van Jan Peeters, voorzitter van het inspectiecomité.
Hij was de voorbije maanden zo vaak de hort op, de Belgische bondsvoorzitter die van Sepp Blatter alle kandidaat-organisatoren voor het WK in 2010 moest onderzoeken, dat het een nefaste invloed had op zijn gezondheid. Maar sinds zaterdag is ook voor Jan Peeters alles achter de rug. Niet geheel onverwacht kende de Fifa de organisatie van de wereldbeker in 2010 toe aan Zuid-Afrika. Dat land kwam in het verslag van de commissie-Peeters naar voor als beste optie, voor Egypte en Marokko. Libië speelde in de debatten nooit mee, Tunesië trok zijn kandidatuur op het einde zelfs in om die van Marokko te steunen.
Het was voor Jan Peeters, die een boel olympische ervaring met zich meesleurt en ook mee het EK 2000 hielp organiseren, een primeur. Vijf kandidaturen onderzoeken op een continent dat voor het eerst zo’n toernooi zou organiseren. Peeters : “Het moeilijkste vond ik dat je op elk moment de objectiviteit moest zien te bewaren. Nooit een voorkeur tonen. Wij hebben dat ver doorgedreven. De volgorde van de bezoeken werd bij loting vastgelegd, in elk land zijn we evenveel dagen geweest, zelfs ongeveer evenveel uur.”
Uit zijn inspectie van stadions, trainingsfaciliteiten, veiligheid, vervoer, budget en communicatie kwam Zuid-Afrika als nummer één naar voor. “Voor Egypte en dan Marokko. De grootste troef van Marokko was het budget dat het grootste van alle kandidaten was.” De organisatie, die de steun kreeg van de koninklijke familie, wilde zelfs op een Zwitserse rekening een groot bedrag storten, dat eventuele verliezen moest dekken die de Fifa zou lijden. Marokko liet zijn presentatie vorige week ook vergezeld gaan van boodschappen van Zinédine Zidane en Luis Figo. Het kreeg bovendien ook Michel Platini achter zich.
Maar het mocht allemaal niet baten. Marokko verloor van een Zuid-Afrika, dat al zijn politieke iconen inzette in een strijd die ook een beetje die van gemengd zwart en blank Afrika tegen de Noord-Afrikaanse landen was : Nelson Mandela, Desmond Tutu, FWDe Klerk en president Thabo Mbeki. Mandela was eerder al de verrassingsact bij het bezoek van Peeters aan het land. “Net voor we zouden vertrekken, werden we vergast op een bezoek aan Robbeneiland. Daar dook Mandela plotseling op. Hij liet ons zijn cel zien, met als enig comfort een houten stoel. Daar sleet de man 27 jaar van zijn leven.”
Mandela praatte uitvoerig met Peeters, die liefde voor het voetbal proefde bij de gewezen president die vertelde hoe hij destijds in zijn cel via de radio naar WK’s moest luisteren. Peeters : “Wij hebben nog staatshoofden ontmoet, president Moebarak in Egypte en de Libische leider Khadaffi, maar Mandela maakte veel indruk op mij. Ik vond het ook heel mooi hoe hij zaterdag na de bekendmaking het woord nam en begon met wat aandacht voor de verliezers. Een groot gebaar.”
Zuid-Afrika, dat klimatologisch van alle kandidaten wellicht het meest geschikt is voor zo’n toernooi, is hiermee niet aan zijn proefstuk toe. Het organiseerde al het Afrikaanse landenkampioenschap, de wereldbeker cricket en de wereldbeker rugby. Maar zo’n WK voetbal, met een budget van een half miljard euro, is nog een stuk immenser, het land is ook zo groot dat dit de enige kandidaat is waar Jan Peeters en zijn delegatie niet alles bezochten. Peeters : “We zijn wel in Soweto geweest, om trainingsfaciliteiten te inspecteren. Die kwamen niet in aanmerking, want er stond niet één sprietje gras op die zandvlakte, maar ik vermoed dat men ons ook deze buurt wilde laten zien. Men heeft er kritiek op de veiligheid. Dat was voor ons moeilijk in te schatten. Wij werden goed beschermd, kwamen in de beste wijken, dat besef ik ook. Bepaalde wijken in Johannesburg zijn ongetwijfeld niet veilig, maar ook Egypte had zijn bomaanslagen, net als Marokko. Ik kan alleen zeggen dat we in Zuid-Afrika een indrukwekkende uiteenzetting van hun strijd tegen de criminaliteit kregen.”
Peeters bezocht het noorden van Afrika, dat dicht aanleunt bij Europa, én het uiterste zuiden. Hij was niet in het noodlijdende centrale deel. De bondsvoorzitter hoedt er zich dan ook voor een algemeen oordeel over Afrika uit te spreken. Tenzij dit : “Economisch is er armoede, maar ik ontdek er veel enthousiasme voor het voetbal. Op dat vlak staat dit continent pas in een beginfase.”
door Peter T’Kint
