Nederland is al een paar weken in de ban van een ophefmakend voetbalboek. Voor de presentatie van zijn biografie waarin hij openhartig over zijn fratsen en uitspattingen vertelt, zocht Andy van der Meijde in Parijs zijn ouwe gabber Zlatan Ibrahimovic op.

Het verkeer van Parijs raast over de boulevard Haussmann, als de portier van het Radisson Blu Hotel zijn hoge hoed afneemt en een geroutineerde buiging maakt voor de gast die nu door de draaideur naar buiten komt. Het is Andy van der Meijde (33), oud-topvoetballer die op het hoogste niveau speelde voor Ajax, Twente, Internazionale, Everton, PSV en Oranje (18 A-caps). Hij gaat op de stoep een sigaret roken.

De nieuwe Andy van der Meijde is veranderd. Het grootste verschil met vroeger: tegenwoordig probeert hij eerst na te denken voordat hij iets doet.

Hij is hier om het eerste exemplaar van zijn biografie officieel te overhandigen aan Zlatan Ibrahimovic, een oude vriend met wie hij het vroeger bij Ajax niet alleen binnen de lijnen uitstekend kon vinden, maar die hij ook ’s nachts graag zag. Ze gingen graag samen uit, als Ibrahimovic tenminste niet met Mido aan het autoracen was op de ringweg A10; de Zweed in zijn Mercedes SL 55 AMG en Mido in zijn BMW Z8 of in zijn Ferrari. Wie het snelste rondje om de stad wist te maken, had gewonnen. Flitspalen vormden geen belemmering, om de bekeuringen lachten ze alleen maar hard. De jeugdige Ajacieden hadden geld als water, waren bezig de hemel te bestormen en voelden zich onaantastbaar. “We waren jong en wild, en we hadden de hele dag plezier”, zal Ibrahimovic later die middag zeggen, met een stem waarin hij een lichte heimwee naar die tijd niet kan onderdrukken.

De absurde lotgevallen van een gevallen topvoetballer die auteur Thijs Slegers in ‘Geen Genade’ neerpent, met als sleutelwoorden ‘seks, drank en drugs’ passen naadloos in de traditie van al die andere ‘enfants terribles’ die het voetbal in de loop der jaren heeft voortgebracht, of het nu George Best en Paul Merson waren, of Garrincha: arme jongen uit volkswijk, in Van der Meijdes geval Arnhem-Malburgen, blijkt goed te kunnen voetballen, belandt als zoon van een gokverslaafde vader in de wereld van roem, verleidingen en het grote geld, profiteert daar optimaal van, verspeelt een groot deel van zijn voetballoopbaan en gaat er uiteindelijk bijna aan onderdoor.

In dit geval zijn het de details die het zo spraakmakend maken. Welke andere voetballer heeft een vrouw met zó’n obsessie voor beesten dat hun Italiaanse landhuis steeds meer op een dierentuin gaat lijken, compleet met elf paarden, tien honden, een tuin vol herten en zebra’s en uiteindelijk zelfs een kameel in de garage? Welke andere voetballer legt het aan met een professionele stripteasedanseres uit Liverpool, zó jaloers en licht ontvlambaar dat ze hem drie keer een blauw oog slaat, hem op een nacht zó hard met een stekker op zijn hoofd ramt dat je er nu nog de littekens van kunt zien, die de gewoonte heeft in restaurants uit woede eerst borden eten en later complete tafels over hem heen te kieperen en thuis kwaad acht vazen door evenzoveel flatscreens smijt?

En welke andere speler gaat zo vaak en roekeloos vreemd dat zijn vrouw ten slotte een privédetective inschakelt om hem te laten schaduwen, of heeft de gewoonte veertigduizend pond cash op zijn nachtkastje te leggen “want als je alles pint, raak je het overzicht kwijt”?

‘Geen Genade’ is een hilarische vertelling van iemand die openhartig is over kleedkamergeheimen die in het voetbal zelden aan de oppervlakte komen, maar bovenal is het een wrang en bij vlagen pijnlijk boek. Dat komt door al het verspilde talent en door de prijs die Van der Meijde uiteindelijk voor zijn wangedrag moest betalen. Zijn huwelijk strandde, hij ziet zijn twee oudste kinderen al jaren niet meer, zijn voetballoopbaan werd nooit wat die ooit beloofde, hij raakte verslaafd aan uitgaan en slaappillen, gebruikte coke om ’s nachts in de seksbars en discotheken op de been te blijven, kwam terecht in de achterbuurten van Manchester en in de duistere wereld van het kooivechten, en verloor meer geld dan de gemiddelde Nederlander ooit in zijn leven zal zien. En hij vertelt er openhartig over.

Roken leerde hij bij Ajax van Tomás Galásek en vreemdgaan van Mido. De kennismaking met de excentrieke Egyptenaar (die ooit zijn Europese carrière aanvatte bij AA Gent) noemt Van der Meijde bepalend voor het verloop van zijn loopbaan. Van hem leerde hij “dat voetballers veel, zo niet alles kunnen maken”. Maar wat het allemaal verteerbaar maakt, is dat Van der Meijde voor al die uitspattingen uiteindelijk maar één iemand de schuld geeft: Andy van der Meijde zelf.

“Ik heb verkeerde keuzes gemaakt, heb me laten meevoeren,” zegt hij in Parijs, “dus was ik zelf verantwoordelijk. Daarom heb ik ook besloten niets achter te houden bij het schrijven van het boek. Het werkte ook als een soort therapie, merkte ik. Toen ik nog voetballer was, kon ik mijn verhaal aan niemand kwijt. Nu wel. Voor mij is dit boek de afsluiting van een bepaalde periode in mijn leven. Ik heb één keer alles naar buiten willen brengen. Ook als waarschuwing voor de jeugd, voor de jonge talenten van nu. Maar vooral omdat ik weer verder wil met mijn leven.”

Ajax was fun

Dan is het halfdrie, stopt er een auto voor het Radisson Blu Hotel en wurmt de rijzige gestalte van Zlatan Ibrahimovic zich door de draaideur. De kin van de portier bevindt zich nu ongeveer op de stoeprand, zó diep is de buiging die hij maakt. Een paar uur eerder heeft de Zweed nog vier assists geleverd in het Champions Leagueduel met Dinamo Zagreb (4-0). Nu volgt in de lobby van het hotel een warme ontmoeting met de Nederlandse delegatie. Eerst verdwijnt de kleine Thijs Slegers een ogenblik in de lange octopusarmen van Ibrahimovic, daarna is Andy van der Meijde aan de beurt om te worden fijngeknepen.

Still alive?”, vraagt Zlatan.

Van der Meijde knikt.

And how many wives have you got now, Andy?”

Daarna barsten ze samen in lachen uit.

Het is acht jaar geleden dat ze elkaar voor het laatst zagen, een vluchtige ontmoeting rond het veld na afloop van Inter-Juve. Ibrahimovic was toen al hard op weg een van de allerbeste spitsen ter wereld te worden, terwijl het leven van Van der Meijde langzaam in elkaar aan het storten was.

“De laatste keer dat we elkaar zagen, had ik nog haar”, zegt Van der Meijde.

“Ja”, antwoord Ibrahimovic, “en toch was je toen ook al heel lelijk.”

Daarna vallen ze elkaar van het lachen alweer bijna om de hals. De twee knijpen elkaar voortdurend in de nek, slaan elkaar op de schouders of aaien elkaar over de rug. Uit alles blijkt dat de Zweed oprecht blij is dat hij zijn oude maatje weer eens ziet.

“Ik heb uitgekeken naar deze middag”, zegt hij. “Ik heb Andy gemist. Aan hem heb ik alleen maar goede herinneringen. Net als aan mijn tijd in Amsterdam trouwens. Ajax was the only club were I had fun. The other ones became too serious.

Hij knijpt zijn vriend nog maar eens in diens dijen. “Andy is in mijn begindagen in Nederland heel belangrijk voor mij geweest. Toen ik naar Amsterdam kwam, was ik jong en alleen, voor het eerst in een buitenlandse stad waar ik niemand kende, zonder geld doordat mijn salaris pas na drie weken werd gestort. Dan is het belangrijk dat je snel vrienden opdoet. Ik was gelijk goed met Mido en de andere buitenlanders. Wij waren anders dan de rest, zeiden de mensen. Maar Andy hoorde ook bij dat groepje. Hij voelde alsof hij een van ons was. Andy was the crazy one. Hij was wild. En hij stond open voor de nieuwe spelers. Andy was niet zoals de andere Ajacieden. Die waren arrogant. Het leek wel of Andy helemaal geen Nederlander was. Hij was in elk geval lang niet zo stijf als de rest. En hij was een fantastische voetballer, een van de beste vleugelspitsen met wie ik ooit samen gespeeld heb. Ik mis die tijd. Het was geweldig jong en talentvol te zijn bij Ajax.”

“In Amsterdam hadden we altijd veel plezier. We maakten ook veel fouten en dat moet ook, want het is de enige manier om te leren. Bij Ajax kon dat ook nog, fouten maken. Maar later kon dat niet meer. Als je bij Milan of Juve een fout maakt, kopen ze gelijk een nieuwe speler. Dat is het verschil.”

Tandartsassistente

Al snel gaat het over de vrouwen in het leven van Andy van der Meijde. Dat zijn er veel geweest. Hij is twee keer getrouwd geweest, maar daarnaast waren er ontelbaar veel onenightstands. Je kon van de voetballer Van der Meijde veel zeggen, maar niet dat hij niet geil was. Neuken deed hij volgens het Martiniprincipe: anytime, anyplace, anywhere. Zelfs de tandartsassistente was niet veilig voor hem. In zijn biografie vertelt Van der Meijde schaamteloos over de vluggertjes op de achterbank van zijn Porsche, de anonieme seks met stewardessen, het buurmeisje van Mido, een receptioniste van De Arena en de collega-strippers van zijn eigen vriendin.

“Andy is open en eerlijk geweest”, zegt Ibrahimovic, “dat is belangrijk als je zo’n boek laat schrijven. Bovendien kan het als een opluchting werken het een keer allemaal te vertellen. Ik heb dat zelf ook zo ervaren, met mijn eigen boek. Mensen zullen hem nu beter begrijpen dan voorheen. Het is gemakkelijk van buitenaf over een speler te oordelen. Maar je moet niet denken dat de voetbalwereld gemakkelijk is. Er is veel voor nodig om op topniveau te spelen. Nu zullen de mensen hun mening over Andy misschien aanpassen en zijn gedrag beter begrijpen.”

De Zweed is de vriendelijkheid zelve. Ook van zijn amusante zelfingenomenheid is weinig te merken, of het moet zijn als Thijs Slegers met hem babbelt over zijn leven in Parijs.

“Je spreekt zeker nog geen Frans?”, vraagt de auteur.

“Natuurlijk niet”, antwoordt Ibrahimovic dan, op een toon alsof hij zojuist diep beledigd is. “Zij moeten hier maar Engels leren, Zlatan leert geen Frans.”

Dan worden er nog een paar foto’s genomen en is het alweer tijd voor het afscheid. De ster van PSG omhelst zijn vriend van vroeger nog maar eens. “Kom snel nog een keer naar Parijs”, zegt hij, “my house is your house.” Allebei braken ze door bij Ajax. Voor de een betekende dat het begin van een glanzende loopbaan, voor de ander ging het allemaal veel te snel.

300.000 euro aan horloges

Als speler van FC Twente verdiende Andy van der Meijde 750 euro in de maand. Geld dat hij na storting direct van de bank haalde en in rolletjes onder het linoleum in de keuken verstopte. Een deel gebruikte hij om bij IKEA een opblaasbaar bankstel te kopen. Niet omdat dat zo comfortabel zat, maar omdat het goedkoop was. Maar een paar jaren later woonde hij in partystad Liverpool, volgens Van der Meijde “een soort Ibiza, maar dan zonder strand en met regen”, en dan ook nog tegenover een uitgaansclub die hij vrijwel elke nacht bezocht en vanwaar hij met een speciale verrekijker alvast de meisjes keurde die in de rij voor de ingang stonden te wachten. Of hij bevond zich tussen de andere multimiljonairs van Inter, die zó in de watten werden gelegd dat na uitwedstrijden bij terugkeer op de luchthaven hun auto’s op de landingsbaan naast het vliegtuig stonden geparkeerd, zodat ze in elk geval geen meter te veel hoefden te lopen, en die na belangrijke overwinningen regelmatig van de voorzitter 50.000 euro als extraatje kregen toegestopt.

Toen hij bij het samenstellen van ‘Geen Genade’ de financiële balans van zijn loopbaan opmaakte, kwam hij tot de conclusie dat hij alleen al voor 300.000 euro aan horloges had uitgegeven. Daarnaast bleek hij in Engeland een wagenpark te hebben gehad dat bij elkaar bestond uit een Ferrari 430 Spider, een Porsche Turbo, een Porsche Cayenne, een Range Rover Sport, een BMW M6, een Mini Cooper, een Lamborghini Gallardo en een Aston Martin DB9.

Andy van der Meijde verdiende, exclusief premies, aan salaris twaalf miljoen euro in twaalf jaar tijd, bezat gigantische landhuizen – soms inclusief eigen kok en au pair – en had jarenlang de gewoonte duizend euro per dag uit te geven. Hij betaalde alles voor iedereen die hij aardig vond en overlaadde zichzelf met luxe, maar erg gelukkig werd hij er uiteindelijk niet van. “Ik verdiende 45.000 euro in de week, maar ik had elke dag hoofdpijn”, zegt hij over zijn tijd bij Everton.

Tegenwoordig is het anders. Hij heeft nog steeds geld genoeg om het een hele tijd uit te zingen, maar de tijd van krankzinnige uitgaven is voorbij. Zijn leven is tot rust gekomen. Hij is gelukkig met zijn vriendin Melisa, die in verwachting is van zijn vijfde kind, en volgt tegenwoordig een trainerscursus. Verder staat Andy van der Meijde bij thuiswedstrijden van Ajax regelmatig in Vak 410 van De Arena, waar hij tussen de fanatieke supporters meebrult met alle strijdliederen. Daar, anoniem in de massa, juicht hij voor zijn opvolgers onder hem, spelend op hetzelfde veld als waar hij ooit als groot talent debuteerde. “Ik leid nu een heel ander leven dan vroeger. Veel gelukkiger. Mijn enige frustratie is dat ik mijn kinderen niet mag zien. Hun moeder verbiedt dat. Maar er komt een dag dat ze volwassen zijn en misschien zelf het initiatief nemen om mij op te zoeken. Daarom heb ik met dit boek een streep onder een bepaalde periode willen zetten. Want als de dag aanbreekt dat mijn kinderen bij me aanbellen, wil ik dat ze een vader aantreffen die zijn leven weer op de rails heeft.” ?

DOOR MICHEL VAN EGMOND

“Bij Everton verdiende ik 45.000 euro in de week, maar ik had elke dag hoofdpijn.” Andy van der Meijde

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content