We kunnen dus ook winnen zonder draaischijf Michael Ballack en uitpakken met een sterke collectieve prestatie. Dat was voor mij de les na het openingsduel van de Mannschaft tegen Costa Rica. Iedereen had de boodschap Jetzt fangt es an goed in de oren geknoopt. Geen gesloten wedstrijd en een afwachtende houding van beide teams, maar open en bloot mekaar te lijf gaan. Ik zag daardoor een van de beste openingswedstrijden van een WK, met bovendien enkele prachtige doelpunten. Zes stuks in totaal, waarbij je vooral de goals van Philipp Lahm en Torsten Frings het etiket ‘fantastische makelij’ mag geven. Wat me daarbij echter opviel, was de vreemde curve die de bal maakte. Dat is precies geen echt leder meer. Ballen worden niet meer genaaid, maar gekleefd. Het zorgt voor vreemde capriolen. Het leek wel alsof ze met een plastieken bal speelden, want de bal draaide soms raar weg. De veldspelers zijn blij met deze evolutie, maar ik zag toch al enkele doelmannen fameus vloeken. Zij staan soms echt machteloos.
Dat Ballack niet aan de aftrap verscheen, ondanks het feit dat hij zelf verklaarde niet langer geblesseerd te zijn, is nog maar eens een bewijs dat bondscoach Jürgen Klinsmann niet naar namen kijkt. Hij kiest gewoon voor de meest fitte spelers. Klinsmann weet heel goed dat Ballack bij Bayern München negen weken geleden ook al uitviel met een dergelijk spierletsel. Zelfs voor zijn aanvoerder wil hij dan geen uitzondering toestaan. Het risico is immers te groot dat hij nog erger geblesseerd raakt en de rest van het toernooi niet meer inzetbaar is. Bastian Schweinsteiger profiteerde optimaal en nam de rol van de grootste ster van het Duitse voetbal gemakkelijk over door te strooien met twee perfecte assists. Hij behield zeer goed het overzicht, zoals ook de Argentijn Juan Román Riquelme dat deed bij het doelpunt van Javier Saviola. Dat was pure klasse.
De euforie in Duitsland is groot, maar we moeten met beide voeten op de grond blijven. Zelfs analist Günter Netzer was veeleer positief dan negatief. Natuurlijk mogen we ook de tekortkomingen van de Duitse nationale ploeg niet vergeten. Vooral de verdediging oogde niet bijzonder secuur. Bij de twee tegendoelpunten vergat rechterverdediger Manuel Friedrich de buitenspelval open te zetten, waardoor er centraal een boulevard kwam voor Paulo Wanchope, die telkens opmerkelijk beheerst scoorde. Jens Lehmann was kansloos. Ik wijt dat aan een gebrek aan automatismen, want de laatste twee jaar werden er misschien twintig verschillende varianten uitgeprobeerd met altijd andere namen, plus het feit dat we heel offensief speelden. Daardoor lag er veel ruimte in de rug van de verdediging. Als je dan tegen snelle spitsen moet spelen en centraal zit je met het niet zo wendbare en onervaren duo Per Mertesacker-Christoph Metzelder, dan weet je op voorhand dat zo’n probleem kan ontstaan. Het moet een les zijn voor de komende wedstrijden. Tegen de topteams zal er alleszins meer waakzaamheid, concentratie en agressiviteit (tackelen op de bal als de speler doorbreekt) moeten zijn.
Ook al was Costa Rica voor Duitsland niet de zwaarste tegenstander, toch merk je dat er geen kleintjes meer rondlopen op het WK. Zweden slaagde er niet in om tegen tien spelers van Trinidad & Tobago een opening te vinden en moest zich tevredenstellen met een scoreloos gelijkspel. Dat is de realiteit van WK-voetbal : je mag echt niemand onderschatten. Veel in balbezit zijn en de bal rondtikken, zoals de Zweden, is mooi. Maar je moet ook creatief zijn en eventueel via stilstaande fasen iets proberen te forceren. Dat was bijvoorbeeld het geluk van Engeland tegen Paraguay. De vakkennis van een buitenlandse, ervaren coach is bijzonder belangrijk. Leo Beenhakker zorgde bij Trinidad & Tobago toch voor meer mentaliteit en vechtlust, Henri Michel staat bij de Ivorianen voor discipline en tactisch vernuft. Technisch kunnen ze alles, alleen sukkelen Afrikanen altijd met of de doelman of de afwerking. Zelfs een wereldster als Didier Drogba kan dat probleem voorlopig nog niet veranderen bij Ivoorkust.
Hans-Peter Lehnhoff is teammanager van Bayer Leverkusen.
HANS-PETER LEHNHOFF
