‘Geen wapens bij je? Dan krijg je een snoepje’

© belgaimage

Veel vraagtekens hingen er rond dit EK. Maar nieuw zijn die onzekerheden voor zo’n toernooi niet.

In 2012 volgden we het EK in Polen en Oekraïne. Veel onduidelijkheden waren er toen vooraf. Zouden beide landen dit evenement organisatorisch aankunnen? Zouden ze erin slagen zich te bevrijden uit de omknelling van het hooliganisme en racisme? Waren er in Oekraïne aanslagen te verwachten, opstoten van nationalisme waarvoor de politici zo huiverden? Bestond het gevaar dat de rechtse extremisten die de competitie in beide landen terroriseerden de gelegenheid zouden aangrijpen om dit EK te besmetten? Weinig toernooien waarrond zo’n beklemmende onzekerheid hing.

Hoge veiligheidsmaatregelen werden er verwacht voor dit EK. Eindeloze controles bij de grens. Zoals ook nu tijdens de verplaatsing van de media naar Sint-Petersbrug. De moeilijkste reis uit mijn carrière, noemde een ervaren verslaggever het. Het had ook te maken met covid-19. Formulieren die in het Russisch werden opgesteld moesten in het Engels worden afgeleverd. Of omgekeerd. Uren en uren duurden de formaliteiten.

Niets daarvan toen in Polen. Je rijdt met de wagen het land binnen zonder grenscontrole. De sfeer is ontspannen. Polen wil dit EK gebruiken als een katalysator voor een betere toekomst, maar in de media lees je daar niets over. Wel wordt de spot gedreven met Joanna Mucha, de mooie minister van Sport die zich hopeloos belachelijk had gemaakt toen ze de bekerfinale bijwoonde en zich afvroeg volgen welke procedure de bekerfinalisten werden uitgeloot. Profiteren doen ze in Polen niet van dit EK. Althans niet ver van de steden. Je kon er bespottelijk goedkoop eten. Zoals we op de eerste dag ervoeren: een slaatje met gebakken kip en een halve liter bier kostte omgerekend zes euro. Voor twee personen wel te verstaan.

Zou het er aan de grens tussen Polen en Oekraïne even ongecompliceerd aan toegaan? Er was vooraf sprake van een horrorscenario, met een wachttijd van 24 uur. Maar voor de EK-gangers is er een apart rijvak. Of we wapens of drugs bij ons hebben, vraagt een Poolse douanebeambte met een lieve glimlach? Nee? Oké, dan krijgen jullie een snoepje. Wat verder staan de Oekraïense douaniers. Ze kijken wat grimmiger. Allerhande papieren moeten worden bovengehaald. Maar langer dan een halfuur duurt het niet.

Een EK in Polen en Oekraïne. Een bijzondere ervaring. Twee landen met een apart gezicht. Oekraïne grauw en grijs, al wordt het beeld opgesmukt door mooie, zeer kortgerokte vrouwen die door de straten flaneren en paraderen. En Polen met veel fraaie huizen en opgesmukte flatgebouwen, een land met een westers gezicht, al heeft het ook een rauwe keerzijde waarmee je wordt geconfronteerd als je toevallig in een arbeiderswijk belandt: plots duiken bedelaars op, sjofel geklede heerschappen die smeken om wat geld, in hun ogen staat alleen doffe ellende. Dat beeld blijft verborgen voor de buitenwereld. Ook dat hoort bij toernooien. Zoals het ook in Brazilië was of in Zuid-Afrika.

En het zo gevreesde hooliganisme? Een enkele keer komt het tot een confrontatie als Polen tegen Rusland speelt. Er is zoveel machtsvertoon dat Warschau wel een stad in oorlog lijkt die zich voorbereidt op de invasie van de vijand. En het komt inderdaad tot weerzinwekkende beelden van mensen die brutaal op mekaar inhakken.

Veel wedstrijden hebben we gezien in Polen en Oekraïne. Trainingen en persconferenties bezocht en tussendoor al eens een interview gemaakt. Met de nieuwe Belgische bondscoach bijvoorbeeld, in de lobby van het Ibishotel in Warschau. Marc Wilmots, net aangesteld als opvolger van Georges Leekens, vertelt dat hij in alle rust wil werken aan een visie op lange termijn en loopt over van zelfvertrouwen. Dat hij geen ervaring heeft? ‘Wat is dat eigenlijk, ervaring?’, vraagt Wilmots. En op de vraag dat hij zeker een nieuwe spits moet vinden, antwoordt Wilmots, in juni 2012: ‘We hebben een diepe spits: Romelu Lukaku. Alleen moet hij spelen om ritme op te doen. En dat gebeurt dus niet.’

En de finale van dat EK? Spanje haalt het in Kiev van Italië en het leven valt daar weer in zijn gewone plooi.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content