GEZOCHT: GOEDE DOELMAN

© GETTY

2016 was geen goed jaar voor de doelmannen in België. Haast elke eersteklasseclub veranderde wel eens van keeper. Scheelt er wat aan de opleiding, de rekrutering of zijn we te veeleisend?

De woede gezien van Ludovic Butelle toen hij tegen KV Kortrijk – in blessuretijd en bij een 5-0 voorsprong – alsnog een doelpunt incasseerde? Het had zijn aantal clean sheets op tien kunnen brengen, dat was na negentien speeldagen een gemiddelde van één wedstrijd op twee. Zijn woede was begrijpelijk – sinds de Pro League het aantal clean sheets bijhoudt en elke week in beeld toont, valt dat klassement op – maar overdreven. Niet in verhouding tot de ‘schade’. Een aantal keren gaf hij de paal dan ook nog een schop.

Waarom zo veel heisa? Wel, Butelle staat onder druk. Zijn aarzelend begin dit seizoen – achter een ook al aarzelende verdediging – had Club Brugge aangezet tot het zoeken naar een nieuwe doelman. Dat hoort en leest de Fransman ook. Idem met Frank Boeckx bij Anderlecht, die onverhoopt een mooi nazomertje beleefde bij een topclub. Maar ook hij weet dat er een nieuwe concurrent komt. Wat is er aan de hand in doelmannenland dat bijna geen enkele keeper nog zeker van zijn stek lijkt? Een vraag voor gewezen keepers Wim De Coninck (Proximus) en Geert De Vlieger (Telenet), die in hun nieuwe job als analist elk weekend zogoed als alle wedstrijden zien.

WIM DE CONINCK: ‘Ik denk dat dit een momentopname is. Vorig seizoen waren er veel uitblinkers en nu lijkt het dat ze allemaal wat onder hun niveau keepen.’

GEERT DE VLIEGER:’Maar het is inderdaad opvallend. Een tijdje geleden zaten we met een paar mensen in de studio naar een wedstrijd te kijken en zeiden we luidop: wie is de beste doelman op dit moment? Niemand kon op een naam komen.’

DE CONINCK: ‘Dat heeft ook te maken met het vertrek van MatzSels, vorig jaar voor mij de beste op de Belgische velden.’

DE VLIEGER: ‘Maar toen deden ook anderen het goed. Ik denk dan aan Butelle. Nu was die plots ook weifelend.’

DE CONINCK: ‘Van Butelle hebben ze onmiddellijk een grote gemaakt. Als hij een bal ging plukken, was het wauw. Omdat hij na Sinan Bolat en Sébastien Bruzzese kwam, waar veel rond te doen was. In het begin moest Butelle enorm veel leiding geven en organiseren, een beetje té veel. Dat ging begin dit seizoen weg, omdat hij met zichzelf bezig was.’

DE VLIEGER: ‘Hij was wel foutloos en stabiel. Uiteindelijk zijn dat de twee belangrijkste dingen voor een keeper.’

DE CONINCK: ‘Klopt, maar het vak van keeper is veranderd. Een doelman wordt meer en meer gebruikt als veldspeler, om het spel te verleggen.’

DE VLIEGER: ‘Terwijl het belangrijkste in mijn ogen blijft de ballen pakken. Je mag een goed meevoetballende doelman zijn, als je geen ballen pakt, ben je voor mij geen goeie keeper. Neem nu Jasper Cillessen, die naar Barcelona ging. Die pakt de ballen die hij moet pakken, maar is geen doelman van wie je zegt: die moet nu naar een topclub!’

DE CONINCK(knikt): ‘Eerst ballen pakken en dan meevoetballen. Ik heb de indruk dat het vandaag soms wordt omgedraaid.’

DE VLIEGER: ‘Zou AA Gent misschien iets te veel in die richting hebben gekeken? Mocht Jacob Rinne iets minder meevoetballen, maar iets meer ballen pakken, dan stond hij niet ter discussie. Een keeper wordt beoordeeld op de ballen die hij binnen krijgt.’

Jacob Rinne volgde Matz Sels op. In hoeverre speelde dat mee in de beoordeling?

DE VLIEGER: ‘Sels stond in het begin ook ter discussie. Na één jaar heeft AA Gent er nog aan gedacht om iemand anders te halen.’

DE CONINCK: ‘Dat kwam door Hein. Eén slechte lange bal van Sels en Vanhaezebrouck stond met zijn armen wijd. Ik heb eens een training gezien. Als zijn passing naar de buitenkant een meter te ver was, begon Hein te mekkeren. Op dat vlak vroeg hij van Sels de perfectie. Zo is die ook verbeterd!’

DE VLIEGER: ‘Op dat vlak wordt van een doelman soms meer verwacht dan van een centrale verdediger. Die speelt onder druk vaak een bal achteruit en de keeper moet het maar oplossen. Soms kan dat, maar vaker wordt het probleem zo alleen maar verlegd.’

DE CONINCK: ‘Doelmannen moeten dan een gerichte lange bal trappen.’

DE VLIEGER: ‘Een stropdaspas!’

DE CONINCK: ‘Eentje die twee à drie man uitschakelt, en nog perfect aankomt ook! Sels had daarbij het voordeel dat niemand zich aanpaste aan Gent. Die vond altijd iemand die vrij stond. Dit seizoen is dat anders. Hein heeft ook lang gewacht om te kiezen tussen Rinne en Yannick Thoelen en dat weet Rinne ook. Toen ze hun eerste wedstrijd speelden, was het ’s ochtends nog onduidelijk wie in doel zou staan. Dan weet je dat er rap wordt veranderd als het verschil tussen één en twee niet groot is.’

DE VLIEGER: ‘Het kan toch nooit de bedoeling zijn dat je nog twijfelt op de laatste dag van de voorbereiding als je een nieuwe doelman haalt?’

DE CONINCK: ‘Dat betekent dat de nieuwkomer dan al niet overtuigt.’

DE VLIEGER: ‘Juist. En dan is de vraag: heeft Rinne – en daar twijfel ik aan – voldoende technische capaciteiten om Sels op te volgen. Kijk naar Davy Roef. Die wordt in Anderlecht ook vergeleken met de Silvio Proto die prijzen en titels pakte.’

DE CONINCK: ‘Waarbij iedereen ook vergeet dat de Proto die naar Anderlecht kwam, daar weer even weg moest. Hij werd uitgeleend aan Beerschot, terwijl hij al twee seizoenen had gekeept bij La Louvière en ervaring had. Niet onderschatten wat Roef moet doen: zonder ervaring keeper van Anderlecht zijn!’

UITZONDERING COURTOIS

DE VLIEGER: ‘Leeftijd doet er eigenlijk niet toe, het gaat om hoeveel matchen je al speelde. Ik denk niet dat er iets mis is met onze opleiding. De trainers zijn allemaal jongens die zelf op een behoorlijk niveau hebben gespeeld. Alleen: talenten train of kweek je niet. Die zijn er ineens. Daar raak ik meer en meer van overtuigd. Ineens staat er een Thibaut Courtois. Die fietst naar Spanje, speelt daar zijn matchkes, gaat naar Chelsea en speelt daar ook gewoon. Terwijl het David De Gea een jaar bloed, zweet en tranen kostte voor hij in Engeland een beetje mee kon. Iedereen heeft aanpassing nodig, alleen Courtois niet.’

DE CONINCK: ‘Mocht Courtois er niet zijn, dan bleef SimonMignolet in doel bij Liverpool. Want dan is dat ook de nummer een in België en een van de besten ter wereld. Maar nu is de perceptie van Jürgen Klopp anders.’

DE VLIEGER: ‘Ik ben overtuigd van de kwaliteiten van Mignolet, absoluut, maar de situatie in Liverpool heeft weinig met diens kwaliteiten an sich te maken.’

DE CONINCK: ‘Denkt Klopp dat het voetballend vermogen van Loris Karius beter is?’

DE VLIEGER: ‘Had Mignolet de matchen gespeeld die Karius speelde, hij was er al lang uit. Klopp kon er Karius niet direct weer uitzetten, maar ik wist dat er een moment zou komen waarop je het als trainer niet meer kan houden.’

Heeft Roef in Brussel gewonnen van Thomas Kaminski? Jaren waren zij de twee die om de opvolging van Proto vochten.

DE CONINCK: ‘Roef heeft niet gewonnen, Kaminski heeft verloren. Die had een andere mentaliteit. ‘Ik ga er Proto uitspelen’, zei die. Van Roef hoorde je dat nooit. Kaminski kreeg vroeger zijn kans, maar greep ze niet. Maar als je Kaminski nu in Kortrijk ziet, is dat een stabielere doelman dan toen.’

DE VLIEGER: ‘Er zijn voor keepers geen geheimen: hoe meer matchen, hoe beter je wordt. Als je 22 bent en al zes jaar bij Anderlecht zit, maar je speelde amper wedstrijden, ben je veel minder gewapend dan iemand die net toekomt, maar al in lagere regionen honderd matchen speelde. Dat was hét grote probleem van Tristan Peersman indertijd: 26, maar amper gespeeld.’

DE CONINCK: ‘Stijn Stijnen was ook pas 24 toen hij mocht beginnen, maar die vocht zich erdoor.’

DE VLIEGER: ‘Ik dacht dat Anderlecht nog even met Proto zou doorgaan en Roef zou uitlenen. Nu werd hij voor de leeuwen gegooid. En dan zijn het niet allemaal jongens à la Courtois die direct de pannen van het dak spelen. Een normaal traject voor een doelman is toch een iets langer groeiproces. Ik hoor nu wel dat het vertrek van Proto ook te maken heeft met Mile Svilar, een aankomend talent dat ze niet wilden blokkeren. ‘

DE CONINCK(knikt): ‘Ik wéét dat ze voor Svilar twee à drie jaar geleden een weg uitstippelden om hem te overtuigen om te blijven.’

DE VLIEGER: ‘Wim, het beste traject dat je voor Svilar kan bedenken is er toch één dat zich op een bepaald moment afspeelt even weg van Anderlecht?”

DE CONINCK: ‘Ja, maar dat zit niet in de planning!’

DE VLIEGER: ‘Ik ga me met niemand vergelijken, maar mijn eerste jaar, op mijn achttiende in tweede klasse, was onbetaalbaar. Weg van die beloften, in een eerste ploeg, voor de punten.’

DE CONINCK: ‘Sowieso kost een beginnende jonge doelman punten. Als je daar niet tegen kunt, moet je maken dat je een alternatief hebt.’

Anderlecht gooide er uiteindelijk Frank Boeckx in, Standard nam na Víctor Valdés Jean-François Gillet als alternatief voor Guillaume Hubert.

DE CONINCK: ‘Jan Boskamp en Aad de Mos zeiden al heel snel: ga voluit voor Roef. Terwijl ik op dat moment eerlijk gezegd niet kon inschatten of hij goed genoeg was. Ik vind het nog steeds een goeie doelman, alleen stond hij achter een weifelende verdediging en een ploeg die niet draaide.’

DE VLIEGER: ‘Ik denk dat we beiden niet twijfelen aan zijn kwaliteiten.’

DE CONINCK: ‘Maar hij maakte wat foutjes. Menselijk én normaal, maar in Anderlecht wordt dat niet verdragen. In Brugge konden ze niet wisselen, daar was je verplicht om in de periode dat Butelle het minder deed, je vertrouwen aan hem te blijven geven. En als je dan beelden ziet van Michel Preud’homme en wat hij in Amerika op het WK deed… (lacht) Dat is voor een keeper van Club Brugge ook niet makkelijk.’

DE VLIEGER: ‘Ik denk dat Preud’homme dat kan scheiden.’

KLOTEJOB

Ex-keepers als Peter Maes en Jacky Mathijssen zeggen ook nooit veel over hun doelman.

DE VLIEGER: ‘Als mijn hoofdtrainer vroeger over tegengoals begon te discussiëren en tegen me zei: je had daar of daar moeten staan, dan wist ik dat hij een stok zocht. Daarom is het een voordeel voor Koen Van Langendonck en Butelle dat ze werken met een hoofdtrainer die perfect kan inschatten wat er gebeurt. Wat mij ook opvalt: je hebt keepers die op zeer jonge leeftijd technisch zeer goed zijn, maar dat is totaal geen garantie op succes. Bij keepers is de mentale sterkte zeer belangrijk. Die kan een heel stuk van de technische beperkingen compenseren.’

DE CONINCK: ‘Dat is de belangrijkste kwaliteit van een keeper. Vaak gebeurt het dat de tweede keeper op training beter is dan de eerste.’

DE VLIEGER: ‘Daar pak je soms ballen alsof het niks is. Maar dat omzetten in de match, onder de druk, de tegenstander inschatten… Je kan onder druk soms beslissen om dingen die je wel kan, toch niet te doen.’

DE CONINCK: ‘Te veel nadenken is niet goed. Je moet zingend in je goal kunnen staan. Bij Courtois is het alsof die in zijn hof staat te keepen. Meestal zijn keepers werkbeesten, maar soms ben je beter met een je-m’en-foutiste.’

DE VLIEGER: ‘Een foutloze, stabiele doelman kan nooit een je-m’en-foutiste zijn, Wim.’

DE CONINCK: ‘Nee, maar die kan wel dingen loslaten. In Zweden schrikt iedereen dat Rinne ter discussie staat. Alleen kom je als 22-jarige in een ploeg in een ander land en worden er zaken gevraagd die je niet spontaan invult. Want dat was het: hij keepte niet meer spontaan. Je ziet op de duur een doelman nadenken. Rinne, Butelle… Wie ter discussie staat, denkt na. En dat is nefast.’

DE VLIEGER: ‘Het lot van de doelman is: hij wordt beoordeeld op wat hij slecht doet. Roef mag tien goeie ballen pakken, maar maakt hij één foutje en verliest Anderlecht daardoor punten, dan titelt de krant: Roef blundert. Een klotejob is het. Dat wij dat heel ons leven hebben gedaan, Wim.’

DE CONINCK: ‘Eigenlijk wel. Je bent veel beter af als veldspeler!’

DOOR PETER T’KINT EN GUILLAUME GAUTIER – FOTO’S BELGAIMAGE

‘Er zijn voor keepers geen geheimen: hoe meer matchen, hoe beter je wordt.’ GEERT DE VLIEGER

‘Het vak van keeper is veranderd. Een doelman wordt meer en meer gebruikt als veldspeler om het spel te verleggen.’ WIM DE CONINCK

‘De mentale sterkte is zeer belangrijk voor een doelman. Die kan een heel stuk van de technische beperkingen compenseren.’ GEERT DE VLIEGER

‘Een keeper moet zingend in zijn goal kunnen staan. Bij Courtois is het alsof die in zijn hof staat te keepen.’ WIM DE CONINCK

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content