In de schaduw van de Europese loting sprak UEFA-voorzitter Michel Platini zijn bezorgdheid uit over de scheidsrechters en werd er gepraat over het WK 2018 in België en Nederland. Kroniek van een tweedaagse in een irreële wereld.
Donderdag 27 augustus. Dit is de jaarlijkse parade van geparfumeerde en gedecolleteerde vrouwen, van Ferrari’s en Lamborghini’s, van pronkerigheid en patserigheid: tijdens de laatste week van augustus strijkt de Europese voetbaljetset in Monaco neer voor de loting van de Champions League en die van de Europa League. De bobo’s van de UEFA huizen dan in het viersterrenhotel Meridien Beach, een oord van overdadige luxe. Monaco heeft er wat voor over om de voetbaltop elk jaar opnieuw te ontvangen, ook al is Barcelona al langer kandidaat om deze aan de finale van de Europese supercup gekoppelde loting te organiseren. Tevergeefs. De volgende jaren blijft het feest plaatvinden in de Monegaskische metropool.
De zon brandt ongenadig, de Middellandse Zee ruist en pompeuze jachten glijden voorbij als Michel Platini, de voorzitter van de UEFA, de internationale media inviteert voor een persconferentie. Lachend schudt hij handen, de blazer over de schouder, de das losjes, hier en daar klopt hij iemand amicaal op de schouder, een totaal andere stijl dan zijn wat stijve en formele voorganger Lennart Johansson. Platini zal de pers in het Frans te woord staan. Vreemd, twee jaar daarvoor, tijdens zijn eerste persconferentie als UEFA-voorzitter, deed hij dat nog in het Engels.
Michel Platini maakt zich vooral zorgen over de striemende kritiek die de scheidsrechters krijgen. Dat is niet onlogisch, stelt hij vast. Op een veld van pakweg 150 op 60 meter kunnen ze niet alles zien, zegt hij. Dus is het hoog tijd voor nieuwe maatregelen. Die gaan er tijdens de wedstrijden voor de Europa League komen met de invoering van wat hij een vijfde scheidsrechter noemt. Platini laat een film zien van experimenten die in het Zwitserse Nyon, de hoofdzetel van de UEFA, werden uitgevoerd. Achter iedere doellijn staat een scheidsrechter die moet observeren wat er in de zestien meter gebeurt. En dat dan aan de eerste scheidsrechter moeten laten weten. Het is wellicht een garantie op meer strafschoppen. Zodat er dan geen plaats meer is pour des tricheurs zoals Platini ze noemt, zonder dat verwijtend te bedoelen. Want: “Als je weet dat de scheidsrechter toch niet alles ziet, dan wil je als voetballer wel iets proberen.” Het is alsof hij in zijn herinneringen graaft. Platini is tegen technologische hulpmiddelen, een stelling die hij gemeen heeft met FIFA-voorzitter Sepp Blatter. “Dat zou echt niet goed zijn”, roept hij. Al is de scheidsrechter in de nieuwe constructie niet te benijden: liefst vier man kunnen hem in zijn oortje iets toeroepen.
Platini kondigt verder sancties aan tegen die clubs die buitenissige bedragen uitgeven en zich in de schulden storten. Hij spreekt over ethiek. “We gaan maatregelen uitwerken, het gaat erom dat clubs niet meer uitgeven dan ze genereren.” Hoe dat dan moet, weet hij nog niet precies. Het hele proces zal nog wel een jaar of drie duren.
Rode zitjes
In het Grimaldi Forum verzamelt de Europese voetbaltop voor de loting van de Champions League. Stuk voor stuk stappen ze het door veel glas gedomineerde gebouw binnen. Net zoals de andere bestuurders glimt en blinkt ook de door Luciano D’Onofrio aangevoerde delegatie van Standard in deze mondaine omgeving. De loting, zo zullen ze later roepen, valt hen erg mee. Het is maar hoe je het bekijkt. Arsenal zal een wellicht niet te nemen vesting zijn voor de Rouches: de Londense club speelt op dit moment het beste voetbal van Engeland. Steeds weer wordt er jong talent ontdekt en gekneed. Het vakmanschap van de Franse trainer Arsène Wenger, die intussen aan zijn veertiende seizoen in Londense loondienst is begonnen, staat buiten kijf. Van Olympiakos, een andere tegenstander, is minder bekend. Behalve dat de ploeg in een echte heksenketel speelt en alle zitjes rood zijn geverfd. Omdat daar meer dreiging van uitgaat. Het doet ons denken aan de Nederlandse trainer Hans Croon die, toen hij in 1972 trainer werd van Waregem, de kleuren van de kleedkamer rood deed verven omdat dit de strijdlust moest aanwakkeren en spelers een gevoel van onoverwinnelijkheid diende te geven.
De sleutelduels voor Standard worden wellicht die tegen AZ waar de nieuwe trainer Ronald Koeman zich in de Champions League heeft gespecialiseerd. Samen met zijn trouwe assisent Tonnie Bruins Slot heeft hij van het analyseren van de tegenstander een soort kunst gemaakt. Koeman bouwt bij AZ verder op de ingeslepen patronen van Louis van Gaal, ook al vertrok middenvelder Demy de Zeeuw, de man die het ritme bepaalde en aangaf wanneer er druk naar voren moest worden gezet, naar Ajax. Het middenveld werd wat herschikt en vooraan beschikt AZ met Moussa Dembéléen Mounir El Hamdaoui over klasse en stootkracht. De Marokkaan, die destijds door Martin Jol werd meegenomen naar Tottenham Hotspur, heeft zich met zijn techniek en snelheid ontwikkelt tot de meest doeltreffende aanvaller in de Nederlandse competitie. In de Champions League moet blijken hoe zwaar dit AZ internationaal weegt. En hoe de ploeg zich echt aan Ronald Koeman aanpast. Want de overgang is groot geweeest. Koeman communiceert niet zo veel met zijn spelers, heel anders dan Van Gaal die op alles sprong wat bewoog en zelfs lessen gaf aan de dame die verantwoordelijk is voor de koffie.
Economische impulsen
Vrijdag 28 augustus. Ontbijten met Michael van Praag, sinds één jaar de voorzitter van de Koninklijke Nederlandse Voetbalbond, nadat hij eerder Ajax leidde en lang de verpersoonlijking was van de Amsterdamse club. Van Praag heeft binnen de UEFA een netwerk opgebouwd waarmee hij een belangrijke rol kan spelen bij het binnenhalen van het WK voetbal van 2018 voor Nederland en België. Dan is het altijd goed om even in Monaco te toeven. Waar Michel Platini eerder zei dat hij alles zal doen om dit evenement in dat jaar naar Europa te halen, iets wat intussen al zo goed als vaststaat. Geruchten willen trouwens dat Portugal (dat samen met Spanje kandidaat is) niet meer zo happig zou zijn, maar de weg is natuurlijk nog lang. Op 21 september wordt op een persconferentie in Eindhoven de naam van de sponsors en ambassadeurs bekendgemaakt, Michael van Praag ziet het allemaal heel optimistisch in: “Dit project begint steeds meer te leven in Nederland. In de eerste plaats in de steden waar er eventueel gespeeld zou worden, bij de voetbalbond, maar het belangrijkste is dat de Nederlandse overheid mee wil. Die heeft inmiddels geld ter beschikking gesteld om dit evenement binnen te halen, vier en een half miljoen euro om precies te zijn. Maar de voorwaarde is dat België dit ook doet en ik begrijp dat de Belgische regering nog niet zover is. Wij hebben in Nederland al bedrijven gevonden die ons steunen, de KLM bijvoorbeeld, we zijn in gesprek met de Nederlandse spoorwegen. En er zijn volop plannen voor de uitbreiding van tal van stadions, de capaciteit van de Amsterdam Arena wordt straks opgekrikt van 51.000 naar 56.000 plaatsen, met een mogelijkheid om later naar 80.000 te gaan. Er komt aan de boorden van de Maas ook een nieuw stadion voor Feyenoord, op 300 meter van de Kuip, weer met een capaciteit van 70.000 tot 80.000 plaatsen.”
Veel concretere plannen dan in België dus, al gaat Van Praag – die al meer dan twintig jaar zijn vakantie doorbrengt aan de Belgische kust – daar niet op in: “Ik hoor ook dat het in België wat moeilijker ligt. Hoe dan ook, ik vind dat de impact van zo’n WK veel verder gaat dan het voetbal alleen. Het is een hele update van de infrastructuur: de wegen, het openbaar vervoer, plus de economische impuls natuurlijk. Wij hebben zware concurrentie, maar ik denk dat we een goeie kans maken. Men heeft goeie herinneringen aan Euro 2000, de reisafstanden zijn niet groot, je kan bij wijze van spreken in een hotel in Parijs logeren en binnen de twee uur sta je in Brussel. Bovendien hebben we ook een lekker klimaat om te voetballen. Al heeft Engeland dat natuurlijk ook. Trouwens, de Engelse overheid zou 50 miljoen pond (60 miljoen euro) in het hele project investeren om het WK binnen te halen. Een belachelijk bedrag. Ik zou het zelfs niet willen. Wij krijgen dus vier en een half miljoen euro. Maar zoals gezegd: de Belgische regering moet ook meedoen.”
Counterploeg
Tijd voor de Europese realiteit. De loting voor de Europa League heeft rond 13 uur plaats. Er is veel minder volk dan de dag voordien voor de Champions League. Dit is, met alle respect, de Europese tweede klasse. De Duitse ex-international Uwe Seeler mag de competitie op gang trappen, hij spreekt de hoop uit dat zijn club Hamburger SV straks in eigen stad de finale haalt. “Ik moet voor goede tegenstanders zorgen”, zegt hij. Met Celtic Glasgow, Hapoel Tel-Aviv en Rapid Wien lijkt dat te zijn gelukt.
Ook Anderlecht mag niet mopperen: Ajax is een affiche, Dinamo Zagreb en het Roemeense FC Timisoara zijn dat niet, maar deze clubs lijken sportief haalbaar. Of Anderlecht voor deze drie wedstrijden veel abonnementen zal verkopen, is echter nog maar de vraag.
Club Brugge levert de loting een kater op, de dodelijk vermoeide en net op tijd gearriveerde general manager Filips Dhondt (“Ik heb maar drie uur geslapen”) kijkt bedenkelijk: van Shakhtar Donetsk, Partizan Belgrado en Toulouse ligt niemand wakker. En de kans dat je deze hindernissen overwint, is ook al niet groot.
’s Avonds ziet Dhondt in de finale om de Europese supercup de eerste tegenstander aan het werk. Shakhtar Donetsk toont zich tegen Barcelona als een bijna huiveringwekkende counterploeg, overgoten met wat Braziliaans flegma, al staat de uitblinker van de ploeg achteraan: de Oekraïense international Dmytro Chygrynskiy, voor wie Barcelona al geruime tijd interesse heeft. De transactie wil (nog) niet lukken, ook al wordt er vanuit de Catalaanse hoofdstad zwaar met geld gezwaaid.
Verschillende werelden, verschillende budgetten. Geen plek waar het meer opvalt dan in het decadente Monaco.
door jacques sys
“De vijfde scheidsrechter is een garantie op meer strafschoppen.”
“De Nederlandse overheid heeft een financieel plan voor het WK 2018. Het is wachten op de Belgische regering.”
