Voor Lierse SK en de Belgische talentfabriek van Jean-Marc Guillou is het seizoen van de waarheid aangebroken. Zijn belofteselectie tikte het alom geprezen Anderlecht weg, speelde kampioen en werd integraal overgeheveld naar de A-kern. ‘Een unicum’, zegt coach Younes Zerdouk vol vertrouwen.
Maart 2015, een kille woensdagavond. De U19 van Anderlecht blikken hun leeftijdsgenoten van FC Porto in met 5-0. Aaron Leya Iseka, in het rijtje van zelf opgeleide spitsen de beoogde opvolger van Romelo Lukaku, scoort drie keer. De wedstrijd is een kwartfinale in de UEFA Youth League, het babyvehikel van de Champions League. Ruim dertienduizend toeschouwers zijn op het stevig gehypete duel in het Constant Vanden Stockstadion afgekomen. Een hype die op gang kwam nadat het Brusselse jeugdelftal een ronde eerder Barcelona uitschakelde en daarvoor in de groepsfase Arsenal, Dortmund en Galatasaray achter zich liet. ‘Een beloning voor de politiek die enkele jaren geleden is ingezet’, verklaart Herman Van Holsbeeck na de demonstratie tegen Porto. Volgens de Anderlechtmanager zijn de spelers ‘de perfecte ambassadeurs van onze club’. Vooral vanwege het technisch hoogstaande voetbal dat door hen is opgedist, ‘voetbal dat de geschiedenis van Anderlecht heeft gemaakt’. Het Laatste Nieuws heeft het over ‘een memorabele glansprestatie’. Vier weken later reist het jonge Anderlecht naar Nyon voor zijn halve finale tegen Sjachtar Donetsk. Zowat de voltallige Brusselse directie tekent present in de Zwitserse tribunes. Helaas, de Oekraïners zijn met 1-3 te sterk en een finale zit er voor de paars-witte talenten niet in. Terug in België heeft Van Holsbeeck het tijdens een kleine huldiging op Neerpede over een ‘gouden bladzijde’ in de clubgeschiedenis.
Tussen het verlies tegen Sjachtar en het huldemoment gebeurt er iets waarvan de draagwijdte later misschien pas ten volle zal doordringen. Op 17 april 2015 nemen de beloften van Anderlecht het op tegen Lierse SK. Ze verliezen met 2-0. De Brusselse selectie bestaat voor de helft uit jongens die ook tegen Porto in actie kwamen. Ook zonder de sterkhouders Leya Iseka en Hervé Matthys is het geraamte van de ploeg nog steeds dat uit de UEFA Youth League. Bij Lierse zijn de beste elementen dan al overgeheveld naar de A-kern. Het gevolg van een drastische koerswijziging die de club in de winter van 2015 doorvoert wegens de slechte resultaten. Ervaren spelers als Arjan Swinkels en Hernán Losada worden zonder pardon aan de kant gezet. Talenten uit de JMG Academie van Tongerlo, onder wie Faysel Kasmi, worden massaal in de A-kern gedropt.
Ook Olivier Guillou maakt de overstap naar de eerste ploeg. De Franse coach is een neef van Jean-Marc Guillou, de geestelijke vader van de academie in Tongerlo. Maged Samy, voorzitter en eigenaar van Lierse SK, is de financier. Bedoeling van bij de start in 2008 was om de afgewerkte académiciens hun eerste stappen in het profvoetbal bij Lierse te laten zetten. Nu dit door omstandigheden plots erg drastisch gebeurt, wordt het wijs geoordeeld een coach aan te stellen die hen kent. Vandaar: out Slavisa Stojanovic, in Olivier Guillou.
IN DE VERNIELING
Guillou is er op dat moment bij de beloften pas met veel moeite in geslaagd Lierse in PO1 te loodsen. De beloftecompetitie bestaat uit zestien ploegen die elk één keer tegen elkaar spelen. De eerste acht spelen vervolgens een PO1. Lierse geraakt er maar nipt bij. Na de promotie van Guillou komen de geel-zwarte beloften onder leiding van zijn landgenoot Younes Zerdouk te staan. Zerdouk was van bij de opstart als technisch directeur verbonden aan de Belgische JMG Academie. Thomas Caers was zijn assistent.
Het uitduel van 2 februari 2015 tegen Anderlecht, op speeldag drie van PO1, is Zerdouks eerste opdracht. Hij volbrengt ze met brio: Lierse wint met 0-2. Met diezelfde cijfers is het nadien dus ook thuis te sterk voor de Brusselaars. Vijftien geel-zwarte spelers komen die 17e april 2015 in actie. Behalve de doelman en een jonge Fransman stammen ze allemaal uit de academies van Maged Samy en Jean-Marc Guillou: acht uit de Belgische, vier uit de Ghanese, één uit die in Egypte. Slechts één speler heeft op dat moment al van het eerste elftal geproefd: Ayyoub Allach. Stanley Menzo laat de jonge Belg op 29 maart 2014 invallen tegen Waasland-Beveren. Allach is dan zestien jaar en twee maanden en de jongste debutant ooit bij Lierse.
‘Ik ben onder de indruk’, schrijft Tom Kestens nog diezelfde avond in april op zijn Facebookpagina. ‘Beloften Lierse spelen RSCA gewoon naar huis. Inclusief spelers eerste ploeg zoals Kawaya.’ Kestens is niet verbaasd: hij ként de JMG-opleiding. Zijn zoon is er ooit door gescout, maar heeft pas nadien de stap naar de Essevee Soccer School van Thomas Caers in Waregem gezet. In een andere post is hij nog explicieter: ‘Zonet bij beloften Lierse RSCA in de vernieling zien spelen.’ Hierover opgebeld verduidelijkt hij: ‘Anderlecht had nog geen 30 procent balbezit. Het ging gewoon te snel voor hen.’
RESERVEN VAN RESERVEN
Ook Eddy Vercammen is getuige van de demonstratie. ‘Lierse won gemakkelijk en verdiend’, schrijft de jarenlange scout van Ariël Jacobs op Facebook. ‘En dat tegen een ploeg die zo veel lof kreeg in de UEFA Youth League. Anderlecht kreeg bijna geen kans. Misschien moet ik wel zeggen: het werd weggetikt. Lierse had veel meer balbezit. Het speelt een ander soort voetbal: zuiver op techniek.’
Een maand later zijn de Lierse beloften kampioen. De beslissing valt op de laatste speeldag wanneer met 1-3 wordt gewonnen op het veld van Zulte Waregem. Uitgerekend in Waregem dus, waar Caers na zijn vertrek uit Tongerlo zijn eigen academie opstartte. Zijn relatie met Zerdouk raakte vertroebeld. Voor die laatste is het een prettig toeval, maar meer ook niet. Hij leeft niet op rancune. Ook Caers kijkt met goedkeurende blik toe hoe al die voor hem bekende gezichten de titel pakken. ‘Opgeleid buiten competitie en toch meteen de beloftecompetitie winnen! Proficiat, moge het slechts een tussenstap zijn’, post hij trots op Facebook.
Vercammen is een tikkeltje scherper: ‘Veel analisten die op tv voetbal komen onderwijzen, weten niets af van deze jongens’, schrijft hij. ‘Ik heb vaak de belofteploeg van het seizoen 2013/14 bezig gezien. Een lust voor het oog van de neutrale voetballiefhebber die ik ben. Technisch hoogstaand, rust aan de bal, driehoekjes alom: mooi. Die jongens vormen sinds kort de basis van het eerste elftal. Daardoor speelt Lierse nu met de reserven van zijn reserven in de beloftecompetitie. Zelfs dan is het kampioen.’
NIEUWE RODE DUIVELS
Terwijl zijn beloften hun titel vieren, staat er voor de A-ploeg van Lierse nog één wedstrijd op het programma. De degradatie is dan al een feit. Het duel in de eindronde met tweedeklassers tegen het ook al uitgetelde Lommel is er een zonder belang. Beslist wordt om de jonge kampioensploeg ervaring op te laten doen. Negen spelers maken die middag hun debuut in het eerste elftal. Het is meer dan zomaar een leuke ingeving. Bij Lierse gelóven ze in hun talenten en besloten wordt om voor het nieuwe seizoen 2015/16 de hele belofteselectie – op twee man na – door te schuiven naar de A-kern. Allemaal zijn het jongens uit de JMG-opleidingen in België, Ghana en Egypte. De Belgische groep is het grootst en luistert naar namen als Mouad Tauil, Joeri Poelmans, Sabir Bougrine, Ayyoub Allach of nog Josias Roulez. Ondanks hun overwegend exotisch klinkende namen zijn ze stuk voor stuk geboren en getogen in België en dus potentiële Rode Duivels.
‘Lierse was nog nooit kampioen geworden bij de beloften’, zegt Younes Zerdouk. ‘Met die prestatie hebben deze jongens toch al geschiedenis geschreven. Dat een club nu ook haar hele belofteploeg doorschuift naar de A-kern, is uniek.’ Tot wat dat Lierse new look in staat is, bleek andermaal vorige maand tijdens de voorbereiding op het huidige seizoen. Opnieuw wordt van Anderlecht gewonnen. Dit keer met 1-0, in een inderhaast door Anderlecht belegd oefenduel na de aanwerving van Imoh Ezekiel. In de Brusselse basis staan behalve Ezekiel ook Bram Nuytinck, Maxime Colin, Frank Acheampong, Andy Najar, Kawaya en Leya Iseka. Zerdouk: ‘Dat was een erg sterk Anderlecht, met allemaal A-kernspelers.’
Het resultaat verbaast Zerdouk niet. Twee jaar geleden voetbalden zijn spelers nog op blote voeten en – zoals Caers opmerkte in zijn post – buiten elke georganiseerde vorm van competitie. Niettemin twijfelt Zerdouk niet over het antwoord op de vraag of zijn académiciens klaar zijn voor het grote werk: ‘Klaar en duidelijk: ja! Zet elk van de spelers uit de kampioensploeg tussen die gasten van Anderlecht en hij draait moeiteloos mee. Met de ogen toe. Honderd procent zeker. Goede spelers met goede spelers: dat werkt altijd. Omgekeerd ook: Najar kan zo mee in mijn ploeg.’
LEVENSLES IN NEDERIGHEID
Zerdouk kent zijn spelers van toen het prille tieners waren. Na de interne reorganisatie bij JMG eind 2012 zag hij hen twee en een half jaar niet. Hij ging weer met de kleinsten werken. Tot de paleisrevolutie in de winter van 2015. Eén week had hij om een nieuwe lading jonge Ghanezen te integreren en de wedstrijd tegen Anderlecht voor te bereiden. ‘Met die wedstrijd wilde ik mezelf en mijn werk beoordelen. Zien of mijn methode werkt. Het antwoord is: ja, ze werkt. Anderlecht was bezig aan iets strafs in Europa. Die wedstrijd kwam op het goede moment om dat te weten te komen.’
Mohamed Ouahbi, de Brusselse beloftecoach die dit seizoen als T3 doorschoof naar de A-kern van Besnik Hasi, was geen onbekende voor Zerdouk. Beiden maakten kennis met elkaar toen Zerdouk in 2008 spelers begon te rekruteren voor JMG. Ouahbi was toen jeugdtrainer op Neerpede. ‘Misschien waren zij in februari wel gefocust op die achtste finale met Barcelona. Maar wij legden de lat erg hoog. Daar waren zij door verrast. Dat is toch wat Mohamed me vertelde. In april waren zij dan weer net uitgeschakeld door Sjachtar. Die ontgoocheling zat misschien nog in hun hoofd. Maar volgens Mohamed wilden zij er alles aan doen om kampioen te spelen. Ze waren gekomen om ons te kloppen, met hun best mogelijke ploeg. Na afloop kwam hun fysiektrainer naar me toe. Zijn woorden vergeet ik nooit. Accepteer je verlies, zei hij, en zeg je spelers de waarheid: dat ze zichzelf in vraag moeten stellen. Die nederigheid was een levensles voor mij. Het bewijst boven op de resultaten dat het goede coaches zijn bij Anderlecht.’
Zouden de Lierse académiciens hun mannetje hebben gestaan in de UEFA Youth League? ‘Dat niveau was wel het doel toen ik in het project ben gestapt’, zegt Zerdouk, waarna hij een kanttekening plaats bij de UEFA-opzet. ‘Die competitie is er alleen voor de jeugdelftallen van de clubs in de Champions League. Als je ze wint, wil dat niet zeggen dat je de beste opleiding hebt. Wel dat je de beste U19 hebt van de clubs die deelnemen aan de Champions League. Neem Frankrijk: daar wordt Lyon beschouwd als de club met de beste opleiding, maar het is PSG dat met zijn U19 de UEFA Youth League speelt. Het zijn dus niet altijd de beste jeugdploegen van Europa die daar vertegenwoordigd zijn.’
VERSCHILLENDE MELODIETJES
Van de ploeg die Anderlecht wegtikte die fameuze 17e april, stond opnieuw de helft tussen de lijnen in het gewonnen oefenduel eind juli tegen datzelfde paars-wit. Zerdouk: ‘Op een bepaald ogenblik waren we verplicht om te verdedigen. Zij stonden met vier uitstekende aanvallers. Als je dan niet goed verdedigt, ga je onderuit. We hebben bewezen dat we dat ook kunnen.’ Tegen Coxyde, op de openingsspeeldag van de Proximus League, bracht de coach weer een halve ploeg Anderlechtkillers in het veld. Kansen werden gemist, 1-1 werd het. Zerdouk: ‘Elk kampioenschap heeft zijn waarheid. Tweede klasse telt veel ervaren spelers. Ploegen ook die beter dan wij weten volgens welke scenario’s wedstrijden in tweede verlopen. De vraag is: zullen wij in staat zijn om hen met onze kwaliteiten te verslaan? Dit is voor de spelers een superbelangrijke stap in hun ontwikkeling.’
Met Kasmi en El Messaoudi verloor Lierse twee van zijn meest belovende JMG-producten. Zonder prijs, na een degradatie. Net nu de club hen goed kan gebruiken op de weg terug naar boven. Niet leuk voor de supporters. Zerdouk begrijpt de opmerking, maar: ‘Elke speler heeft zijn eigen carrièreproject. Als je vindt dat eerste klasse je niveau is, moet je maar zien dat je niet degradeert. Dat is niet gelukt. Misschien omdat sommigen hun eigen project op de eerste plaats zetten en de business het overnam van het voetbal. Dan komen er problemen. Ik vind: het project van de club komt op de eerste plaats. Als dat werkt, profiteert ook het individu. Dat is ook het eerste wat ik heb gezegd toen ik de beloften overnam: c’est ensemble! Dat ze nu allemaal samen promoveren naar de A-ploeg, is daarvan het beste bewijs.’
Zullen Kasmi en El Messaoudi slagen bij Standard? Streng: ‘Het is aan hen om in het project en de manier van spelen van Standard te stappen. Het voetbal heeft niet één waarheid: je moet meerdere melodietjes kunnen fluiten. Daarom leid je intelligente spelers op. Spelers die verschillende soorten voetbal aankunnen. Als ze niet slagen, moeten ze alleen naar zichzelf kijken. Niet zeggen dat het de schuld is van Standard. De bal ligt in hun kamp.’
DOOR JAN HAUSPIE – FOTO’S BELGAIMAGE
‘Zet elk van de spelers uit onze kampioensploeg bij Anderlecht en hij draait moeiteloos mee.’ YOUNES ZERDOUK
‘Als Kasmi en El Messaoudi niet slagen, moeten ze alleen naar zichzelf kijken. Niet zeggen dat het de schuld is van Standard.’ YOUNES ZERDOUK
