Sinds deze week is op Eén de docureeks Iedereen Duivel te volgen. In negen afleveringen wordt het parcours van onze nationale ploeg naar Brazilië herbeleefd. Bijna twee jaar lang kleefden de programmamakers in het spoor van onze Rode Duivels en hun entourage. Een blik achter de schermen.

De eindbestemming kennen we: Brazilië. De weg die daarnaartoe leidde, werd deskundig vastgelegd door het team van productiehuis Bonka Circus. Een reporter (Jeroen De Greef) en een cameraman (Ken Kamanayo) lieten zich gewillig meevoeren in de slipstream van onze Rode Duivels. Ze droegen dezelfde outfit als de technische staf, ze werden part of the team. Tegelijkertijd werden supporters gevolgd (onder meer Stijn, een trouwe fan die in zijn strijd tegen kanker inspiratie haalt bij zijn voetballende helden), werden familieleden van de spelers opgezocht en werd iedereen uit de entourage van de Rode Duivels betrokken bij de reeks.

“Het is een zeer breed spectrum geworden, dat iedereen moet aanspreken, ook niet-voetballiefhebbers. Dat was trouwens een belangrijke reden waarom de KBVB het project aan ons toevertrouwde”, zegt Joeri Vlekken, regisseur van Iedereen Duivel.

Dat op de huid zitten van de Rode Duivels heeft ook de houding van de makers veranderd, geven ze toe, hun ogen nog flikkerend van enthousiasme. Joeri: “Ik had niet zo veel met voetbal, maar ik moet zeggen dat mijn kijk op het voetballersbestaan helemaal veranderd is. Dat zijn gewone jongens, die veel opofferden om hun droom waar te maken. Bovendien was het verrijkend om te zien wat voetbal teweegbrengt bij mensen. De belangrijke wedstrijd tegen Servië volgde ik bij Stijn in een ziekenhuiskamer, hij was hervallen en kreeg net zijn eerste chemokuur. Daar zag ik hoe voetbal iemand door lastige momenten kan sleuren.”

Eindredacteur Bart Matthys, die als maker van Belga Sport al enige ervaring had in de sportwereld, stond eveneens te kijken: “Ik was verbaasd door de hoge mate van professionalisme bij en rond de Rode Duivels. Zelfs mannen als Dirk Nachtergaele en Johan De Mecheleer, masseurs die hun sporen verdienden in het wielrennen, hebben hun visie over voetballers moeten bijstellen. Deze generatie spreekt aan: door hun attitude, door hun diverse achtergronden en door hun kameraadschap, die niet gespeeld is.”

Disco samba

De man die het dichtst bij de spelers stond, was Jeroen De Greef. Voor hem waren de lange interviews die hij met het merendeel van de spelers voerde, bepalend. De Greef: “Het pakte mij hoe ontwapenend eerlijk die jongens in feite waren. Axel Witsel bijvoorbeeld, die zijn tijd nam om over het belang van religie voor hem te praten. Witsel is trouwens voor Wilmots een van zijn belangrijkste pionnen in de groep, samen met Vincent Kompany is hij de leider.”

De ene speler is al mondiger en extraverter dan de andere. In de eerste aflevering zagen we Jan Vertonghen het voortouw nemen. “Als Vertonghen Moussa Dembélé een streek kon lappen, ging hij het niet laten om ons te komen halen”, lacht De Greef. “Hetzelfde voor Kevin Mirallas en Daniel Van Buyten. In het begin was het aftasten, maar na een tijdje groeide het vertrouwen en kwamen de spelers of stafleden ons soms zelf halen voor een opname.”

Want ook de uitgebreide technische staf komt aan bod in Iedereen Duivel. Jeroen De Greef is ervan overtuigd dat die een niet te onderschatten rol speelt in het succes van de Rode Duivels: “Van iemand als Lieven Maesschalck kun je zo veel leren! Zijn omgang met mensen, zijn charisma. Alleen al door zichzelf te zijn tilt hij de hele groep naar een hoger niveau. Hij geniet veel respect van de spelers.”

Bondscoach Marc Wilmots was aanvankelijk nochtans niet happig op het hele idee. Logisch, vindt Bart Matthys dat: “We zijn beginnen te filmen vanaf de oefeninterland tegen Nederland, dat was voor Wilmots de periode dat het ook voor hem als bondscoach nog zoeken was. Niet makkelijk om dan voortdurend een cameraploeg in je buurt te hebben.”

Een etentje met de technische staf doorbrak de barrière, weet Jeroen. “Het klikte. Het was trouwens een idee van Wilmots om ons dezelfde outfit te geven, zodat we écht deel uitmaakten van het team. We moesten, net als alle nieuwkomers, een liedje zingen ter introductie. Ik koos voor ‘Disco Samba’: Braziiiiiil, lalalalalaaaa! Het was een beetje een trouwfeestgevoel, met zwaaiende servetten en al. (lacht) Durven af te gaan voor een groep, dat schept een band.”

“Als er één ding is dat ik geleerd heb,” gaat De Greef verder, “is het wel dat die gasten oprecht blij zijn elkaar terug te zien. Dat merkte je goed telkens als er voor het eerst verzameld werd in het hotel: de afspraak was doorgaans rond drie uur, maar soms stonden er om elf uur al spelers in de lobby elkaar op te wachten. Ik vergelijk het graag met een eerste schooldag. Die eerste dag was de gulden regel: alles rustig aan, bijpraten. Daarvoor was zelfs een officieel keuvelmoment voorzien, het zogeheten koffie-en-cakemoment.” (lacht)

De cruciale stage in de VS

Bondscoach Marc Wilmots was wel duidelijk in zijn afspraken met de filmploeg: op wedstrijddagen zo low profile mogelijk, niet in de kleedkamer filmen en altijd op voorhand toestemming vragen aan teammanager Nicolas Cornu. “Dat is wat Wilmots zo gewaardeerd maakt bij de spelers: er is weinig grijze zone. Alles is duidelijk. Hij heeft een harde, maar ook vaderlijke kant”, aldus Mat-thys.

Toch restte er voldoende vrijheid. Er werd onder andere gefilmd in het geïmproviseerde kapperssalon in het hotel (de Brusselse kapper Michel Sfaxi groeide gaandeweg uit tot een soort talisman voor bepaalde spelers), in de hotelkamers, langs de zijlijn tijdens wedstrijden en in de speciaal voor hen ingerichte ontspanningsruimte in het Crowne Plaza.

Tegenover de sportieve successen en de vele grappige momenten binnen de groep stonden natuurlijk ook teleurstellingen en wisselende emoties. “Blessures zorgden voor spanning, zoals Marouane Fellaini en Vincent Kompany die een race tegen de klok voeren om alsnog klaar te raken voor een wedstrijd”, vertelt Bart Matthys. “Of de wederopstanding van Steven Defour tegen Schotland. Door deze reeks ga je die momenten anders beleven. Je leert bijvoorbeeld dat Defour met frustraties worstelde omdat hij er een minder jaar op had zitten en door de pers genegeerd werd, en dat die goal tegen Schotland voor een bevrijding zorgde.”

Misschien wel een van de cruciaalste passages tijdens de WK-kwalificatiecampagne was de oefenstage in de VS, in juni vorig jaar. Joeri Vlekken: “Een turning point, dat geeft heel de entourage van de nationale ploeg toe. Het was na het seizoen, op een moment dat andere voetballers vakantie hadden, maar iedereen ging met plezier mee. Er werd constant gegrapt en geplaagd, de sfeer was héél relaxed. Daar is de basis gelegd voor die knalprestatie een maand later tegen Servië en dat gaf dan weer een cruciale boost op de weg naar Brazilië.”

Ook bij de filmcrew, want wat zou er van de reeks geworden zijn bij niet-kwalificatie? Ze lachen allemaal. Matthys: “Dat was inderdaad een gok. Want toen wij aan de opnames begonnen, wist niemand of het verhaal van Wilmots wel zou aanslaan. Maar bij de KBVB leefde het gevoel dat nu alle factoren present waren om te oogsten. Het risico om te falen was kleiner dan ooit.” Een correcte inschatting, zo bleek.

Uitleg van de KBVB vind je op www.sportmagazine.be

DOOR MATTHIAS STOCKMANS – BEELDEN: VRT

“Na een tijdje kwamen de spelers ons zelf halen om een grap of zo te filmen.” Jeroen De Greef