Hoe de Jupiler Pro League een springplank voor de Rode Duivels moet worden

© belgaimage

In het hart van de Belgische voetbalbond bereiden de mannen van Roberto Martínez de toekomst van de Rode Duivels voor. Geavanceerde videoanalyses en individuele trajecten moeten de schokken van de onvermijdelijke landing van de gouden generatie opvangen.

Voor een ongeoefend oog is het verschil zo onbeduidend dat het verzoek een grap lijkt. Toch neemt de voetbalbond contact op met een eersteklasser: de match van hun U16-ploeg is vanuit een te laag standpunt gefilmd. Of ze de minimumhoogte van tien meter willen respecteren, zodat het mogelijk is om een correcte analyse te maken? Tussen excuses en rechtzetting in wrijven de leden van de videocel van de betreffende club zich toch even in de ogen. De bond ziet dus alles. Zelfs de jeugdmatchen. Met volle aandacht. De duivel verstopt zich in de details.

Tijdens de laatste Wereldbeker was voormalig technisch directeur Chris Van Puyvelde onder de indruk geraakt van de mogelijkheden om alle matchen met een groothoekcamera te filmen, waardoor een vrij én tactisch uitzicht op het veld mogelijk werd. ‘En zeggen dat wij nog bezig zijn met tekeningen op een bord. Op dat vlak moeten we nog progressie maken’, zei Van Puyvelde destijds. Hij bekommert zich inmiddels om de toekomst van het Chinese voetbal, maar zijn wens werd ingewilligd: met een deel van de inkomsten van de Wereldbeker en een bescheiden bijdrage van de Pro Leagueclubs – 30.000 euro elk – kunnen alle professionele clubs een beroep doen op de diensten van Hudl. Dat Amerikaanse bedrijf levert camera’s, analysesoftware en een platform om video’s en data te delen.

Roberto merkte dat de meerderheid van onze trainingen zich tussen de twee rechthoeken afspeelde, terwijl matchen beslist worden in het strafschopgebied.’ Chris Van Puyvelde

Luke Benstead, het Britse hoofd Performance Analysis and Innovation bij de Belgische voetbalbond, brengt analisten van over het hele land bij elkaar. Met een indrukwekkend cv – ondanks zijn jonge leeftijd passeerde hij al bij clubs als Everton en Manchester United, waar hij onder de vleugels van José Mourinho werkte – is Benstead een sleutelfiguur in de ’technische ploeg’ van het Belgisch voetbal. Deze moet het gehele voetbal zo snel mogelijk professionaliseren, want de resultaten op het terrein zijn er sneller gekomen dan de evolutie in de bureaus. ‘We hebben visie en structuur toegevoegd aan een succes dat al bestond’, zo verwoordde Bart Verhaeghe het enkele uren voor de historische overwinning van de Duivels op de Seleção van Neymar.

Roberto Martínez geeft instructies aan Timothy Castagne.
Roberto Martínez geeft instructies aan Timothy Castagne.© belgaimage

THE BELGIAN WAY

‘Die overwinning tegen Brazilië is een van die grote momenten waar toekomstige generaties naar kunnen opkijken’, zegt Luke Benstead, die al enthousiast vooruit kijkt naar het volgende EK om ‘grote matchen te kunnen spelen, en in de geesten van de mensen verder te bouwen aan het imago van the Belgian Way. ‘

Om die Belgian Way te definiëren – de zwart-geel-rode weg zo u wil – speelt Benstead de bal in de voeten van Roberto Martínez, die spreekt van ‘een belangrijke erfenis die deze ploeg zal nalaten voor het Belgische voetbal’. In een interview op het einde van het WK in Rusland zei de bondscoach: ‘Het is een kwestie van erin geloven, en van de dingen te doen met een doel: de bal hebben, flexibel zijn, een echt team vormen, en tactisch domineren op het veld.’

Nu die doelen bereikt zijn met de meest briljante generatie die het vaderlandse voetbal ooit gekend heeft, stelt zich onvermijdelijk de vraag: wat ná de gouden generatie? Bepaalde analisten voorspellen dat omstreeks het einde van 2022 de ambities drastisch dienen teruggeschroefd. Het WK in Qatar wordt algemeen beschouwd als het laatste grote optreden van de generatie van Eden Hazard en Kevin De Bruyne, al beschouwen sommigen het komende EK reeds als een kantelpunt.

‘Het zal moeilijk zijn om dergelijke spelers te vervangen, want het individuele niveau van mijn selectie is bijzonder hoog’, zegt Martínez. ‘Maar ik blijf ervan overtuigd dat België goede spelers zal blijven opleiden.’ Bart Verhaeghe bevestigt: ‘Er zal misschien een periode komen van mindere goden, maar we kunnen compenseren met de systemen, de omkadering en het werk.’

OPLEIDING IN VRAAG

Hard work. Sinds hij bondscoach werd, is Roberto Martínez overal – tot het einde van het jaar vult hij zelfs ad interim de post van technisch directeur in, vooraleer hij zich volledig moet toeleggen op het EK. Elk weekend schuimt hij plichtsgetrouw de landelijke stadions af en woont hij matchen bij waar geen enkele potentiële Duivel op de mat lijkt te staan. Ook Luke Benstead meet op deze manier de temperatuur van het nationale voetbal, hoewel hij al vertrouwd was met de Belgische competitie door zijn jaren in de Premier League: ‘Veel Belgische talenten slaagden erin om door te breken in Engeland. Daardoor raakte ik geïnteresseerd in wat er hier gebeurde. Ik heb hier heel veel clubs bezocht, mensen ontmoet die er werkten en gepraat met de staf om te begrijpen hoe ze te werk gingen.’

Eens gewend aan de belgitude in voetbalvorm, rolden Martínez en zijn mannen hun visie uit om de onzekerheid rond de toekomst van het nationale voetbal aan te pakken. Bepaalde gewoontes werden in vraag gesteld. ‘Roberto merkte dat de meerderheid van onze trainingen zich tussen de twee rechthoeken afspeelde, terwijl matchen net beslist worden in het strafschopgebied’, vertelt Chris Van Puyvelde. ‘We hebben ons te lang bezig gehouden met opleiden, en misschien te weinig met winnen en efficiëntie.’ Na het fiasco van EURO 2000 en het daarop volgende Vision 2000 plan, dat focuste op dribbels en individuele acties, brachten nationale jeugdopleidingen spelers die té verliefd waren op de bal. Soms waren ze er meer op gebrand om de bal aan de voet te houden dan hem tegen de netten te trappen.

Hoewel de nationale jeugdopleiding opgehemeld wordt door de excellente resultaten die de selectie sinds een kleine tien jaar neerzet, plukt ze de vruchten van een generatie die voor een groot deel in het buitenland openbloeide. Rijsel haalde eerst Kevin Mirallas en vervolgens Eden Hazard, Ajax polijstte talenten als Thomas Vermaelen, Jan Vertonghen en Toby Alderweireld terwijl de carrières van Dries Mertens en Nacer Chadli in Nederland gered werden. Spelers die de selectie van de Martínez meer recent vervoegden, laten een heel ander profiel zien. Niet zelden hebben ze honderd wedstrijden in de nationale competitie op de teller: Youri Tielemans, Leander Dendoncker en Yari Verschaeren schitterden bij paars-wit, Brandon Mechele en Hans Vanaken maken het mooie weer bij Club Brugge, terwijl Leandro Trossard en Timothy Castagne de Genkse flanken af liepen. ‘Eden vertrok naar Rijsel omdat Anderlecht hem geen project voorstelde. Dat is vandaag anders’, zegt Chris Van Puyvelde.

Soms hebben we de neiging om een jonge speler te vroeg te beoordelen. Daarom is het programma voor laatbloeiers een geweldig project.’ Luke Benstead

DE MAZEN VAN HET NET

Leandro Trossard, die pas na zijn twintigste tot volle wasdom kwam, illustreert perfect hoe het Belgische scoutingsysteem tegenwoordig werkt. Op een grondgebied van elf miljoen inwoners, in een vijver die vele malen kleiner is dan die van Frankrijk, Duitsland of Spanje, kan België zich niet permitteren om een talent tussen de mazen van het net te laten glippen. Vandaar de nationale Futuresploegen, die al verschillende jaren bestaan en een meer geïndividualiseerd traject bieden aan spelers met een latere fysieke maturiteit. ‘Soms hebben we de neiging om een jonge speler te vroeg te beoordelen’, zegt Luke Benstead. ‘Daarom is dit programma voor laatbloeiers een geweldig project. Sommige jongeren moeten wachten tot ze 22 of 23 zijn alvorens ze grote spelers kunnen worden.’

Youri Tielemans is al zo lang een gevestigde waarde dat we zouden vergeten dat hij nog maar 22 is.
Youri Tielemans is al zo lang een gevestigde waarde dat we zouden vergeten dat hij nog maar 22 is.© belgaimage

Precies daarom verloor de bond Yari Verschaeren nooit uit het oog, ook al werd hij niet opgenomen in een aantal nationale jeugdselecties. ‘We moeten aandacht hebben voor het individuele traject van iedere speler, ‘ zegt Benstead. De compilatievideo’s die Hudl iedere week op de jeugdterreinen schiet, maken deze ambitieuze doelstelling haalbaar. In een databank worden de gegevens van beloftevolle spelers bijgehouden vanaf het moment dat ze de leeftijd bereiken om in de eerste ploeg te spelen. Ook in de eerste ploeg worden spelers gevolgd. Dankzij de mogelijkheden om snel kansen te geven aan jong talent en hen naar grote Europese competities te sturen, is de Pro League een springplank geworden voor de nationale selectie. Hoe sterker ook de competitie, hoe beter dit op lange termijn is voor de Rode Duivels.

‘Ik denk dat de Pro League en de federatie moeten samenwerken om de toekomst van de Belgische jeugd te bepalen’, zegt Roberto Martínez. Een ambitie die zich op verschillende domeinen vertaalt, onder meer in de videoanalyses. Luke Benstead organiseert ook opleidingen met analisten van alle profclubs, om werkmethodes en ideeën over het vak uit te wisselen. ‘Ze zijn concurrenten van elkaar, maar vanaf het moment dat ze hier toe komen, zetten ze hun clubpetje af en denken ze mee over de beste manier om het Belgische voetbal in hun domein vooruit te stuwen’, aldus de Brit.

Eendracht maakt macht. Met wat Engelse en Spaanse hulp wordt deze nationale leuze ook écht van toepassing op de Belgische grasmatten.

De ruggengraat van de toekomst

Heel België kijkt met een bang hart de pensionering van zijn gouden generatie tegemoet. Talenten buitencategorie zoals Eden Hazard en Kevin De Bruyne mogen dan onvervangbaar zijn, de selecties van Roberto Martínez geven alvast een blik op de toekomstige ruggengraat van de nationale ploeg.

In het hart van het spel stevent Youri Tielemans onvermijdelijk op het leiderschap af. De middenvelder van Leicester is al zo lang een gevestigde waarde, dat we zouden vergeten dat hij nog maar 22 is. Vóór Tielemans kunnen de Duivels zeer waarschijnlijk beroep doen op Yari Verschaeren. Met zijn dribbels, zijn vlotheid onder druk en zijn mogelijkheden om op eender welk moment beslissend te zijn, wordt Verschaeren genoemd als de nieuwe sleutelfiguur in het offensieve compartiment.

In de toekomstige defensie gaat Standardspeler Zinho Vanheusden over de tong als nieuwe patron. Met zijn leiderschap en persoonlijkheid zou hij vele jaren moeten kunnen standhouden, als opvolger van Vincent Kompany. En mocht Thibaut Courtois vroeger dan voorzien de handschoenen aan de haak hangen – maar op zijn 27ste kan de doelman in principe nog zeker tien jaar mee – dan stoomt Genk alvast zijn opvolger klaar. Maarten Vandevoordt wordt beschouwd als een echt crack die de eer van de Belgische keepers hoog kan houden.

Rond die stevige ruggengraat zouden zich nog andere talenten kunnen vestigen, al naargelang de voortgang van hun carrière. Anderlecht broedt nog op spelers als Albert Sambi Lokonga, Jérémy Doku en Landry Dimata, Brugge geeft meer en meer kansen aan Loïs Openda en Charles De Ketelaere, en in het buitenland groeit het potentieel van Orel Mangala, Dodi Lukebakio en Sebastiaan Bornauw.

Zal België even sterk zijn als het team dat zich op het podium hees in Rusland? Waarschijnlijk niet. ‘Op de FIFA-ranking staan we momenteel hoger dan onze werkelijke waarde’, zei Bart Verhaeghe al tijdens dat WK, toen België nog niet op de eerste plaats stond. ‘Door onze demografische beperkingen kennen we meer hoogtes en laagtes dan Duitsland of Frankrijk’, zegt Chris Van Puyvelde. De plannen zijn er in ieder geval om de landing zo zacht mogelijk te maken en zich op het niveau van Nederland, Portugal en Zwitserland te handhaven, in de wachtkamer van de wereldtop.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content