Eén jaar is Marc Wilmots aan de slag als bondscoach. Wat volgt, is een terugblik op hoe zijn ploeg, na winst tegen Servië goed op weg naar het WK, geleidelijk tot stand kwam.
Wat voorafging: op 13 mei 2012 verlaat Georges Leekens de voetbalbond. Hij volgt Christoph Daum op bij Club Brugge. Leekens doet een paar ongelukkige uitspraken over werk dat voor 90 procent af is, maar op de bond zit men met de handen in het haar. Er komen twee oefenduels aan, de kwalificatie voor Brazilië moet worden voorbereid. Assistent-bondscoach Marc Wilmots wordt aangesteld als interim, de zoektocht naar een opvolger opgestart. Op 19 mei krijgt Michel Preud’homme een telefoontje…
25 MEI 2012 – VRIENDSCHAPPELIJK: BELGIË-MONTENEGRO 2-2
Ploeg: Courtois (51′ J-F Gillet); Odoi, Alderweireld, Vertonghen (aanvoerder) Lombaerts (46′ Simons); Fellaini, Witsel, Hazard; Mirallas (87′ Defour), De Camargo (66′ Benteke), Mertens
Doelpunten: 5′ Vucinic, 25′ Mirallas, 34′ Hazard op strafschop, 76′ Drincic
Voor zijn eerste interland moet Wilmots achterin puzzelen. Geen Kompany, geen Vermaelen en nog geen vaste rechtsachter. Wilmots geeft Odoi zijn eerste kans als international. Centraal koppelt hij het Ajaxduo Alderweireld–Vertonghen. Lombaerts is linksachter. Mirallas is de gevaarlijkste man van de avond. Hij maakt zijn vijfde treffer als Rode Duivel en dwingt ook de strafschopfout af. Twee goals van Fellaini, die als nummer 6 zou moeten acteren, worden afgekeurd. Het is een match waarin Witsel en Fellaini qua positiespel mekaar zoeken. In het hoofd van Wilmots, die op zoek is naar een vervanger voor Simons, is Fellaini zijn 6 en Witsel zijn 8, maar op het veld gedraagt Fellaini zich als 8, zodat de druk op de verdediging groot is. Alderweireld doet het aarzelend als centrale verdediger en schuift in die hiërarchie achteruit.
2 JUNI 2012 – VRIENDSCHAPPELIJK: ENGELAND-BELGIË 1-0
Ploeg: Mignolet; G. Gillet, Simons, Vermaelen (aanvoerder), Vertonghen; Witsel, Fellaini, Dembélé; Mirallas (59′ Chadli), Hazard, Mertens (72′ Lukaku)
Doelpunt: 36′ Welbeck
Ruim 10.000 Belgen maken de oversteek. Opnieuw geen Kompany, Lieven Maesschalck doet er in Antwerpen alles aan om hem en Vermaelen klaar te krijgen, maar Kompany moet kort voor de aftrap forfait geven. Vermaelen is wel fit. Vertonghen wordt, tegen zijn zin, linksachter. Hij zal daar de hele campagne blijven en onder Wilmots geen seconde missen. Simons keert terug naar de verdediging, Guillaume Gillet wordt rechtsachter. Mignolet ziet weinig ballen en hoopt dat Wilmots zijn keuze in doel nog niet heeft gemaakt. Wilmots probeert het zonder diepe spits. Of liever: middenvelder Hazard is centraal de diepste, met rechts Mirallas en links Mertens. De tactiek die Barcelona wel eens hanteert. Offensief levert het veel balbezit (59 procent), maar amper kansen op. Er zijn wel lessen getrokken uit de onduidelijkheid tegen Montenegro op het middenveld: Witsel is 6 en de opvolger van Simons. In de laatste twintig minuten mag Lukaku in het strafschopgebied oorlog maken. Bij de KBVB moeten ze na afloop de knoop doorhakken. Op 6 juni ziet de bondscoach zijn tijdelijke overeenkomst omgezet in een definitieve.
15 AUGUSTUS 2012 – VRIENDSCHAPPELIJK: BELGIË-NEDERLAND 4-2
Ploeg: Courtois; Gillet, Van Buyten (46′ Alderweireld), Vermaelen (aanvoerder), Vertonghen; Defour, Witsel, Chadli (67′ Mertens); Mirallas (56′ De Bruyne), Benteke (63′ Lukaku), Hazard (58′ Dembélé)
Doelpunten: 20′ Benteke, 54′ Narsingh, 55′ Huntelaar, 75′ Mertens, 77′ Lukaku, 80′ Vertonghen
De wedstrijd begint met een valse noot. Het opnieuw massaal opgekomen publiek, veelal in het rood, fluit Oranje uit tijdens het Wilhelmus. Wilmots denkt al aan de wedstrijd tegen Kroatië, mandekking op Modric, en probeert Defour uit in een gelijkaardige rol op Sneijder. Kompany, stijve kuit na het Charity Shield tegen Chelsea, is opnieuw niet beschikbaar, hij wordt deze keer vervangen door Van Buyten. Witsel blijft 6. Fellaini is evenmin fit, hij wordt vervangen door Chadli, niet door Dembélé, niet genoeg in de diepte spelend op Wembley. Chadli heeft meer het profiel van Fellaini, een man met kracht én infiltrerend vermogen. Hazard is flankaanvaller, net als Mirallas. Benteke, sterk op dreef met RC Genk, mag diepe spits zijn en zal zijn eerste goal als Rode Duivel maken. In doel is de keuze inmiddels wél gemaakt: Courtois. Die heeft iets meer prijzen gewonnen, legde Wilmots onlangs in de VS zijn keuze uit. Dé man van de match is een invaller: niet De Bruyne, maar Mertens. Ongrijpbaar, en goed voor een goal en twee assists. Als Van Buyten aan de rust geblesseerd binnen moet blijven, krijgt Alderweireld een nieuwe kans als centrale verdediger. Net als tegen Montenegro is het aarzelend. Ook Hazard, die op links begint maar met Mirallas vaak van flank wisselt, is niet op dreef. Opvallend: Wilmots vindt hem fysiek niet sterk genoeg voor een rol op het middenveld.
7 SEPTEMBER 2012 – WK-KWALIFICATIE: WALES-BELGIË 0-2
Ploeg: Courtois; Gillet, Kompany (aanvoerder), Vermaelen, Vertonghen; Witsel, Dembélé (65′ De Bruyne), Fellaini; Hazard, Mirallas (46′ Lukaku), Mertens
Doelpunten: 42′ Kompany, 83′ Vertonghen
Kompany. Daar is hij, voor het eerst, nu het om de knikkers gaat. Met de rust in zicht en na een matige eerste helft gaat de skipper mee bij een hoekschop. Hij knikt de 0-1 binnen. De verdediging krijgt vorm: Gillet bevestigt als rechtsachter, Vertonghen ook, ook al staat hij tegenover zijn ploegmaat Bale, die hem een paar keer rolt. Met een mooie vrije trap bezorgt hij de Belgen zekerheid. Witsel is de leider boven de middenlijn, Hazard speelt opnieuw op de flank, Mertens – beloond met een basisplaats – is voor de rust de beste Belg. Benteke heeft er transferbeslommeringen op zitten en is uit beeld. Mirallas begint aan de kwalificaties als diepste spits. Op papier tenminste, want eigenlijk laat Wilmots net als in Engeland deze positie vrij, iedereen mag in die ruimte duiken. Na de rust zien we Lukaku, die centraal als aanspeelpunt acteert. De Bruyne brengt als invaller opnieuw schwung met enkele goeie acties en sterke voorzetten.
11 SEPTEMBER 2012 – WK-KWALIFICATIE: BELGIË-KROATIË 1-1
Ploeg: Courtois; Gillet, Kompany (aanvoerder), Vermaelen, Vertonghen; Witsel, Defour (68′ Fellaini), Dembélé (73′ De Bruyne); Hazard, Benteke, Mertens (82′ Mirallas)
Doelpunten: 7′ Perisic, 45′ Gillet
Zelfde verdediging, een iets ander middenveld. Het is Fellaini die sneuvelt. Te veel bezig geweest met zijn (mislukte) transfer, is de uitleg, en “wat vermoeid”. Defour is mandekker op Modric, die na vijf minuten een bal rustig in de rug van Vertonghen mag droppen. Het is Mandzukic die kan voorzetten, Kompany die ongelukkig in de voeten van Perisic ontzet en die maakt zijn eerste (en nog steeds enige) goal als Kroatisch international. Benteke heeft zijn avondje niet. De nieuwe spits van Aston Villa krijgt nog voor de rust drie mooie kansen op de gelijkmaker, maar verprutst ze. De kritiek op Dembélé keert terug: te veel breed, te weinig diep. Modric wordt door de Kroaten weggetrokken uit de aanval, zodat Defour zijn sterke partij tegen Nederland niet kan herhalen. Het is Dembélé die het meest met Modric wordt geconfronteerd. Lichtpunt is Witsel. Opnieuw stelt Hazard teleur: een paar flitsen slechts. Goeie punten scoort De Bruyne in het kwartiertje dat hij opnieuw krijgt. De gelijkmaker is een parel, een afstandsschot van rechtsachter Gillet.
12 OKTOBER 2012 – WK-KWALIFICATIE: SERVIË-BELGIË 0-3
Ploeg: Courtois; Alderweireld, Kompany (aanvoerder), Vermaelen, Vertonghen; Witsel, Dembélé, Hazard (57′ Mertens); De Bruyne (89′ Mirallas), Benteke, Chadli
Doelpunten: 35′ Benteke, 69′ De Bruyne, 90′ Mirallas
Het andere Marakana, niet dat van Rio, maar dat van Belgrado. Zonder Fellaini, geblesseerd. Sinisa Mihajlovic in pak, Marc Wilmots in hemdsmouwen, maar allebei kletsnat in de gutsende regen. De bondscoach heeft geen konijnenpoot maar een heel konijn nodig om een verschroeiende aanvangsfase door te komen. Van alle kanten duiken ze op voor Courtois, maar de Serviërs missen, of de doelman pareert. Wat Wilmots tegen Nederland al constateerde – Hazard is niet sterk genoeg voor de slag op het middenveld – noopt de bondscoach al na tien (!) minuten tot een tactische wissel: Chadli, begonnen op de flank, en Hazard, centraal, wisselen van plaats. Overleven wél in de hel van Marakana: Witsel, Dembélé en… De Bruyne, die uitstekende invalbeurten beloond ziet met een eerste basisplaats. In de 35e minuut schudt hij een mooie voorzet uit zijn rechter. Goed voor de 0-1 via Benteke. Hazard staat opnieuw ter discussie. Een uitstekende start bij Chelsea krijgt maar geen vervolg als international.
16 OKTOBER 2012 – WK-KWALIFICATIE: BELGIË-SCHOTLAND 2-0
Ploeg: Courtois; Alderweireld, Kompany (aanvoerder), Vermaelen, Vertonghen; Witsel, Dembélé (46′ Hazard), Chadli; De Bruyne, Benteke (88′ Mboyo), Mertens (57′ Mirallas)
Doelpunten: 70′ Benteke, 72′ Kompany
Debuut: Mboyo
Wat je eigenlijk al een half jaar zag aankomen, steeds weer kritiek van de buitenwereld op een matige Hazard en Wilmots die op elke persconferentie reageert met “Ik vond het niet slecht, maar weet dat hij beter kan”, gebeurt: Eden Hazard, matig tegen Kroatië, zwak tegen Servië, begint op de bank. Hij slaagt er maar niet in écht belangrijk te worden voor de Rode Duivels. Achterin heeft Alderweireld, twee keer niet overtuigend als centrale verdediger, bijna geruisloos de positie van Gillet overgenomen. Omdat Vertonghen op links graag naar voren gaat, wil Wilmots een rechtsachter die vooral verdedigt. Het is net als in Servië de tandem De Bruyne-Benteke die de partij openbreekt. De Bruyne blijkt overal zijn plan te trekken, na de rust ook centraal. Hij dringt Hazard, ingevallen als tien, na een kwartier naar de flank. Een paar minuten na de 1-0 doet Kompany met een mooi schot de boeken toe.
14 NOVEMBER 2012 – VRIENDSCHAPPELIJK: ROEMENIË-BELGIË 2-1
Ploeg: Mignolet; Gillet, Van Buyten, Kompany (aanvoerder), Vertonghen; Witsel, Defour (57′ Vossen), Fellaini; De Bruyne, Benteke (57′ Lukaku), Mertens (60′ Mboyo)
Doelpunten: 23′ Benteke, 32′ Maxim, 66′ Torje op strafschop
Na Engeland uit wordt de wedstrijd in de hypermoderne National Arena de tweede nederlaag onder Wilmots. Geen Hazard (achillespees), Vermaelen, Mirallas, Alderweireld of Dembélé. Mignolet in doel, Gillet als rechtsachter. Centraal Van Buyten. De eerste helft is zeer goed, het gelijkspel flatterend voor de Roemenen. Na de rust mogen Mboyo, Lukaku en Vossen een half uur hun kandidatuur voor een basisplaats stellen, maar goed voetbal brengen de Rode Duivels niet meer. Vooral Lukaku, nog niet de killer die hij bij West Brom vanaf januari zal worden, laat mooie kansen liggen. Lichtpunten: de derde wedstrijd op rij waarin Benteke scoort, Witsel op 6 en alweer… De Bruyne.
6 FEBRUARI 2013 – VRIENDSCHAPPELIJK: BELGIË-SLOVAKIJE 2-1
Ploeg: Gillet; Alderweireld, Van Buyten, Lombaerts (62′ Van Damme), Vertonghen (aanvoerder); Witsel, De Bruyne (62′ Mertens), Dembélé; Mirallas (46′ Nainggolan, 78′ Buffel), Benteke (46′ Lukaku), Hazard
Doelpunten: 10′ Hazard op strafschop, 87′ Lasik, 90′ Mertens
Benteke en Lukaku krijgen elk een helft. Mirallas, voor het eerst sinds het duel in Wales nog eens aan de aftrap, start rechts. Hazard links, De Bruyne staat centraal. Opnieuw eist hij de hoofdrol op. Verder veel experimenten, zonder Fellaini, Vermaelen en Kompany. Gillet in doel ziet er bij de tegengoal op corner niet al te best uit. Ook ‘nieuw’ onder Wilmots is centraal Lombaerts, die met slechts drie weken oefenkamp in de benen geen al te beste avond kent. Pechvogel van de dag is Nainggolan, die invalt, matig speelt en geblesseerd moet worden vervangen. Conclusie: de ‘nieuwkomers’ kunnen de vaste waarden niet bedreigen.
22 MAART 2013 – WK-KWALIF.: MACEDONIË-BELGIË 0-2
Ploeg: Courtois; Alderweireld, Van Buyten, Vermaelen (aanvoerder), Vertonghen; Witsel, Dembélé, Fellaini; De Bruyne, Benteke (86′ Chadli), Hazard
Doelpunten: 26′ De Bruyne, 63′ Hazard op strafschop
Net als tegen Kroatië en in Servië starten de Rode Duivels slecht en moet Courtois redding brengen. Opnieuw raakt Kompany net niet fit. Het is Van Buyten die hem vervangt. Uitblinkers zijn de usual suspects: De Bruyne, na de terugkeer van Fellaini opnieuw naar de rechterkant, en Dembélé. Niet op zijn best dit keer: Witsel. Een te lange Russische winter? Ook moeilijk: Vertonghen, tegen de snelle Ibraimi. Een constante: Vertonghen speelt altijd, maar tegen snelle, wendbare spitsen zweet hij peentjes. Verder is het verhaal dat van Wales: de drie punten mee en snel vergeten. Met vier zeges en één gelijkspel na vijf wedstrijden evenaren de Belgen de beste kwalificatiestart ooit. In de rand: Hazard zit, op zijn 22e, al aan cap 35.
26 MAART 2013 – WK-KWALIFICATIE: BELGIË-MACEDONIË 1-0
Ploeg: Courtois; Alderweireld, Kompany (aanvoerder), Vermaelen, Vertonghen: Witsel, Dembélé (56′ Chadli), De Bruyne; Hazard (90′ Fellaini), Benteke, Mertens (46′ Mirallas)
Doelpunt: 63′ Hazard
Zes op zes tegen Macedonië, maar geen euforie, tenzij bij het publiek. Kompany keert terug na acht weken stil te hebben gelegen. Dat zie je. Hazard kan voor het eerst beslissend zijn als Rode Duivel. Fellaini op de bank is de surprise van de chef, die gaat voor De Bruyne als nummer tien. Fellaini wil als Rode Duivel op 6 of 8 staan, niet dieper. In de basis ook opnieuw Mertens. Wat hij laat zien, is evenwel niet goed. Hij wordt aan de rust gewisseld voor Mirallas. Chadli brengt diepgang, Witsel is opnieuw vrij discreet. Hazard krijgt net voor tijd een applausvervanging…
29 MEI 2013 – VRIENDSCHAPPELIJK: VS-BELGIË 2-4
Ploeg: Mignolet; Alderweireld, Kompany (aanvoerder, 72′ G. Gillet), Vermaelen (36′ Pocognoli), Vertonghen; Fellaini, Dembélé (40′ Benteke), Defour (76′ Simons); Mirallas, Lukaku (83′ T. Hazard), De Bruyne (66′ Mertens)
Debuut: Thorgan Hazard
Doelpunten: 6′ Mirallas, 22′ Cameron, 56′ Benteke, 65′ Fellaini, 71′ Benteke, 80′ Dempsey op strafschop.
Om de overgang naar 7 juni te overbruggen, maakt de bond een trip naar de VS. Teambuilding gekoppeld aan een oefenmatch. Dé pechvogel is Vermaelen, die zich blesseert en moet afmelden voor Servië. Eden Hazard is er maar één dag bij, hij keert naar België terug om zich te laten verzorgen. In afwezigheid van Witsel speelt Fellaini op 6, zoals tegen Montenegro. Als Dembélé – misselijk – uitvalt, kan Wilmots De Bruyne, voor de eerste keer gestart op links, centraal zetten en Mertens inbrengen op links. Hij opteert evenwel voor iets nieuws: Benteke in de rug van Lukaku. Fellaini scoort, Benteke zelfs twee keer. De Bruyne ligt aan de basis van drie goals. De enige ongelukkige is Lukaku, die weer geen wapens heeft om een basisplaats op te eisen. Wilmots blijft, terecht, zweren bij zijn 4-3-3.
7 JUNI 2013 – WK-KWALIFICATIE: BELGIË-SERVIË 2-1
Ploeg: Courtois, Alderweireld, Van Buyten, Kompany (aanvoerder), Vertonghen; Witsel, Fellaini (72′ Dembélé), Chadli; De Bruyne (82′ Lukaku), Benteke, Mirallas (65′ Hazard)
Doelpunten: 13′ De Bruyne, 61′ Fellaini, 87′ Kolarov
Geen Vermaelen, wel Van Buyten, op een wolk na zijn seizoen bij Bayern. Van Buyten – en niet Lombaerts, Vertonghen of Alderweireld – is de vaste sub als er Kompany of Vermaelen wat overkomt. Hazard, niet helemaal fit, start op de bank. De Bruyne speelt zoals vanouds vanaf rechts en is opnieuw de voetbalkoning van de avond, met een goal en een assist. Chadli krijgt na zijn goeie invalbeurt tegen Macedonië de voorkeur op Dembélé, maar kan niet zo goed meer aansluiten bij Benteke als toen. Tactisch loopt het op het middenveld soms in de soep, maar als Fellaini de gebeten hond dreigt te worden, bevrijdt hij de Belgen. De rest is euforie, in aanwezigheid van de koning en de kroonprinses. Maar de conclusie is: niet Kompany, Hazard of Lukaku – de drie publiekslievelingen – zijn de mannen van het eerste jaar onder Marc Wilmots. Wel: Kevin De Bruyne!
DOOR PETER T’KINT – BEELDEN: IMAGEGLOBE
In Servië heeft Wilmots geen konijnenpoot maar een heel konijn nodig om de aanvangsfase door te komen.
Van Buyten is de vaste sub als er Kompany of Vermaelen wat overkomt.
