Argentinië lijkt een favorietenrol voor het WK van 2010 nauwelijks te kunnen ontlopen. Toch is bondscoach Diego Maradona omstreden, zeker na de 6-1-pandoering tegen Bolivia. ‘Zijn aanstelling is vreemd, absurd en beschamend.’

Ooit zullen we weer de kampioen zijn, zoals in 1986′, is een zin in een van de meest gezongen supportersliederen in Argentinië. Het grootste deel van de huidige supportersschare maakte immers nog nooit successen van de nationale ploeg mee. De verhalen uit de overlevering maken jaloers en het verlangen is groot. De verwijzing naar 1986, het jaar dat Diego Maradona zijn land op onnavolgbare wijze de wereldtitel schonk, is logisch. Het is dan ook geen toeval dat bondsvoorzitter Julio Grondona meelift op de hang naar het verleden. De hoofdrolspelers van 1986 moeten 24 jaar na dato de wereldtitel terugbrengen naar waar hij volgens de Argentijnen thuishoort. Een uitdagende missie, maar is het een realistische eis? Of vooral een hartgrondige wens?

De aanstelling van Diego Armando Maradona (48) als bondscoach van Argentinië verscheurt het land. Kan de beste speler die het land ooit kende de voetbalgrootmacht aan resultaten helpen? De benoeming van Carlos Bilardo (70) tot technisch directeur van de nationale ploeg zien de Argentijnse media als een signaal dat ook de voetbalbond twijfelt aan de kwaliteiten van Maradona.

De oude Bilardo observeert en adviseert de onervaren trainer Maradona. Dat wordt nodig geacht omdat niemand ooit in Maradona een tactisch wonder heeft gezien. Na zijn actieve loopbaan was hij zelden of nooit te betrappen op een sterke inhoudelijke analyse, hoewel Maradona ooit een trainersrol vervulde bij Mandiyu de Corrientes en Racing de Avellanada. Slechts 23 wedstrijden noteerde hij, waarvan hij er exact drie won.

Maradona was wel altijd in het nieuws, maar ook om redenen die ieder verband met voetbal misten. Cocaïnegebruik, feesten met veel vrouwelijk schoon, een geweer leeg schieten vanaf het balkon, protesteren tegen de Amerikaanse president George Bush, steun betuigen aan Fidel Castro en een heuse personalityshow op televisie. Het leek voor iedereen het beste dat Maradona na zijn actieve loopbaan geen functie in de voetballerij zou gaan vervullen. Ondertussen ontpopte hij zich tot de grootste supporter van de nationale ploeg. Wie herinnert zich niet de schreeuwende Maradona in het blauw-witte Argentijnse shirt tijdens het WK van 2006 in Duitsland? Zwaaiend met een blauw-witte sjaal boven zijn hoofd en heupwiegend op de melodie van stadionliederen eiste hij de koosnaam van nationale knuffelbeer.

Succesvolle tandem

Misschien wel verrassender dan de aanstelling van Pluisje was de rentree van El Nárigon (Grote Neus), Carlos Bilardo. Hij is in de ogen van de vooraanstaande Engelse journalist Brian Homewood, jarenlang correspondent in Zuid-Amerika, controversieel en staat volgens Homewood symbool voor afbraakvoetbal. “In 1986 draaide alles om Maradona, die toen in topvorm was. Vier jaar later in Italië was het negativiteit alom. Argentinië strompelde door het toernooi, zegevierde twee keer na strafschoppen, zag twee spelers in de finale rood krijgen en miste tijdens die eindstrijd al vijf man vanwege een schorsing. Onder het lelijkste voetbal dat Argentinië ooit speelde, stond de handtekening van Bilardo.”

Bilardo en Maradona vormden eerder een succesvolle tandem. Zij waren niet alleen verantwoordelijk voor het laatste grote Argentijnse voetbalsucces in 1986. Ook op clubniveau, bij het Spaanse Sevilla en bij Boca Juniors, werkten de twee succesvol samen. Carlos Bilardo is een interessante verschijning. Een harde werker die in Argentinië respect afdwong. Als jonge coach combineerde hij zijn voetbalactiviteiten met een studie gynaecologie en hielp hij zijn vader in het familiebedrijf in meubels. Bilardo beheerst de kunst in het hoofd alles op een rij te hebben, terwijl de drukte om hem heen alleen maar toeneemt; een ware gave voor een voetbalcoach. De reden voor de bond om zich tot Bilardo te wenden is simpel: Maradona moet ondersteuning krijgen en wie anders dan Bilardo kan het land dat van 1978 tot 1990 drie keer de WK-finale haalde uit de crisis helpen? De laatste hoofdprijs, de Copa América, dateert van 1993, toen Alfio Basile bondscoach was. Niemand kan verklaren waarom de Argentijnse jeugdploegen de laatste jaren structureel uitstekend presteren en waarom diezelfde spelers in de nationale seniorenploeg niet tot volle wasdom komen. Altijd zijn er beloftes en verwachtingen, maar telkens weer volgen teleurstellingen en verwijten heen en weer. Vormt de gang naar de Europese topclubs geen meerwaarde voor de talentvolle jongelingen? Remt hun ontwikkeling in een vreemde omgeving? Moet de schuld bij de samenstelling van de technische staf worden gezocht?

Dat laatste, volgens de bond. Het kostte Alfio Basile in oktober 2008 zijn baan. Maradona solliciteerde openlijk en werd met zijn gevolg met veel bombarie binnengehaald. Dat hield in dit geval in dat de kleine ster van weleer met zijn bodyguards kwam aanzetten, maar dat er rond Maradona een begeleidingsteam werd geformeerd dat een heuse link had met het magische jaar 1986. Als assistenten werden Maradona’s oud-ploeggenoten Sergio Batista en José Luis Brown aangesteld. Batista – hij lijkt een spilfiguur te zijn – was afgelopen zomer hoofdcoach van de olympische ploeg die goud won in Peking. Batista heeft, met assistentie van Brown, ook de Argentijnse jeugdploeg onder zijn hoede. Hij is de man die Maradona het laatste zetje naar het bondscoachschap heeft gegeven. In China bezocht Maradona de Argentijnse olympiërs en proefde daar het verlangen van de nieuwe generatie spelers met hem te willen werken. Batista toonde Pluisje hoe leuk de omgang met talentvolle jongeren kan zijn. Hij overtuigde Maradona ervan dat eeuwige roem in de vorm van een wereldkampioenschap voor het oprapen ligt.

Reclamezuilen

De weg naar de wereldtitel is lang en bezaaid met hobbels. Hobbels die onder leiding van Diego Maradona moeten worden genomen. De man die enkele dagen nadat hij was aangesteld al dreigde op te stappen omdat een door hem gewenste assistent niet mocht komen. Hoe stressbestendig is deze vulkaan? Is het een risico voor de Argentijnen dat alle aandacht vanaf nu uitgaat naar de bondscoach, of is het heerlijk voor de vedetten van nu dat het mediacircus zich niet op hen richt? Misschien schittert Lionel Messi juist in de schaduw van de grote meester, al kan hij gezien zijn huidige status als beste speler van dit moment nooit aan de camera’s ontsnappen. Messi is de man die Barcelona droomvoetbal laat spelen. Messi is de Maradona van deze tijd en het WK is het uitgelezen podium om dat te bewijzen. Als Messi de titel Wereldvoetballer van het Jaar in 2009 niet krijgt, dan toch zeker wél na een spetterend wereldkampioenschap in 2010. Het liefst onderstreept de kleine tovenaar zijn klasse met twee opeenvolgende uitverkiezingen. Alles behoort tot de mogelijkheden.

Maradona en Messi dienen als levende Argentijnse reclamezuilen. Guillermo Tofoni, oud-voetballer en tegenwoordig met zijn bedrijf WorldEleven verantwoordelijk voor de verkoop van de vriendschappelijke interlands van Argentinië, is uitgesproken: “Met Maradona erbij lijkt de nationale ploeg op de Beatles.” Tofoni doelt op de mooie publiciteitskansen. De Argentijnse bond kent de commerciële belangen van de huidige tijd als geen ander. Met de aanstelling van Maradona wil de bond de aandacht afleiden van een andere commerciële deal die gevaar loopt. Het Russische bedrijf Renova bezit de rechten van 24 vriendschappelijke interlands van de Argentijnen, waarvan het eerste duel van Maradona in Schotland het tiende in die serie betekende. Na de wedstrijd ontvingen de Argentijnen een e-mail van de Russen. Omdat Messi niet meedeed, daalde de waarde van de ontmoeting contractueel met twintig procent. Dat wisten ze bij de bond wel, maar zij sloten met Barcelona eerder een overeenkomst die bepaalt dat sterspeler Messi niet altijd hoeft op te draven. Een goedmakertje richting de Catalanen na de strijd om Messi in de aanloop naar de Olympische Spelen. De gemiste inkomsten door zijn afwezigheid worden nu gecompenseerd door de media-aandacht en de tv-rechten die de aanwezigheid van Maradona oplevert.

Hysterische taferelen

De Argentijnse media signaleren de ontwikkelingen en zinspelen op de ware redenen voor de komst van Maradona. Hij kan niet zijn benoemd om zijn trainerskwaliteiten. Journalist Daniel Ar-cucci van La Nación verwoordde de aanstelling als volgt: “Zijn aanstelling is vreemd, absurd en beschamend. Hoe kan iemand die zo heilig is verklaard, zo’n aardse taak vervullen?” Op het gedrag en de presentatie van Maradona in de afgelopen jaren is uiteraard van alles aan te merken, maar de manier waarop de spelers opkijken naar hun trainer valt niet te onderschatten. De Argentijnse spelers hebben grote bewondering voor Diego. Ze zijn bereid voor hem door het vuur te gaan. En wie dat niet wil, zoals Juan Román Riquelme, die moet maar afhaken. Overal waar Maradona komt, staat het gewone leven even stil. Vraag het Javier Mascherano en Carlos Tévez. De spelers van respectievelijk Liverpool en Manchester United werden afgelopen zomer in Engeland met een bezoek vereerd. De hysterische taferelen rond David Beckham waren er niets bij. Vraag het Ezequiel Lavezzi, aanvaller van Napoli. In Napels is Maradona onaantastbaar. Lavezzi had een vermoeden, maar dat het zó extreem zou zijn, wist hij niet.

De huidige Argentijnse generatie wil dolgraag werken met Maradona. Van Messi tot Sergio Romero, van Maxi Rodríguez tot Sergio Agüero. Agüero vaart mee in de soap rond Maradona, omdat de aanvaller van Atlético Madrid zijn schoonzoon is. Op 5 juli 2003 verscheen de naam van Maradona voor het eerst in één zin met die van Sergio Kun Agüero. Hij brak het record van Maradona door te debuteren in de hoogste Argentijnse divisie terwijl hij net vijftien jaar en één maand oud was. Twee jaar later tekende Agüero zijn eerste contract. Maradona had net een alcohol- en drugsverslaving overwonnen en kreeg een televisieshow. Zijn dochters Dalma en Gianinna vingen achter de schermen de gasten op, waar Sergio Agüero Gianinna ontmoette. Beide tieners hadden op dat moment echter een relatie. Twee jaar later sloeg de vonk in een discotheek in Buenos Aires alsnog over. Toen Agüero naar Madrid vertrok, volgde zijn lief trouw. Een maand later was Giannina zwanger en inmiddels is de bondscoach opa van kleinzoon Benjamin. Agüero liet zich niet afschrikken door de uitspraak van Maradona dat hij “vrijers van zijn dochter zou opwachten met een geweer”. Van bevooroordeling wil Agüero evenmin weten. “Als ik slecht speel, zal hij mij er heus wel uithalen.” Dat Sergio van zijn schoonvader toestemming kreeg om tijdens Diego’s debuutinterland in Schotland het trainingskamp te verlaten, had dan ook puur te maken met de complicaties die optraden tijdens de zwangerschap van Gianinna. S

door süleyman öztürk en chris tempelman

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content