Zes maanden geleden beleefden Lance Davids, Siboniso Gaxa en Daylon Claasen topmomenten op het WK in hun land, nu knokken ze in België met Lierse tegen degradatie.

Echte Zuid-Afrikanen pik je er zo uit. Je laat ze op een vuvuzela blazen en er komt al bij de eerste poging lawaai uit.

Bij Lierse willen nog een paar andere spelers het proberen, maar die vallen meteen door de mand. Lance Davids legt ze met één poging het zwijgen op.

Zes maanden geleden ontdekte Lierse Zuid-Afrika als voetballand. Voorzitter Maged Samy en CEO Neel De Ceulaer keerden van het WK terug mét Lance Davids, maar zonder rechtsback Siboniso Gaxa die toen nog te duur was. Later kwam Gaxa toch, en in zijn zog tipte de Zuid-Afrikaanse manager Rob Moore Lierse nog een talent dat net uit de Zuid-Afrikaanse selectie was gevallen: linkerflankspeler Daylon Claasen. Ondanks de benarde sportieve situatie en de vele wissels staan bij Lierse de drie Zuid-Afrikanen (vrijwel) altijd in de ploeg. Daylon Claasen schopte het sinds zijn komst naar Lier zelfs tot A-international.

Zo komt het dat de drie op een winterse middag in een achterkamertje van trainingscentrum Kessel rond de tafel zitten. Claasen en Davids praten Afrikaans, maar voor het gemak is de voertaal Engels.

Lance Davids: “Ik versta Nederlands. Tenminste: in Lier. In Brugge versta ik niets. Dat ik Nederlands ken, komt me soms goed van pas. Dan hoor ik mensen iets over mij zeggen in het Nederlands, omdat ze ervan uitgaan dat ik hen toch niet versta, en zeg ik iets in het Nederlands terug. Daar schrikken ze dan van.”

Thema 1: het voorbije WK

België en Nederland hebben het WK 2018 niet binnengehaald, tot grote opluchting van velen en tot ontgoocheling van anderen. Moeten we blij zijn dat we dat evenement hier straks niet moeten organiseren?

Davids: “Wij zijn best trots op dat WK, omdat we als land getoond hebben wat we konden. Ik vind het jammer voor België en Nederland dat ze het niet gehaald hebben. Ik vond het vreemd dat de meeste mensen opgelucht reageerden toen jullie het niet haalden. Als je het WK niet echt wou, waarom hebben jullie dan een bod gedaan?”

Wat onthouden jullie van dat WK?

Davids: ” You unite the people. En het veranderde de kijk van de wereld op ons land. Plots ontdekte men dat Zuid-Afrika niet alleen een land van misdaad was. Na dit WK maak ik me sterk dat er nog meer grote evenementen door Zuid-Afrika georganiseerd zullen worden.”

Siboniso Gaxa: “Het WK heeft veel ten goede veranderd. We hebben er een fantastische infrastructuur aan overgehouden, maar ook mooie stadions. Zuid-Afrika is er een beter land door geworden, vind ik. Ik denk dat er ook meer wordt geïnvesteerd bij ons, dat er meer jobs zijn gekomen. Het komt de algemene ontwikkeling ten goede.”

Daylon Claasen: “Het WK bracht de mensen samen. Ik denk dat veel Europeanen en Amerikanen verbaasd waren over wat ze zagen, dat ze achteraf beseften: ‘Afrika is niet wat we dachten dat het was.’ Dat was het voornaamste doel: buitenlanders tonen dat Afrika anders is dan ze dachten, dat het niet het continent is van de clichés. Op CNN zie je alleen armoede, oorlog, mensen die tussen de wilde dieren wonen. Maar Afrika is meer. Na het WK beseften veel mensen van andere continenten: die mensen leven net zoals wij.”

Davids: “De organisatoren van het WK in Brazilië, een land dat net als Zuid-Afrika opkomt, geloofden niet wat ze zagen. Mooie stadions, waar de Afrikaanse clubs van kunnen profiteren en waar je grote concerten kunt organiseren.”

Een van de voornaamste kritieken op het WK was net dat het voor een overvloed aan witte olifanten zorgt, stadions die te groot zijn voor gebruik in een normale competitie en leeg blijven.

Gaxa: “Dat vind ik helemaal niet kloppen. Een paar weken geleden was er de topper in Soccer City, en het stadion was al twee weken van tevoren uitverkocht. Terwijl daar toch 95.000 plaatsen zijn. Na het WK speelden we in Kaapstad, in Nelspruit en in Johannesburg tegen Ghana, Niger en de VS: twee keer uitverkocht en één keer bijna uitverkocht. Stadions zitten vol in Zuid-Afrika. Een nieuw gegeven is dat niet alleen de zwarten naar het voetbal gaan, maar ook de blanken, de kleurlingen en de mensen van Indische afkomst. Tevoren gingen die niet.”

Davids: “We hebben ook een WK rugby georganiseerd, een Afrikaanse landenbeker in het voetbal, een WK cricket. Dat liep allemaal vlekkeloos, ook toen liepen de stadions vol. Alleen was de impact van die evenementen op wereldschaal kleiner dan die van een WK voetbal. Nu was men verbaasd dat de stadions tijdens het WK vol zaten en dat de organisatie vlekkeloos verliep. Achteraf was het: de stadions zullen leeg blijven na het WK. Wel: ga gewoon kijken.”

Wat heeft het WK voor het Zuid-Afrikaanse voetbal opgeleverd?

Davids: “Onze ranking is verbeterd. We waren bij de loting voor de kwalificaties van de CAN ( Afrikaanse landenbeker, nvdr) reekshoofd, voor Egypte, dat toch twee keer de CAN heeft gewonnen.”

Gaxa: “Winnen we die eerste match, dan plaatsen we ons. Uiteindelijk zijn we uitgeschakeld op basis van het doelpuntensaldo. Alberto Parreira scherpte ons zelfvertrouwen aan: ‘Geloof in jezelf en in de speler naast jou.’ Hij liet ons spelen zoals we graag voetballen: over de grond, playing the fast ball. ”

Claasen: “Je merkt dat de spelers op het WK ervaring hebben opgedaan, ze stralen uit dat ze tegen de top hebben gespeeld.”

Davids: “De meeste spelers van het huidige team gaan al een jaar of vier mee. Ik denk dat we sindsdien meer trainers versleten hebben dan dat er van spelers gewisseld werd. We hebben heel goeie voetballers, maar we presteren als team niet constant. We verloren matchen die we nooit hadden mogen verliezen. Met de ervaring van het WK moeten we in de Afrika Cup weer een van de beste teams op het continent worden.”

Thema 2: Lierse

Hoe kwamen jullie bij Lierse terecht?

Claasen: “Op mijn zestiende speelde ik met Ajax Cape Town een voorbereidingswedstrijd op het seizoen tegen Ajax en daar viel ik de mensen van Ajax op. Zes maanden lang volgden ze me, daarna werd ik naar Amsterdam gehaald. Daar had ik eerst Adrie Koster als hoofdtrainer bij Jong Ajax en Aaron Winter als hulpcoach. Toen Koster naar Brugge verhuisde werd Pieter Huistra – die nu succesvol is met Groningen – trainer. Koster heeft me veel geholpen. De eerste drie, vier wedstrijden liep ik overal. Hij wees me erop dat ik één positie moest aanhouden. Je krijgt hier in Europa de belangrijke raadgevingen op jongere leeftijd aangereikt dan in Zuid-Afrika waardoor je al vroeger veel verder staat. Maar na twee jaar wilde ik wat meer spelen. Vorig seizoen was ik vaak onderweg op trainingskamp met de nationale belofteploeg. Op een dag kreeg ik een telefoontje dat er interesse was van Lierse.”

Davids: “Vanaf mijn vijftiende speelde ik in Europa: in Duitsland en Zweden. Maar ook toen ik naar Zuid-Afrika terugkeerde, bleef mijn droom om later opnieuw in Europa te voetballen. Hier kun je meer geld verdienen, je wordt ook een betere voetballer. Vincent Kompany is ook naar Engeland gegaan om een betere voetballer te worden. Hij had ook in België kunnen blijven. Op dezelfde manier wil elke Zuid-Afrikaan naar een Europese competitie komen. Ik tekende al voor het WK, al kende ik zelf Lierse niet. Mijn landgenoten Elrio van Heerden en Anele vertelden me dat het geen topclub is, maar een traditieclub met veel volk.”

Gaxa: “Er was al eens belangstelling uit Europa na de Confederations Cup van vorig jaar. Een Italiaanse eersteklasser wilde me: Siena, plus een Griekse club. Maar mijn Zuid-Afrikaanse club wilde me toen niet laten gaan. Toen we uit het WK lagen, deed Lierse een bod, maar mijn club zei opnieuw nee. Ze vonden het bod van Lierse te laag. Toen was er plots interesse van AA Gent, maar het was me niet helemaal duidelijk wat ze van me wilden: een handtekening voor een contract of eerst testen. Maar een wedstrijd spelen om hen te overtuigen, zag ik niet zitten. Ik had gespeeld op het WK! Toen zei mijn manager dat ik bij Lierse niet moest testen, maar meteen kon tekenen. Daarom ben ik nu hier.”

Met Gent had je Europees gespeeld in plaats van tegen degradatie te knokken.

Gaxa: “In je carrière leer je van je ervaringen. Mijn ambitie is niet om hier te blijven, maar om verder te gaan. Eerst dit team helpen, en dan een stap hoger gaan.”

Hadden jullie verwacht in een groter team te spelen?

Davids: “Ik herinner me mijn eerste interview hier, waarin ik zei dat het voor ons wel eens een lang en moeilijk seizoen kon worden.”

Gaxa: “Ik wist dat Lierse uit tweede klasse kwam, en hoopte dat de slechte klassering met pech te maken had. Ik vond het moeilijk om het juiste ritme te pakken te krijgen, ik zat de eerste weken meer in het bureau om de papieren in orde te krijgen dan dat ik op het veld stond. Het spel gaat sneller dan in Zuid-Afrika, maar groot vind ik het verschil niet.”

Claasen: “Ik ben al lang tevreden dat ik bij een echte profploeg speel. Straks kan ik mijn voordeel doen met de ervaring die ik hier als jonge speler opdoe. Het kan alleen maar beter gaan, nooit zo slecht als hier.”

Wat vinden jullie het verschil tussen Lierse en de topteams?

Davids: “Ik vind de verschillen klein. Ik mis regelmaat in de Belgische competitie, zeker bij de topteams. Standard was indrukwekkend tegen ons, maar een week eerder verliezen ze van Zulte Waregem.”

Vraagt men in Zuid-Afrika: wat doe je in ’s hemelsnaam bij Lierse?

Gaxa: “Ze zijn ontgoocheld. Terecht ook. Ik heb nooit zo’n moeilijke sportieve situatie meegemaakt. Ik kom van een topteam in Zuid-Afrika. Mamelodi Sundowns staat nu aan de leiding. Ik had daar nu ook kunnen spelen. Soms vraag ik me wel eens af: wat doe ik hier? Maar ik moet hier beter van worden, mentaal sterker worden. In het leven gaat niet alles zoals je wil. Ik ben een international, en ik moet nu maar als een international presteren.”

Thema 3: België

Wat maakt België zo speciaal?

Claasen: “Het is hier verdomd koud. In Nederland is het misschien ook koud, maar niet zoals hier. Verder heb ik de indruk dat jonge Belgen nooit slapen, ze vieren altijd feest.”

Davids: “Belgen zijn aardiger dan Duitsers. Ik heb in München en Stockholm gewoond: Lier is gewoon leuk. België is ook zo’n klein land. Als je twee uur rijdt, ben je al in een ander land.”

Wat herinneren jullie je straks van je verblijf hier, naast het voetbal?

Davids: “Blonde vrouwen, lekkere chocolade.”

Gaxa: “Shoppen.”

Hebben jullie last van heimwee?

Gaxa: “Toch wel. Het is mijn eerste keer buiten Zuid-Afrika, in een land waar ik niemand ken, in een ploeg die niet draait. Dan ga je wel eens piekeren, en denken: heb ik niet de verkeerde beslissing genomen? Ik heb weleens gedacht: ik pak mijn koffers en ga terug. Dan zijn er Daylon en Lance die me oppeppen. Als het moeilijk wordt, moet je andere mensen opzoeken en iets leuks doen. Dat helpt.”

Wat hebben de mensen bij Lierse al van jullie gezien tot nu toe?

Gaxa: “Als ik hogerop wil, zal ik harder moeten werken. Sommige wedstrijden waren oké, andere matchen ging het niet goed. Ik kan veel beter dan wat ik al heb laten zien.”

Davids: “Ik kan nog honderd procent beter dan wat ik nu toon.”

Claasen: “De eerste weken vond ik me met grote passen vooruitgaan, maar op dit moment zou ik niet van mezelf durven zeggen dat ik goed bezig ben. Ik denk dat het aan het weer ligt.”

DOOR GEERT FOUTRÉ – BEELD: KRIS VAN EXEL (REPORTERS)

“Ik heb weleens gedacht: ik pak mijn koffers en ga terug.”

Siboniso Gaxa”Als je het WK niet echt wou, waarom hebben jullie dan een bod gedaan?”

Lance Davids

“België? Blonde vrouwen en lekkere chocolade!” Lance Davids