Ondertussen is hij Rode Duivel en na Nieuwjaar speelt hij voor Anderlecht, maar drie jaar geleden was er zelfs geen tweedeklasser in Tom De Sutter geïnteresseerd. Toen hij bij de beloften van Club Brugge geen contract meer kreeg, tekende hij noodgedwongen voor Torhout 1992 KM in de derde klasse.
T om De Sutter start zijn voetbalcarrière bij de duiveltjes van de Oost-Vlaamse vierdeprovincialer KVV Balegem. Hij is twaalf wanneer derdenationaler Standaard Wetteren hem er komt weghalen. Vier seizoenen later vertrekt hij naar het grote Club Brugge. Als offensieve middenvelder schopt hij het in 2004/05 tot de belofteploeg van de toenmalige landskampioen, maar hij krijgt er na een jaar geen contract meer. Alleen in de derde klasse blijkt er interesse voor hem te zijn: hij gaat sjotten voor Torhout 1992 KM in 3A. Wie was Tom De Sutter toen?
‘Potverdorie, daar is ‘m!’
“Ik was een van de eersten die wist dat Tom weg moest bij Club Brugge”, vertelt Gaby Demanet, de toenmalige trainer van Torhout 1992 KM die nu HSV Hoek traint. “Ik was ooit verantwoordelijk voor de voetbalschool van Club en onderhoud sindsdien een goede relatie met Hans Galjé. Al voor Nieuwjaar sprak ik na een training een eerste keer met Tom.
“Bij ons was Tom geen gemakkelijke. Zijn droom om profvoetballer te worden was een beetje weg, hij twijfelde even of hij ooit nog topvoetbal zou kunnen spelen. Hij studeerde in Gent en het studentikoze zat er zeker wat in. Zonder twijfel is hij toen iets te veel uit geweest. In het begin miste ik wat beleving. Het irriteerde hem soms als diepteballen niet juist werden ingespeeld en hij reageerde ook wel eens geagiteerd als hij werd aangetikt. Gelukkig kon hij zich over die twijfel heen zetten.
“Aanvankelijk wou hij zelfs niet in de spits spelen, hij zei: ik ben geen spits. Hij vond dat hij dat niet kon, liever had hij de bal vóór zich. Bij de beloften van Club Brugge stond hij links op het middenveld en slechts sporadisch voorin. De periode in het najaar dat ik regelmatig ging kijken, startte hij zelfs niet altijd. Rune Lange keerde toen terug na een rugblessure en kreeg voorrang. In de loop van de tweede helft viel Tom dan in en scoorde hij soms nog, herinner ik mij.
“Een week of vier liep hij hier met een lang gezicht rond, tot hij inzag dat hij mogelijkheden had om als spits carrière te maken in eerste. Met zijn grote gestalte en zijn geweldige lichaam zou hij er zeker vijftien maken, verzekerde ik hem. Dat viel wat tegen, hij scoorde er in de competitie twaalf. Voor Nieuwjaar tekende hij al voor Cercle en toen is hij het hier een tijdje iets losser gaan bekijken. Uiteindelijk herpakte hij zich, maar niet dat ik zei: Tom, nu kan je zo in de eerste ploeg van Cercle stappen. Achteraf bekeken maakte hij voor zijn ontwikkeling de beste keuze: zijn terugkeer naar eerste motiveerde hem en bij Cercle kreeg hij kansen.
“Drie trainingen per week was veel te weinig voor Tom. Om hem scherp te krijgen, moet hij dagelijks kunnen trainen. Zijn gewicht was toen beperkend.
“Het was niet eenvoudig om hem op dit niveau beter te maken, maar ik denk niet dat hij tijd verloor in derde. Het was een goede tussenstap: hij zag eens de andere kant van de medaille, zat in een groep die hem toeliet zich te ontwikkelen, kon een heel seizoen spelen en kwam in de pic-ture.
“Tom bezit de kwaliteiten om ook bij Anderlecht te slagen. Een bepalende factor is zijn sterke persoonlijkheid, die duidelijk thuis is aangekweekt. Hij was bij ons een speelvogel, een pallieter, maar je zag dat hij met een strakke hand was opgevoed. Ook zijn nuchterheid in bepaalde zaken typeert hem. Tom is voldoende intelligent, van niemand bang en een doorzetter. Daarom geef ik hem een serieuze slaagkans.
“In zijn goede momenten kan Tom drie, vier man aan de klap houden. Er zijn dagen dat je van hem geen bal kunt afpakken. Maar vaak mis ik bij hem nog die laatste tien procent scherpte voor de goal. Toen ik hem vorig seizoen voor de beker zag op KV Mechelen en thuis tegen Standard, dacht ik: potverdorie, daar is ‘m! De allerbeste Tom De Sutter. Die zagen we bij Torhout maar zelden.
“Als hij blessurevrij kan blijven, wordt Tom iemand met ongekende mogelijkheden. Mentaal is hij klaar om de klappen te incasseren die er bij Anderlecht zullen komen, maar zal zijn zware gestel hem toelaten om op een hoger niveau te trainen? Tom is niet zoals Mbark Boussoufa een lichtgewicht dat over het veld vliegt. Met zijn constitutie moet hij echt wel zwoegen. Hij beschikt over de mentaliteit om daar lang toe bereid te blijven, maar ze zullen met hem wel heel gericht moeten werken.”
‘Hei, Sutterke, hoe zit het?’
“Samengevat: Tom was toen ook al een atletisch sterke speler die goed kon voetballen”, zegt Nico Vanderdonck, toenmalige ploegmaat van De Sutter bij Torhout, die nu assistent-trainer is bij SV Roeselare. “Hij had de intrinsieke kwaliteiten, maar ik denk niet dat hij toen klaar was voor de eerste ploeg van Club Brugge. Dat hoeft op die leeftijd ook niet noodzakelijk. Had hij kunnen trainen en spelen met de A-kern, dan had hij daar misschien ook die progressie gemaakt.
“Het is nooit slecht om eens andere oorden op te zoeken, nieuwe lucht op te snuiven, andere mensen en andere manieren van werken te leren kennen. Bij Club Brugge was Tom alle faciliteiten van het topniveau gewoon. Het is zeker geen slechte zaak geweest dat hij bij Torhout kennismaakte met al die andere facetten van het voetbal. Het schudde hem wakker.
“Ten eerste vond ik dat hij de wereld een beetje moest leren kennen. Hij moest eens met de rauwe realiteit van het leven geconfronteerd worden: eens op een slecht veld voetballen, zelf je was doen en je schoenen poetsen, voor money spelen, omgaan met agressiviteit en provocatie, op je donder krijgen. Tom kon wel eens wegzakken, dan gaven we hem op het juiste moment een prikje: ‘Hei, Sutterke, hoe zit het?’ Maar hij moest ook vertrouwd raken met de groepsmentaliteit, leren discussiëren tussen pot en pint, eens blijven plakken, eens uitbundig zijn, eens dingen zeggen die je anders niet durft te zeggen. Dat hoort bij de opleiding van het leven, toch? Dat maakt het individu en de groep sterker. Bij Torhout leerde Tom daar allemaal mee omgaan.
“Ik zag en voelde wel dat hij op termijn eerste zou aankunnen. Met zijn kwaliteiten zat hij daar eigenlijk niet op zijn plaats. Hij was krachtig, tweevoetig, had een goede trap en was altijd gevaarlijk. Ondertussen maakte hij nog veel vooruitgang. Hij staat scherper, is fysiek veel sterker, sneller en beter geworden. Als je jong bent, kun je die progressie nog maken.
“Van bij het begin viel mij op dat hij ondanks zijn grote gestalte wendbaar en vaardig is op de kleine ruimte. Ibrahimovic heeft dat ook.
“Ik was een nummer tien en ik speelde heel graag in de combinatie met Tom. Hij was balvast en kon kaatsen met zijn linker en met zijn rechter. Wat hij toen ook al vaak goed deed, was: zich aanspeelbaar maken, openen, wegdraaien en in de zestien meter komen. Op centers kon hij met zijn lengte en detente uit het pak komen. Hij is het best in de rol van targetspits.
“Tom stak zijn ambitie om hoger te spelen nooit weg, maar hij is in Torhout zeker niet toegekomen met de voeten van de grond. Hij was leergierig, hij wilde alles doen om zo ver mogelijk te raken. Mij vroeg hij vaak naar mijn mening, hij liet zich een beetje door mij coachen: wanneer afhaken, wanneer vertrekken, hoe de bal vragen, hoe de tegenstander voelen en afhouden?
“In het begin was hij wat teruggetrokken, maar eens geïntegreerd was hij een heel vlotte gast. Hij moest nog ontbolsteren.
“Nu beseft hij dat hij door eens naar derde te zakken ook een stuk sterker is geworden. Ondertussen tekende hij voor Anderlecht, maar het mooie aan hem is: hij blijft heel sober. Ik voel in zijn mentaliteit dat hij nooit zal veranderen.
“Tom is een gast die je overal kunt neerzetten, hij zal overal wel zijn plan trekken.”
Terug naar Anderlecht
Bij Cercle Brugge begint Tom De Sutter in juli 2006 aan een opmerkelijke opgang. Na de zware stage in Blackburn krijgt hij een conditionele terugslag en start hij de competitie op de bank. In oktober breekt hij een middenvoetsbeentje dat hem drie maanden kost, maar het belet hem niet om bij momenten te laten zien dat hij een spits is met toekomst op het hoogste niveau. Dat seizoen maakt hij zijn eerste drie goals in de Jupiler League.
In 2007/08 breekt hij definitief door: in november tekent hij een nieuw contract tot 2012, in januari eindigt hij na Steven Defour en Ahmed Hassan als derde in de verkiezing van de Gouden Schoen en wil AZ hem transfereren. Hijzelf beslist om niet halsoverkop bij Cercle Brugge te vertrekken. In februari scheurt hij in de vriendschappelijke belofte-interland tegen Duitsland de voorste kruisbanden van zijn rechterkniegewricht. Hij staat op dat moment al met zestien doelpunten achter zijn naam: tien in de competitie en zes in de beker.
Dit seizoen debuteert hij op 6 september voor de Rode Duivels tegen Estland. Op 21 oktober wordt bekendgemaakt dat hij na Nieuwjaar voor Anderlecht speelt. Een jongensdroom gaat daarmee in vervulling: van klein af is Tom fan van Anderlecht. Op zijn veertiende test hij er zelfs twee weken, maar tevergeefs: hij voldoet niet. S
door christian vandenabeele – beelden:gf
