Hoe plan G plan A werd

Hij leek het de hele Tour niet te beseffen, Geraint Thomas. Dat hij, de trouwe luitenant, Team Sky een zesde Tourzege zou schenken. Zijn eerste, ten koste van de vijfde voor vriend en ploegmaat Chris Froome. Het verhaal van de nieuwe Prince of Wales: Geraint, de ongelofelijke Thomas.

‘Als kind droomde ik ervan om onder de palen van het Millennium Stadium te duiken of om de winning goal in Wembley te scoren. Maar meestal sprintte ik lege weggetjes op, me inbeeldend dat ik Alpe d’Huez beklom.’

Het is een quote uit Geraint Thomas‘ biografie The World of Cycling According tot G. Geen toeval dus, waarom de Welshman na zijn ritzege op de Hollandse berg zo sprakeloos was. ‘ Alpe d’Huez man! Can’t believe it!‘ G won er bovendien, als eerste ooit, in de gele trui, die andere kinderdroom.

Daarom ook zijn opmerkelijke keuze toen hij voor de Tour een dilemma kreeg voorgelegd: podium in de Tour – zelfs tweede of derde – of een zege in Parijs-Roubaix? Hij opteerde niet voor de kasseisteen. Veelzeggend over zijn liefde voor La Grande Boucle, de race die hem als kind al fascineerde.

Tussen droom en daad gaapt echter nog een diepe kloof. Zelfs voor een renner die van jongs af als een veelzijdig toptalent werd gezien. En dat potentieel omzette in successen op de piste, met drie wereld- en twee olympische titels in de ploegenachtervolging. In die beginjaren zei Rod Ellingworth, de man die de fameuze British Cycling Academy mee oprichtte, niettemin al dat Thomas ooit de Tour op zijn naam kon schrijven. En toen G overschakelde naar de weg (hoofdzakelijk het klassieke werk), voorspelde Shane Sutton, toenmalig performance director van British Cycling, dat Team Sky ooit ‘Geraints team’ zou worden.

We spreken over juni 2014, een jaar na Chris Froome zijn eerste Tourzege en nog vóór Thomas’ eerste overwinning in een rittenkoers van een week (Parijs-Nice 2016). ‘ G kan klimmen, afdalen, tijdrijden, sprinten, álles wat je nodig hebt om een grote ronde te winnen. Het zal wel nog een jaar of drie duren, om zich fysiek te finetunen, om te leren een leider te zijn. En Froomey zal ook niet direct verdwijnen’, aldus Sutton.

Dat het nog een jaar langer duurde eer Thomas op zijn 32e, bij zijn negende deelname aan de Ronde, zijn eerste grand tour zou winnen, heeft veeleer te maken met een stortvloed aan valpartijen en breuken en met zijn rol als ultieme teamplayer. Want aan zijn fysieke capaciteiten twijfelde men bij Team Sky niet. Niet toevallig noemen ze er hem naast G ook GT, zoals de luxe racewagen. Inclusief een stevige carrosserie en een zeer grote motor, die in de loop der jaren minder explosief geworden is (774 watt versus 834 watt over 30 seconden), maar krachtiger over een langere tijdsduur (304 watt vs 282 watt in 4 uur). Wat Thomas, mede door een uitgekiend dieet en een veel lager, constanter gewicht van 68 à 69 kilo, nu een stuk sneller doet klimmen.

Een motor met bovendien nog flink wat kilometers te gaan, gezien de beperkte volumebelasting tijdens zijn pistejaren. ‘Als renner ben ik pas 29 jaar’, zegt Thomas.

Coleider

Drie weken lang reed de Welshe GT foutloos door Frankrijk, zich aanvankelijk verstoppend achter de blinkende wagen van Froome. Zelfs na twee imponerende zeges in La Rosière en Alpe d’Huez benadrukte Thomas dat Froomey nog altijd dé man was bij Team Sky. ‘ A legend, probably the best ever.’ Om zich wel éven te laten ontglippen: ‘ Can we just go to Paris now?’ Het verraadde dán al zijn winstambities. Wat ook bleek toen Debbie Wharton, zijn vroegere jeugdcoach, tijdens de tweede Tourweek hem een sms stuurde met ‘Laat Froome niet winnen!’ als boodschap. En hij antwoordde: ‘Ik zal het proberen!’

Froome kloppen mocht ook als coleider, in de beschermde rol die de Team Skyploegleiding Thomas had toebedeeld, gezien (1) de hangende salbutamolzaak van Froome en (2) diens belastende dubbel Giro-Tour. Een positie die Thomas ook afdwong bij de onderhandelingen van zijn nieuw driejarig contract, nog vóór de Tour. Dán al zo goed als afgerond, alleen wordt zijn loon, dankzij de gele trui, nu opgeschroefd, van 2,5 naar 4 miljoen euro.

Die aflopende verbintenis was een van de redenen voor de speculaties over de mogelijke ontrouw van Thomas richting Team Sky en/of omgekeerd. Maar dat werd dus nooit een struikelblok. Manager Dave Brailsford was zelfs de voortrekker van Plan G, Thomas als medekopman naast Froome, Plan A. Binnen de ploeg hadden ze immers ook gezien welke wattages die had geduwd op training en tijdens de Dauphiné (die de Brit overtuigend won). ‘Nooit was G zó goed bij de Tourstart’, aldus Brailsford. Ook omdat die voor het eerst alleen op La Grande Boucle had gefocust.

Froome werd in de eerste twee weken weliswaar een beetje vooruitgeschoven, maar diens status, wist Brailsford, zou de aandacht van Thomas afleiden, bij pers én concurrenten. Twéé prinsen die strijden om dezelfde kroon, het kan hen alleen maar voortstuwen, zo vertelde de Skymanager al in 2016 aan een journalist toen hij tijdens een formule 1-race teamgenoten en rivalen Nico Rosberg en Lewis Hamilton elkaar zag bekampen. ‘ I love it!‘ Wat Bradley Wiggins in het begin van de Tour ook aanhaalde: ‘Brailsford zal Chris en G constant in het oor fluisteren dat ze de Tour kunnen winnen. Het gaat hem niet om individuen. Wél dat de ploeg wint. Maar als Thomas het geel pakt, heeft hij een probleem.’

Dat is het echter nooit geworden, ook omdat Brailsford goed wist dat een eindzege van de onbevlekte, aaibare Geraint Team Sky qua pr beter zou uitkomen. Een renner die hij bovendien al vanaf diens 13e jaar volgde. Als een van de uithangborden van de British Cycling Academy in Manchester (waarvan Brailsford dé bezieler was) en van Team Sky, waarvoor Thomas net als Froome al sinds de opstart in 2010 rijdt. ‘ G is exact wat we nu nodig hebben’, zei de Skymanager in Parijs veelbetekenend. Allerminst gespeeld dus, hun innige tranenknuffel na de slottijdrit.

Eerlijk communiceren

In een bittere rivaliteit is het tussen G en Froomey nooit ontaard. Ook al werd lang gespeculeerd over wie de echte leider was, met discussies over de plaats van hun fietsen op de ploegwagen en hun positie in de Skytrein. Echte aanwijzingen voor geruzie kon niemand echter vinden. Ook niet toen Thomas op de rustdag zichzelf meer op de voorgrond plaatste en zei dat ze niet tegen elkaar mochten koersen. Lees: ‘Froome, val mij niet aan.’

Die vertelde dan weer dat als de gele trui binnen Team Sky zou blijven, hij dat ‘fantastisch’ zou vinden. Intern hadden de good mates – zoals ze hun relatie beschreven – immers gezworen dat ze het team boven hun persoonlijke belangen zouden zetten. ‘Die eerlijke, directe, communicatie, elk kreukje meteen gladstrijken, was de sleutel’, aldus Brailsford.

Hij had geleerd uit de Tour van 2012, toen Froome en Wiggins geen woord tegen elkaar zeiden. Die laatste dreigde er zelfs mee, ín de gele trui, de Tour te verlaten, omdat zijn ploegmaat hem bergop had aangevallen en vernederd. Toen panikeerde Brailsford nog, over hoe hij dát zou uitleggen aan de pers.

Daar moest hij zich in de voorbije Tour echter nooit zorgen over maken. Ook omdat Froome nooit Thomas’ niveau haalde. Al op Mûr de Bretagne, in de zesde rit, gaf hij vijf seconden toe, en toen hij op Alpe d’Huez probeerde weg te raken, plafonneerde hij. De Britse Keniaan besefte dán al dat Thomas de nieuwe alphakiller whale van de Skyorka’s was (zoals op hun shirts). Vandaar ook zijn ‘als het geel maar binnen Sky blijft’-quote op de rustdag.

Een samenhorigheidsgevoel dat ook sterker werd door de vijandigheid richting Sky vanuit Franse hoek. Animositeit die manager Brailsford (volgens sommigen bewust) aanwakkerde met zijn commentaren over het Franse chauvinisme. ‘Hoe meer boegeroep, hoe vastberadener we worden.’ Wat Froome bevestigde: ‘Alsof wij het tegen de rest van de wereld opnamen. Amazing!’ Net als Thomas: ‘Liever uitgefloten worden en het geel hebben dan omgekeerd’ – symbolisch voor de winning culture binnen Team Sky.

Een ploeg waar de kameraadschap – duidelijk te zien in de achter-de-schermenfilmpjes op Twitter – niettemin groot was, ook tussen de twee kroonjuwelen. Dat bleek vooral twee dagen na de rustdag, in de minirit naar de Col de Portet. Op 3,5 kilometer van de finish zuchtte Froome via zijn oortje dat hij op knakken stond. ‘ Go for it, G!‘ Het gaf de Welshman een boost nadat hij op de vorige col zélf even had getwijfeld. Waarop Froome hem aanmoedigde: ‘ Everybody feels the same, keep strong!‘

Ook na diens definitieve capitulatie op de col de Portet – ‘ a defining moment‘, aldus Thomas – viel er nooit enige wrevel te bespeuren. Zeer oprecht leken ze, de complimenten en knuffels toen Thomas het geel definitief binnenhaalde. Opvallend ook: het beeld van Froome tijdens diens persconferentie op zaterdagavond, toen hij geduldig zijn beurt afwachtte, alleen op een klapstoeltje, tokkelend op zijn gsm. Waarop hij, in zijn praatje met de journalisten, G nogmaals bewierookte. En vertelde dat hij naar huis verlangde, naar zijn vrouw Michelle die elk moment van hun tweede kind kon bevallen. Het werd amper aangehaald, maar ook dát speelde bij Froome mee in het relativeren van zijn nederlaag.

Compartimenteren

Voor die persbabbel had Thomas zijn enige gevecht tijdens de Tour verloren, tegen de opwellende tranen. ‘De eerste keer sinds mijn huwelijk’, lachte hij, lamgeslagen door emotie. Op de fiets beantwoordde de Welshman echter moeiteloos alle vragen, in zijn eerste échte Tourexamen, als coleider. Het leverde hem de grootste onderscheiding op, na drie weken waarin hij van alle klassementsrenners weliswaar het meeste geluk had, maar dat ook zelf afdwong. En zo de pechdemonen van de voorbije jaren verbande.

In een Tour waarin Thomas, zoals Tom Dumoulin toegaf, bovenal ook de beste was. Een overwinning zonder panache, controlerend, stapje per stapje uitgebouwd op de Nederlander, over zeven verschillende ritten – vaak met bonificaties, dankzij een krachtige eindsprint bergop. Een zege dankzij ook superieur teamwork en gestuurd door zijn Franse ploegleider en meester-tacticus Nicolas Portal.

Opmerkelijk ook, hoe Thomas drie weken lang in zijn bubbel bleef. Een bubbel waarin hij zich al maanden vóór de Tour in had verstopt. Al in januari ging hij in Los Angeles trainen, weg van alle salbutamolhectiek rond Froome. ‘Mij nooit mee beziggehouden’, aldus de Welshman, die ook geen kranten of wielerwebsites las, om zich af te sluiten. Zoals ook in aanloop naar de Tour, met grondige verkenningen van de ritten en driemaal twee weken hoogtestage op Tenerife, waar hij alle trainingen tot in de puntjes uitvoerde.

Die extreme focus was echter niet altijd even makkelijk vol te houden. ‘Ik verlies mezelf soms in training, het is soms heel hard’, vertelde Thomas na de Ronde van Romandië begin mei. Daarin eindigde hij pas als 33e, ver na Primoz Roglic en Egan Bernal. ‘Misschien de kick die ik nodig heb richting de Tour.’ Dat wás het ook, want in Frankrijk verloor G geen seconde zijn focus. Zelfs na de laatste Pyreneeënrit klonk het: ‘Ik bekijk het dag per dag, focus op het proces, niet op het resultaat.’

Het is die gave om te compartimenteren die Thomas in zijn bubbel hield, ondanks alle verplichtingen van elf dagen gele trui. De reden ook waarom hij in de slottijdrit niet ten onder ging. Zoals hij ook eerder, in twee olympische ploegenachtervolgingsfinales nooit knakte onder de druk. Niet als pas 22-jarige in Peking 2008, en niet voor eigen volk in Londen 2012. ‘Dát was pas stressen.’

In die beginjaren bleek Thomas soms iets te obsessief. Zelfs ritjes met zijn vriendin op de tandem nam hij veel te ernstig op. In de loop der jaren leerde G echter relativeren. ‘Ik ben maar een coureur, ik moet niet naar Afghanistan. Dát is real life.’ Zo vond hij, mede dankzij zijn vrouw Sara, een perfecte balans in zijn leven. Door het jaar in te delen in blokken waarin hij een spartaans trainingsschema en dieet volgt, en pas nadien de teugels loslaat. Toen hij na het voorjaar van 2015, met een zege in de E3 Harelbeke, tegen een journalist zei dat hij ‘iets zou drinken’, en die vroeg wat dat inhield: antwoordde Thomas: ‘ Getting hammered.‘ Lees: met Welshe cider of Belgisch bier zich stomdronken zuipen. Of zoals Wout Poels zijn ploegmaat omschrijft: ‘ G kan héél veel plezier maken, maar eens op de fiets is hij super gefocust.’

Al van toen kleine G in Wales op Caerphilly Mountain naar boven sprintte. Dromend van Alpe d’Huez en de gele trui. Niet toevallig riep hij op het podium in Parijs de kids van zijn jeugdwielerclub Maindy Flyers op om te durven te dromen. Zoals van een zege waarvan hij nog altijd de impact niet helemaal besefte. ‘Misschien als ik op mijn 80e in een pub tegen een 18-jarige vertel over wat ik vroeger geweest ben.’

Een meer dan verdiende Tourwinnaar. Tot spijt van alle Fransen die het benijden.