Hoe komt het dat iemand de beste wordt in zijn sport? In deze zomerreeks gaan we na welk ingenieus samenspel van omstandigheden daarvoor zorgt. Aflevering vier draait volledig rond Chris Froome, die zijn vierde eindzege wil halen in de Ronde van Frankrijk.
Jezelf even voordoen als een Keniaanse wielerbobo zodat je een deelname aan een Europese koers kunt fiksen. Officieel heet dat identiteitsdiefstal, maar je zou het ook kunnen houden op ‘ik leende ’s mans e-mailadres zodat ik mijn droom kon waarmaken’. Christopher Clive Froome houdt het bij optie nummer twee. Het zegt alles over hoe graag de jonge Froome wielrenner wilde worden. ‘Ik herinner me nog als de dag van gisteren hoe ik als jonge kerel urenlang in de fietsenwinkel sleet. Kijkend naar hoe de mecaniciens fietsen herstelden. De ene na de andere. En ik bleef maar toekijken. Alles wilde ik begrijpen. Ik was toen al geobsedeerd door fietsen. De fiets is als een aparte taal voor me. Elk onderdeel vormt een onmisbaar deel van het geheel, net zoals ieder woord in een taal zijn plek heeft in de perfecte syntaxis. En die taal moest en zou ik meester worden.’
De fiets is nochtans allesbehalve een evidente keuze in het land van de langeafstandlopers, maar de jongste zoon van een Britse vader en moeder zou opgroeien in Kenia (en Zuid-Afrika) en zijn wielerdroom niet laten verpesten. Oudere broers Jonathan en Jeremy waren van dichtbij getuige hoe hun iele broertje zich met de hulp van mentor David Kinjah een weg uit het rode Keniaanse zand fietste.
Aan de vooravond van de Ronde van Frankrijk is diezelfde Chris Froome de superfavoriet om zichzelf op te volgen en een vierde Tourzege op zijn naam te schrijven. Een licht tegenvallend Critérium du Dauphiné of niet, er is alvast één iemand die gelooft dat Froome alles in zich heeft om de grootste ronderenner aller tijden te worden. ‘Ik zie geen enkele reden waarom Chris Froome mijn record van aantal eindzeges in de Ronde van Frankrijk niet zou kunnen verbeteren’, aldus Eddy Merckx.
Lucky Froomey
Bepalend in de volstrekt atypische rise to fame van de man die intussen drie keer de grootste rondekoers ter wereld op zijn naam schreef, was dat ene moment, vrij vroeg in zijn profcarrière. Want ware het niet dat Lars Petter Nordhaug zich te elfder ure ziek meldde voor de Vuelta in 2011, we zouden misschien nooit gesproken hebben over Chris Froome. Vlak voor die Vuelta had Team Sky manager Dave Brailsford nog een niet mis te verstane sms naar Froomes manager gestuurd. ‘We weten niet of we Froome volgend jaar nog gaan houden. Ik bedoel: wat heeft hij het afgelopen jaar al gepresteerd?’ Aanvankelijk meegenomen als meesterknecht voor Bradley Wiggins, verraste Froome de wielerwereld door in de tiende rit van die Vuelta de leiderstrui te pakken na een tweede plaats in de 47 km lange tijdrit. ‘Ik kwam naar die Vuelta in de hoop nadien een contractverlenging aangeboden te krijgen, maar datgene wat ik altijd al wist – namelijk dat ik over de genen en het karakter beschik om een succesvol ronderenner te zijn – werd bewaarheid. Eerst werd ik ei zo na aan de kant geschoven vanwege een iets te aarzelende start bij Team Sky, nu belde de ploegleiding me iedere dag op met de vraag of ze iets voor me konden doen. Of hoe je in no time van veredeld figurant naar hoofdrolspeler in de grootste kaskraker van het moment kunt gaan.’
Al is dat laatste misschien iets te kort door de bocht en vooral buiten de waard gerekend. De waard in dit verhaal was ene Bradley Wiggins en Team Sky wist aanvankelijk niet goed hoe om te gaan met het zopas ontloken rondepotentieel van Froome en de gevestigde waarde die de rebelse Wiggins toen was. In 2012 plooide Froome zich gedienstig dubbel zodat Wiggins de Ronde van Frankrijk kon winnen, zichzelf zo berovend van zijn eerste grote rondezege – want zelfs een blinde kon zien dat Froome veruit de sterkste renner in koers was. Niet van plan zich nog eens een Tourzege door de neus te laten boren, drukte Froome zijn wil door. De ploeg moest en zou in functie van zijn eindklassement rijden tijdens de Ronde van Frankrijk 2013. Vanwaar dat lef? Froome wist wat hij er voor deed (en nog steeds doet) en was zich zeer bewust van zijn genetische aanleg.
Froome 2.0
Dat Froome gezegend is met een genenpoel waar elke duursporter jaloers op zou zijn, bleek toen Team Sky enkele van zijn waarden vrijgaf in een poging om de verdachtmakingen rond zijn fenomenale prestaties in de Ronde van Frankrijk 2015 te onderdrukken. Froome mag met zijn uitzonderlijk hoge VO2-max van 89,5 ml/kg/min (aantal milliliters zuurstof per kilogram gewicht per minuut) – van groot belang voor de zuurstoftoevoer richting spieren tijdens een inspanning – tot de absolute wereldtop behoren, toch is vooral zijn kracht-gewichtsratio zijn grootste troef ten opzichte van zijn concurrenten. Met een maximale krachtontplooiing van 525 watt laat hij de Quintana’s en Contadors van deze wereld al ver achter zich. Voeg daar nog aan toe dat Froome gedurende veertig minuten 419 watt aan vermogen kan blijven produceren en je begrijpt waarom hij zowel tijdens tijdritten als op bergflanken zijn mannetje weet te staan.
Toch was het geen geschenk van God, dan wel een ingreep van Froome zelf die de doorslag gaf. ‘Chris en ik begonnen net te daten toen hij zichzelf zat uit te hongeren om toch maar zo snel mogelijk zo veel mogelijk gewicht te verliezen’, herinnert mevrouw Froome, Michelle Cound, zich. ‘Gelukkig was ik toen al wel wat met voedingsbegeleiding bezig en wist ik dat hij een heel eind verder zou komen door minder suiker te eten – Chris is zo’n snoeper! – en vooral de koolhydraten uit zijn dieet te halen. Dat maakte zijn dieet een tikje minder onmenselijk en vooral een pak gezonder.’
‘De motor had hij altijd al, hij speelde gewoon de te zware carrosserie kwijt’, vat sportarts Jeroen Swart samen. Woog de 1,85 meter grote Froome in het begin van zijn profcarrière nog 75 kg, dan weegt hij nu nog 66 kg.
Ook handig is dat Froome beter presteert bij meer dan dertig graden Celsius dan bij koelere temperaturen. Het valt moeilijk te bewijzen of zijn jeugdjaren onder de Afrikaanse zon daar voor iets tussen zitten, maar zeker is wel dat Froome een prima zweter is. De Keniaanse Brit zweet veel, maar verliest daarbij relatief weinig zout en beschikt over een lichaam dat prima geschikt is voor een zo efficiënt mogelijke warmteafvoer. Over efficiëntie gesproken: eens op de fiets toont Froome zich ook nog eens de doeltreffendste aller wielrenners. Een betere traptechniek zorgt er in combinatie met een snellere omzetting van koolhydraten en vetten in energie voor dat Froome minder energie moet gebruiken om dezelfde kracht te genereren. Als degene met de sterkste motor die motor ook nog eens het meest efficiënt kan laten spinnen, is er geen houden meer aan natuurlijk.
Chris + Sky = Heaven
En dan is er nog het team waarin Froome rijdt. Of beter gezegd: het team dat voor Froome rijdt. Want dat is wat Team Sky beter dan eender welke andere ploeg doet tijdens de Ronde van Frankrijk. Voor wie de suprematie van Team Sky wil begrijpen, volstaat het om even te lezen welke maatregelen de UCI wil nemen om de voorsprong van Team Sky enigszins in te perken. Teams van maximaal acht of misschien zelfs zes renners zouden voor meer man-tegen-mangevechten moeten zorgen, maar het is de mogelijke invoer van de zogenaamde salary cap die de grootste invloed zou kunnen hebben. Team Sky beschikt immers over een budget van 35 miljoen euro, terwijl de meeste concurrenten niet eens 20 miljoen euro te spenderen hebben. Gevolg? Alles gaat er veel professioneler aan toe. Het team heeft de financiële ademruimte om eindeloos te experimenteren met nieuwe materialen en technieken, heeft de beste en mooiste rennersbus van het ganse peloton en hoeft zich geen zorgen te maken over een buitenlandse stage meer of minder. Of hoe de beste renner van het peloton zich steevast in de best mogelijke omstandigheden kan voorbereiden.
Froome zelf ziet het zo. ‘De meeste ploegen komen naar de Ronde van Frankrijk met één of twee renners met klassements-ambities plus een sprinter. Team Sky niet. Wij zetten alles in op één renner en de acht anderen – nochtans stuk voor stuk absolute topcoureurs die ook eigen klassementsambities zouden kunnen koesteren – werken zich te pletter voor die ene renner.’ Er is alleen een plan A. Zo simpel kan het zijn. Froome beaamt: ‘Onze manier van rijden is simpel. We maken de wedstrijd zo zwaar mogelijk en op het einde hopen we dat onze kopman sterker is dan de andere kopmannen. Tot nu toe is dat vrijwel altijd al goed uitgepakt.’
Feit is dat Froome de exponent is van de marginal gains theory die Team Sky aanhangt. Elk detail telt, en dat beseffen ze nergens beter dan bij Sky. De voedingscoach van het team weet precies wat iedere renner in zijn mond gestopt heeft die dag, de briefings zijn uitgebreider en gedetailleerder dan bij eender welk ander team en de rennersbus is zo luxueus dat Froome er ooit het volgende over zei: ‘Zat ik bij Team Konica Minolta en Barloworld dubbelgevouwen in de economy class onder de rennersbussen, dan bevind ik mij bij Team Sky in premium business class.’
De kracht van Team Sky bleek ook toen Froome vorig jaar na een incident met een van de motoren besloot de Mont Ventoux op te joggen. Een gekkigheid die je normaal gezien op een tijdstraf komt te staan, maar door toedoen van een briesende Brailsford kreeg Froome dezelfde tijd als Bauke Mollema, die eveneens bij het incident betrokken was, maar wel één minuut en veertig seconden voor Froome finishte. Ook dat is de kracht van Team Sky. ‘Was mijn carrière voorheen een koorddansact waarbij elke misstap het einde kon betekenen, dan is Team Sky mijn vangnet’, besluit Froome enigszins poëtisch.
Passie en pijn
De prijs voor meest stijlrijke renner zal de hoekige Brit niet krijgen. Jarenlang werd hij Crash Froome genoemd omdat hij vaker op de grond lag dan dat hij op zijn fiets zat, maar qua trainingsijver kent hij evenmin zijn gelijke. ‘Ik had al op jonge leeftijd door dat in groep trainen je gemakzuchtig en lui maakt’, verklaart Froome zijn vele solotrainingen. Niemand is strenger voor zichzelf dan Chris Froome. ‘Op wedstrijddagen sta ik steevast op met ontzettend veel zin in koffie. Toch gun ik mezelf geen koffie zo vlak voor een wedstrijd. Omdat ik ervan overtuigd ben dat het stimulerende effect van koffie me later op de dag zuur gaat opbreken.’
Zijn individuele trainingsritten kregen door de jaren heen een mythische status toegedicht. ‘Ik ga ervan uit dat ook Contador en Vincenzo Nibali hard trainen. Daarom doe ik iedere training meer dan er op mijn schema staat. Het is door intervallen toe te voegen of tussenspurtjes in te lassen dat ik meer doe dan de concurrentie.’
Of hij die duizenden uren op de fiets en de pijn die daarbij hoort nooit beu raakt? ‘Natuurlijk vraag ik me weleens af of ik hier ooit wel van ga recupereren nadat ik weer fameus in het rood ben gegaan. Maar ik besef tegelijkertijd dat pijn mijn beste vriend is. Pijn vertelt je altijd de waarheid. Trainen is en blijft mijn grootste verslaving.’
Nog maar het begin…
Afgaande op de doelen die hij zichzelf stelde aan het begin van 2010, zou het niet eens zo gek zijn als hij alsnog verzadigd zou geraken.
Binnen dit en drie jaar:
– Het verschil tussen een goeie en een slechte dag verkleinen.
– De Ronde van Frankrijk nog eens rijden en mij daar voor de volle honderd pro- cent op focussen.
– In 2010 een medaille winnen op de Commonwealth Games.
– In 2011 voor het eerst een bergrit in de Ronde van Frankrijk winnen.
Binnen dit en vijf jaar:
Top vijf in de Ronde van Frankrijk rijden.
Verbazingwekkend bescheiden doelen voor een man die de Ronde van Frankrijk sindsdien drie keer won en de voorbije vijf jaar het rondewerk volledig domineerde. Alles aan Froome is stil, bescheiden en hardwerkend. Dat maakt zijn levensverhaal een stuk meer inspirerend dan zijn persoon, maar Froome groeide de laatste jaren wel uit tot het type stille leider voor wie ploegmaats zich met plezier dubbelplooien. Het vizier staat nu op Tourzege nummer vier. En dat hadden er vijf moeten zijn, ware het niet dat hij zich in 2012 een (al te) trouwe luitenant van Bradley Wiggins toonde.
door kristof vanderhoeven – foto’s belgaimage
‘Ik had al op jonge leeftijd door dat in groep trainen je gemakzuchtig en lui maakt.’ Chris Froome
‘Was mijn carrière voorheen een koorddansact waarbij elke misstap het einde kon betekenen, dan is Team Sky mijn vangnet.’ Chris Froome
