Twintig jaar geleden legde René Vandereycken bij Mainz onbewust de basis voor de succesvolle trainerscarrière van Jürgen Klopp.
Eind juli 2000 is het feest op de oevers van de Rijn, aan het begin van de toeristische route die Mainz met Koblenz verbindt. Het naar Duitse normen kleine stadje met 200.000 inwoners viert de 600e verjaardag van Johannes Gutenberg, de man die de boekdrukkunst uitvond. Mainz viert ook de komst van een nieuwe trainer bij de ‘eeuwige’ tweedeklasser. René Vandereycken, die halfweg de jaren 80 één seizoen in Duitsland voetbalde, bij Blau-Weiss Berlin, is op zijn 47e nog maar de tweede Belgische trainer die in het Duitse profvoetbal aan de slag gaat, na Jef Vliers in de jaren 70. Op een mooi terras aan de oever van de Rijn geniet Vandereycken van een maaltijd met een lekker glas Italiaanse wijn – hij is sinds zijn spelerstijd in Genua een kenner ter zake – samen met zijn assistent, Jean-Pierre Stijnen, de vader van Stijn Stijnen, met wie hij drie jaar samen voetbalde bij Sporting Hasselt. Van daar trok Vandereycken destijds naar Club Brugge en Stijnen naar Berchem Sport.
Vandereycken komt zijn Belgisch bezoek in Mainz persoonlijk oppikken aan het hotel om naar het centrum van de stad te rijden. Hij toont bewonderend een nieuw snufje: een apparaat in zijn auto waarop je het gezochte adres intypt zodat de wagen je erheen leidt. Een gps is op dat moment amper gekend. Glunderend typt de trainer het adres in, maar zijn blik verstrakt wanneer de auto rondjes blijft rijden en het juiste adres niet vindt. ‘Hoe kan dat nu?’, foetert hij. ‘Dat is de eerste keer dat ik dit meemaak.’
Elf jaar eerder debuteerde de voormalige Limburgse middenvelder als trainer bij KAA Gent. Daarna werkte hij bij Standard, RWDM en Anderlecht. Op een buitenlandse club zat hij al een tijdje te wachten, maar evident was dat toen niet, omdat het Belgische trainersdiploma pas een jaar eerder in het buitenland gevalideerd werd. Halfweg de jaren 80 moest Georges Heylens, die toen trainer was van het Franse Lille OSC, nog een rechtszaak aanspannen bij het Europese Hof van Justitie, omdat de Franse trainersvakbond zijn Belgisch diploma niet wilde erkennen. Heylens kreeg gelijk.
Bij Mainz heeft Vandereycken meteen een goed gevoel. ‘Toen ik een conditietrainer wilde, vonden zij dat ook een goed idee. In België zou men vragen: hoeveel kost dat en hoeveel punten extra brengt dat op? Ze waren hier ook verbaasd dat ik geen nieuwe Belgische maar Duitse spelers wilde. Ik zei: waarom zou je een buitenlander halen als een Duitser even goed is?’
Het jaar tevoren was hij al in beeld geweest bij Alemannia Aachen, Duisburg en het Italiaanse Brescia. Vijf jaar eerder had hij contacten in Nederland, Duitsland en Italië. ‘Dat ging niet door wegens dat diploma. Anders zat ik toen misschien bij Vitesse of een jaar later bij Mönchengladbach. Uiteindelijk koos ik voor Anderlecht.’ Na paars-wit zit hij bijna drie jaar zonder club. ‘Ik heb bewust veel dingen afgehouden in België omdat ik naar het buitenland wilde.’
Aan de oevers van de Rijn vertelt hij dat hij een paar oudere spelers wil vervangen. Eén van hen is Jürgen Klopp, die tien jaar eerder bij Mainz arriveerde als spits en er omgeschoold werd tot verdediger. Wanneer dit blad Klopp jaren later interviewt als analist en succesvol trainer, beaamt die dat Vandereycken hem destijds uit de ploeg zette. Boos is hij niet. ‘Integendeel. Hij bewees me een dienst, want mijn beste jaren als speler zaten erop.’
In november ontslaat Mainz Vandereycken wanneer de club met 12 punten uit evenveel wedstrijden in de degradatiezone belandt. Ook zijn opvolger kan de zaak niet keren. Op 28 februari 2001 vraagt het bestuur aan Klopp of hij wil overnemen. Drie dagen eerder heeft die zijn 325e wedstrijd als prof voor Mainz gespeeld. Hij houdt de degradatie naar derde klasse af en bezorgt Mainz in 2004 een delirium met de allereerste promotie naar de Bundesliga. Daar maakt hij snel naam. Met ook een beetje dank dus aan René Vandereycken. Daar laat hij zich snel opmerken, ook door zijn uitstekende analyses voor tv. In 2008 wordt hij trainer van Dortmund, sinds 2015 traint hij Liverpool. Wanneer dit blad hem in 2006 interviewt in de aanloop van het WK in Duitsland, bevestigt hij dat de verwijdering door René Vandereycken destijds uit het elftal de aanzet was om zich helemaal op het trainerschap te gooien. Hij gaf ook aan dat hij erg onder de indruk was van de Limburger. Niet meteen als trainer, wel door wat die nog toonde op het veld wanneer hij zelf nog eens meespeelde.
