Om zijn carrière een nieuw elan te geven ruilde Jelle Van Damme Ajax voor Southampton. ‘Terugkeren naar België was te vroeg. Dit voetbal moet me beter liggen dan het spel van Ajax.’

Voorlopig wonen ze weer samen, Siebe en Jelle, de twee zonen uit de familie VanDamme. De meisjes zijn het huis uit, hun oudste zus ging onlangs samenwonen met haar vriend, maar haar plaats is nu tijdelijk voor Jelle, terug in Lokeren tussen twee woonsten in. De voorbije dertig maanden woonde hij in de buurt van Amsterdam, vanaf juli wordt een stek in Ocean Park, Zuid-Engeland, zijn nieuwe thuishaven. Van Damme tekende immers op 8 juni een contract voor vier seizoenen bij Southampton, dat aan Ajax voor de Belgische verdediger ongeveer 3,75 miljoen euro betaalde.

De linksachter had graag zijn broer, die momenteel nog voetbalt voor Lokeren, meegenomen, maar dat stuitte thuis op een njet. “Hij moet nog een tijdje naar school. Siebe kan hetzelfde als ik, op de flank of centraal, maar het verschil is dat ik linksbenig ben en hij rechts. Hij is nu wat kleiner, maar groeit nog steeds.”

Af en toe schuift Siebe mee aan. Hij studeert moderne talen, heeft de dag na het interview examen Frans, maar onze babbel én de afwas – “anders zwaait er straks wat als ons ma thuis komt van haar werk” – lokken hem weg van zijn boeken. Samen missen ze ook weinig minuten van het EK : voetbal leeft in huize Van Damme. Opvallend : Jelle heeft wél tatoeages, de naam van zijn moeder op de ene arm en een groot oosters karakter op de andere als uiting van zijn mannelijkheid, Siebe niet. “Ik hou daar niet zo van, of het zou ergens op een discreet plekje moeten zijn.”

Ooit afgevraagd wat je nu zou doen, mocht het voetbal er niet zijn geweest, Jelle ?

Jelle Van Damme : “Ik heb de land- en tuinbouwschool afgemaakt en wilde eigenlijk nog wel verder studeren zonder goed te weten wat, toen ik plots een kans kreeg als prof, eerst bij GBA, zes maanden later bij Ajax. Gelukkig maar dat ik niet verder moest nadenken, want ik had echt geen flauw benul.”

Hoe verliep de eerste kennismaking met Engeland ?

( Gooit een, nog niet ondertekend, boekje op tafel met de huisregels van Southampton) : “Dat kreeg ik de eerste dag al direct mee, toen ik er mijn contract tekende. Hier en daar heb ik er al wat passages uit gelezen. ( Lacht.) Er wacht me een sober leven… Vierentwintig uur voor een wedstrijd of een training mag ik geen alcohol drinken. Geeft eigenlijk niet : ik lust wel een pint, maar het tempo van die Engelsen kan ik toch niet volgen. Ik mag voor een wedstrijd ook niet in een bar gezien worden, mag geen tickets doorverkopen, moet de club verwittigen als ik door de politie ondervraagd zou worden, moet afspraken met de media melden… Mobiele telefoons op de club of in ons trainingscentrum zijn niet toegelaten. Het ziet er me allemaal vrij streng uit, maar niet véél strenger dan in Amsterdam. Hier staat ook een leuke : de club bepaalt je wedstrijdgewicht en als je erboven zit, moet je een boete betalen. En dit is er eentje voor Wesley Sonck : de kleurkeuze van de schoenen is vrij. Daar maakten ze bij Ajax nogal een probleem van. Daar mag je alleen zwarte schoenen dragen en je weet dat Wesley zweert bij witte. ‘Daarom scoor ik hier niet en bij de nationale ploeg wel’, zei hij al. Maar naar ik hoorde, gaan ze dit jaar van die strakheid afstappen.”

Hoe komt een goeie middenmoter in de Engelse Premier League met een ijzersterke defensie bij Jelle Van Damme uit ?

“Iedereen was altijd maar bezig over Anderlecht, ik mocht mijn kop hier in Lokeren niet buiten steken of ik kreeg de vraag wanneer het rond zou komen. Willy Hox, mijn manager, keek wel wat rond voor mij en kwam in contact met de manager van Southampton, Paul Sturrock. Die was aanwezig op België-Turkije en nam contact op met Ajax om te kijken of er te praten viel. Ajax zag een overgang zitten, ik ook en zo raakten de drie partijen het snel eens. Blijkbaar had Sturrock me het jaar voordien ook al aan het werk gezien in de Champions League. Hij zocht zo’n type. Ajax heeft het nog een tijdje stilgehouden, tot er een definitieve beslissing was genomen door Ronald Koeman, Ruud Krol en Louis van Gaal.”

Moest je van hen vertrekken ?

“Helemaal niet, integendeel. Eigenlijk hadden ze het liefst dat ik bleef. Als ze achterin een probleem hadden, was ik een goede vervanger, zegden ze. Maar net dat zag ik anders. Ik wilde niet wachten op de blessure van een titularis. Gebeurt dat niet, dan zat ik weer een heel seizoen op de bank. Zij waren eerlijk en ik zag het ook wel : Maxwell uit de ploeg spelen, zou me nooit lukken. Zijn doorbraak op links was mijn doodsteek, dat zegden zowel Koeman als Krol. Maxwell vind ik de beste linksachter van Europa. Als je hem bezig ziet, lijkt alles zo makkelijk.”

Is Maxwell beter dan Roberto Carlos ?

“In mijn ogen wel, zeker als hij speelt zoals vorig seizoen. Roberto Carlos is misschien aanvallend nog iets sterker, maar ik denk dat Maxwell verdedigend beter is en nog meer de Braziliaanse flair uitstraalt. Balletje binnenkant, balletje buitenkant, soms tussendoor : echt aantrekkelijk om bezig te zien. In mijn ogen is het geen schande om de concurrentie van zo’n man te verliezen. Daarom vertrek ik al bij al met een goed gevoel. Ik moest voor mezelf deze keuze maken. Blijven en allicht verzeilen in de situatie van dit jaar, of uitkijken naar wat anders. Ik word 21, als ik nu een seizoen of twee kan spelen, zal ik sterker worden, groeien. Met het oog op de toekomst, zowel die op clubniveau als binnen de kern van de nationale ploeg, is dit een uitstekende stap, denk ik. Of minstens een noodzakelijke.”

Timmy Simons zei al : ‘Jelle doet het een uur goed als international, maar dan zie je dat hij het fysieke moeilijk heeft om de wedstrijd vol te maken en houdt hij er het hoofd niet meer bij.’

“Dat heeft hij tegen mij ook gezegd. Dan roept hij wat en schrik ik, moet ik even bijsturen. Dan komen ook de kleine foutjes, ga je nog weinig lucide spelen. Op zo’n moment wreekt het niet spelen bij een club zich. Je traint wel scherp, maar je mag zeggen wat je wil : wedstrijdritme bepaalt alles. Timmy heeft gelijk, het laatste kwartier zag ik het niet altijd.”

Maak eens een balans op van bijna drie jaar Ajax ?

“Ik vond alles er goed, echt waar, geen slecht woord over de club. Ik ben opgeleid in Lokeren, GBA gaf me een kans, maar Ajax maakte me tot wat ik nu ben. Ik eindig er als international, had het er perfect naar mijn zin, woonde er graag, kwam graag in de stad. De keuze om te vertrekken was puur een sportieve. Normaal ga je met ouder worden geleidelijk meer spelen, bij mij was het net omgekeerd. Dat wilde ik ombuigen.”

Anderhalf jaar geleden was er sprake van dat je op een centrale positie zou worden uitgespeeld. Iets waar ook de bondscoach over nadacht. Waarom is dat er nooit van gekomen ?

“Mij maakte het niet uit, maar om een of andere reden is wat ze zegden nooit in de praktijk gebracht. Bovendien vielen de blessures vaak op links. In principe geldt hetzelfde ook weer bij Southampton, ik ben er gekocht voor de positie van linksachter, maar de trainer liet me al weten dat ik ook voor een centrale plaats in aanmerking kom. ‘Als het moet,’ lachte hij, ‘zet ik je zelfs in de spits.’ Wie weet, misschien riskeren ze zoiets sneller in Engeland dan bij ons.”

Hoe was de ontvangst ?

“Uitstekend. Ik was met vakantie toen ze me contacteerden. Met de mannen van Lokeren, Davy De Beule, Karim Elbodmossi,Michel Van Hoey… We hebben nooit samen gevoetbald, maar we kennen elkaar al vrij lang en gaan nu al een jaar of drie, vier samen op reis. Dit keer naar Lloret de Mar, veel relaxen, wat feesten en af en toe een beetje voetvolley. Op een bepaald moment kreeg ik telefoon van mijn manager, dat ze graag hadden dat ik op 8 juni naar Engeland kwam. Maandagavond vloog ik naar België, dinsdagmorgen vertrok ik naar Engeland, dinsdagavond was ik terug en woensdagmorgen zat ik alweer in Spanje op het strand. Zo’n kans laat je toch niet liggen ? Schitterende competitie, veel wedstrijden, twee bekers, een prachtig nieuw stadion, 35.000 man, altijd vol, dicht bij zee, topnamen als tegenstander…”

Dat is het mooie op papier. Maar ben je er fysiek klaar voor ?

“Dat zou in principe mijn sterkste punt moeten zijn. Het is er heel anders dan bij ons en zeker heel anders dan bij Ajax, maar mits wat aanpassing denk ik wel dat het me gaat liggen. Ik denk dat ze er optimistischer voetballen dan in Amsterdam. Opener, agressiever, sneller… Ik kijk op Canal+ graag naar matchen uit de Premier League en heb altijd gezegd dat ik ooit graag in Engeland wilde voetballen.”

Hoeveel kilo steek je boven je hoofd ? En ligt je potje vaseline voor de wenkbrauwen al klaar ? Blijkbaar mogen Engelse verdedigers geen doetjes zijn, als ik Bob Peeters mag geloven…

“( Grijnst.) Dat bedoel ik met aanpassen… ( monstert zijn armspieren). Laat het ons zo zeggen : mijn maximale krachtgrens is nog niet bepaald. Ook daarin moet je groeien. Ik zie het allemaal wel goed komen, dat zijn dingen waarop je kan trainen.”

Een van je concurrenten wordt Danny Higginbotham, die nog voor Antwerp voetbalde.

“Die ken ik niet. Hoe oud is hij ? 26 ? Ach, zo. Ik zou in de plaats van Graeme Le Saux komen, ex-Chelsea en al 36. Hoed af dat je het in zo’n zware competitie zo lang kan uithouden. Een paar andere jongens van de ploeg ken ik wel. Marians Pahars die op het EK zit voor Letland, James Beattie, een grote, stevige spits. Antti Niemi, de keeper.”

Waarom was Anderlecht nooit een optie ?

“Wesley heeft ooit in de krant laten noteren dat Anderlecht ons niet kon betalen. Misschien zeg je zoiets beter niet, maar het is wel zo. Geld is niet het belangrijkste, maar je moet er toch naar kijken. Ajax betaalde goed, Southampton nog iets beter.”

Het duel tegen Nederland miste je door een achillespeesblessure en prompt keerde Didier Dheedene terug. Heb je de indruk dat je dat duel met Deschacht zonder die blessure in jouw pleit leek te beslechten ?

“Dat zijn gevaarlijke uitspraken. ( Voorzichtig.) Ik heb vorig seizoen als international wisselvallig gepresteerd. Kroatië thuis was goed, Frankrijk ook. De wedstrijd tegen Duitsland dan weer niet. De invalbeurt tegen Turkije opnieuw wel. Ik wil straks de keuze zo moeilijk mogelijk maken. Als ik terechtkom in een ploeg waar ik regelmatig speel, zien we wel wie straks in de nationale ploeg onder de douche mag gaan staan ( lacht).”

Ajax dacht er ook even aan je uit te lenen. Kon je die ervaring in Nederland niet opdoen ?

“Uitgeleend worden leek me niks. Negen van de tien spelers die worden uitgeleend, komen nooit terug. Roda JC had interesse en ook de constructie met Anderlecht zou in die richting evolueren. Maar stel dat we in de Champions League tegenover elkaar uitkomen, voor wie speel je dan ? Beter word je ook alleen aan de top, want het Nederlandse voetbal is eigenlijk van het niveau van het Belgische, we mogen daar eerlijk in zijn.”

Hield je van de Amsterdamse men- taliteit ?

“Ja. Recht voor de raap. Je weet direct waar je staat ( lacht).”

Wesley zei onlangs : ‘Nu we met een paar Belgen samen zijn, kunnen we blok vormen, maar Jelle moet het hier indertijd alleen heel zwaar hebben gehad.’ Als Sonck al zoiets zegt…

“Ik heb me eerlijk gezegd in het begin soms afgevraagd : godverdomme, waar ben ik nu beland ? Dan kwam je als stomme Belg op training en was het veel verbale tralala, heel direct allemaal. Achteraf bekeken word je sterker van die commentaar, maar in het begin trek je het je toch allemaal aan. Beetje bij beetje ging het beter en op het einde hoorde ik hun commentaar amper. Anderzijds denk ik dat het Belgische voetbal misschien ook niet zo slecht gebaat zou zijn bij wat meer directheid. Je kan meer doen met kritiek dan met opmerkingen als ‘Je bent goed bezig’. Het voetbal dat ik speel, zal in Engeland veel meer geapprecieerd worden dan in Amsterdam, denk ik. Daar heb ik met Wesley over gepraat. Als je ze in Amsterdam laat kiezen tussen enerzijds Van Damme en Sonck en anderzijds Rafael van derVaart of Wesley Sneijder, kiezen ze uiteraard voor de Nederlanders. Hun technische bagage is hoger dan de onze.”

Zijn ze arrogant ?

“Niet als je ze beter leert kennen. Zlatan, die naar Italië wil, is echt een heel toffe gast. Maar als ze die bezig zien op het veld, denken velen : wat een arrogante zak is dat…. ( lacht). Dat dacht ik van Sonck ook. In zijn beste dagen bij Genk had die ook zoiets. Als je iemand niet kent, heb je snel vooroordelen. Maar aan Wesley kan je echt alles vragen.”

Slotvraag : de laatste jaren deden de Belgen het niet zo goed in Engeland.

Nico Vaesen heeft succes, Prins Philippe Albert vroeger ook. Tomasz Radzinski wil weg bij Everton, lees ik net in de krant. Gilles De Bilde, Marc Degryse, Branko Strupar, Tom Peeters : ze hadden het allemaal zwaar… Ik constateer dat, maar het maakt me niet bang. Ik vertrek met het idee dat ik er ga spelen.”

door Peter T’Kint

‘In het begin dacht ik van Sonck ook dat hij arrogant was.’

‘De strijd verliezen van de beste linksachter van Europa is geen schande.’

‘Je mag het misschien niet zeggen, maar Anderlecht kon ons niet betalen.’

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content