Met de komst van Ivan Leko realiseerde Club vorige week een toptransfer. Sport/Voetbal Magazine zocht hem op in Split. ‘Ze trokken mij aan, omdat ze per se Champions League willen spelen, vertelden ze mij in Brugge. ‘

In Split worden de grootste mannen en de mooiste vrouwen ter wereld geboren. Aldus onze taxichauffeur. Na een nachtwandeling langs de oeverpromenade zullen we hem nooit meer tegenspreken. De belangrijkste stad van de Dalmatische kust bracht al vijf NBA-spelers en twee keer een Miss World voort. Ivan Leko komt hiervoor niet in aanmerking. “Maar wat mij betreft mijn vrouw wel”, lacht hij. “Met mijn 1m79 ben ik voetballer geworden, basket speel ik alleen met vrienden.” Een van zijn boezemvrienden is Goran Vucevic, gewezen spits van FC Barcelona en nu eigenaar van het strandrestaurant Stellon. Daar is het dat we de nieuwe spelmaker van Club Brugge vrijdag anderhalf uur spraken, tussen de glinsterende blauwgroene Adriatische Zee en de witte kalkstenen huizen en het rotsgebergte van het achterland.

“Ik kon ook naar Graz, Boavista en Sankt Gallen”, vertelt Ivan Leko, die voorheen met Hajduk Split en Málaga slechts twee clubs kende. “Maar Club Brugge was mijn eerste optie, omdat het een club is met grote ambities waar Kroatische spelers het altijd al goed deden. Met Bosko Balaban en Tomislav Butina tref ik er bovendien twee vrienden : met Balaban speelde ik samen bij de nationale jeugdploegen van Kroatië en Butina ken ik van de wedstrijden met Split tegen Dinamo Zagreb. Heel belangrijk is dat ik met deze club Champions League kan spelen. Dat deed ik nog nooit eerder. Ik was nog aan het wachten tot aanbiedingen uit Spanje van Betis, Real Sociedad en Alavés concreter werden, maar de mensen van Brugge wilden dat ik snel besliste om speelgerechtigd te zijn voor de derde voorronde van de Champions League. Uiteindelijk besloot ik Spanje te vergeten.”

Wat verwachten ze in Brugge van jou ?

Ivan Leko : “Veel, technisch spel alleszins. Ze vertelden mij dat Nastja Ceh een sterk seizoen speelde, maar dat ze verwachten dat ik het nog beter doe dan hij. En : dat ze mij haalden omdat ze per se naar de Champions League willen.”

Wat betaalden ze voor jou ?

“In mijn contract stond dat ik weg kon als ik Hajduk Split 70.000 euro betaalde.”

Ken je Club Brugge ?

“Twee, drie jaar geleden speelde ik in Spanje met Málaga eens een vriendschappelijke wedstrijd tegen hen. Josip Simic was er toen nog, mijn beste vriend van wie ik veel over Club Brugge vernam. Op die ene dag dat ik er deze week was, om mijn contract te tekenen, kon ik ook vaststellen dat het een mooie club is. Goede organisatie, groot stadion, ruime trainingsfaciliteiten. Ik weet ook dat België een land is waar je een rustig familieleven kunt leiden. Ik denk dat ik de goede keuze maakte.”

Wat heb je nodig om in een team goed te functioneren ?

“Ik denk dat het belangrijkste is dat je altijd doet wat de coach vraagt. Ik ben een centrale middenvelder en ik speel met mijn linkervoet. Nog nooit zette iemand mij links tegen de lijn, hoogstens links in het centrum in 4-4-2, 4-3-3, 4-5-1, 3-5-2 of 3-4-1-2. Met drie centraal ben ik de meest offensieve of de tweede offensieve, maar nooit de defensieve middenvelder. Bij Málaga was ik in een vlakke 4-4-2 de tweede man voor de verdediging. Dat moet je accepteren, anders kom je er in een groep van 20, 25 niet aan te pas.”

Wat verkies je ?

“Het middenveld ( lacht). De voorbije tien jaar leerde ik dat de enige manier om resultaten te halen, is dat iedereen voor het team speelt. Ik speel wel graag met snelle spelers rond mij die ik diep kan sturen. Ik ben zelf niet zo snel, niet snel genoeg om op de flank te spelen alleszins. Maar ik denk dat het in een centrale rol niet opvalt. Ik hoop het. Het belangrijkste is dat de bal snel gaat, dat je denkt als een professional, karakter toont, respons krijgt en wat geluk kent. Ik hoop dat ze in Brugge tevreden zullen zijn over mij.

“Ik ben natuurlijk gevormd in Kroatië, waar ze van techniek houden, maar ik weet ook dat er meer nodig is om een goede voetballer te zijn. Misschien was ik vroeger een ouderwetse nummer 10, maar in drie en een half jaar Spanje is mijn spel wat veranderd. Ik ben Makélélé niet, maar ben de ploeg nu ook van nut als ik de bal niét heb. Eigenlijk houd ik niet van een ouderwetse nummer 10. Wat ik voor ogen heb, is : een moderne middenvelder zijn. In een wedstrijd zijn er vijf, zes opportuniteiten om het verschil te maken, maar de andere 85 minuten moet je lopen, werken en de organisatie respecteren. Het verschil met de Leko van vijf, zes, zeven jaar geleden is ook dat ik nu élke match honderd procent scherp ben. Ik denk dat wie 80 wedstrijden in de Spaanse eerste klasse speelde, het bewijs leverde dat hij meer kan dan met de bal spelen.”

Wat ben je waard op de Coopertest, twaalf minuten lopen ?

“Tussen de 3.000 en de 3.300 meter. Dat is vrij goed. Het verschil zit hem wel niet zozeer in fysieke, maar in mentale groei. Ik ben mentaal sterker geworden. De eerste twee seizoenen bij Málaga begon ik zeventig procent van de wedstrijden op de bank. Zeer, zeer moeilijk. Als je dan niet sterk bent in het hoofd krijg je problemen. Ik ben veel veranderd sindsdien. Ik leerde dat elke speler van de kern op elk moment klaar moet zijn, of hij start of op de bank begint, maakt niets uit. De komst van Juande Ramos in mijn derde jaar daar was ontzettend belangrijk voor de verandering van mijn stijl, omdat hij veel met mij sprak. Samen met Sinisa Jalic, die ik bij de jeugd van Hajduk zeven jaar lang als trainer had, is hij de man met de grootste invloed op mijn carrière.”

Hoeveel kaarten pak je op een seizoen ?

“Vijf, zes, zeven gele, omdat het voor iemand die het spel leest soms nodig is om een overtreding te maken. Maar ik werd nog nooit uitgesloten.”

Waarom moest je begin dit jaar weg bij Málaga ?

“Omdat ze de Braziliaanse spits Fernando Baiano aan het binnenhalen waren. Ik zou als vierde speler van buiten de Europese Unie buiten de selectie vallen, omdat in juni mijn contract afliep en dat van anderen die voor mijn positie op het middenveld in aanmerking kwamen nog twee jaar doorliep. Daarom stelden ze mij voor om naar iets anders uit te kijken. Moeilijk te begrijpen, want tot dan stond ik in de elf. Het was de beslissing van de club. De coach bleef mij opstellen en van Spaanse journalisten las ik in mijn laatste jaar bij Málaga alleen goede dingen over mij. Maar in het leven gebeuren zulke dingen nu eenmaal. Ik had ook geen zin om alleen maar voor het geld tot het einde van het seizoen bij Málaga te blijven. Na overleg met de bondscoach koos ik voor Hajduk, omdat ik ambitie had om eindelijk vast in de eerste elf van Kroatië te komen en hij mij dat min of meer in het vooruitzicht stelde als ik naar Split terugkeerde. Dat gebeurde ook. De laatste drie interlands begon ik aan de aftrap. We maken ondertussen ook een grote kans om ons direct voor het WK 2006 in Duitsland te plaatsen.”

Bij Hajduk Split scoorde je de laatste twee seizoenen voor je vertrek naar Spanje respectievelijk tien en dertien keer, terwijl je bij Málaga slechts vier goals maakte in tachtig wedstrijden. Hoe komt dat ?

“Bij Málaga nam ik de strafschoppen niet en ook lang niet alle vrije trappen, want we waren er met twee, drie met een goede linker en wisselden af. In drie en een half jaar Málaga scoorde ik slechts één keer op vrijschop. Terwijl ik daarna in de drie maanden Split vijf keer scoorde, waarvan twee vrije trappen en evenveel penalty’s. Om je beste voetbal te brengen en doelpunten te maken, is het ook belangrijk waar je speelt en hoe goed je je daar voelt.”

Hoe functioneer je nu het best : kort achter de spitsen of achter de bal ?

“Ik weet het niet. Misschien verkies ik achter de bal te spelen en het spel en de organisatie van de ploeg gedurende negentig minuten gestalte te geven, eerder dan voor de bal op die vier, vijf momenten te wachten.”

Kreeg je in Brugge al je shirtnummer ?

“Nog niet. Marc Degryse zei mij dat het nog niet beslist is. Vroeger speelde ik dus altijd met 10, de laatste jaren met 18. Ik vroeg in Brugge één van die twee nummers.”

Nu Nastja Ceh weg is, zal Bosko Balaban zich wellicht bij iedere vrije trap als eerste melden.

“Ik ken hem ( lacht), en hij trapt ze ook zeer goed. De coach zal het moeten uitmaken, maar ik denk dat ik ze beter vanaf rechts geef, met mijn linker, en hij vanaf links, met zijn rechter.”

Wat was je mooiste ooit ?

“Ik weet het niet. Ik genoot nogal van de twee doelpunten die ik in 2001 in de laatste en beslissende competitiematch tegen Varteks maakte omdat ze Hajduk de titel opleverden. Een vrije trap en een penalty. En ik hou ook nog altijd een zeer goed gevoel over aan mijn goal in Nou Camp, hoewel we daar toen met Málaga 5-1 verloren. Dat was er één uit een actie. Een of twee man voorbij en dan een rake trap van op een meter of twintig.”

Waarom ben je voetballer geworden ?

“Dat is hier normaal. Hier word je geboren met een bal, zeggen mensen altijd, en vanaf een jaar of twee, drie begin je ermee met vriendjes te spelen. Iedereen in onze familie houdt van voetbal en gaat naar wedstrijden kijken. Mijn vader voetbalde ook, maar nooit op hoog niveau. Hij is ingenieur. Mijn broer voetbalde bij Hajduk tot hij in Zagreb architectuur ging studeren.

“Een groot idool had ik als kind nooit, maar ik hield wel altijd van voetballers met grote ideeën. Maradona, Boban, Zidane, Platini. Ik was tien jaar toen ik bij Hajduk aansloot. In de jeugd speelde ik altijd samen met Pletikosa en Tudor. Ik was altijd nummer 10 en aanvoerder. Vanaf de min 14-jarigen was ik jeugdinternational en tot de min 21-jarigen ook aanvoerder. We hadden een sterke ploeg. Tudor, Pletikosa, Biscan van Liverpool, Bosko, Sokota van Benfica. We klopten alle grote ploegen : Spanje, Italië, Duitsland, Portugal. Generatie Xavi, Gerard, Puyol, Pirlo. Met 17 jaar debuteerde ik in het eerste van Hajduk. Ik beleefde er een moeilijke tijd, want het eerste jaar zat ik vaak op de bank en dat was mij nooit eerder in mijn leven overkomen.

“Málaga haalde mij op basis van wedstrijden met de min 21-jarigen van Kroatië, toen er ook belangstelling was van Inter, Fiorentino en Deportivo. Het zag mij nooit met Hajduk spelen. Het betaalde Hajduk, geloof ik, een half miljoen euro, en mij een goed contract. Daar kende ik voor de tweede keer in mijn carrière grote weerstanden. Zeker in het buitenland is het moeilijk om in een ploeg te komen die het goed doet. Ze wachten niet op jou, hé, jij moet zelf druk zetten. Maar achteraf denk ik dat het mij hielp om een betere speler te worden. De vechtlust diep in mij is daardoor gewekt.”

Met 22 jaar was je ook al aanvoerder van Hajduk. Ben je een leider ?

“Ik weet het niet. Ik denk dat ik het wel in mij heb. Van binnen. Ik denk dat mensen in mij geloven, ook in mijn karakter. Een van de redenen dat ik ook snel aanvoerder werd van de eerste ploeg is dat ik hier al van kleins af ben, altijd overal aanvoerder was geweest en goed speelde. Ik houd er ook wel van om te communiceren en te corrigeren, zodat mensen voelen dat we er samen negentig minuten lang alles moeten aan doen om te winnen.”

Van welk voetbal houd je ?

“Van voetbal met balbezit, van teams met organisatie, ambitie en de wil om aan te vallen.”

Chelsea of Barcelona ?

” For me : always Barça ! Maar vooral het afgelopen seizoen vond ik ze zeer goed voetballen. Maar ik hou ook van Chelsea. Je mag één ding nooit vergeten : in voetbal is het belangrijkste resultaten halen. Als de resultaten goed zijn, is alles goed. Zijn die er niet, dan beginnen de problemen. Dan wordt het systeem in vraag gesteld, de trainer, de spelers, álles.”

Waarom ben je bij de nationale ploeg niet eerder doorgebroken ?

“Omdat Kroatië met Boban, Prosinecki en Asanovic altijd grote spelers had op het middenveld. Het was zeer moeilijk om in de ploeg te geraken en ik kende ook geen geluk in mijn eerste wedstrijden. Maar nu is mijn tijd gekomen, denk ik.”

Welke persoonlijkheid zullen ze in Brugge in de kleedkamer leren kennen ?

“Een normale jongen, die grapt, lacht en ernstig werkt.”

Explosief zoals veel Kroaten ?

“Ik ben explosief, maar ik weet op ieder moment wat ik doe en ik hoop dat zo te houden. Maar zelfs als ik met vrienden speel, wil ik altijd winnen. Als er in een wedstrijd dan grote belangen op het spel staan, vind ik het normaal dat je soms eens explodeert. Laten zien dat je niet tevreden bent met iets helpt om je beter te maken.”

Wat verwacht je nog van je carrière ? Terug naar Spanje, is dat je droom ?

“Mijn droom is iedere wedstrijd proberen te winnen en daar almaar beter van worden. Ik denk : ik ben nu 27 jaar, mijn beste jaren komen eraan. En wat er na Club Brugge komt, weet ik niet. Maar ik geloof dat als je je job eerlijk doet, je voldoening zult krijgen. Ik geloof, ja. Dat is belangrijk voor mijn familie en ik haal er zelf wat inspiratie uit. Ik sla ook telkens een kruisteken als ik het veld oploop.”

Hoe vult Ivan Leko zijn vrije tijd ?

“Ik probeer zeer rustig te leven. Ik weet dat de mensen je als een ster zien, maar ik hou er niet van een ster te zijn. Ik verkies een normaal leven bij mijn familie waar ik zeker niet alleen over voetbal praat. Ik hou ervan onder mensen te zijn en voel mij goed als ik met vrienden kan relaxen. Mijn beste vrienden zijn voetballers en ik ben het voetbal zeer dankbaar dat het mij zoiets groots als vrienden voor het leven schonk.

“Weet je, toen mijn vrouw vorige zomer in Málaga van een tweeling beviel, huurden ze met zes, zeven man een vliegtuig en kwamen ze mij ginder opzoeken zonder dat ik van iets wist. Plots kreeg ik telefoon van Tudor. ‘Kijk eens door het raam’, zei hij. Daar stonden ze warempel, een lied te zingen voor mij. Dat is een moment dat ik nooit nog vergeet, want het is het allermooiste wat je kan overkomen als je met je vrouw en twee baby’s in het buitenland zit.

“Verder studeer ik ook nog altijd aan de universiteit van Split, economie. Terwijl ik hier was, legde ik de voorbije vier maanden nog vier examens af. Ik ben uiteraard gefocust op mijn beroep van voetballer, maar ik ben iemand die als hij alleen is graag in de boeken kruipt om bij te leren. Die studies helpen mij in mijn leven, niet alleen mijn geld te beheren. Ik weet niet of ik op professioneel vlak ooit iets met dat diploma zal doen. Op dit moment zou ik zeggen : ik hou van voetbal, na mijn spelerscarrière word ik trainer, of zoiets. Maar wie weet wat er binnen zeven, acht jaar zal gebeuren ? Want zo lang wil ik nog zelf voetballen.”

Twee baby’s ineens, hoe doe je het ? !

“Dat moet je aan mijn vrouw vragen ( lacht).”

Je bent een artiest !

( lacht)

door Christian Vandenabeele

‘Het verschil met de Leko van vroeger is dat ik nu elke wedstrijd honderd procent scherp ben.’

‘Nog nooit zette iemand mij tegen de lijn, daar ben ik niet snel genoeg voor.’

‘Ik ben explosief, maar ik weet op ieder moment wat ik doe en ik hoop dat zo te houden.’