‘Ik moet geen totale controle hebben’

© BELGAIMAGE

27 jaar was Ferried Naciri toen hij in januari aangesteld werd als hoofdcoach van Leuven Bears. De jonge Kempenaar wil Leuven, de club met het kleinste budget in onze liga, een identiteit geven. De basis van zijn verhaal: Next Play-filosofie. ‘Je moet altijd met de volgende stap in je hoofd zitten, niet met wat er misgelopen is.’

Ferried Naciri is geboren en getogen op de Kempische grond rond Mol, maar zijn uiterlijk en naam verraden een meer exotische roots. ‘Een Nederlandse moeder en een Marokkaanse vader, eigenlijk ben ik dus van DNA nul procent Belg’, lacht hij. ‘Maar met Nederland heb ik niet veel en in Marokko ben ik nog nooit geweest.’ Ooit komt dat er wel van, zegt Naciri, maar nu heeft hij andere prioriteiten. Een carrière in zijn geliefkoosde sport uitbouwen bijvoorbeeld.

Sinds hij op zijn zeventiende een zware blessure opliep aan de patellapees zit zelf basketballen er nog amper in. Het is in die blessureperiode tussen zijn 17e en 21e dat hij zijn andere talent ontdekt: coaching. Zijn zachte blik, minzame glimlach en rustige manier van praten maken van hem een toegankelijke man. Naciri: ‘Ik ben een klein beetje vanalles, daardoor is de drempel misschien kleiner om op mij af te stappen. Ik kan me in verschillende culturen inleven. Als kind was ik nochtans niet zo sociaal, maar gaandeweg merkte ik dat ik enorm veel voldoening haal uit het helpen ontwikkelen van iemands talenten. Aanvankelijk trainde ik de jeugdploegen van Mol, vervolgens de vrouwen van eerst Hulshout en dan Houthalen, als assistent in eerste klasse.’

In diezelfde periode maakt hij kennis met de Wolf Pack Basketball Academy. Het werd een richtinggevende stap in zijn leven. Naciri: ‘Ron Wolfs is een Nederlandse coach met een basketbalstimuleringsproject in Antwerpen en Rotterdam. In verschillende scholen wordt er basketbaltraining gegeven aan kinderen die het maatschappelijk gezien moeilijk hebben. Het heeft mij gevormd, want ik leerde inzien dat je mensen moet toelaten om fouten te maken. Daar leren ze veel meer uit dan wanneer je ze simpelweg iets voorkauwt. Je moet jongeren de vrijheid geven om hun grenzen af te tasten.’

Autoriteit

Een filosofie die hij trouw blijft wanneer hij in 2014 aangesteld wordt als jeugdcoach bij Leuven Bears. Al snel betrekt hoofdcoach Jurgen Van Meerbeeck de jonge Naciri bij de A-ploeg, waar hij trainingsvoorbereidingen en videoanalyses voor zijn rekening neemt. Na Van Meerbeeck volgt de Amerikaan Tom Johnson, kort daarna Stefan Sappenberghs. Als ook die in januari van dit jaar doorgestuurd wordt, krijgt Naciri zijn kans als hoofdcoach ad interim. Als 27-jarige de jongste coach ooit in de geschiedenis van de Belgische eerste klasse basketbal. De motor slaat aan bij Leuven Bears en de play-offs worden maar op een haar na gemist. Het is dan dat Naciri zijn stoute schoenen aantrekt, hij stelt het Leuvense bestuur zelf voor om hoofdtrainer te blijven voor het volgende seizoen.

Een belangrijke reden voor dat goede gevoel was en is de samenwerking met zijn rechterhand Chris Mayes, een tien jaar oudere Britse basketcoach en goede vriend op wiens komst Naciri had aangedrongen toen hij in januari ad interim overnam. ‘In tegenstelling tot ikzelf is Chris verbaal zeer aanwezig, een echte spraakwaterval’, legt Naciri uit. ‘Zijn aanwezigheid stelt mij in staat mijzelf te blijven. Ik denk dat het heel belangrijk is dat je als coach geen rol gaat spelen, want spelers hebben zoiets snel door.’

Het is het omgekeerde denkpatroon van veel trainers: meestal wil de hoofdcoach geen te aanwezige assistent naast zich, uit angst om zijn autoriteit binnen de groep te verliezen. Naciri redeneert anders: ‘Als jonge gast is het moeilijker om autoriteit af te dwingen, dat kan je niet ontkennen. Zeker als het niet goed loopt of als je mensen uit hun comfortzone haalt, krijg je al sneller de reactie: ‘Wat weet jij daar nu van?’ Dan is het belangrijk dat je met goede beslissingen vertrouwen afdwingt en dat je iemand naast je hebt die je daarin steunt en helpt. Chris is heel direct in zijn communicatie. Daarin komen we overeen. Die directe confrontatie is niet altijd leuk, maar het heeft het voordeel van de duidelijkheid. Van mijn spelers verlang ik ook dat ze meteen vertellen wat er op hun lever ligt en we moeten het niet altijd eens zijn. Discussies zijn nuttig. Maar ze moeten wel binnenskamers gebeuren, voor het publiek moeten we een eenheid zijn.’

Blue heads en red heads

Een identiteit creëren voor de club, een verhaal vertellen. Dat zijn de doelstellingen voor Naciri als coach van de financieel minst bedeelde club van onze Belgische eerste klasse. Bij dat verhaal hoort een eigen taal, met enkele sleutelbegrippen. Next Play-filosofie, No Complaining Rule, Red Heads en Blue Heads. De coach legt uit: ‘Met Next Play bedoel ik dat je altijd probleemoplossend moet denken. Niet blijven hangen bij wat misliep, maar denken aan de volgende stap, hoe je dingen kan oplossen. De No Complaining Rule sluit daarbij aan. Er mag eens gezeurd worden, maar je mag niet in die negativiteit blijven hangen. Je moet creatief durven zijn. Ook wij als club. Akkoord, er zijn beperkte financiële middelen, maar dat mag niet verhinderen dat je een eigen identiteit neerzet, door een opleidingsclub te zijn bijvoorbeeld, waar spelers zich kunnen ontwikkelen. En zij die niet mee willen in dat verhaal, gaan eruit. Ik zal niet toelaten dat één individu een hele groep naar beneden haalt.’

Maar die Red Heads en Blue Heads, waar gaat dát in godsnaam over? Naciri lacht: ‘Blue staat voor ontspannen en open van geest, red voor geïrriteerd of gespannen. Als we zien dat iemand slecht reageert, zeggen we: you’re turning red, stay blue! Een concept dat toegepast wordt bij de All Blacks, het rugbyteam van Nieuw-Zeeland. Het is echter belangrijk dat je zulke elementen van jezelf maakt, niet zomaar kopieert.’

Op tactisch vlak staat Naciri voor snel, op vrijheid gestoeld basketbal. Naar het voorbeeld van de Golden State Warriors in de NBA, Bamberg in de Euroleague of, dichter bij huis, het Bree van Chris Finch enkele jaren geleden. ‘Dat soort basketbal lijkt simpel, maar er zit veel oefenstof achter. Mijn spelers krijgen structuren mee, maar ze moeten zelf lezen welke bewegingen hun ploegmaats maken en daar op inspelen. Ik zie alleen maar voordelen. Het is attractief, het is voor de tegenstander moeilijker om te scouten en vooral: je spelers voelen meer verantwoordelijkheid. Het is pas wanneer mensen zich niet deel voelen van een geheel dat discipline een probleem wordt. Ik ben geen coach die langs de zijlijn constant bepaalt wat er moet gebeuren. Ik moet geen totale controle hebben over een situatie – toch niet op het veld.’

En wat als het niet werkt? Na een nochtans goede voorbereiding miste Leuven Bears zijn start van het seizoen. Met verlies in de eerste competitiewedstrijden tegen Willebroek en Oostende, en vervolgens uitschakeling in de beker door Luik. Naciri krijgt voor het eerst te maken met druk op zijn schouders, maar blijft kordaat: ‘Mijn ploeg speelt niet vrij genoeg, terwijl dat een voorwaarde is voor ons concept. We creëren veel open shots, maar we missen ze. Waar dat aan ligt, proberen we nu uit te vissen. Maar ik ga niet plots kunstgrepen uitvoeren, dat werkt toch niet. Ik ga liever onderuit door mezelf te blijven dan door gekke toeren uit te halen. Want zo leer je niets.’

DOOR MATTHIAS STOCKMANS – FOTO BELGAIMAGE

‘Ik ga liever onderuit door mezelf te blijven dan door gekke toeren uit te halen.’ – Ferried Naciri

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content