Sami Khedira over tactische intelligentie, de bijzondere balans in het team van Juventus en een verjongingskuur voor zijn gehavende lichaam.
Zaterdag staat de finale van de Champions League op het programma. Juventus neemt het daarin op tegen Real Madrid, maar Sami Khedira heeft voorlopig nog geen sms’jes uit Madrid ontvangen. ‘Ik heb wel contact met enkele spelers van Real,’ zegt hij, ‘met Luka Modric bijvoorbeeld, maar wat de Champions Leaguefinale betreft, daarover hoeven we vooraf niet te praten.’
Juventus mag de finale met vertrouwen tegemoetzien, vooral door de ijzeren defensie die weinig doelpunten slikt. In deze campagne moesten de Italianen nog maar drie goals incasseren in twaalf matchen.
De verdediging van Juventus is enorm efficiënt. Wat kan er misgaan?
Sami Khedira: ‘Het is inderdaad een kwaliteit die maar weinig ploegen hebben. Men heeft het altijd over fantastische aanvallers die veel goals maken. Dat is mooi en belangrijk, maar ik moet dan altijd aan het American football denken, waar men zegt: ‘De aanval wint wedstrijden, de verdediging wint het kampioenschap.’ Dat is een slagzin die ik heel mijn carrière met me meedraag. We staan trouwens niet alleen defensief goed, we proberen ook de wedstrijd mee te maken, zoals bij de 3-0 in de kwartfinale tegen Barcelona.’
Waarom zijn de kansen van Juventus op de Europese titel dit jaar groter dan ooit?
Khedira: ‘Ik denk dat we dit jaar het momentum aan onze kant hebben. Voor mij heeft alles wat er gebeurt een betekenis, ook onze uitschakeling vorig jaar in de achtste finales tegen Bayern München. Wij hebben nu een bijkomende motivatie. In deze ploeg zit nog een sterkere wil om de titel te pakken.’
‘Alles heeft betekenis.’ Geldt dat ook voor je vele blessures de afgelopen twee jaar?
Khedira: ‘Ja, alles heeft zin, je moet gewoon de juiste conclusies trekken. Vele dachten dat ik na Madrid over mijn top heen was. Maar zoiets voel je zelf het best en ik had het gevoel dat het nog niet voorbij was. Ik ben nu dertig jaar, opnieuw topfit en zo regelmatig als nooit voorheen in mijn loopbaan. Ik wil nog enkele jaren op dit niveau spelen, maar daar moet ik dan wel keihard voor werken.’
Dat klinkt alsof je een groot offer brengt.
Khedira: ‘Er zijn maar weinig dagen die ik helemaal vrij heb. Ik werk vijf uur per dag op de club en dan nog eens evenveel thuis. Ik heb mijn eigen oogtrainer en drie, vier fysiotherapeuten die afwisselend van Duitsland tot bij mij in Turijn komen. Er is zowat constant iemand aanwezig. Ook mijn voedingspatroon heb ik omgegooid. Ofwel zeg je op je 30e: het gaat niet meer, ofwel speel je nog een jaar of vier op dit niveau. Voortdoen zoals de voorbije jaren zou niet plezant zijn.’
Hoelang doe je die privétraining al?
Khedira: ‘Ik ben daar in mijn eerste jaar bij Juventus langzaam mee begonnen. Sinds dit seizoen doe ik het intensief.’
Waarom precies oogtraining?
Khedira: ‘Het gaat om de snelheid waarmee visueel waargenomen informatie naar de spieren geleid wordt. Je leert vooruit te kijken en de situatie sneller in te schatten. Op ons niveau komt het soms op een duizendste van een seconde aan. Hoe snel kan ik reageren wanneer ik in mijn ooghoek zie dat mijn rechtsback wegsprint?’
Als je al zo vaak geblesseerd bent geweest als jij, welke rol speelt psychische stress dan?
Khedira: ‘Emoties hebben een zeer grote impact op lichaam en spieren. Ik had afgelopen jaar zes spierblessures en daarvan waren er vier niet op de foto’s te zien. De oorzaak daarvan was dat het niet om structurele verwondingen ging, maar om neurologische problemen. Met andere woorden: emotionele stress, ontevredenheid… Daardoor was ook mijn lichaam niet in balans.’
Je moet dus aan je emotionele conditie werken?
Khedira: ‘Ja. Ik moet me reorganiseren en bijvoorbeeld ook bepalen met welke mensen ik in mijn nabije omgeving wil omgaan. Wie laat ik toe en wie minder? Wanneer je wat ouder bent, heb je ook meer durf om zulke beslissingen te nemen. Dat heeft te maken met verlatingsangst en met de bekwaamheid om eindelijk met oude demonen af te rekenen, plezier te hebben in het heden en je te verheugen op de toekomst. Ik moet mijn privéleven zo inrichten dat het grotendeels ondergeschikt is aan het voetbal.’
Geen pizza of pasta
Welke rol speelt voeding daarbij?
Khedira: ‘Ik blijf ondertussen consequent af van suiker, witte bloem en melkproducten. Bij een workshop in Denemarken voor het begin van dit seizoen is het me nog eens duidelijk geworden dat kleine veranderingen een groot effect kunnen hebben.’
Hoe precies?
Khedira: ‘Voeding is onze brandstof. Mijn lichaam wordt al erg belast door slagen en schoppen. Dan wil ik daar met mijn voeding geen ontstekingen aan toevoegen, want dat verhoogt het risico op blessures. Ik heb dat letterlijk aan den lijve ondervonden. Sinds ik geen suiker, witte bloem of koemelk meer nuttig, slaap ik beter, recupereer ik beter en heb ik veel meer energie. Ik ben vijf, zes kilo lichter en heb weer het lichaam van een jonge twintiger.’
Je leeft in Italië en je eet geen pizza of pasta?
Khedira: ‘Je gelooft me misschien niet, maar je kunt zonder witte bloem echt lekker eten. Ik vind het ook prettig om zelf in de keuken te staan en iets klaar te maken. Met mijn broer Rani (die bij RB Leipzig speelt, nvdr) en met mijn moeder wissel ik geregeld recepten uit via WhatsApp.’
Wat is momenteel het favoriete gerecht in de familie?
Khedira: ‘We wisselen veel af, maar iets heel lekkers is bijvoorbeeld een slaatje met avocado, tomaten, ui, rode linzen en een pesto van tomaten of basilicum.’
Dat is lichte kost. Om je honger te stillen na een dag van tien trainingsuren eet je vast ook nog een portie tactiek?
Khedira: ‘Ik lees inderdaad geen detectiveverhalen maar boeken over trainingsmethoden of people management. Alles wat er rond een sportploeg gebeurt, interesseert mij. Bovendien kijk ik graag naar voetbal, de Europese topcompetities maar ook de Tweede Bundesliga. Met mijn broer Rani spreken we af welke wedstrijd we allebei gaan bekijken – ik in Turijn, hij in Lepizig – en dan bellen we tijdens de rust om die te analyseren. Rani is heel rijp voor zijn leeftijd. Toen ik 23 was, lag ik op de zetel voetbal te kijken met een zak chips in de hoop zo veel mogelijk goals te zien.’
Je ploegmaat Gianluigi Buffon had een groot compliment voor jou in petto. Hij zei dat hij vroeger altijd als eerste Sami Khedira in de ploeg zou gezet hebben. Waarom kun je zo moeilijk gemist worden?
Khedira: ‘Dat weet ik niet. Misschien is het mijn naturel. Ik heb een zeer sterke wil en geloof in mezelf en mijn ploeg. Ik ben heel kritisch tegenover mezelf maar ook tegenover mijn medemensen. Dat spreekt wellicht aan. Ik denk dat ik invloed heb op mijn medespelers.’
Hoe bedoel je dat precies?
Khedira: ‘In mijn eerste seizoen als prof bij VfB Stuttgart speelde ik samen met een Pavel Pardo en een Fernando Meira. Zeker Pardo was nooit een vedette, maar hij was wel degene die zijn medespelers beter maakte. Dat is een geweldige gave, die weinig spelers hebben. Je hebt individuele artiesten, dribbelaars, spelmakers… Maar spelers die je pas echt mist wanneer ze niet op het veld staan, zijn zeldzaam. Ik denk dat ik voor een stuk wel tot die categorie behoor.’
Efficiëntie, kun je daarop trainen?
Khedira: ‘Ja. Ik denk dat het een mix is van talent en oefening.’
Te weinig erkenning
Ben jij een ordelijk iemand?
Khedira: ‘Vooral net voor mijn poetsvrouw komt! Maar ik vind het wel fijn wanneer alles symmetrisch en proper is.’
Hoe breng je orde in een voetbalwedstrijd?
Khedira: ‘Ik had al geweldige trainers. Niet alleen José Mourinho of Carlo Ancelotti bij Real Madrid, maar ook Christian Gross in Stuttgart en mijn trainers bij de jeugd. Daar heb ik al geleerd om een wedstrijd te lezen. Men heeft het altijd over statistieken, gewonnen duels, maar het enige wat niet meetbaar is, dat is tactisch inzicht. Je zo opstellen dat je misschien helemaal het duel niet hoeft aan te gaan, omdat je tegenstander niet bij de bal kan of je hem vooraf al opgevangen hebt. Ik probeer altijd vooruit te denken.’
Op welke manier?
Khedira: ‘In de heenwedstrijd tegen AS Monaco was ik geschorst en zat ik op de tribune. Dat was pech, maar ook geluk, want zo kon ik mijn tegenstander voor de terugwedstrijd beter bestuderen. Dat is zoals in de formule 1: de rijders leggen het parcours honderd keer af, op PlayStation maar ook in gedachten. In het voetbal gaat dat ook. Bij Real Madrid heeft Xabi Alonso honderd keer dezelfde pass gegeven. Ik wist precies waar de bal naartoe zou gaan.’
Voetbal is dus ook in zekere zin een denksport?
Khedira: ‘Absoluut. Onze sport heeft ook nood aan hogesnelheidsvoetballers die tien overstapjes na elkaar kunnen maken, maar zo ben ik niet. Vanuit mijn standpunt is de architect belangrijk, die het spel stuurt. Degene die exact weet wanneer hij naar voren moet spelen of wanneer hij zich moet laten vallen, wanneer het snel moet gaan of wanneer langzaam. Onze aanvaller bij Juventus, Mario Mandzukic, is ook zo’n tactisch superintelligente speler.’
Bij Mandzukic valt het dit seizoen op dat hij als aanvaller aan de eigen cornervlag mee verdedigt.
Khedira: ‘Bij de heenmatch in Monaco had hij gemerkt dat het spel erg op en af ging en enkele van onze Zuid-Amerikanen wilden maar blijven gaan. Mario heeft dan de bal even doodgemaakt omdat hij wist: 0-2 op verplaatsing is een perfect resultaat. Waarom zouden we op de counter de 1-2 riskeren door vol voor de 0-3 te willen gaan? Neen, hij wou de 0-2 veiligstellen en haalde het tempo uit de match. Als spits! Dat doen er maar heel weinig.’
In Madrid ging het om het spektakel, in Turijn om de hersenen. Ben je uiteindelijk bij de juiste club beland?
Khedira: ‘Iedere ploeg heeft nood aan spelers met die eigenschappen. De vraag is of ze erkend worden. Niet alleen in Madrid, ook bij Stuttgart heb ik daar moeten voor vechten. Ik kreeg toen niet de erkenning die ik nu krijg. In Madrid kon ik tien goeie wedstrijden spelen en vervolgens twee waarin ik onopvallend was en voor de ploeg werkte, en dan was ik zogezegd slecht.’
Voelde je je onbegrepen?
Khedira: ‘Dat niet, maar je wilt toch wel wat erkenning voor wat je doet. De opvallende spelers hebben de spelers op de achtergrond nodig. Die geven hen rugdekking, geven passes, anticiperen, verhinderen dat er een counter komt en zorgen ervoor dat de wedstrijd ook daadwerkelijk wordt gewonnen.’
Waarom pas jij zo goed bij Juventus?
Khedira: ‘De club let goed op wie ze aankoopt. Onze spits Gonzalo Higuaín heeft 90 miljoen euro gekost, maar is desondanks een teamspeler en niet iemand die zegt: geef mij de bal maar en van de rest trek ik me niks aan. Hij werkt voor de ploeg, hij denkt mee, hij knokt op zijn eigen helft en probeert de bal te veroveren. Hij is onze eerste verdediger. Ook Paulo Dybala, een geweldige solist nochtans, past zich in het team in en respecteert het werk van de verdediging en het middenveld. Er is veel wederzijds respect. We verdedigen samen en we vallen samen aan. Deze manier van voetbal spelen en van denken is voor mij de sleutel.’
Was dat anders bij Real Madrid?
Khedira: ‘Zeker weten. Ondertussen is dat wat veranderd, maar in mijn tijd daar was die tweedeling nog uitgesproken. Ik was ook altijd wat triest wanneer ik uitgefloten werd. We zijn natuurlijk profvoetballers en we worden goed betaald, maar we zijn ook mensen, die er veel voor doen. Ik geef me altijd helemaal voor de club waarvoor ik speel en ik identificeer me er ook totaal mee. Dat geeft dan toch een wrange bijsmaak.’
DOOR JULIUS MÜLLER-MEININGEN – FOTO’S BELGAIMAGE
‘In Madrid kon ik tien goeie wedstrijden spelen en vervolgens twee waarin ik onopvallend was en voor de ploeg werkte, en dan was ik zogezegd slecht.’ Sami Khedira
‘Ik ben gestopt met het eten van suiker, witte bloem en melkproducten.’ Sami Khedira
