Dat een loopbaan vreemde wendingen kan nemen, daar weten de broers Jude en Jason Vandelannoite over mee te spreken. Terwijl Jason herbront in Bursaspor maakt Jude zich bij VG Oostende op voor een terugkeer naar Griekenland. ‘Wij zijn nu eenmaal levensgenieters.’
Controverse zullen ze altijd blijven oproepen, dat beseffen Jude (34) en zijn jongste broer Jason Vandelannoite (20) maar al te goed. Op tijd komen voor een afspraak, het blijft een heikel punt, zo blijkt. Wanneer de West-Vlamingen twintig minuten later dan voorzien in Oostende hun benen onder tafel schuiven op het terras van restaurant Chez Nous, excuseert Jude zich meteen uitgebreid voor de vertraging. Eenmaal het gesprek aanvat, komen ze bij een stevige pot koffie al snel onder stoom. De parallel tussen beiden is duidelijk : bulken van het (voetbal)talent, maar door een kwalijke reputatie (geboren fuifnummers en de sport niet al te ernstig nemen) een mooie carrière dreigen mis te lopen. Jude, een linksvoetige verdediger of verdedigende middenvelder, speelde in de jaren negentig voor SV Waregem en KV Kortrijk, maar trok dan voor zeven seizoenen naar Griekenland. Afgelopen zomer begon hij aan zijn tweede jaar bij vierdeklasser VG Oostende, waar hij promoveerde tot aanvoerder.
Familiale sfeer
Jason schopte het al tot Rode Duivel, debuteerde op achttienjarige leeftijd voor Club Brugge in de CL, maar kreeg afgelopen zomer de boodschap dat hij ondanks een overeenkomst tot 2008 mocht opkrassen. In plaats van bij een Belgische topclub te spelen, komt hij sinds begin september uit voor het Turkse Bursaspor, dat momenteel bivakkeert in de onderste regionen van het klassement. “Door omstandigheden”, verweert de centrale verdediger zich. “Onze competitiestart was loodzwaar. In de eerste acht duels moesten we het al opnemen tegen Galatasaray, Trabzonspor en Fenerbahçe. Ik koos voor deze club omdat Bursa de derde grootste stad van Turkije is. De ploeg eindigde vorig seizoen tiende en wil volgend jaar absoluut een UEFA Cupticket veroveren. Net zoals Brugge staan ze bekend om hun familiale sfeer en de goede band met de supporters. Een populaire club, met alle gevolgen vandien : nu het minder gaat, heb je die heisa. De ene dag ben je de held, de volgende dag breken ze je af. Ik heb het geluk dat ik tot nu toe heel constant presteer en wekelijks bij de uitblinkers ben. Mij hoor je niet klagen, ik ben heel blij. Het grote voordeel is dat mijn coach, Bülent Korkmaz, een van de grootste Turkse helden is als voetballer. Een oud-international, die zelf centrale verdediger was. ( lacht) De perfecte leermeester, hé. Een nieuwe wereld opent zich, hij leerde me al op interceptie te spelen. Ik ben dan wel een uitvoetballende verdediger, maar op training gaat het er keihard aan toe. Je moet superagressief zijn, de scheenbeschermers moeten aan. Nog maar één keer werd ik door de benen gespeeld. Ik was erop voorbereid.”
Dat hij voor deze overstap diende te breken met zijn makelaar Paul Courant en overstapte naar het duo Suleyman Kiris– Marcel Veerman beschouwt hij als een goede beslissing. “Het was toch een grote stap, zo alleen naar het buitenland”, bedenkt Jason. “Maar ik koos zeker niet alleen voor het financiële aspect. Ik nam een serieus risico, maar berekend. Daarom tekende ik bewust voor slechts één jaar, met de clausule dat ik eventueel na een half seizoen kon vertrekken. Ook het Zweedse Malmö was een mogelijkheid, maar Scandinavië zag ik puur intuïtief niet zitten. Dat voetbal en het leven daar bezorgden me geen warm gevoel. Alleen had ik de indruk dat Paul me te veel in die richting wilde duwen. Op een bepaald moment hoorde ik hem niet meer. De interesse van Westerlo charmeerde me, vanwege Jan Ceulemans. Voor hem had ik nog een geste willen doen, want zijn no-nonsenseaanpak bevalt me enorm. Ook mijn maatje Günther Vanaudenaerde probeerde het nog eens. Maar ik was de kritiek meer dan moe. Een nieuwe stap drong zich op, want in België had ik niks meer te zoeken. Die stempel van uitgaansbeest raak ik toch niet meer kwijt. In theorie is dit inderdaad een soort vlucht. Om me volledig te kunnen concentreren op het voetbal moest ik gewoon naar het buitenland.”
Propere lei
“De kans dat je daar in de anonimiteit zal belanden, is bijzonder groot”, vult Jude aan. “Toen ik vertrok, was ik door een steeds terugkerende knieblessure afgeschreven in België. Ik wilde daar een nieuwe start nemen. Voor Jason geldt eigenlijk hetzelfde : met een propere lei ergens beginnen en als een betere voetballer naar een hoger niveau toegroeien. Ik kon me in Griekenland doorzetten en bewees mijn waarde. Mijn voldoening was groot. Die unieke ervaring draag ik voor de rest van mijn leven mee. Dat was ook mijn advies aan Jason : ‘Vertrek uit België, om je talent niet te verkwisten en in het reine te komen met jezelf.’ Ginds ben je een nobele onbekende, moet je zelf aantonen hoe sterk je staat, zonder de hulp van anderen. Spanje of Italië vond ik betere opties, maar ik ben verheugd dat alles duidelijk op papier staat, met garanties. Je weet dat er in Griekenland en Turkije voor de buitenlanders vaak gebruik wordt gemaakt van een fameuze carrousel. Die moet je trachten te ontspringen. Presteer je niet, dan ga je eruit. De plaatsjes zijn duur. De geringste misstap kan je fataal worden. Je moet als buitenlander twee tot drie keer beter zijn. Dat is het verschil met België, waar er veelal voor de goedkoopste oplossing wordt gekozen.”
Jason is ervan overtuigd dat hij in Bursa een hoger niveau haalt dan de voorbije jaren bij Club Brugge. “Ik voel me nu veel beter in mijn vel, koos er ook heel spontaan voor om op ons trainingscomplex een aparte kamer te betrekken. Ik word daar behandeld als een koningskind, ik kreeg zelfs een eigen tolk ter beschikking”, vertelt hij. “Een weekje verbleef ik op het appartement van mijn Zambiaanse ploeggenoot Collins Mbesuma. Ik leef er veel gedisciplineerder en ik sta scherper dan ooit. De eerste weken trainde ik als een gek, was ik afgepeigerd, want ik moest nog vijf kilogram overgewicht kwijtraken. Die vlogen eraf door de warmte ginder. Het komt mijn frisheid en concentratie alleen maar ten goede. De vermoeidheid verdween volledig uit mijn lichaam. De trainer wil dat ik me als leider profileer, de rest probeer te sturen door mijn coaching.”
Deze bewering staat in schril contrast met de reputatie van fuifnummers die ze al jaren met zich meedragen. “Goh, dat is ons Congolese kantje”, reageert Jude bijzonder laconiek. “Dat kregen we mee van onze grootmoeder. Wij zijn daarin bijzonder ruimdenkend. Ik ging vroeger ook wel eens uit op de verkeerde momenten, maar zo heb je ten minste het gevoel dat je leeft. Het is niet de bedoeling om je thuis op te sluiten. Je moet alleen heel goed weten waar en wanneer je je wilt uitleven. Wij zijn nu eenmaal levensgenieters, maar daarom nog geen speciale of rare gasten. In de voetbalwereld wel, maar niet in het gewone leven. Weet je wat het probleem is ? Wij vallen meteen op. Hoeveel zwartjes lopen hier in Oostende rond die Nederlands spreken ? En als je dan een pintje gaat drinken met je vrienden, heb je zogezegd een hele bak leeg. Er zijn zo van die verhalen die hun eigen leven gaan leiden. Als ik met mijn broer op restaurant ga en we verlaten om halftwaalf ’s avonds de zaak, dan wordt er al snel geroddeld dat ik hem meesleur naar de dieperik. Ach, je krijgt in Griekenland meer waardering.”
Liederlijke levenswandel
Jason geeft grif toe dat hij in het verleden fouten beging. “Het zou dom zijn nu te beweren dat ik jaren als de perfecte prof leefde. Misschien kon ik als zeventien- of achttienjarige de weelde niet goed dragen ?”, vraagt hij zich af. “Jeugdige onbezonnenheid, je denkt dat je boven alles staat. Maar ik ging nooit vóór een wedstrijd uit, altijd erna.” In april 2007 leidde zijn buitensporig gedrag tot een disciplinaire schorsing en eind mei tot een ontbinding van het contract. Het berokkende hem zichtbaar veel schade. “Mijn afscheid bij Club Brugge, na twaalf jaar, zorgt nog altijd voor veel hartzeer”, bevestigt hij, “Het was chaotisch en door de achterdeur. Bepaalde personen maakten het mij bijzonder moeilijk. De wonde die er was, hebben ze volledig opengetrokken. Maar ik ga me er niet langer druk over maken en zeker geen namen noemen. Ik ben een kind van het huis, bijzonder populair, maar net als vele andere talenten ben ik weg. De dankwoorden via mail en sms doen deugd. Ik heb ook nog regelmatig contact met Bosko Balaban, Birger Maertens, Manasseh Ishiaku en Jonathan Blondel. Brugge kende een rotseizoen, dan worden er slachtoffers gezocht. De mensen die al in een slecht daglicht staan, betalen dan de rekening. Ik werd gewoon dubbel gestraft.”
Zijn liederlijke levenswandel werd hem fataal, net zoals gebeurde met zijn verkeerde vriendenOlivier De Cock en Kevin Roelandts. Jason : “Tja, voor vele mensen ben ik de losbol. Maar dat beeld klopt niet helemaal.” Jude legt meteen uit waarom : “Nog voor hij in eerste klasse speelde, kreeg Jason al dat etiket opgeplakt. Een erfenis van mij. ( grijnst) Alles wordt opgeblazen. Wij zijn niet de personen die na een wedstrijd probleemloos in hun bed kruipen en direct in slaap vallen”, neemt hij het op voor zijn broer. “Dat is het beste voor een profsporter, maar wij kunnen dat gewoon niet. Door de intensiteit herbeleven we die wedstrijd, moeten we kunnen ontluchten, want die adrenaline zoekt haar weg. En gebeurt dat dan op café of in een discotheek, oké, zolang je maar in het weekend goed presteert. Dan telt het. Tot dinsdag, daar heb ik nooit het kwaad van ingezien. Jason moest doen waar hij zich goed bij voelde. Ik kan hem toch geen huisarrest opleggen. En mocht ik echt zo’n turbulent leven hebben gekend als vaak wordt beweerd, dan voetbalde ik al lang niet meer op niveau. Bovendien : als mijn broer dreigt te ontsporen, zal ik de eerste zijn om aan zijn oren te trekken. Hij is heus geen stuurloos iemand.”
“Nu lig ik vaak in Bursa nog tot drie of vier uur voor de televisie of zit ik nog op het terras een koffie te drinken. Ik voel geen behoefte om uit te gaan”, vult Jason aan. “Na een wedstrijd raak ik gewoonweg niet in slaap. Dat is toch menselijk ? En wanneer je me wilt opsluiten, dan reageer ik. Dan voel ik me als een leeuw in een veel te kleine kooi. Ik moet kunnen ademen, of ik wil ontsnappen.”
Liever doorgroeien
Jude wijt het niet meteen aan meer volwassenheid. “Ik hoor een aantal vertrouwde zaken”, beweert hij, “Jason vond een plaats waar hij zich goed voelt. Toen ik voor het eerst in Griekenland toekwam, had ik ook het gevoel dat ik er al eens eerder was. Zo verhoog je je eigen slaagkansen. Alles verloopt als vanzelfsprekend, je forceert niks meer en beleeft plezier. Ik merk aan Jason dat hij heel goed weet waar hij naartoe wil met zijn voetballoopbaan, maar hij moet daar zelf zijn weg zoeken en vinden. Achterom kijken heeft weinig zin. De toekomst, daar gaat het om, want het leven gaat verder. Moet je een engeltje zijn om ergens te slagen ? We hebben onze eigen fierheid.”
Vorige week maandag kreeg Bursaspor een nieuwe voorzitter. Een van zijn eerste agendapunten was een gesprek met Jason. “Om te praten over het openbreken van mijn contract”, beweert hij. “Want er meldde zich al één Turkse topploeg. Maar ik wil niet te snel vertrekken. Liever doorgroeien en goed spelen bij een stevige middenmoter, dan wegkwijnen op de invallersbank van een topper.”
Het laatste woord is voor Jude, die op het einde van dit voetbalseizoen zo goed als zeker terugkeert naar Griekenland : “Ik kon dit seizoen al speler-trainer worden bij een derdeklasser, maar ik sloeg het aanbod af omdat ik over geen trainersdiploma beschik en nog veel te graag zelf spel. De combinatie speler-trainer lijkt me te moeilijk, want je kunt geen twee halve dingen doen. Ik kan me perfect vinden in de levensstijl van de Griek : rustig, zonder veel stress en sleur. Bovendien kreeg ik daar in zes maanden tijd meer respect dan in België in tien jaar.” S
door frédéric vanheule
