‘Ik wil dat we vuur uitstralen’

© BELGAIMAGE

Met de transfers van Neymar en Kylian Mbappé haalde PSG zwaar uit op de transfermarkt. Er zijn nu geen excuses meer voor coach Unai Emery: hij moet de Champions League winnen. Daarvoor moet de Bask eerst voorbij Anderlecht, Celtic en Bayern München.

Door de club aangekondigd als de man die PSG nog een stapje hoger zou brengen, bestempelden de Franse media hem bij zijn komst eerder als ‘een trainer voor de Europa League’. Twaalf maanden later deed Unai Emery niet beter dan zijn voorganger Laurent Blanc, maar hij bleef wel aan boord. ‘Winnen is een reis’, zegt hij. En als teken van vertrouwen gaf de clubleiding hem twee spelers die de tocht korter kunnen maken.

Welke balans maakt u op van uw eerste seizoen als trainer van PSG?

Unai Emery: ‘We hebben drie prijzen gepakt, maar slechts als tweede eindigen in de competitie en uitgeschakeld worden in de achtste finales van de Champions League maakte uiteraard geen deel uit van onze plannen. We hadden beter kunnen doen, maar we moeten ook respect opbrengen voor het werk van Monaco en Nice. Hun inspanningen zorgen voor positieve concurrentie in de strijd om de landstitel. In de Champions League was 50 procent van onze confrontatie met Barça heel goed, maar de nederlaag in de terugwedstrijd deed de alarmbel afgaan. Hoe kon zoiets gebeuren? De waarheid is dat we iets misten.’

Hoe hebt u persoonlijk het seizoen beleefd?

Emery: ‘Als een aanpassingsjaar. Ik heb de club doorgrond om te kijken op welk vlak ik iets kon bijbrengen. Dat verklaart waarom het tweede deel van het seizoen heel anders was dan het eerste.’

Hoe bedoelt u?

Emery: ‘Na een observatieronde heb ik beslissingen genomen over de manier waarop ik het team wilde zien voetballen. Ik ben veeleisender geworden. Van onze laatste 30 wedstrijden verloren we er slechts twee, tegen Barcelona en tegen Nice. Dit jaar wil ik dat PSG weer dé referentie wordt van het Franse voetbal. Ook op Europees en mondiaal vlak ambieert de club om een bekend en sterk merk te worden. De Champions League is wat dat betreft het ideale uitstalraam. De Europese beker winnen is de uitdaging die we willen aangaan, maar het mag geen obsessie worden. Winnen is een reis en je moet elke etappe afleggen om op je bestemming aan te komen.’

Hoe kan die tocht korter gemaakt worden?

Emery: ‘Je moet ervaringen opdoen, vallen en weer opstaan. De 4-0-zege tegen Barcelona was een positieve ervaring, maar dat was de 6-1-nederlaag evenzeer. Ze toonde onze gebreken aan. Het belangrijkste is dat je er lessen uit trekt. Dat hebben we gedaan, want we konden onze belangrijkste spelers houden en we versterkten ons met Dani Alves, iemand met veel ervaring en een echte wedstrijdmentaliteit.’

Kunnen we stellen dat die confrontatie met Barça de perfecte samenvatting is van het seizoen van PSG?

Emery: ‘In de heenwedstrijd speelden we geniaal. Ik ben echter op zoek naar regelmaat in het geniale. Ik wil een ploeg die constant is qua werkijver, competitiviteit en resultaten. Ik wil dat we op ons best zijn als de tegenstander dat van ons eist. Daarom hebben we Dani Alves gehaald. Hetzelfde geldt voor Julian Draxler en Gonçalo Guedes in december vorig jaar. Voor mij kan er niet genoeg concurrentie bestaan. Vanaf het moment dat we Draxler inlijfden, speelde AngelDi María veel beter. Guedes kwam nog niet veel aan spelen toe, maar ook hij schudde andere jongens wakker. Mijn spelers moeten altijd waakzaam blijven om te kunnen volgen met de rest. Ik ben ervan overtuigd dat mannen als Marquinhos, Adrien Rabiot en Marco Verratti progressie zullen maken dankzij Dani Alves.’

Neymar: nummer één worden

Is dat ook de reden waarom u Neymar er zo graag bij wou?

Emery: ‘Neymar is 25 jaar en hij is het gewoon om te winnen. Meer nog: hij is geprogrammeerd om te winnen. Dankzij hem zullen de anderen inderdaad beter worden, maar wij willen hem ook helpen om een nog belangrijkere speler te worden.’

Wat kan PSG Neymar bijbrengen volgens u?

Emery: ‘Neymar is een geweldige voetballer, maar wij willen hem de mogelijkheid geven om uit te groeien tot de allerbeste van de wereld. Het is een win-winsituatie, want hij geeft ons exposure over de hele planeet. Hoe groter hij wordt, hoe groter PSG wordt. Het uiteindelijke doel is om op termijn samen de Champions League te winnen.’

Welke rol ziet u voor hem weggelegd op het veld?

Emery: ‘Hij versnelt het spel. Vertrekkend vanaf links kan hij eender welke verdediging pijn doen met zijn acties. Ik bedoel niet alleen zijn doelpunten, want Neymar staat ook en vooral garant voor heel veel beslissende passes. Hij zal anders moeten voetballen dan in een systeem met Suárez en Messi, maar zoals we al mochten bewonderen, is dat voor hem geen probleem. Een speler met zo’n uitzonderlijk talent past zich meteen aan. De verstandhouding met Edinson Cavani, Verratti en Di María gebeurt op een natuurlijke manier. Hij kan combineren, hij kan dribbelen, hij kan de omschakeling razendsnel op gang brengen, hij kan… Die kerel kan gewoon alles. (lacht) Daarom is hij ook zo goed. Ik wil dan ook niet dat hij zijn manier van spelen verandert. Door zichzelf te blijven, zal hij de tegenstander in de problemen brengen. Als ze hem willen stoppen, zullen de anderen zich aan hem moeten aanpassen en niet omgekeerd. Neymar moet je laten doen, ernaar kijken en ervan genieten.’

Vreest u de aanhoudende mediastorm?

Emery: ‘Hij weet dat heel goed te relativeren. Wat zulke spelers au fond interesseert, is het voetbalveld. Het is normaal dat de mensen en de media zich massaal aan hem vergapen. Ze zeggen dat zijn aanwezigheid extra druk legt op de club. Des te beter, antwoord ik dan. Voetbal moet veeleisend zijn. Het is mijn missie, mijn plicht om PSG te doen winnen. Met of zonder Neymar, trouwens.’

Hoe gaat u als coach om met een ego zoals dat van Neymar?

Emery: ‘Veel mensen vergeten dat voetballers in de eerste plaats mensen zijn zoals alle anderen. Om de voetballer te begrijpen, moet je dus om te beginnen de mens respecteren. Ik weet niet of Neymar bij de top vijf of de top drie van de beste voetballers ter wereld hoort, maar ik respecteer hem enorm en ik wil dat hij nummer één wordt en bovenal dat hij zich net als alle andere spelers van PSG goed in zijn vel voelt. Als wij hem daarbij helpen, dan zal hij ons helpen om de Champions League te winnen.’

Referentie in het mondiale voetbal

Marco Verratti kon de uitschakeling tegen Barcelona moeilijk verkroppen. Hij was deze zomer bijna vertrokken. Hoe hebt u hem kunnen overtuigen om toch bij PSG te blijven?

Emery: ‘Dat Verratti bij ons zou blijven, stond nooit ter discussie. Het geflirt deze zomer deed hem ongetwijfeld plezier. Wie vindt het niet leuk om verleid te worden? De essentie is dat hij nog altijd voor PSG voetbalt. De voorzitter gaf hem garanties voor de toekomst. We hebben hem ook gewezen op de vooruitgang die hij gemaakt heeft sinds hij hier speelt. Hij erkende dat onmiddellijk. Verratti is ambitieus, hij wil een referentie worden in het mondiale voetbal. Dat treft, want PSG ambieert net hetzelfde.’

Maar u begrijpt dat sommige bestuursleden misschien wel hun twijfels hadden na de dramatische 6-1 tegen Barça?

Emery: ‘In de Verenigde Staten zeggen zakenmensen vaak: ‘Zonder mislukking kan je niet slagen.’ Dat klopt: de weg naar succes gebeurt via vallen en opstaan en eruit leren. Weet u, toen PSG belangstelling in mij toonde, vroeg ik aan de voorzitter waarom hij mij wou. Hij antwoordde me dat ik een jonge trainer was met een palmares. In zijn ogen bewees mijn cv dat ik in staat ben om mijn ploeg tot het uiterste te brengen. Tegelijkertijd heb ik nog onvoldoende gewonnen om al voldaan te zijn. Mijn honger is nog groot. Mijn verhaal komt ergens overeen met dat van PSG: het is een jonge club die nog veel moet bewijzen. We zijn op de goede weg. Ons trainingscentrum is uniek in de wereld en we werken aan een sterk project.’

Twijfelt u soms?

Emery: ‘Als we verliezen, herneem ik de wedstrijd van a tot z. Dan sluit ik me op in mijn eigen wereld en doe ik waar ik goed in ben: werken. Ik ben bijzonder veeleisend voor mezelf, meer dan clubs ooit voor mij waren of zijn.’

Hoe probeert u een ploeg naar uw hand te zetten?

Emery: ‘Ik analyseer onze wedstrijden en ik sta erop dat mijn spelers dat ook doen. Tachtig procent van onze wedstrijden krijgen ze achteraf terug te zien. Via die videoanalyse leren ze wat ze moeten doen om te winnen. Het vergt tijd om alles te assimileren waaraan we op training werken en om alles op te pikken wat we nadien met beeldmateriaal bespreken. Ik denk dat de spelers nu ongeveer weten hoe ik wil spelen.’

Hebt u toegevingen moeten doen?

Emery: ‘Sommige zaken kan je onmogelijk veranderen. Je kan van een trage voetballer geen snelle maken. PSG wint meestal, maar op belangrijke momenten ontbreekt het ons nog ergens aan. Het gaat om details waaraan je moet werken, ook op mentaal vlak. Barça en Real Madrid wonnen de voorbije jaren meerdere keren de Champions League, maar tien, vijftien jaar geleden deden ze dat niet. Wij staan nu waar die clubs toen stonden. Winnen is iets wat je moet leren.’

Kampioenen en veroveraars

PSG heeft niet de tijd om vijftien jaar te wachten.

Emery: ‘Vorig jaar heb ik tegen onze voorzitter gezegd: ‘Voorzitter, we kunnen verschillende wegen inslaan. Als je mijn kant uit wilt gaan, dan moet er iets veranderen, met name de sportief directeur.’ De voorzitter besliste om Patrick Kluivert te vervangen door Antero Henrique. Nu zitten we allemaal op dezelfde golflengte. De voorzitter kent mijn noden en met de hulp van Antero willigt hij die in. Toen ik hier toekwam, luisterde ik naar de sportief directeur en naar de voorzitter. ‘Akkoord, jullie kennen de ploeg beter dan ik. Ik vertrouw op jullie oordeel.’ Ik was passief, maar die tijd is voorbij.’

We kunnen ons moeilijk inbeelden dat iemand als u zich de wet laat dicteren.

Emery: ‘Zo is het nochtans altijd gegaan. Tijdens mijn eerste seizoen bij Valencia moest ik mij aanpassen. Pas tijdens mijn tweede seizoen kon ik strategische beslissingen nemen over spelfilosofie en aan te werven spelers of medewerkers. Bij Sevilla idem dito. Als ik ergens aankom, wil ik niet meteen alles op zijn kop zetten. Ik luister en observeer eerst alvorens ik mijn eigen werkwijze probeer door te voeren. Ook bij PSG kostte het me enkele maanden tijd. Pas in december trad ik meer op de voorgrond. Vanaf dan was ik directer met de spelers, ik wilde dat ze mijn spelstijl toepasten.’

Aanvankelijk leek het of u zich tevreden stelde met het model van uw voorganger Laurent Blanc.

Emery: ‘Ik kon toch niet van de ene dag op de andere een ploeg veranderen die alles gewonnen had in Frankrijk? Tegen de voorzitter heb ik trouwens gezegd: ‘Het niveau ligt al heel hoog. Het zal tijd vergen vooraleer we nog een stapje hoger zetten.’ Bovendien was Zlatan Ibrahimovic net weg en moest ik weten hoe de ploeg op zijn vertrek zou reageren. Hij was erg belangrijk hier, want hij stond niet alleen in voor veel doelpunten, maar hij is ook een winnaar. Aan die mentaliteit ontbrak het ons vorig seizoen soms. Op het terrein beschik ik over kampioenen, maar ik wil veroveraars. Meestal bezit PSG de bal, maar ik wil ook dat we het kunnen opnemen tegen ploegen die ons de bal niet laten controleren. We moeten ons gamma uitbreiden en met het mes tussen de tanden strijden tegen elke tegenstander.’

Individueel en collectief rendement

Het is niet evident om een nieuwe spirit in een ploeg te krijgen. U had het dan ook niet gemakkelijk om uw spelers te doen begrijpen dat ze de snelle omschakeling ook moesten beheersen.

Emery: ‘Als je tegen Barça speelt in Camp Nou, dan moet je op de counter spelen om hen pijn te kunnen doen. In de heenwedstrijd hebben we net gewonnen door snel uit te breken. Tijdens mijn eerste maanden hier merkte ik dat de spelers niet de ruimte wilden induiken terwijl de mogelijkheden daartoe bestonden. Ze wilden de bal telkens in de voet. Als ze de bal recupereerden, speelden ze die te veel rond. Dat gebeurde bijna automatisch. Ik moest de groep ervan overtuigen om ook countervoetbal onder de knie te krijgen. We werkten eraan op training, maar in de competitie konden we het moeilijk in de praktijk omzetten. De Franse ploegen verdedigden immers heel laag tegen ons, waardoor we in ons natuurlijke spel bleven steken. ‘Durf op de tegenaanval te spelen’, bleef ik op dezelfde nagel slaan. ‘We hebben er de spelers voor.’ Denk maar aan Lucas Moura, Di María en Cavani. Versta me niet verkeerd: ik hou van balbezit. Bij Valencia, Almería en Sevilla hadden we de bal. Ik hou van offensieve flankverdedigers en van spelers die hun blik op het doel van de tegenstander richten, maar je moet je ook kunnen aanpassen aan bepaalde situaties. Ik wil niet dat we slechts gelijkspelen of verliezen omdat we niet op de counter willen spelen. Je moet alle facetten van het voetbal machtig zijn. We moeten agressiever zijn in de laatste meters. We moeten dodelijker zijn.’

Vorig seizoen gaf u aan dat Di María het lastig had om ‘dodelijk’ te zijn. Moet u op zijn huid zitten opdat hij zich maximaal zou inzetten?

Emery: ‘In de eerste seizoenshelft maakte Di María geen doelpunten. Hij moest meer aanwezig zijn, meer naar binnen snijden wanneer het nodig was. In de terugronde deed hij dat. Individueel rendement bestaat niet zonder collectief rendement en ook het omgekeerde is waar. Toen Di María beter werd, werd ook de ploeg beter. In de heenwedstrijd tegen Barcelona raakte hij geblesseerd na een uur. In Camp Nou was hij nog niet honderd procent hersteld om aan de wedstrijd te beginnen.

Twee jaar geleden tegen Manchester City was PSG ook verzwakt door blessures. De oplossing daarvoor is simpel: alle posities dubbel bezetten.’

Vuur uitstralen

Gelooft u echt dat PSG de Champions League kan winnen?

Emery: ‘Dat is de betrachting, maar alles moet stap voor stap gebeuren. In de eerste plaats gaan we voor groepswinst. Slagen we daarin, dan proberen we de achtste finales te overleven, dan de kwartfinales en zo verder. We gaan er alleszins goed voorbereid tegenaan. En wat is de beste voorbereiding op de Champions League? Het kampioenschap in eigen land. Je moet de titel pakken en liefst in een zo sterk mogelijke competitie. Daarom heb ik niet liever dan dat Monaco sterk staat, Bordeaux ijvert naar een competitieve ploeg, Lyon zich hoopt te mengen in het debat en Nice zijn opmars wil voortzetten. Het maakt ons niet beter als we vijf gemakkelijke wedstrijden op rij moeten spelen waarin we geen enkele keer moeten terugplooien en nooit vanuit de omschakeling kunnen spelen. Die oefening heb je nodig als je nadien ploegen als Bayern München, Barcelona, Real Madrid en Juventus moet bekampen op het Europese toneel. Misschien heb je in die wedstrijden één of twee snelle uitbraken nodig om te kunnen winnen. Daarom is een competitie noodzakelijk die ons op zijn minst een paar keer verplicht om zo te voetballen.’

Bij het begin van het jaar zei u dat voor u de nummers, de posities met andere woorden, het belangrijkste zijn, niet de namen van de spelers. Kan dat bij PSG? Kan u bijvoorbeeld zomaar zeggen dat een ploeg met Thiago Motta hetzelfde is als een ploeg met de vijftien jaar jongere Christopher Nkunku?

Emery: ‘Wat ik bedoel, is dat concurrentie zeer belangrijk is. Ik zeg niet dat de absolute waarde van elke speler dezelfde is, wel de relatieve waarde.’

Het is een manier om te stellen dat het collectief belangrijker is dan het individu. Dat werkt goed bij een ploeg als Barça, Real of Juventus, waar de spelers doordrongen zijn van het belang van ‘het instituut’ en boegbeelden als Xavi, Sergio Ramos en Andrea Pirlo de anderen erop wijzen dat de club belangrijker is dan de spelers. Is het ook mogelijk bij een jonge topclub als PSG, waar geen enkele speler groot geworden is bij de ploeg zelf?

Emery: ‘Een van de verbeteringen die ik wilde aanbrengen en waarvan ik vind dat we eraan moeten blijven werken, is wat ik ‘het gevoel’ noem. Ik wil dat onze ploeg PSG meer ‘voelt’ en ook de stad meer ‘voelt’.’

Hoe wilt u dat doen?

Emery: ‘Het is een zoektocht. Neem de wedstrijd tegen Barcelona. Niemand had ooit al zo’n sterk gevoel gekend. Ik wil dat het zich herhaalt en niet alleen in de Champions League maar ook bij elke thuiswedstrijd in de competitie. Vorig seizoen hing hier af en toe een kille sfeer. We wonnen, maar vonden het normaal en de supporters reageerden ook maar koeltjes. Ik wil dat we vuur uitstralen en dat de mensen die onze club een warm hart toedragen hetzelfde enthousiasme voelen.’

Positieve mentaliteit

Dat hebt u in zekere zin al bijgebracht, een emotie die hier voorheen niet of nauwelijks bestond. Toen PSG twee jaar geleden in de kwartfinales op Manchester City botste, heerste er een soort gelatenheid. Alsof er niets gebeurd was. U hebt vorig jaar op zijn minst herinneringen achtergelaten.

Emery: ‘Ja, ook de 4-1 tegen Monaco was een mooi moment. Die wedstrijden moet je intens beleven, ik apprecieer ze en geniet ervan. Niet zozeer van het moment zelf, maar de weg die we aflegden om daar te komen. Het werk dat we samen als groep deden, de opofferingen die we ons getroosten. Die 4-0 tegen Barça was fantastisch, maar – zoals ik al aangaf – ook die pijnlijke 6-1 in de terugwedstrijd was een emotie die je – hoe negatief ook – ten volle moet beleven. Niet iedereen heeft het geluk om zulke intense emoties mee te maken.’

We kunnen ons moeilijk voorstellen dat trainers zoals Marcelo Bielsa en uzelf gelukkig zijn.

Emery: ‘En toch is het zo. Ik ben gelukkig. Ik vertelde het onlangs nog tegen mijn spelersgroep: als ik wakker word, dank ik elke dag de club dat ze me de kans gaven om hier te werken. Ik sta ’s morgens om acht uur op en begin onmiddellijk met een positieve mentaliteit te werken.’

Nu klinkt u als een robot. Probeert u uzelf te overtuigen?

Emery: ‘Ja, ik overtuig mezelf, maar het is niet gespeeld. Tegen mijn spelers zeg ik dat ze hetzelfde moeten doen. Ze moeten opstaan en goedgeluimd naar de training vertrekken. Je kan slecht slapen of problemen hebben, maar je moet altijd in het achterhoofd houden dat je geluk hebt. Je bent gelukkig, je hebt zin om te trainen en om bij deze ploeg te horen.’

DOOR PIERRE BOISSON EN JAVIER PRIETO SANTOS IN PARIJS – FOTO’S BELGAIMAGE

‘Als we verliezen, herneem ik de wedstrijd van a tot z. Dan sluit ik me op in mijn eigen wereld en doe ik waar ik goed in ben: werken.’ Unai Emery

‘Je kan als voetballer slecht slapen of problemen hebben, maar je moet altijd in het achterhoofd houden dat je geluk hebt.’ Unai Emery

‘Neymar moet je laten doen, ernaar kijken en ervan genieten.’ Unai Emery

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content