Met AS Roma en Juventus heeft Italië nog eens twee clubs in de kwartfinales van de CL. Toch maakt Arrigo Sacchi, voormalig toptrainer van onder meer AC Milan, zich zorgen over de evolutie in het topvoetbal in Italië.
In zijn uitgebreide voetbalbibliotheek in zijn huis in Fusignano nabij Ravenna heeft Arrigo Sacchi, al jarenlang topanalist, onder meer een internationaal voetbalwoordenboek. ‘De enige Italiaanse voetbaltermen die er in staan, zijn catenaccio en libero‘, zucht hij.
Het zegt volgens hem veel over het Italiaanse voetbal. Sacchi: ‘Een tijdje geleden bekeek ik met een vriend een match van Manchester City. Toen ik hem voorstelde om een thee te drinken, wilde hij niet. ‘De match is nog bezig.’ ‘We hebben al veel mooie dingen gezien’, heb ik hem gezegd, ‘en we zullen nog veel mooie acties zien.’ Terwijl, als je tijdens Napoli-Juve de goal van Gonzalo Higuaín gemist had, je die avond niets gezien had.’
Hoe komt dat?
Arrigo Sacchi: ‘Omdat we onszelf zijn blijven opsluiten in de tactiek van de jaren 70. Wij denken enkel aan winnen, niet aan mooi voetballen. Onlangs vroeg men aan Fabio Capello of hij de laatste tijd nog nieuwigheden had opgemerkt in het topvoetbal. Zijn antwoord was: de terugkeer van de libero. Ik weet nog dat op het EK 2000 de Schot Andy Roxburgh, technisch directeur van de UEFA, na de zege van Italië tegen Nederland in de halve finale, zei: ‘Als Italië dit toernooi wint, zetten we de klok in het voetbal 20 jaar terug.’
Sarri heeft geen topspelers, maar hij laat ze wel fantastisch voetballen.’ Arrigo Sacchi
Zou het Italiaanse voetbal erop vooruitgegaan zijn indien u het WK ’94 had gewonnen?
Sacchi: ‘Nee. AC Milan had alles al gewonnen en werd alom geprezen. Er was dus al een voorbeeld geweest hoe het anders kon. Ik zeg soms tegen mijn Spaanse vrienden: ‘Terwijl we Real Madrid klopten, leerden we jullie ook goed voetballen.’ Vroeger waren ook de Spanjaarden net als wij nu in de eerste plaats individualisten. Vandaag investeert Real in zijn jeugdwerking evenveel als alle Italiaanse clubs samen. Je moet jong talent in een land van individualisten leren dat je alleen samen wint. Ooit woonde ik met Alessandro Costacurta een jeugdinterland Denemarken-Italië bij. Wij hadden meer individueel talent, maar de Denen waren de betere ploeg en wonnen. Costacurta zei: ‘Ze hebben overal goed naar ons gekeken, behalve in Italië.’ Dat komt door onze geschiedenis.
‘Eeuwenlang werden we veroverd en bezet. Onze manier om te overleven, was wegvluchten en sluw zijn. We voetballen zoals we oorlog voeren: zodra de vijand een fout maakt, slaan we toe. Voetbal is een afspiegeling van de samenleving. Italië is een oud land in crisis, met weinig nieuwe ideeën. In de Serie A zie ik op het veld veel groepjes spelers, maar weinig teams. Een team beweegt zich gesynchroniseerd en compact. Een groep is een aantal spelers die wat door elkaar lopen, zonder herkenbaar patroon.’
Allegri
Juventus is al jarenlang succesvol en lijkt als enige Italiaanse club aan te kunnen klampen met het Europese topvoetbal.
Sacchi: ‘Juventus toont dat wie op topniveau wil winnen dat enkel kan doen als alle betrokkenen bereid zijn om alles te geven. Vaak speelt Juve een tijdlang fantastisch, maar bevriezen ze het spel zodra ze gescoord hebben. Ik zou wel graag hebben dat ze stoppen met te zeggen dat alleen winnen telt. Massimiliano Allegri is een van de allerbeste Italiaanse trainers ooit. Hij haalt het maximum uit zijn spelers, en hij wint omdat hij een team vol sterren onder controle heeft. Maar ik zou graag zien dat hij ook de kijkers amuseert. Pas dan zal hij niet gewoon een winnaar zijn, maar een waardig winnaar. Anders laat hij enkel een palmares achter, maar geen verhaal.’
Hij heeft wel zijn ploeg stevig in zijn greep. Als Leonardo Bonucci niet tevreden is, moet die maar vertrekken.
Sacchi: ‘In mijn eerste seizoen bij Milan bekritiseerde Marco van Basten me al na een nederlaag op de tweede speeldag, waarop heel de pers me onder vuur nam. Voor de volgende wedstrijd zette ik hem naast mij op de bank en zei: ‘Marco, aangezien jij zo veel van voetbal weet, wil ik dat je naast me komt zitten en me raad geeft.’ Steunt Silvio Berlusconi me op dat moment niet, lig ik er dan al uit en win ik met Milan niets.
Napoli
Met het voetbal van Napoli loopt u wel hoog op.
Sacchi: ‘ Maurizio Sarri heeft Napoli naar de toekomst gekatapulteerd. Hij heeft geen absolute topspelers, maar laat ze fantastisch voetballen. Bijna alle spelers zijn onder hem een stuk beter geworden: DriesMertens, Kalidou Koulibaly, Lorenzo Insigne, … De titel zou een mooie beloning zijn voor zoveel schoonheid en gulheid. Alleen kan Napoli niet terugvallen op de bank van Juventus, dat zijn topschutter Higuaín even kan laten rusten en daar JuanCuadrado of Paulo Dybala zet.’
Zelfs een toptalent als Dybala is bij Juve niet altijd titularis.
Sacchi: ‘Heb ik altijd een prima speler gevonden. Ik raadde hem aan bij Real Madrid en AC Milan en vroeg hem of hij niet voor Italië wilde spelen, toen ik bij de federatie werkte. Hij moet als tweede spits spelen en aanvaarden dat hij soms op de bank zit. Het is zoals de schrijver Herman Hesse het ooit verwoordde: slim zijn is goed, geduldig zijn nog beter.’
AS Roma lijkt zich na een moeizame start te herpakken en staat net als Juventus in de kwartfinales van de CL.
Sacchi: ‘De aanpak van hun trainer, Eusebio Di Francesco, vind ik moedig. Rome mag dan de mooiste stad ter wereld zijn, dat gewicht weegt. Het is een stad van tegenstellingen, waar het moeilijk winnen is. ‘Een titel in Rome is tien titels in Turijn waard’, zei Fabio Capello ooit. En hij kon het weten ( Capello werd in 2001 kampioen met AS Roma, nvdr).’
Klopt het dat u bij uw eerste contract met Milan minder verdiende dan bij Parma in tweede klasse het jaar daarvoor?
Sacchi: ‘Dat is zo. In mijn tweede jaar kreeg ik het dubbele, door de titel, maar ze waarschuwden me dat ze mijn loon niet elke keer gingen verdubbelen als we kampioen werden. Omdat er een groot verschil was tussen wat ik eiste en wat zij boden, stelde ik voor: ‘Als we de Champions League winnen, betalen jullie wat ik vraag, anders ben ik tevreden met jullie voorstel.’ Toen hij me omhelsde na de gewonnen finale in Barcelona, zei Berlusconi: ‘Ik ben nog nooit zo gelukkig geweest dat ik zoveel geld uitgegeven heb.”
Supporter van Hongarije
Arrigo Sacchi trainde Parma, AC Milan, Atlético Madrid en de Italiaanse nationale ploeg. Met Italië verloor hij de finale van het WK 1994 na penalty’s van Brazilië. Met AC Milan won hij twee keer Europacup I, de voorloper van de Champions League, in 1989 en in 1990. Hij wordt beschouwd als een van de grootste trainers aller tijden. Waar kwamen zijn succesvolle voetbalideeën vandaan? ‘Uit mezelf. Als ik ga fietsen en ik zie ergens een helling, dan moet ik die oprijden. Altijd heb ik een uitdaging nodig. In voetbal zocht ik altijd het maximaal haalbare, maar altijd op de mooist mogelijke manier. Op mijn achtste liep ik het huis uit om de finale van het WK 1954 tussen West-Duitsland en Hongarije op tv te zien. Omdat ik voor Hongarije supporterde, vroeg mijn moeder wat ik met de communisten had. Niets, maar dat team en het grote Ajax hebben me geïnspireerd.’
