Manchester United bevindt zich op een roetsjbaan van emoties. Ondanks de sterke tweede plek in de Premier League en de finaleplaats in de Europa League zijn de supporters het gedrag van de eigenaars kotsbeu. Een stand van zaken.
De laatste keer dat er toeschouwers op Old Trafford aanwezig waren, was op 8 maart 2020, toen Manchester United het opnam tegen stadsgenoot Manchester City. 73.288 supporters zagen hoe Anthony Martial en Scott McTominay de Red Devils voorbij de Citizens loodsten.
Ongeveer een jaar en een maand later, op 2 mei 2021, klonken er weer gezangen door het stadion in het westen van Manchester. Deze keer waren de voetballers er niet, maar de fans wél. De spelers zaten vast in het Lowry Hotel, waar ze zich voorbereidden op de wedstrijd. Ook daar troepten enkele honderden supporters samen. Niet om een laatste groet te brengen aan hun idolen voor de beladen wedstrijd tegen Liverpool, maar om een statement te maken tegen de eigenaars van hun geliefde club.
De Amerikaanse familie Glazer is daar al sinds 2005 aan de macht, maar de laatste weken krijgt ze stevig de wind van voren. Het supportersprotest staat in het teken van de kleuren groen en goud: de kleuren van Newton Heat, de club die werd opgericht in 1878 en in 1902 werd omgedoopt tot Manchester United. Een back to our roots-boodschap van de fans die op die manier voor de zoveelste keer duidelijk willen maken dat de ivoren toren van de familie Glazer neer moet.
The Rock of Gibraltar
Ondanks de zware kritiek heeft de familie Glazer een mooi parcours afgelegd. Dat is vooral te danken aan vader Malcolm Glazer, die in New York werd geboren als vijfde van zeven kinderen van Litouwse ouders. Toen Malcolm pas een tiener was, stierf zijn vader en voelde hij de drang om zijn familie financieel te helpen door deur aan deur horloges te verkopen. Van het een kwam het ander: Glazer stampte een succesvol horlogereparatiebedrijf uit de grond en startte ook zaken in vastgoed, banken, gezondheidszorg en televisiestations.
En toen viel het oog van de succesvolle Litouwse Amerikaan op de sportwereld: in 1995 kocht hij American footballteam Tampa Bay Buccaneers voor een slordige 158 miljoen euro. Het bleek vooral een cadeautje te zijn voor drie van zijn zonen. Joel, Bryan en Edward Glazer namen de club in handen. Het waren diezelfde heren die vaderlief aanstuurden om aandelen te kopen bij Manchester United. Een subtiele 2,9 procent van de aandelen werd in 2003 overgekocht door papa Glazer, maar op het einde van het jaar steeg dat al naar net geen 30 procent.
Bij de volledige overname in 2005 was de hoofdrol weggelegd voor een paard. Sir Alex Ferguson, de legendarische coach van Manchester United, is een fervent paardenliefhebber en was vaak aanwezig op races. Daar kwam hij geregeld John Magnier en J.P. McManus tegen, die aandelen hadden in de club. Op een gegeven moment kregen de drie een hoog oplopende discussie over het succesvolle paard ‘The Rock of Gibraltar’, dat in Unitedkleuren aan races deelnam. Volgens de Schotse coach behoorde het dier deels aan hem toe; Magnier en McManus waren het daar niet mee eens. De zaak kwam zelfs voor in het gerechtshof, maar zou uiteindelijk ook gevolgen hebben voor de club. Via hun bedrijf Cubic Expression hadden Magnier en McManus hun aandelen in Manchester United opgetrokken tot 30 procent. Malcolm Glazer, die het dispuut al een tijdje vanop een afstand volgde, sloeg toe in maart 2005: hij deed een bod op de aandelen van Cubic Expression en Magnier en McManus accepteerden het. Een maand later was de volledige overname een feit. Volgens sommigen was dat nooit gebeurd als Ferguson niet zo koppig was geweest om de zaak over het paard op de spits te drijven.
FC United of Manchester
De overname was echter niet zo simpel als het leek. Malcolm Glazer betaalde niet uit eigen zak, maar vroeg leningen aan om de aankoop te verzilveren. Die leningen moesten aan 69 miljoen euro per jaar terugbetaald worden, alleen zou Manchester United, en niet Glazer zelf, die schulden afbetalen. Het was dus niet de eigenaar die de club kocht, maar de club die een eigenaar kocht. Vanaf 2005 was Manchester United niet meer schuldenvrij.
De supporters verzetten zich meteen tegen de nieuwe ‘geldschieters’. Amerikaanse aandeelhouders waren in die tijd relatief nieuw in het Engelse voetbal en zorgden voor angst bij de fans. Al snel ondernamen ze actie en richtten ze FC United of Manchester op, een nieuwe ploeg die volgens de supporters staat voor het échte Manchester. Uitkomend in de zevende klasse van het Engelse voetbal, kon de club dit jaar voor de eerste keer doorstoten naar de eerste ronde van de FA Cup.
Bij het eerste bezoek van de Glazers aan Old Trafford stonden ook honderden boze supporters hen op te wachten en moest de familie door een politiecombi geëscorteerd worden. Toch wist de club in eerste instantie de gemoederen te bedaren met sportieve successen. Sinds de overname tot 2013 won Manchester United vijf keer de Premier League en stond het drie keer in de finale van de Champions League, waarvan er één gewonnen werd.
De druppel
Toen de resultaten echter slabakten, begon het opnieuw te borrelen. De Glazers, die trouwens al twee jaar geen wedstrijd van Man U hebben gezien, leken niet in te zitten met het tanende imago en zagen de club vooral als geldmachine. Toen Malcolm Glazer stierf in 2014 en zijn zonen Man U overnamen, verkochten ze 12 miljoen aandelen, elk voor zeventien dollar, waardoor ze zo’n 200 miljoen dollar opstreken. Zelfs daarmee was de geldhonger nog niet gestild: de Glazers maakten in 2015 bekend dat er jaarlijks dividenden uitgedeeld zouden worden aan de aandeelhouders van de club. Daardoor kregen heel wat mensen een aardig centje bij, maar de grootste opbrengst – jaarlijks vijftien miljoen dollar – was opnieuw voor de Glazers zelf. In 2018 werd uitgerekend dat de overname de club al meer dan 1,3 miljard dollar had gekost.
Toch bleef het relatief rustig, tot Joel Glazer onlangs een misstap van jewelste beging: hij werd medevoorzitter van de Super League en bleek een van de stuwende krachten achter de gesloten competitie. Het was de druppel die de emmer van de Unitedsupporters deed overlopen.
Na de protestactie voor de match tegen Liverpool schreef de Manchester United Supporters’ Trust (MUST) een open brief aan Joel Glazer. Daarin kwamen vier punten naar voren: de supporters willen dat de eigendomsstructuur in evenwicht wordt gebracht ’ten gunste van de supporters’, dat er onafhankelijke directeurs in het bestuur zetelen die enkel in het belang van de club handelen, dat er samen met de Glazers een aandelenplan wordt opgesteld waarin op een democratische manier beslissingen genomen worden en dat de abonnees mee in discussie gaan over in welke competities de club uitkomt, zodat fiasco’s als de Super League in de toekomst kunnen vermeden worden. ‘Wij raden u ten zeerste aan om deze brief aan te nemen’, klonk het resoluut op het einde.
Joel Glazer beantwoordde de brief met excuses voor de plannen voor de Super League en de belofte om meer te luisteren naar de fans. MUST communiceerde al dat het nu daden wil zien, maar het is duidelijk dat het laatste woord hierover nog niet gezegd is.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
