Zijn transferprijs van ruim 55 miljoen euro maakt van John Stones (22) de duurste verdediger ter wereld. Focus op de man die de basis kan vormen van het nieuwe City onder Pep Guardiola.

Tony Adams, Martin Keown, Sol Campbell, John Terry, Rio Ferdinand… Engeland is nog steeds op zoek naar een opvolger van die illustere namen die vroeger de basis vormden van het hart van de defensie van de Three Lions. Met het duo Chris Smalling en Gary Cahill, waarmee Roy Hodgson op het EK uitpakte, verloor Engeland nog een beetje meer van zijn kracht, ook al lijkt er voor het jonge team een mooie toekomst in het verschiet te liggen. Tussen de beloftevolle voetballers van wie de Britten veel heil verwachten, vinden we John Stones, van Everton naar Manchester City getransfereerd voor ruim 55 miljoen euro en op het EK aanwezig maar niet in actie.

In de entourage van Pep Guardiola gelooft men ook hard in dit verdedigende talent. ‘John is een stevige verdediger, die ook goed kan uitvoetballen en die je in staat stelt om van achteren uit op te bouwen’, zegt de nieuwe coach van Vincent Kompany, Kevin De Bruyne en de naar een uitweg zoekende Jason Denayer. ‘We gaan hem helpen om al zijn kwaliteiten te tonen, zodat hij nog verder kan gaan dan de weg die hij al aflegde.’

En dat is al niet min. Na een harde leerschool bij Barnsley in The Championship volgden drie jaar in dienst van Everton, overhoop gehaald door een langdurige blessure. Even was er hoop op een selectie voor het WK. Stones reisde in 2014 met de Engelse voorselectie mee naar het trainingskamp in de VS, speelde ook een oefenwedstrijd tegen Ecuador, maar viel uiteindelijk net uit de definitieve selectie. Later dat jaar werd hij genomineerd voor de titel van Golden Boy, het Europese referendum dat spelers onder de 21 jaar bekroont. ‘Ik hou van zijn manier van voetballen en ben blij dat hij in onze ploeg zit’, aldus Guardiola over zijn recordaanwinst. ‘Ik weet dat mijn manier van voetballen bij City nog stevig moet ontwikkelen, en ik ben er 110 procent van overtuigd dat hij de juiste beslissing nam door onder mij te komen spelen.’

STATISTIEKEN

Ook Stones toonde zich enthousiast toen de overgang rond geraakte. Terecht, want het lijkt een verdediger op wie je een defensie kunt bouwen. En hij komt terecht bij een trainer die het talent van onder meer Jérôme Boateng naar een hoger niveau tilde. Guardiola was de man die hem tot een van de beste verdedigers in het wereldvoetbal maakte door hem vertrouwen te geven, voetballende principes mee te geven en zijn kwaliteiten aan de bal in de verf te zetten.

Kwaliteit aan de bal heeft ook Stones in overvloed. Daarom verwacht iedereen in Engeland veel van deze overgang, naar een trainer die dat weet te appreciëren. Verwacht wordt dat Guardiola zijn aanvalsspel zal laten ontwikkelen met Stones als vertrekpunt. Zoals hij dat indertijd ook deed met de Spaanse wereldkampioen Gerard Piqué bij Barça. De verkeerstoren achterin, die aan de basis ligt van elke opbouw.

De statistieken van Stones zijn op dat vlak voor verbetering vatbaar. Met gemiddeld 4,4 lange ballen per wedstrijd zit John Stones nog een eindje verwijderd van de Boateng van Bayern, die per wedstrijd gemiddeld 7,2 lange passes verstuurt. Tijdens het EK geraakte Boateng voor Duitsland zelfs aan een gemiddelde van 11,3 per match. Ook qua key passes, belangrijke ballen in de opbouw, is de Duitser nog wat sterker: Boateng haalt gemiddeld 0,7 key passes per wedstrijd, Stones 0,2.

Maar binnen de Engelse competitie is Stones wel een van de beste verdedigers. Hij was al gewend, onder Roberto Martínez, aan minder onverzorgd voetbal dan de gemiddelde voetballer in de Premier League, en hij zal zich moeten aanpassen aan het intellectuele voetbal van Pep Guardiola. Dit seizoen gaan we ongetwijfeld zien wat Stones écht in zijn mars heeft. En of hij de filosofie van zijn coach tot de zijne kan maken.

STIJL

Een van de gevaren in zijn spel is zijn oprukken met de bal, soms gevaarlijk, met risico op balverlies. In het voetbal van de Spaanse coach, die City in de openingswedstrijd van het seizoen tegen Sunderland al meteen 77 procent balbezit oplegde, lijkt dat iets om naar uit te kijken. Hoe trekt Stones daar zijn plan? Engelse voetbalfans vinden het nog steeds vreemd, een Latijnse verdediger, die een van de beste verdedigende dribbelaars is en zo weinig lijkt op het archetype van de Engelse centrale verdediger.

Stones werd gevormd bij Barnsley, waar ze hem, net zoals ze in Tottenham met Gareth Bale deden, hard moesten maken. De ranke verdediger, wiens eerste profcontractje 500 pond bedroeg en die in de jeugd af en toe ook op het middenveld speelde, had immers de gewoonte om bij elke lichte tik die hij kreeg te schreeuwen van de pijn en om de kinesist te vragen. Stones was een watje.

Uiteindelijk geraakten ze dat in de opleiding zo beu dat ze hem op een dag in het bureau van de baas riepen. ‘Word een keer een man, jongen’, vroeg de directie. Door zijn accent en zijn frêle lichaamsbouw viel hij wat uit de toon in het robuuste geheel, maar dezer dagen hangt zijn portret er wel aan de muren van de jeugdopleiding en dient hij als voorbeeld.

Hij debuteerde in de A-ploeg in 2012 en viel direct op. Everton, waar ze begrepen dat Sylvain Distin noch Phil Jagielka eeuwig zou meegaan, merkte snel het jonge talent op en haalde hem in januari 2013 al naar Goodison Park.

Een paar maanden later tekende Roberto Martínez zijn contract als manager. Toen Jagielka uitviel, maakte hij van Stones, die hij al rechts van de verdediging had laten debuteren, zijn basispion in het centrum. Everton eindigde dat seizoen als vijfde en had de op twee na beste verdediging uit de Premier League. Chelsea meldde zich (uiteindelijk een viertal keren), maar Stones bleef waar hij was, tot deze zomer.

Martínez schatte Stones, die de Engelsen wat doet denken aan de jonge Rio Ferdinand, hoog in. In september 2015 zei de nieuwe Belgische bondscoach: ‘Ik zie in John de potentie om zich te ontwikkelen tot de beste verdediger die Engeland ooit opleidde. Hij is ongelooflijk sterk bal aan de voet. Ik heb nog geen enkele andere verdediger gezien die het spel zo goed op gang kan brengen. Hij is sterk in de duels, is goed in de lucht, leest het voetbal op een indrukwekkende manier en kan zich perfect aan zijn ploegmaats aanpassen. Zijn spel is een weerspiegeling van zijn persoonlijkheid: rustig, verstandig. Hij heeft een uniek potentieel.’

Ook uniek vonden ze bij de jeugd van Barnsley zijn capaciteiten om mensen te imiteren. Of hij het met Guardiola straks ook zal durven, weten we niet, maar loopjes en verbale stokpaardjes van zijn jeugdtrainers wist Stones als geen ander na te bootsen. Er schuilt een speelvogel in de nieuwe verdediger. Toen hij nog voor de Engelse beloften speelde, betrapte coach Gareth Southgate hem ooit in het materiaalkot van de medische staf. Hij was er samen met een ploegmaat een cricketbat aan het samenstellen uit het beschikbare materiaal. Daarmee wilden ze indoorcricket spelen in het hotel.

De komst van Stones naar City bevestigt de wil van de nieuwe trainer om het voetbal van de ploeg in de diepte te veranderen. Dat bleek al uit de eerste wedstrijd: City haalde 707 passen. Sunderland 214… Vraag voor ons Belgen is: wat als Vincent Kompany, voor wie de komst van Stones een onmiddellijke bedreiging lijkt, opnieuw verlost is van zijn spierletsels? Nog meer dan onder Manuel Pellegrini wordt het eerste seizoen van City onder Guardiola iets om naar uit te kijken.

DOOR AURÉLIE HERMAN EN PETER T’KINT – FOTO BELGAIMAGE

‘Ik zie in John de potentie om zich te ontwikkelen tot de beste verdediger die Engeland ooit opleidde.’ – ROBERTO MARTÍNEZ