De Rode Duivels struikelden al voor de derde keer in deze EK-campagne. Alle enthousiasme rond de nationale ploeg is verdwenen.
Gelijk tegen Kazachstan, verlies in Servië en nu ook van Polen. Wie woensdagnacht met hoofdpijn van miserie in bed kroop, kreeg donderdagochtend nog een ferme tik na, met de door de Polen uitgebrachte omkooppoging van verdediger JacekBak, die beweerde een telefoontje van een Belg te hebben gekregen om een strafschopfout te begaan. Bak zou er 10.000 euro voor krijgen. De ouderdomsdeken van de ploeg, in Qatar ploegmaat van Emile Mpenza, bracht de dag van de match nog zijn coach en federatie op de hoogte, maar die hoefde er na afloop niet eens een drama van te maken.
Het was een collega die het zich woensdagnacht afvroeg. Wanneer verlieten de supporters van de Rode Duivels na een topmatch nog eens met een zege en een goed gevoel het stadion ? Wedstrijden tegen San Marino of Azerbeidzjan, dat genre, rekende hij even niet mee. We hebben het voor u even afgestoft. In de vorige kwalificatiecampagne wonnen de Rode Duivels thuis van Bosnië-Herzegovina, maar telt dat mee ? Hij vond van niet. Het moest een echte topper zijn, tegen een ploeg die op de FIFA-ranking hoger stond, genre Polen, Portugal of Servië. Dus nog verder gezocht én gevonden : 10 september 2003. België-Kroatië 2-1. Uiteindelijk onvoldoende om het EK nog te halen, maar wel winst.
2003 … Een eeuwigheid geleden. Geen Rode Duivel die woensdagnacht al de handdoek wilde gooien na de tweede nederlaag in vijf wedstrijden, maar zij die, zoals Carl Hoefkens, nogal vrank stelden dat nu maar in Portugal moet worden gewonnen, lijken dan ook eerder naïeve dromers dan realistische voetballiefhebbers. Want ook dat hebben we opgezocht : de laatste uitzege in een wedstrijd met een kwalificatie als inzet tegen een tegenstander van een beetje Europees niveau dateert van 14 november 2001, toen de Belgen via 0-1-winst in Praag hun kwalificatie voor het WK afdwongen.
2001 … Dromen mag, dat doen ook wij elke keer bij de aftrap, maar de meeste zijn helaas bedrog.
Verloren ballen
Op vrijdag 23 december 2005 werd René Vandereycken als bondscoach voorgesteld. Nog geen jaar later is alle enthousiasme rond die nieuwe start weg. Net als Aimé Anthuenis krijgt ook hij met deze generatie Duivels de motor niet aan de praat. Erger nog, het gaat met de ploeg van kwaad naar erger. In plaats van zich op het spel te concentreren verliest Vandereycken zich daarbij in details. Hij zoekt overal spoken, ziet overal vijanden, zelfs in een eenvoudige Belgacomwedstrijd op zondagavond waarbij één Rode Duivel is betrokken. Alleen in zijn ergernis – na de wedstrijd amper verbloemd in ‘er is de voorbije week heel hard geprobeerd om onrust te zaaien maar de groep heeft er goed op gereageerd’ – inzake de keeperskwestie had hij gelijk. Het was fout van Club Brugge om een intern probleem af te wentelen op de rug van een doelman die pas komt kijken op het hoogste niveau en alle concentratie nog best op één sportief doel kan richten. Zeker als hetzelfde Club daarvoor onder meer de voorzitter van de technische commissie inschakelt, die in principe het bondsbelang moet dienen, én zijn eigen speler uiteindelijk onnozel van zenuwen maakt.
Dat de coach zich aan veel ergert en af en toe onnodig vijanden zoekt, komt niet geheel onverwacht, Vandereycken heeft nu eenmaal zijn eigenzinnige karakter, een reden trouwens waarom hetzelfde Club en zijn voorzitter nooit overwogen om hem in Brugge als hoofdcoach aan te stellen en waarom zijn avontuur in Brussel (zes maanden) of Luik (acht maanden) maar kort duurde.
Het probleem is echter niet zijn karakter, het probleem is dat Vandereycken er als bondscoach maar niet in slaagt zijn troepen op het veld tot een coherent voetballend geheel te kneden. Wat ze woensdag voor de rust tegen Polen lieten zien, was een dieptepunt, het tactische plan daarbij van een te simpele eenvoud, te gek voor woorden. De richtlijnen waren : zeker geen balverlies dicht bij de eigen goal en – bij gebrek aan creativiteit en diepgang op de flank – de lange bal in de hoek naar Emile Mpenza. Alleen had Leo Beenhakker dat vooraf ook wel vermoed (en WlodekLubañski in dit blad al aangegeven). Dus liet Polen in die hoeken geen ruimte, waarna enkele Rode Duivels woensdag na de wedstrijd constateerden : “We probeerden wel Emile naar die hoeken te sturen, maar de Polen speelden het slim.”
Tja. En dus leverde Philippe Léonard de ene lange verloren bal na de andere in, omdat aanvallen via links geen optie was bij gebrek aan diepgang op de flank – Koen Daerden, die daar eventueel Bart Goor zou kunnen vervangen, zat in de tribune en Tom Soetaers thuis. Aanvallen via rechts waren al evenmin mogelijk, al jaren hebben we geen rechtsmidden meer, van de fratsen van de Pool Jakub Blaszczykowski konden we alleen jaloers genieten. Moet nog 21 worden, dat ventje, speelt momenteel nog bij Wisla Krakau, maar dat zal allicht geen jaar meer duren. AnthonyVanden Borre mocht één helft iets vergelijkbaars proberen, maar faalde daarin, waarna de ploeg na de rust naar een soort hopeloze 4-3-3 evolueerde met Emile Mpenza op rechts. Ook geen oplossing, zo bleek. En dus nam Léonard zijn, eh … verantwoordelijkheid.
Er schort wat met het aanvallende compartiment van de Rode Duivels, dat is inmiddels al een jaar of drie duidelijk, hoezeer de Duivels het in interviews en voorbeschouwingen blijven opnemen voor elkaar. Mpenza raakt geen bal meer, Kevin Vandenbergh won tegen Azerbeidzjan al geen duel, laat staan tegen Polen, maar ook de invallers, SteinHuysegems of Luigi Pieroni, konden het ongelijk van de coach bij hun invalbeurt niet bewijzen. De Feyenoorder speelde minstens even vaak achteruit als vooruit en had onvoldoende vertrouwen in eigen kunnen om acties op te zetten, terwijl de Auxerrespits nooit kon dreigen, tenzij die ene keer toen hij van achteren werd aangetrapt.
Vandereycken constateerde de problemen achteraf ook : “We hebben geen kopbalsterke spits, tenzij Van Buyten en dat is een verdediger. We hebben snelle spitsen, maar daarvoor is ruimte nodig en die was er niet. En we hebben ook een balvaste spits ( Moussa Dembele, nvdr), maar die is geschorst.”
Bezinning
Dat constateren is één ding – dat doen wij al jaren -, er wat aan doen is iets anders. Coachen is vooruit kijken en alternatieven proberen. Van een meester-tacticus, die vroeger ook zonder spitsen resultaat wist af te dwingen, mag meer worden verwacht dan “speel de lange bal” of in de slotfase “kom Daniël, jij nu diep.” Dat leverde tegen Kazachstan al niks op, tenzij wat onterecht de miserie verbloemend hoopgevend gerommel in de zestien. De scoutinggegevens zoals die tien minuten voor tijd op het scorebord verschenen, zeggen alles : 0 corners tegen 4 voor Polen, 2 schoten op doel tegenover 6 voor Polen. Aan de rust hadden wij alleen een schotje van Vermaelen genoteerd.
Vandereycken heeft nu een paar maanden om te bezinnen, de volgende wedstrijd met inzet is op 24 maart in Portugal, maar eerder wordt nog geoefend tegen Tsjechië. Dertigers Timmy Simons, woensdag de beste man, en Bart Goor zijn er dan zeker niet bij, wegens geschorst. Aan de bondscoach om zijn groep kermiscoureurs (om maar even zijn vergelijking van woensdag tussen zij die er wél en zij die nu niet in de groep zitten door te trekken naar internationaal niveau) naar een hoger plan te tillen. Met verzorgd voetbal. Mission impossible ? In voetbal kan alles, blijven we dromen.
PETER T’KINT
