Van keikop tot koele kikker: in het hoofd van strateeg Kevin De Bruyne

© GETTY
Guillaume Gautier
Guillaume Gautier Journalist bij Sport/Voetbalmagazine en Sport/Footmagazine.

Hij heeft de pruillip van een gulzig kind dat net een tweede dessert geweigerd werd. Allicht omdat Kevin De Bruyne iemand is die zelden verliest en daardoor vergeet te lachen wanneer hij wint. Nochtans is zijn liefde voor het spel grenzeloos. Hij is gemaakt om de limieten op te zoeken en nieuwe wegen te bewandelen, met de volharding van iemand die nooit een stap achteruit zet.

Zijn oren zijn misschien wat te groot, dat klopt. Maar iedereen is het erover eens dat ze wel goed passen bij de beker die de winnaar van de Champions League bekroont. Aanvankelijk was Kevin De Bruyne wat te jong bij Genk en nadien kreeg hij een onvoldoende bij Chelsea. Het was dus pas in de zomer van 2015 dat hij de speler werd die zou uitgroeien tot de duurste transfer in de geschiedenis van de Premier League. Op het Europese vasteland weet hij zijn cv nauwelijks te vullen, al wordt hij wel een keer verkozen tot beste speler van de Bundesliga. Maar op het kampioenenbal speelt hij slechts zeven wedstrijden. KDB is een van die spelers die de boter hebben gegeten bij een nederlaag. Maar hij beantwoordt de kritiek met beslissende goals.

Met zijn eerste doelpunt voor Manchester City in de Champions League schenkt hij zijn team op de valreep de overwinning tegen Sevilla in de poulefase. De twee volgende maakt hij in de kwartfinales tegen het machtige PSG van Zlatan Ibrahimovic. Zo plaatst hij de Citizens voor de halve finales, die ze tot dan alleen maar op tv hadden gezien. Het doelpunt van de kwalificatie maakt hij met de koelbloedigheid van iemand die even rustig scoort als hij zijn veters strikt. Het is bijna een automatisme geworden. Een schijnbeweging om Edinson Cavani in de wind te zetten en dan een schot met de binnenkant van de voet in de hoek van het doel van Kevin Trapp. Een knal met de precisie van een gemillimeterde pass. Een specialiteit die tot dan toe alleen aan Lionel Messi leek voorbehouden.

De vreugdekreet is die van een man met een missie. Hij vertelt het verhaal van een kinderdroom, die nog altijd af te lezen valt van zijn babyface. Met rode konen van inspanning en geluk komt Kevin dicht bij zijn ultieme droom: dicht genoeg bij de beker met de grote oren komen om er zijn gezicht in weerspiegeld te zien. Maar een ronde later maakt het Real Madrid van coach Zinédine Zidane abrupt een einde aan de Europese dromen van KDB. Hij zet zijn droom om in een queeste, zijn verlangen in een obsessie.

Door Pep Guardiola te ontmoeten is Kevin De Bruyne almaar hoger gaan vliegen. Dat is ongetwijfeld de beste strategie om bij de sterren te geraken.

Kansberekening

Het traject van Kevin De Bruyne lijkt soms op een koers naar de sterrenhemel van de Champions League, met als ultiem doel de aankomstlijn te overschrijden. Als dat parcours er dan soms uitziet als een loopband, dan is het maar zo. In 2012 maakten zijn prestaties bij Racing Genk van hem al een speler die gewild was door een groot deel van Europa. Maar de jongen uit Drongen koos voor Chelsea en deed het seizoen nog uit in Limburg. Enkele maanden later werden The Blues kampioen van Europa. Dat is iets wat Kevin De Bruyne tien jaar later nog altijd niet kan zeggen. Hij heeft de kaarten voor zichzelf nochtans zo goed mogelijk gelegd. Toen hij in de zomer van 2021 einde contract was bij Manchester City, aarzelde hij heel lang voor hij opnieuw zijn handtekening zette onder een contract bij de Skyblues. Maanden onderhandelingen eindigden met een deal die beklonken werd zonder makelaar maar met een zelden geziene analytische nauwkeurigheid.

Van keikop tot koele kikker: in het hoofd van strateeg Kevin De Bruyne
© GETTY

KDB weet immers wat hij waard is en wat hij wil. Hij heeft dat laten berekenen door zeer scherpzinnige statistici, specialisten van data die aantonen dat hij zonder enige twijfel tot de offensief meest beslissende spelers van de planeet behoort en dat hij dus een salaris verdient dat daaraan beantwoordt. Terwijl het heel snel duidelijk is dat Manchester City Kevin De Bruyne nog wel wil, moet de vraag gesteld worden of dat omgekeerd ook nog zo is. Een mogelijk verbod op deelname aan de Champions League hangt als een donkere schaduw boven de Citizens en vertraagt de onderhandelingen. KDB wil de belangrijkste Europacup winnen, want die jaagt hij al een eeuwigheid na. Een tweede punt in de analyse van de clan-De Bruyne is dus de kans dat hij de beker met de grote oren in de lucht kan steken als hij bij Manchester City blijft. Het antwoord is duidelijk: noch PSG, noch Real Madrid, noch FC Barcelona en zelfs Liverpool niet, kunnen de Belg betere kansen geven om zijn Europese droom te realiseren. Alleen een vertrek naar Bayern München zou zijn kansen om de Champions League te winnen kunnen verhogen. Voor de keuze gesteld tussen een langer verblijf in Manchester en een terugkeer naar Duitsland kiest De Bruyne voor een contractverlenging bij Pep Guardiola. Tenslotte stond hij op het veld tijdens de meest recente Champions Leaguefinale en wie weet had hij dan al niet in extase verkeerd, zonder die botsing met Antonio Rüdiger waardoor hij na een uur het veld moest verlaten.

De Bruyne aast op revanche. Elke uitschakeling is een gelegenheid tot analyse, tot het weggommen van de individuele en collectieve fouten die de apotheose verhinderd hebben. Einde 2016, enkele maanden na de ontgoocheling van het EK in Frankrijk, drukt hij dat zelf zo uit: ‘Ik zou willen weten wat er gebeurd is, zodat het de volgende keer niet meer gebeurt.’ De Rode Duivel wil alle kaarten in handen hebben, en als het nodig is om sommigen tot de orde te roepen zal hij wel zijn stem verheffen.

De Rode Duivel wil alle kaarten in handen hebben, en als het nodig is om sommigen tot de orde te roepen zal hij wel zijn stem verheffen.

Café Latino

De eerste keer dat dat gebeurde, was het Frankie Vercauteren die de volle laag kreeg. In december 2009 was hij amper achttien jaar toen hij de trainer die kort daarvoor nog interim-bondscoach was geweest in Genk zag aankomen. Uit twee basisplaatsen onder Hein Vanhaezebrouck puurde De Bruyne genoeg gezag om bij de komst van de nieuwe coach zijn territorium af te bakenen.

‘Hij maakte zich vaak kwaad op Vercauteren’, zegt zijn voormalige ploegmaat Jelle Vossen. ‘Hij was achttien jaar, bijna een kind nog, maar hij had er geen moeite mee om zich ten overstaan van iedereen te laten horen.’ Een zelfverzekerdheid die eerder verrast dan irriteert, als we een andere speler mogen geloven die profiteerde van de progressie die KDB in de Genkse basiself maakte. ‘In het begin waren we echt wel wat verrast’, lacht Marvin Ogunjimi, die naast Jelle Vossen bij Genk en nadien bij de Rode Duivels in de aanval stond. ‘We vroegen ons af wie hij wel dacht dat hij was om zo tegen de coach uit te vliegen. En dan begin je in te zien dat hij zich zo tegenover iedereen gedraagt en dat hij je op die manier wedstrijden doet winnen. Dat hij je laat scoren, dat ook. En dan herzie je je mening.’

Al vanaf zijn eerste matchen bij KRC Genk is De Bruyne ervan overtuigd dat hij centraal op het veld moet staan.
Al vanaf zijn eerste matchen bij KRC Genk is De Bruyne ervan overtuigd dat hij centraal op het veld moet staan.© FOTO GETTY

De twee worden zelfs onafscheidelijk. Samen met Marvin Ogunjimi en de Braziliaanse verdediger João Carlos wordt Kevin De Bruyne destijds een vaste klant in Café Latino in Hasselt. ‘Hij was zoals wij’, zegt de gewezen spits van de Rode Duivels. ‘Kevin is een Afrikaan in een wit lichaam. Wat nonchalant, heel rustig. Stress kende hij niet. Ergens denk ik zelfs dat hij zich helemaal niks aantrok van wat er om hem heen gebeurde. Wat hij belangrijk vond was zijn ding kunnen doen.’

Duidelijk meer ontspannen wanneer hij aan de toog hangt dan wanneer hij zijn voetbalschoenen aantrekt voor een training. KDB blijft een vreemde vogel in de ploeg die weldra, in mei 2011, landskampioen zal worden onder Frankie Vercauteren. Niemand kan dat beter uitleggen dan de coach zelf. ‘Kevin was toen nog niet in staat om zijn emoties en frustraties te beheersen’, zegt Vercauteren vanuit zijn verblijfplaats in Moskou. Soms durfde hij midden in een training de oefening onderbreken om openlijk aan zijn trainer te vragen wat hiervan de zin is. ‘Zo was hij altijd’, zegt de man die als coach drie keer kampioen van België werd. ‘Dan zei hij: ‘Coach, waarom deze oefening? Waarom die stretching? Is dat echt nodig? Ik zie daar het nut eigenlijk niet van in.’ Om hem van gedachte te doen veranderen, moest je kunnen aantonen dat de oefening zin had. Alleen dan stelde hij zijn mening bij.’

Communicatie voor dummies

Kevin De Bruyne leert niet alleen hoe hij zich moet gedragen in een groep, hij stoot ook op de kwestie van zijn positie in de typeploeg van Vercauteren. De jongeman uit Drongen is er dan al van overtuigd dat hij een centrumspeler is, geboren om de linies te doorbreken en laserpasses af te leveren. Hij weet dat zijn potentieel op die plaats het best tot uiting komt. Hij heeft het er moeilijk mee dat hij op de flank geposteerd wordt om centraal ruimte te maken voor ploegmaats als Jelle Vossen, Thomas Buffel of Elyaniv Barda.

Dat verhindert niet dat Genk kampioen speelt. Het belet De Bruyne evenmin om in januari 2012 een contract te tekenen bij Chelsea. Hij bezorgt wel David Hubert nog wat kopbrekens, de kapitein van de Limburgers en de man die voor de communicatie instaat. Hij begeleid zijn jongere ploegmaat en leert hem om niet het achterste van zijn tong te laten zien.

Hij babbelde even vlot met Daniel Van Buyten en Vincent Kompany als met iemand anders. Veel zei hij niet, maar als hij iets zei was het wel raak.’

Philippe Vande Walle

‘Ik zeg liever dat ik hem heb leren spreken met een filter’, vertelt Hubert. ‘Je moet het je proberen voor te stellen. Je ziet hem nu met zijn roodaangelopen hoofd, helemaal opgewonden. Stel je hem tien jaar geleden voor, na een nederlaag met Genk. Op zulke momenten zag je zo dat het mis zou gaan als hij op dat moment de pers zou te woord staan. Het was inderdaad mijn taak om hem eerst weer van zijn paard te halen voor hij met iemand ging spreken.’

Maar brandweerman Hubert kreeg niet alle brandjes geblust. In de Genkse dossierkast ligt nog een voorval met Logan Bailly, net voor een wedstrijd en enkele weken voor De Bruyne naar Chelsea vertrok. De doelman van de Limburgers wilde toen even bij de kine langs gaan, maar hij had niet gezien dat zijn ploegmaat al even in de rij stond te wachten. Naar verluidt ontstak die in zo’n colère dat de kleedkamer van Genk daar nog weken de sporen van droeg. Tien jaar later zegt Bailly dat het tekenend was voor een speler ‘die niet uit hetzelfde hout gesneden was als ik of als een Anthony Vanden Borre’, ook een ploegmaat in de kleedkamer van Racing dat jaar.

Belangrijke troef

Twee grote talenten die Kevin De Bruyne te zelden zal tegenkomen bij de nationale ploeg. De overwinning van een karakter, iemand die bij zijn eerste selecties bij de Rode Duivels aanvankelijk gecatalogeerd werd bij de ‘grote ego’s’. Toen hij bij zijn eerste wedstrijd voor België, in augustus 2010 tegen Finland, bij de rust werd gewisseld, drukte De Bruyne na afloop zijn spijt uit ‘dat hij niet op zijn favoriete positie was uitgespeeld’. Een stevige verklaring die niemand in de entourage van de Duivels vergeten is, zelfs niet twaalf jaar na datum.

‘We wisten meteen met wie we te maken hadden’, zegt Philippe Vande Walle, destijds de nationale keeperstrainer. ‘Hij babbelde even vlot met Daniel Van Buyten en Vincent Kompany als met iemand anders. Veel zei hij niet, maar als hij iets zei was het wel raak.’

Terwijl iedereen het snel eens was over zijn immense talent, bleef zijn integratie in de groep lange tijd een voorwerp van gesprek. ‘We speelden destijds allemaal kaart’, vertelt Guillaume Gillet. ‘Vlamingen en Walen, anciens en jongeren, allemaal door elkaar. Maar Kevin vertoonde zich nooit als we vrije tijd hadden. We vroegen ons altijd af wat hij dan wel aan het doen was op die momenten.’

Praten als een koning

Misschien moeten we wat verder in de tijd kijken om dat te begrijpen. Tot 8 september 2020 bijvoorbeeld. Die avond speelden de Duivels van Roberto Martínez een slappe match tegen IJsland en gaf Kevin De Bruyne een eerste assist aan een jonge speler van wie verwacht wordt dat hij langzamerhand een belangrijke pion wordt in de nationale ploeg. ‘Ik was heel fier dat uitgerekend hij de assist gaf voor mijn eerste goal’, zegt Jérémy Doku, die er twee jaar later nog altijd van onder de indruk lijkt. ‘Ik herinner me nog ieder woord dat hij na de wedstrijd zei. Hij zei me: ‘In die actie heb je alles gedaan zoals het moest. In die zone moet je niks proberen te forceren. Eén tegen één, een schot, goed gedaan!’ Dat raakte me.’

Kevin De Bruyne viert samen met Phil Foden zijn doelpunt tegen Real Madrid in de heenwedstrijd van de halve finales van de Champions League.
Kevin De Bruyne viert samen met Phil Foden zijn doelpunt tegen Real Madrid in de heenwedstrijd van de halve finales van de Champions League.© FOTO GETTY

Naar verluidt speelt Kevin De Bruyne in 2022 nog altijd zelden kaart. Maar hij is wel een onbetwiste leider geworden naar wie er geluisterd wordt. Een soort van mentor, steunpilaar voor toekomstige kampioenen. ‘Over zijn charisma bestaat geen twijfel’, bevestigt Doku. ‘Hij is misschien geen klassieke leider, hij praat niet zoveel naast het veld, maar van zodra hij het veld betreedt, straalt hij zo’n présence uit dat hij automatisch de gang van zaken bepaalt. Hij geeft je ook veel vertrouwen. Voor de match tegen Italië kwam hij samen met Axel Witsel naar mij om me te zeggen dat ik niet moest stressen. Ze waren er zeker van dat ik het verschil zou maken. Zulke gasten wil je dan ook niet teleurstellen.’

Jeremy Doku heeft Kevin De Bruyne niet eens zo vaak ‘in ’t echt’ zien spelen en daarom droomt hij ervan om tegen het WK van 2022 weer helemaal top te zijn om naast zijn idool te kunnen spelen. En wie weet laat KDB na dat WK een ander gezicht zien dan op 15 juli 2018 op het balkon van het stadhuis in Brussel.

Het verloop van de tijd

Als die dag bij iedereen op de Grote Markt het hart wat sneller slaat, dan komt dat voor een deel ook omdat men ziet dat de nummer 7 van de Rode Duivels eigenlijk geen zin heeft om daar te staan. Hij is een man van trofeeën en dus voelt hij zich eerder terneergeslagen wanneer het maar brons is. Alsof er in zijn carrièreplanning onvoldoende tijd is voor ontgoochelingen.

Dat is ongetwijfeld de reden waarom de maestro van de Citizens het zware geschut bovenhaalt na een gelijkspel in een vriendschappelijke wedstrijd tegen Mexico in november 2017. Roberto Martínez, die dergelijke wedstrijden gewoonlijk gebruikt om te experimenteren, had de verdediging te veel blootgesteld, tot groot jolijt van de Mexicanen. ‘Ik vind het vreemd om zo aan een wedstrijd te beginnen’, pruilde De Bruyne na het laatste fluitsignaal voor de microfoons. ‘Oké, we kunnen hier lessen uit trekken, maar je kunt ook iets bijleren door op een andere manier te spelen, en bovendien ook winnen. Ik wil elke match winnen.’ Is het de frustratie na een gelijkspel in een match zonder inzet, of eerder de vaststelling dat de ploeg veel te veel werd blootgesteld, enkele maanden voor het WK in Rusland dat een cruciaal toernooi moet worden voor de gouden generatie?

Het is pas door met hem samen te spelen dat ik echt besef hoe goed hij wel is.’

Jérémy Doku

Misschien vindt KDB wel dat hij al genoeg tijd verloren heeft. In de zomer van 2012, toen hij net zijn eerste pasjes zette bij The Blues, vloog de Rode Duivel de Atlantische Oceaan over voor een Amerikaanse tournee met vier vriendschappelijke wedstrijden. Terwijl de media-aandacht focust op zijn landgenoot Eden Hazard, de steraankoop van Chelsea die zomer, steekt de ex-Genkspeler zijn slechte humeur niet onder stoelen of banken en drukt hij openlijk zijn wens uit om uitgeleend te worden en zo meer speelminuten te verzamelen. Net na zijn terugkeer uit de VS zien de Londenaars hun nieuw gezicht al uitwijken naar Duitsland voor een uitleenbeurt aan Werder Bremen. Dat wordt op zich wel een succes, al laat De Bruyne geen kans onbenut om de lokale mentaliteit met de vinger te wijzen – ‘die bevalt me niet erg’ – en ook de volgens hem te strikte richtlijnen: ‘Onlangs trapte ik op training nog een lange crosspass, roept er iemand naar mij: ‘Speel simpel!’ Maar ondertussen kwam onze linksbuiten Eljero Elia wel vrij voor het doel. Dus heb ik geantwoord: ‘Heb je dat gezien?”

Wanneer hij na één seizoen op huurbasis terugkeert naar Chelsea, zorgt de ontmoeting met José Mourinho al snel voor vonken. In 2015, wanneer KDB met Wolfsburg niet van het scherm weg te branden is, vertelt The Special One aan The Guardian een scène die bekend in de oren klinkt: ‘In het seizoen 2013/14 speelde hij de eerste match tegen Hull City en de tweede tegen Manchester United. De derde wedstrijd van het seizoen was de Europese supercup in Praag. Ik koos er toen voor om hem niet op te stellen. De vierde match was er een in de Premier League en zette ik hem op de bank. Dat was niet naar zijn zin en dat liet hij me ook weten.’

Ook bij de nationale ploeg zegt Kevin De Bruyne wat hij denkt.
Ook bij de nationale ploeg zegt Kevin De Bruyne wat hij denkt.© FOTO GETTY

Zelfs tegenover een coach die op dat ogenblik een van de meest gereputeerde ter wereld is, bedwingt de Rode Duivel zijn temperament dus niet. Dat is geen verrassing voor Dimitri Daeseleire, zijn boezemvriend in zijn Genkse jaren: ‘Hetgeen mij altijd gefrappeerd heeft, is dat hij zich soms ongelooflijk kon opwinden als hij niet aan een wedstrijd mocht beginnen, zelfs al toen hij nog maar zeventien was. Terwijl niemand anders zich op zijn zeventiende zo boos zou maken. Ik wil zeggen: niemand anders zou het lef hebben om zich boos te maken. De meesten kruipen dan stil in hun hoekje. Hij niet. Nooit.’

‘Hij zei niet eens zoveel. Het is de manier waarop hij iets zei’, bevestigt Guillaume Gillet. ‘Hij aarzelde nooit om de coach zijn advies te geven.’ Het stond dan ook in de sterren geschreven dat het een goed huwelijk zou worden met een van de meest nauwgezette studenten van het spel sinds het begin van de eeuw, een man die als coach een succesverhaal schreef zowel qua spel als qua trofeeën. In de zomer van 2016, na een lange en noodzakelijke vakantie om een pijnlijke zomer door te spoelen, ontmoet Kevin De Bruyne Pep Guardiola.

De les van Pep

De Catalaanse coach bevestigt alles wat er over zijn maestro verteld wordt. ‘Naast het veld is Kevin eerder wat timide’, legde de trainer van de Citizens uit in de documentaire All Or Nothing, die het seizoen 2017/18 van Manchester City in beeld brengt. ‘Op het veld daarentegen is het wat anders.’

Wil Kevin De Bruyne alles begrijpen? Wel, dan legt Pep Guardiola hem alles uit. De man van de voorzet wordt zo ook de man van de voorsprong. De voormalige verdedigende middenvelder van Barça leert hem om het speelveld te zien als een schaakbord, het geven van een pass te vergelijken met het verzetten van een pion om bij de tegenstander een paardzet uit te lokken en dan aan te vallen op de andere vleugel. Door de ontmoeting met zijn nieuwe coach wordt de Belg pas echt een van de beste middenvelders ter wereld, die zowel een wedstrijd kan controleren als doen keren.

Volgens sommigen is die metamorfose niet zo radicaal als ze eruitziet. ‘Ik geloof dat hij iemand is die altijd al op instinct gespeeld heeft maar ook die veel nadenkt op het veld’, zegt Jelle Vossen. ‘Dat is paradoxaal, dus is het iets zeldzaams. Hij handelt even beredeneerd als instinctief. Hij doet alles in een fractie van een seconde, maar hij kijkt ook heel goed rond. Dat is niet veranderd, het is alleen maar verbeterd.’

‘Het is pas door met hem samen te spelen dat ik echt besef hoe goed hij wel is’, bevestigt Jeremy Doku. ‘Op tv zie je bepaalde zaken, maar je begrijpt niet alles wat hij doet. Wanneer je daarentegen naast hem staat, is het te gek om te zien welke stempel hij op het spel drukt.’ Alsof de impulsieve jongen met rood aangelopen gezicht van colère in tien jaar tijd geleerd heeft om de grillen van het spel even goed te kanaliseren als zijn eigen emoties. De Rode Duivel is een havik geworden, een roofvogel met een majestueuze vlucht die de zaken van bovenaf lijkt te bekijken en daarbij in staat is om zich in een fractie van een seconde op zijn prooi te storten wanneer hij die kwetsbaar acht. Door Pep Guardiola te ontmoeten is Kevin De Bruyne almaar hoger gaan vliegen. Dat is ongetwijfeld de beste strategie om bij de sterren te geraken.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content