Hoe kan iemand van amper 19 zich al op de leidersstoel installeren bij een club als Anderlecht? En wat als hij toch de echte kapitein van paars-wit is?
Sommige signalen liegen niet. Zoals die spurt in de 91e minuut in de jongste Standard-Anderlecht en dat gewonnen duel tegen Collins Fai, waarmee zogoed als een einde komt aan de debatten. Of dat laatste sprintje, zodra het laatste fluitsignaal van Sébastien Delferière weerklinkt, naar zijn supporters in een van de hoeken van Sclessin. Youri Tielemans, de nieuwbakken kapitein van de Brusselaars (na de vervanging van Sofiane Hanni), richt zich tot zijn aanhang en kust trots het embleem van het paars-witte huis. Een gebaar met een sterke symbolische waarde voor deze Anderlechtman pur sang, terwijl er zo veel spelers zijn die dat shirt uit plat opportunisme dragen en er niet voor terugdeinzen om het na enkele maanden al te besmeuren door voor de concurrentie te tekenen. ‘Mijn hart lag altijd al bij paars-wit. Voor ik bij de club speelde, was ik er al supporter van’, verklaarde Youri Tielemans vorig jaar. ‘Je ziet het maar zelden: iemand die op zijn vierde bij een club begint en uiteindelijk in de eerste ploeg terechtkomt. Ik heb dus altijd voor Anderlecht gespeeld en leef gewoonweg voor deze club.’
NA DE HYPE
Door zijn zelverzekerdheid en door de bal met opgeheven kin te spelen mag Tielemans dan wel staan voor het prototype van de Anderlechtspeler, hij heeft nog steeds niet de banbliksems op zijn hals gehaald en (zal dat wellicht ook nooit doen) in een Sclessin dat op die 2 oktober ietwat zat weg te kwijnen na het vertrek van de provocerende Silvio Proto, Steven ‘Judas’ Defour en Anthony Vanden Borre. Vanop de bank kwam Olivier Deschacht maar enkele minuten de gemoederen verhitten. Voor de Rouches-supporter, zelfs de meest kortzichtige, belichaamt Tielemans niet al het kwade, behalve uiteraard dat hij de uitrusting draagt, en met trots, van de historische vijand.
Op zijn negentiende lijkt hij ook al niet het pad te volgen van die tienersterren die steeds sneller voor de uitgang kiezen. Nochtans dateert zijn verhaal niet van gisteren, maar gaat het al terug tot 28 juli 2013 en de thuiswedstrijd tegen Lokeren. Enkele fantastische uithalen volstonden toen om het Anderlechtpubliek te doen smelten. Het enthousiasme was haast ongezien en kreeg gestalte in een zoveelste oneliner van Jan Mulder: ‘Tielemans is honderd miljoen waard. Dat Anderlecht dat maar snel op papier laat zetten door een notaris.’
De vergelijking met Vincent Kompany sprak voor zich: Brusselaar, multiculturele achtergrond, tweetalig en goud in zijn voeten. ‘Als ik Youri zie spelen op zijn zestiende, vind ik hem sterker dan Vincent Kompany en mezelf op die leeftijd. Ik weet dat dit een groot compliment is, maar het is alleen maar de waarheid’, wond Anthony Vanden Borre er geen doekjes om. Enkele maanden later pakt het jongste juweel van paars-wit zelfs zijn eerste titel na zijn eerste seizoen en play-offs waar hij met zijn lange ballen furore maakte naast lange slungel Cheikhou Kouyaté. Maar de afgelopen twee jaar wekt Tielemans ergernis door zijn wisselvalligheid en wisselt hij klasseflitsen af met ordinair balverlies.
DE ECHTE KAPITEIN
Sinds het begin van het seizoen lijkt Lil’ Youri een stap vooruit te hebben gezet, ook al nodigt zijn blitzstart van vorig jaar, die snel verbleekte door veel fletsere prestaties, uit tot voorzichtigheid.
Tijdens de rommelige en erg gesloten Clásico op 2 oktober raakte op de tribunes van Sclessin ook onze nieuwe bondscoach Roberto Martínez van hem gecharmeerd. ‘Hij heeft indruk op mij gemaakt’, erkent Martínez. ‘Allereerst door zijn technische kwaliteiten. Hij was het die het tempo regelde op het middenveld. Hij speelde in één tijd wanneer dat moest. En toen hij de kapiteinsband kreeg op het einde van de match, heeft hij als een echte kapitein gespeeld. Hij is jong, maar heeft al een enorme persoonlijkheid.’
Die karaktereigenschap dateert niet van gisteren. Iedereen die zijn pad gekruist heeft, zal het bevestigen. De betrokkene zelf maakt er geen geheim van: ‘Ik heb me nooit te jong gevonden! Ik heb altijd met de anderen kunnen praten en mijn verantwoordelijkheden kunnen opnemen’, verzekerde hij in een interview met Sport/Voetbalmagazine eind augustus. ‘De mensen vinden dat ik te jong ben om een leider te zijn, denk ik, maar ik ben er klaar voor. Ik ben altijd kapitein geweest, altijd een belangrijke speler geweest. Ik veronderstel dat mijn trainers zagen dat ik tegen iedereen gemakkelijk praat en dat ik op elk moment de handschoen opnam.’
Mohammed Ouahbi, vorig jaar T3 en vandaag coach van de U21, is wellicht degene die bij Sporting het best Tielemans kent. De Schaarbekenaar kent Youri van bij de U8 en begeleidde hem daarna bij de U11, U14, U15 tot de U17. ‘Die kapiteinsband, zoals op het einde van de match tegen Standard, past hem heel goed. Vorig jaar al was hij voor mij de echte kapitein. Veel meer dan Proto, Deschacht of Defour. Ik heb hem meegemaakt in de kleedkamer, hij was het die de troepen motiveerde, hij was het die zijn ploegmaats pushte tijdens de opwarmingen. Maar ik begrijp ook heel goed dat ze hem tegenover de oudere spelers die kapiteinsband niet konden geven. In elk geval heeft hij altijd al de kwaliteiten gehad om de leider te zijn.’
Zijn voormalige ploegmaat bij de U21, Charly Musonda jr, dat andere goudhaantje van Neerpede dat er evenwel voor koos om zijn scholing af te maken in de prestigieuze academie van Chelsea, bevestigt: ‘Youri zat een categorie onder mij, maar ik speelde enkele toernooien met hem, enkele wedstrijdjes. Hij heeft ook een grote persoonlijkheid, ja. Als je speelt tegen Standard, tegen Molenbeek, dat zijn matchen met de hakbijl. We zijn van Brussel, komen van Anderlecht. Je wist dat je om die wedstrijden te winnen een beetje hautain moest zijn, zelfverzekerd, dat je moest zeggen: ‘Wij gaan vandaag winnen.’ Nu is Anderlecht veranderd, een beetje Vlaamser, meer gemengd, maar indertijd waren er bijna alleen maar Brusselaars, en Youri is met die mentaliteit opgegroeid. Al degenen die van Brussel zijn, kunnen kapitein zijn. En als een kapitein ook een voorbeeld moet zijn, dan kan Youri het uiteraard. Hij is een voorbeeldspeler voor de ploeg.’
VOLWASSENE IN TIENERLICHAAM
Peter Smeets werkt voor spelersmakelaar Christophe Henrotay en is de ‘begeleider’ van Youri Tielemans. ‘Ik ken hem van toen hij tien jaar was. In die tijd werkte ik voor de sociale cel van Anderlecht. Ik herinner me heel goed die keer dat ik was gaan zitten om naar de trainingen te kijken in Neerpede. Aan de ene kant was er in de U11 een uitzonderlijk talent, een kleine dribbelaar, dat was Charly Musonda. Terwijl ik bij de U10 al een jonge metronoom in de gaten kreeg in de persoon van Youri. Hij was tien jaar en zei al aan de anderen waar ze zich moesten positioneren op het veld. Maar de eerste keer dat ik hem echt gesproken heb, moet hij veertien zijn geweest, en ik begreep meteen met wie ik te maken had: hij was een echte leider, een kapitein in hart en nieren, hij aarzelde niet om zijn visie op het voetbal te geven aan zijn verschillende trainers. Toen ik met hem het extrasportieve besprak, besefte ik heel vlug dat hij al als een volwassene dacht: hij zegt wat hij denkt, maar zonder arrogantie. En zodra hij op een probleem stootte, nam hij zijn telefoon en belde hij mij, wat niet gebruikelijk is op die leeftijd.’
Rest bij Tielemans dat dualisme tussen zijn eeuwige babyface en zijn razendsnelle ontwikkeling onder begeleiding van ‘I am a boss‘ van de rapper Meek Mill. En statistieken die de tellertjes tilt doen slaan: jongste Belgische speler (16 jaar, 4 maanden en 25 dagen) ooit in de Champions League, en jongste speler in de geschiedenis van Anderlecht met 100 matchen in eerste klasse, waarmee hij clublegende Paul Van Himst onttroonde.
Niet alles was echter rozengeur. In drie volledige seizoenen bij de profs heeft Tielemans ook zijn deel van de klappen gekregen. ‘Als hij binnenkort een transfer te pakken heeft naar het buitenland, speelt in zijn voordeel dat hij stap voor stap alle stadia doorlopen heeft en geconfronteerd werd met heel wat vaak moeilijke gebeurtenissen die eigen zijn aan het leven in een profkern. Dat zal hem helpen voor zijn toekomst’, verzekert Peter Smeets. ‘Hij heeft hoogtepunten gekend maar ook dipjes de afgelopen jaren’, vervolgt Mo Ouahbi. ‘Onder John van den Brom bijvoorbeeld, maar ook vorig jaar toen hij op de bank terechtkwam (vijftienmaal, nvdr). En dit seizoen heeft hij zijn nieuwe trainer opnieuw zijn kwaliteiten moeten bewijzen. Hij heeft zich voorbereid tijdens de vakantie en stond scherp bij het hervatten van de trainingen, terwijl hij vaak moeite heeft om te beginnen. Youri is eerder een diesel. Sinds enkele maanden woont hij ook samen met zijn vriendin, ze weten van aanpakken bij hem.’
TITEL EN GOUDEN SCHOEN
‘Op training deed ik altijd mijn job, maar in wedstrijden legde ik mezelf nodeloos veel druk op. Ik wilde het te goed doen. Vandaar misschien dat ik slecht speelde’, verklaart de amper 19-jarige pupil van Neerpede. ‘Ik weet dat een gebrek aan constante mijn zwakke punt is. Ik moet ertoe komen om elke wedstrijd op niveau te zijn.’
Dit seizoen lijkt een keerpunt. ‘Vandaag is hij elke match beslissend. Hij speelt als een leider, heeft echt een kaap gerond, zijn uitstraling is groter. In Anderlecht hebben ze hem nog meer vertrouwen gegeven’, meent beloftecoach Johan Walem. ‘Ik heb nooit aan hem getwijfeld, want hij heeft enorm veel kwaliteiten, zijn lange ballen bijvoorbeeld. Eén oogopslag en je hebt het begrepen. Maar vandaag zie ik ook dat hij agressiever kan zijn op een veld.
‘Hij is ook wat vermagerd. Thorgan Hazard heeft zowat hetzelfde meegemaakt, in de Bundesliga heeft hij spiermassa moeten bijwinnen om zijn plekje te veroveren. In het buitenland wordt daar meer op gewerkt dan in België en hij zal in een andere competitie nog een andere dimensie krijgen. Maar Youri is een werker en je ziet dat hij het graag doet, hij vindt het leuk om te komen trainen.’
Peter Smeets: ‘Hij weet dat hij, om te slagen in het buitenland, een atleet moet zijn en dat het kleine details zijn die het verschil zullen maken. Voor zijn huidige fysieke evolutie zijn er verschillende verklaringen: hij heeft iets meer gewerkt, hij volgt de raad van de voedingsdeskundige en de nieuwe staf heeft ook een invloed op hem.’
‘Het lijkt me evident dat dit zijn laatste seizoen is in België en in Anderlecht’, zegt Ouahbi. ‘Maar ik weet dat hij de club wil verlaten door de grote poort: hij wil die titel en een Gouden Schoen.’
DOOR THOMAS BRICMONT – FOTO’S BELGAIMAGE
