Een jaar geleden kreeg hij langs alle kanten kritiek, maar de Rode Duivel is momenteel een sleutelfiguur in een Manchester United dat opnieuw weet te winnen. De verklaring van een merkwaardige metamorfose.
Ongeveer een jaar geleden. Manchester United deelde de punten met Bayern in de kwartfinale van de Champions League. Ondanks dit hoopgevende resultaat voor een Manchester United dat in de competitie op de dool was, werd Marouane Fellaini stevig aangepakt op de dag na deze kwartfinale van de Champions League. En in zo’n geval worden de messen echt geslepen in Engeland. The Telegraph vergeleek Fellaini zelfs met een poedel die per ongeluk op een voetbalveld was gesukkeld. Het hoogtepunt van Fellainibashing. De Rode Duivel werd op die manier het symbool van het tijdperk- David Moyes en tegelijk de zondebok voor de lamentabele resultaten: elf nederlagen en een zevende plaats in het klassement. Dat was onwaardig voor een club als de Red Devils, die sinds 1992 en de start van de Premier League altijd bij de eerste drie waren geëindigd.
“Jammer genoeg was hij de enige zomertransfer (Juan Mata zou in januari 2014 komen, nvdr). De druk lag dus vooral bij hem, druk die er eigenlijk niet had mogen zijn”, verklaarde Moyes in een poging om de zaken te verklaren.
Een transfer van 31,5 miljoen euro die werd verkocht als een plan B, dat was iets te buitensporig voor het publiek in Manchester, dat had gehoopt op een Toni Kroos, een ThiagoAlcántara of een Cesc Fàbregas om het middenveld wat schwung te geven. Marouane Fellaini kwam niet overeen met de standaard van accuraatheid en technische kwaliteit die lange tijd werd neergezet door Paul Scholes. Hij werd welkom geheten met carnavalspruiken in zijn eerste weken in het Theatre Of Dreams, maar de vermomming sloeg niet aan. Vanaf zijn eerste persconferentie, die hem officieel verwelkomde binnen de club, voelde je dat Felli zich niet op zijn gemak voelde wanneer hij geconfronteerd werd met een transferprijs die hij zelf ook te hoog achtte. Ook al zwoer Moyes bij zijn big man, die hij tot prioriteit maakte na een geweldig seizoen bij Everton waarin hij de topschutter van de club werd met elf goals. Dat zijn er elf meer dan in zijn eerste seizoen bij Manchester, waar hij bovendien geen enkele assist gaf. Statistisch gezien een absolute flop en velen dachten dat hij zich daar maar moeilijk van zou herstellen. Zeker omdat heel het seizoen scheef liep: verschillende blessures (rugpijnen, pijn aan de lies, aan het zitbeen, aan de linkerpols…) remden hem af, hij speelde zelfs twee maanden met een spalkverband, waardoor hij niet voluit kon gaan in de duels. En dat is heel tegennatuurlijk voor Fellaini.
De wedergeboorte
We schrijven 15 maart. Old Trafford veert recht om de twee doelpuntenmakers van de dag met een applaus toe te juichen: Wayne Rooney en Marouane Fellini. Op deze 29e speeldag wordt Tottenham van de mat geveegd met 3-0. Samen met Wayne Rooney is Marouane Fellaini de beul van de Spurs. In de punt van een driehoek met verbindingsman Ander Herrera en controleur MichaelCarrick, is Fellaini overal te vinden. Hij wint alle luchtduels en opent zelfs de score voor zijn ploeg met zijn vijfde goal van het seizoen.
De analisten herschrijven hun teksten. De vaak erg kritische Jamie Redknapp, ex-speler van Liverpool, bloklettert in de Daily Mail: ‘Magic Fellaini’.
Phil Neville, analist voor de BBC en vorig jaar lid van de trainersstaf van Manchester United, was eveneens vol lof: “United wil altijd graag verticaal spelen, snel naar voren. Dat houdt in dat de flankverdedigers soms mee moeten oprukken om aanvallend in de meerderheid te komen. Maar als er dan een counter volgt, dan heb je iemand nodig om het slot op de deur te gooien. In dat opzicht is Fellaini misschien een van de besten in Engeland.”
Een week later herhaalt de geschiedenis zich tijdens een uitwedstrijd in Liverpool. In de klassieker van het Engelse voetbal schittert Fellaini. Zijn eerste helft op het gras van Anfield Road is duivels. Dit keer is het Peter Schmeichel die met lof zwaait: “Dit is de beste Fellaini die we al gezien hebben sinds zijn komst naar Manchester.” Mata, met twee doelpunten, en Fellaini vraten het middenveld van de Reds op. De twee transfers van Moyes zijn de sleutelfiguren van het hernieuwde succes van de Red Devils. Fellaini staat opnieuw in de ‘ploeg van de week’. Een journalist van de BBC bestempelt hem als de beste kopbalspecialist in beide backlijnen sinds Didier Drogba.
Van supporters tot analisten: allemaal achten ze Fellaini voortaan onmisbaar bij de opmars van de Red Devils. Zelfs bij de bekeruitschakeling tegen Arsenal stak Fellaini erboven uit en was hij een van de weinigen die voor gevaar zorgden in een wedstrijd waarin Manchester United een gebrek aan offensieve ideeën etaleerde en grossierde in verdedigende blunders.
Er zijn bovendien de statistieken die niet liegen: Manchester United won tien van zijn dertien wedstrijden wanneer Fellaini in de basiself stond en slechts acht van de achttien matchen wanneer hij geen titularis was.
Nog een bewijs van zijn belang op dit moment: samen met doelman David De Gea is Fellaini de enige die aan de aftrap stond in de zes big games van dit seizoen (twee tegen Arsenal, twee tegen Liverpool, een tegen Manchester City en een tegen Chelsea). Hij is dus onmisbaar in de ogen van Louis van Gaal, die na de ontmoeting met Liverpool van zondag onderstreepte dat Fellaini de capaciteit heeft om druk te zetten op de tegenstander. Het heeft lang geduurd eer die goedkeuring van Van Gaal er kwam.
Louis van Gaal
Louis van Gaal heeft de reputatie dat hij er geen doekjes om windt. Getuige daarvan de eerste uitspraak die de Nederlandse coach tegenover de Rode Duivel deed: “Jij bent mijn laatste keuze op het middenveld.” Niet mis… Zelfs Tom Cleverley, geleend van Aston Villa, ging hem vooraf in die weinig flatterende hiërarchie. Kortom: Fellaini had zogezegd niet het niveau om bij Manchester United te voetballen – zelfs al kende de voormalige Nederlandse bondscoach Fellaini niet en baseerde hij zich uitsluitend op interne rapporten (met name van Ryan Giggs, die Fellaini op die manier stokken in de wielen stak). Vanaf de tweede training was de mening van Van Gaal al licht gewijzigd. Had men Fellaini proberen zwart te maken? Nu Kevin Strootman, de nummer een op die positie, geblesseerd was, liet de Nederlander Daley Blind en Ander Herrera naar Manchester komen om het middenveld defensief te versterken. Extra concurrentie, die Fellaini koud liet. Hij en zijn entourage waren de enigen die nooit getwijfeld hebben.
“Het is opmerkelijk om vast te stellen dat Fellaini een beter seizoen speelt dan… Vincent Kompany“, stelt Ian Herbert, journalist bij The Independent. “We dachten allemaal dat Van Gaal niet op hem zou rekenen, maar hij heeft alles waar United op dit ogenblik nood aan heeft: présence in de lucht. Ook Van Gaal beseft dat. Ik denk niet dat hij vooraf van plan was om zo vaak een beroep op hem te doen, maar Fellaini heeft zijn kans gegrepen door enkele prima wedstrijden te spelen. Hij scoorde in de eerste wedstrijd die hij in de voorbereiding onder Van Gaal mocht spelen en nam zo een beetje de twijfel in het hoofd van de coach weg. Vanaf dat moment wist hij elke match te doen kantelen door United fysieke kracht bij te brengen.”
Niettemin moest Fellaini wachten tot 26 oktober en de komst van Chelsea om zijn eerste basisplaats van het seizoen te bekomen. Ook bij de Rode Duivels leek Fellaini afwezig in de plannen van Marc Wilmots, die hem op de bank zette bij de interlands tegen Andorra en Bosnië, terwijl hij toch een van de spilfiguren van het voorbije WK was geweest, met name door zijn bevrijdende kopbaldoelpunt tegen Algerije, een match die hij nota bene als reserve aanvatte. Luciano D’Onofrio, die nog altijd nauw contact heeft met zijn voormalige Standardspeler, aarzelde niet om Wilmots de mantel uit te vegen na die wedstrijd en verklaarde het onbegrijpelijk te vinden dat de bondscoach niet mét Fellaini had gespeeld.
Terug in Engeland zou Fellaini al gauw zijn kans grijpen. “Hij speelde zonder remmingen: Van Gaal had hem niet gekocht en moest niet veel van hem weten, dat nam de druk wat weg”, legt Ian Herbert uit. “Hij heeft zijn plaats in dit elftal omdat hij een hele reeks zaken aanbrengt waar de andere spelers niet toe in staat zijn. Men hoort bij United niet graag over lange ballen spreken, maar als men het speelveld kan verlengen dan spelen de vijandelijke verdedigingen lager en dat creëert meer ruimte op het middenveld. Dat is het punt waarop de bijdrage van Fellaini nuttig is: als targetman optreden en de verdediging van de tegenstander laag houden.”
In tegenstelling tot wat algemeen wordt aangenomen verhoogt de aanwezigheid van Fellaini niet het aantal lange ballen (het percentage met of zonder Fellaini blijft ongeveer rond de tien procent), maar de efficiëntie is helemaal anders met onze landgenoot als targetman in de buurt van Rooney, die uitstekend met hem opschiet, zowel op het veld als daarbuiten.
Zijn beste positie
Het eeuwige debat gaat over de vraag wat zijn beste positie is. Zelf schijnt hij daar nog niet achter te zijn. “Ik kan ballen veroveren, ik kan een doelpunt maken. Ik ben goed met het hoofd. Mijn inzet is goed – al ben ik ook niet de beste van de wereld. Ik kan ook combineren. Als aanvallende middenvelder kan ik de verdedigers in de problemen brengen. Maar ik denk dat de positie van verdedigende middenvelder me het best ligt.” Bizar genoeg is dat de positie waar Moyes hem neerzette, hoewel hij bij Everton van Fellaini een box-to-box of een aanvallende speler had gemaakt. “Hij was niet gedisciplineerd genoeg en hij bezat onvoldoende passend vermogen om de rol in te vullen van de eerste speler die de tegenaanval op gang brengt”, zegt Leon Osman, zijn ex-ploegmaat bij Everton. “Als je hem daarentegen een bal aanspeelde in de grote rechthoek, dan was er bijna niet op hem te verdedigen.”
Marouane Fellaini zal zijn Schotse mentor nooit die ongemakken van zijn eerste seizoen kwalijk nemen. Integendeel, Ma- rouane zal hem eeuwig dankbaar blijven voor het contract van tien jaar (vijf bij Everton, vijf bij Manchester) dat hij in de Premier League gekregen heeft. De waardering is trouwens wederzijds. Nadat Moyes in de kleedkamer van Manchester zijn afscheid aankondigde, riep hij Fellaini bij zich in zijn kantoor voor een laatste gesprek. Beide mannen waren hun emoties niet de baas en vielen elkaar in de armen. Waarop The Chosen One zijn koffers pakte.
DOOR THOMAS BRICMONT
“Dit is de beste Fellaini die we al gezien hebben sinds zijn komst naar Manchester.” Peter Schmeichel
