Afgelopen jaar speelden de Red Flames veertien wedstrijden, waarvan ze er slechts één verloren. Tessa Wullaert is sinds februari 2019 de aanvoerder van de Belgische vrouwenploeg. Met haar club Manchester City won ze ook nog de FA Cup.
Zesentwintig is ze nog maar en toch lijkt het alsof Tessa Wullaert al een eeuwigheid in het voetbal meedraait. Alltime topschutter van de Belgische nationale vrouwenploeg met 42 doelpunten in 86 wedstrijden. Sinds begin dit jaar ook aanvoerder van de gouden generatie Red Flames, die het jaar 2019 afsloten op een zeventiende plek op de FIFA-ranking, de hoogste notering tot dusver.
Met haar club Manchester City won ze vorig seizoen de Continental Cup (League Cup) en de FA Cup, maar moest ze de landstitel ondanks vijftien zeges in achttien wedstrijden aan concurrent Arsenal laten. Het maakt van Tessa Wullaert straks opnieuw dé topkandidaat om zichzelf op te volgen als Gouden Schoen.
Om maar te zeggen dat het hard gaat voor de West-Vlaamse spits. Tegenwoordig is ze zelfs een vraag in de finale van de populaire tv-quiz De Slimste Mens…
‘Maar blijkbaar wisten de kandidaten niet dat ik bij Manchester City speel’, glimlacht en nuanceert Wullaert meteen.
Je was deze zomer aanwezig op Tomorrowland en kroop daar zowaar mee achter de draaitafel. Word je op zo’n event veel herkend?
Tessa Wullaert: ‘Onze voormalige videoanalist bij de Flames is deejay en draaide plaatjes op Tomorrowland, hij had ons uitgenodigd. Ik moest af en toe mee op de foto. Het is wel fijn dat mensen weten wie je bent en wat je doet. Maar voor zo’n massa staan, doe ik eigenlijk niet graag. Zelfs toen ik vroeger een presentatie moest geven voor de klas had ik dat gevoel. Maar laat me op een voetbalveld staan en dan ben ik helemaal niet bezig met hoeveel mensen kijken. Dan kan ik gewoon doen waar ik goed in ben.’
Dat je naar Tomorrowland kon deze zomer kwam omdat de Red Flames zich niet plaatsten voor het WK in Frankrijk. Is die domper al verteerd?
Wullaert: ‘Ik heb het WK maar met een half oog gevolgd, ik was op vakantie. Voor het Belgische vrouwenvoetbal was het wel een gemiste kans, want het vrouwenvoetbal zit mondiaal in de lift, maar eigenlijk enkel in de landen die erbij zijn op WK’s. De opgang van de Red Flames is op die manier even tot stilstand gekomen. De KBVB bleef ons gelukkig ondersteunen en lanceerde meteen enkele nieuwe plannen. Er wordt ook geluisterd naar onze mening. Zo heb ik er voor geijverd dat we op verplaatsingen naar Litouwen of Roemenië een eigen kok meenemen.
‘In november 2018, na de grote teleurstelling van die niet-kwalificatie, hebben we op een stage de koppen bijeen gestoken en bepaald waar we het volgende jaar naartoe wilden. We zijn nu dat jaar verder en ik stel vast dat we als ploeg gegroeid zijn.’
Jullie speelden in 2019 veertien wedstrijden en verloren er daar slechts één van, in april een oefenpartij tegen de VS, de latere wereldkampioen.
Wullaert: ‘Het was wel meteen een zware nederlaag, 6-0. ( lachje) Ook de Cyprus Cup in maart, waar we derde eindigden, kon beter. Wat we daaruit geleerd hebben, is dat we meestal goed zijn tegen zwakkere tegenstanders, maar dat we ons tegen de sterke landen te nederig opstellen. We moeten ons eigen spel durven spelen, want voetballen kunnen we. Dat bewijzen we door tegen de kleine ploegen zo vlot te scoren: daar heb je creativiteit en efficiëntie voor nodig.’
Het is een succesvol WK geworden naar toeschouwers- en kijkersaantallen toe. De FIFA heeft gelijk als ze stelt dat vrouwenvoetbal booming business wordt?
Wullaert: ‘Het was een voordeel dat het in Frankrijk plaatsvond, een land dat veel investeert in vrouwenvoetbal. In Engeland zijn ze nu ook al volop bezig met de voorbereiding van het EK in 2021. Laatst zat er meer dan 80.000 man op Wembley voor een vriendschappelijke match van de Engelse nationale vrouwenploeg tegen Duitsland. Dat belooft. Je voelde wel dat het vrouwenvoetbal aan belang wint, maar het WK heeft me op dat vlak toch verrast.’
Het voorbeeld van Guardiola
Met onder andere Kassandra Missipo, Tine De Caigny en Davinia Vanmechelen dient zich een groep prille twintigers aan die de toekomst van de Flames zullen bepalen. Merk je bij hen een andere vorming dan de ‘oudere’ generatie?
Wullaert: ‘Die meisjes komen al sinds hun zeventiende of achttiende uit voor de Flames, zo nieuw is die lichting dus niet. We zullen binnenkort ook een generatie verliezen, hé, en dan wil ik nog zien wat er in de plaats komt. Van de U17 of U16 kan je moeilijk inschatten wie doorstoot, omdat er in het vrouwenvoetbal nog altijd veel drop-outs zijn. Veel meisjes haken af op die leeftijd van 18 jaar, omdat ze dan moeten kiezen tussen studies of een carrière in het voetbal, wat nog steeds niet evident is.’
Je bent sinds het afscheid van Aline Zeler de nieuwe aanvoerder van de nationale ploeg, dus jij leidt ook de onderhandelingen over de premies nu?
Wullaert: ‘Dat doen we met de spelersraad. Ik ben wel een van de enige die daar openlijk over durft te spreken en in onderhandelingen tegengas geeft. Ook daarin hebben we stappen vooruitgezet. Maar je zal mij niet horen zeggen dat wij hetzelfde moeten krijgen als de mannen. Dat zal volgens mij ook nooit gebeuren.’
Die discussie is afgelopen jaar anders wel helemaal losgebroken. Met de Noorse sterspeelster Ada Hegerberg die weigerde deel te nemen aan het WK en de Amerikaanse aanvoerder Megan Rapinoe die in interviews stellig ijverde voor equal pay.
Wullaert: ‘Ik snap niet dat Hegerberg daarvoor stopte als international. Het is net een van de troeven van ons vrouwenvoetbal dat wij het nog voor de passie doen. Eens geld een hoofdrol speelt, verlies je die kracht. Iemand als Hegerberg moet aanwezig zijn op een WK. Ze moet op zo’n wereldtoneel net de confrontatie durven aangaan met haar eigen kwaliteiten. Nu blinkt ze uit bij Lyon, maar die domineren alles in Frankrijk, waar ze enkel tegenstand krijgen van PSG. Ik zou graag zien dat ze in een andere context toont wat ze waard is.
‘Ik zou nooit bij de Flames stoppen vanwege financiële redenen. In onze spelersgroep wordt zelden gesproken over dat recht op equal pay en ik ben daar ook niet zo mee bezig. Maar we verdienen wel om deftig betaald te worden, want we moeten het vaak combineren met studies of zijn verplicht naar het buitenland te vertrekken om ervan te kunnen leven.’
En dan nog. Sommigen van je ploegmaats bij de Flames komen bij hun buitenlandse werkgever maar amper rond. Kan jij er makkelijk van leven?
Wullaert: ‘Je hebt in Europa maar een paar clubs waar je goed kan verdienen. De meeste speelsters in Engeland staan wel als professioneel ingeschreven, maar dikwijls is dat met een minimumloon van 800 euro per maand. Ik doe mijn hoed af voor de Flames die amper rondkomen bij hun buitenlandse club, want ik zou het niet doen. Ik ga niet alles in België achterlaten om dan op het einde van de maand niets over te houden. Maar ik betaal een sociale prijs: ik leef vanuit mijn koffer.’
Je speelde drie jaar voor Wolfsburg en nu anderhalf jaar voor Manchester City. Het valt je soms zwaar in het buitenland te leven, gaf je al meermaals aan in interviews.
Wullaert: ‘Vooral door het vele reizen. We hebben amper vrijaf, omdat we zo vaak op de bus of op afzondering zitten. Na vijf jaar in het buitenland begint dat door te wegen. Dat ik in Wolfsburg of Manchester woon, maakt mij niet veel uit, ik kom toch niet zo veel buiten. In Manchester valt meer te beleven dan in Wolfsburg, maar het is grijzer en er heerst meer criminaliteit. Ze hebben in september ingebroken in mijn appartement, enkele dagen later moest ik de belangrijke derby spelen tegen Manchester United. Ondertussen moest ik wel alles zelf regelen.
‘Manchester City gebruikt de slogan ‘ one team, one passion’, maar er zijn nog veel verschillen met de mannen. Soms simpele organisatorische zaken, die makkelijk verholpen kunnen worden. Wij doen onze verplaatsingen naar Londen bijvoorbeeld met de bus, zo’n zes uur onderweg de dag voor de wedstrijd en dan ook nog eens zes uur terug. Waarom kan dat niet per trein of vliegtuig, zoals de mannen? We verliezen op die manier veel tijd, waardoor we soms frisheid ontberen op belangrijke momenten. Zo zijn we vroegtijdig uitgeschakeld in de Champions League dit seizoen: we kwamen vermoeid aan in Madrid – om 5 u ’s ochtends opgestaan om het vliegtuig te nemen – en Atlético klopte ons met 1-0. Zulke zaken frustreren mij.’
Hoe zit het met de toeschouwersaantallen in Engeland?
Wullaert: ‘Dat varieert enorm. De derby tegen Man U hebben we voor 31.000 toeschouwers gespeeld in het Etihad Stadium, maar een week later speelden we in ons eigen stadionnetje voor 1500 toeschouwers.’
Zien jullie de mannenploeg van Man City vaak?
Wullaert: ‘Vorig jaar hadden we een gezamenlijk kerstdiner, dit jaar was dat apart. Jammer. We krijgen wel tickets voor de matchen van de mannen. Mijn ticketje voor de Champions Leaguewedstrijd tegen Real Madrid ligt al klaar. ( lacht) Maar verder zien we elkaar nauwelijks. Ja, als we eens langs hun trainingsveld passeren – maar dat mag dan weer niet de dag voor een wedstrijd. Kevin De Bruyne weet wie ik ben, maar het is niet dat wij contact hebben.’
Spelen jullie bij de vrouwen ook volgens de concepten van Pep Guardiola?
Wullaert: ‘Er wordt inderdaad veel aandacht besteed aan opbouw van achteruit. Op dat vlak is het leuker voetballen dan in Duitsland, waar toch vooral de lange bal gehanteerd werd. Wij krijgen soms ook beelden van de mannenploeg, hoe we druk moeten zetten of onder de druk uit kunnen komen. Een ander stokpaardje is het creëren van een numeriek overtal. Zo heb ik geleerd om mij wat vaker te laten uitzakken om driehoekjes te kunnen vormen. Zulke tactische aanpassingen probeer ik mee te nemen naar de Red Flames. Het levert ook mooier voetbal op.
‘Bij de Flames ben ik nu meer betrokken in de opbouw, waardoor mijn statistieken wat minder zijn, maar de kenners zien ook wel dat het beter draait zo. Bij City speelden we de voorbije weken in een 4-2-2-2, waarbij ik een van de twee spitsen ben. Het heeft eigenlijk anderhalf jaar geduurd voor ik eindelijk op mijn beste positie mocht spelen.’
BeNeLiga of niet?
Stoort het jou dat de meeste coaches in het vrouwenvoetbal nog steeds mannen zijn?
Wullaert: ‘Neen. Ik heb enkel bij de U17 een vrouwelijke coach gekend en Tamara Cassimon als assistent van Ives Serneels bij de Flames. Ik denk wel dat het voor een man enige aanpassing vergt om een vrouwenteam te leiden. Serneels heeft ook moeten leren om met ons om te gaan, door bijvoorbeeld meer uitleg te geven bij bepaalde keuzes. Vrouwen hebben dat nodig, meer dan mannen, is mijn ondervinding.’
Welke rol heeft Serneels gespeeld in je parcours?
Wullaert: ‘We zijn ongeveer samen bij de Flames begonnen – ik was amper zeventien – en hij stelde meteen veel vertrouwen in mij. Ik vertrouw hem ook volledig: wanneer ik problemen heb bij mijn club of twijfel over een transfer ga ik bij hem te rade.
‘Hij zet zich met overgave in voor de uitbouw van het Belgische vrouwenvoetbal. Dat gaat stap per stap, je kunt niet van vandaag op morgen het professionalisme installeren. Wij hebben de taak attractief voetbal te spelen met de Flames en vandaar kan je verder bouwen. Het is mijn droom om op een dag profvoetbalster te kunnen zijn in de Belgische competitie.’
Dat is het grote schisma nu: de nationale ploeg stond nooit zo hoog gequoteerd, maar onze competitie telt slechts zes teams en kent geen professionalisme.
Wullaert: ‘Het is moeilijk om als jonge speelster progressie te maken in de Belgische eerste klasse. Je speelt vier keer tegen elkaar en bij sommige clubs, zoals Anderlecht, train je slechts drie of vier keer per week. Als je écht ambitie hebt, wil je toch je plafond aftasten en elke dag met voetbal bezig kunnen zijn. Dat kan voorlopig alleen in het buitenland.’
Het heropvissen van de BeNeLiga kan redding brengen. Bij de mannen ligt dat scenario ook weer op tafel. Ben jij voorstander?
Wullaert: ‘Ik vind dat een interessant gegeven. Meer concurrentie, meer variatie. Alleen vergt het ook meer organisatie. Voor veel vrouwenteams waren de verdere verplaatsingen niet evident. Twee clubs gingen ook failliet. Het zijn problemen die ze bij de mannen niet zullen hebben, dus ik zie er voor hen enkel voordelen in.
‘Bij Standard hadden wij ook weinig reden tot klagen dankzij Roland Duchâtelet, toenmalig voorzitter, die veel energie en centen in het vrouwenvoetbal stak. Hij heeft er bijvoorbeeld voor gezorgd dat we onze kampioenswedstrijd tegen Twente op Sclessin konden spelen.’
Jij zette op je 22e, na het behalen van je diploma toerisme, de stap van Standard naar een Europese topclub als Wolfsburg. Was dat een moeilijke keuze?
Wullaert: ‘Neen, ik had tijdens een stageperiode gemerkt hoe lastig het was om een job te combineren met voetbal. Zo een leven wilde ik niet. Bovendien had ik in België alles gewonnen. De stap van België naar Wolfsburg was wel zwaar. Fysiek had ik een achterstand op de Duitse meisjes. Ik had bij Standard een pak goals gemaakt en ook in de voorbereiding bij Wolfsburg vond ik meteen vlot de weg naar doel. Ik dacht: alles loopt op wieltjes, ik heb mijn plek. Maar dan kreeg ik van de trainer te horen dat ik anders moest leren spelen – in één of twee tijden. Ze haalden ook nog bijkomende concurrentie in de spits, een dure transfer. Het makkelijkste was om mij op de bank te zetten. Dat had ik nog nooit meegemaakt. En dan ga je dus twijfelen: ben ik wel goed genoeg? Ze hebben me in Duitsland proberen te kneden tot een voetbalspeelster die ik niet was. Op dat vlak voel ik me bij Man City herboren.’
Ben jij dan iemand die verhaal gaat halen bij een coach?
Wullaert: ‘Niet echt. Als ik vroeg: ‘Waarom speel ik niet?’, antwoordde de trainer: ‘Waarom zou je wel spelen?’ Kort en krachtig. Ik heb in Wolfsburg leren inzien dat je ploegmaats ook je concurrenten kunnen zijn. En dat als je op de bank verzeilt, je er alleen voor staat. Dan moet je er zelf uitkomen. Zonder ouders of vrienden in de buurt. Dat heeft me wel sterker gemaakt.’
Twijfel je op zulke momenten: is het dit wel waard?
Wullaert: ‘Jazeker. Vroeger was ik vaak weg en niet echt een familiemens, maar dat is nu volledig gekeerd. Door ouder te worden, besef je steeds meer wat je mist.’
Je bent na dit seizoen einde contract bij Man City, weet je al wat 2020 brengt?
Wullaert: ‘Er waren twee aanbiedingen om deze winterstop te vertrekken, maar City blokte dat af. Ik sta wel open voor een nieuwe uitdaging, misschien Spanje. En dan later China, om mijn carrière af te sluiten. Met de Flames kwalificatie voor het EK in 2021. Sowieso.’
Poseren met Dele Alli en Ter Stegen
In maart 2019 ondertekende Tessa Wullaert een sponsordeal met Adidas, waarmee ze de eerste vrouwelijke Adidas Athlete uit België werd. Een belangrijke stap in de groei van ons Belgische vrouwenvoetbal. ‘Ik zit al sinds mijn negentiende bij Adidas, toen ik nog bij Standard speelde kreeg ik via mijn manager Gunter Thiebaut een gratis paar schoenen’, lacht Wullaert. ‘Ik ben daar altijd trouw aan gebleven en uiteindelijk hebben we met hen een contract kunnen uitwerken. Ik ben fier dat ik de eerste Belgische voetbalster ben die zo een grote sponsordeal kon tekenen.
‘Het houdt in dat ik soms een fotoshoot of appearance doe. Zoals laatst met Dele Alli en Marc-André ter Stegen: een hele dag filmpjes maken voor de nieuwe Predators. Ik krijg daarvoor een maandelijks bedrag van Adidas. Ik beschouw dat soort deals als het veiligstellen van mijn toekomst. Het is nú dat ik er het maximum moet uithalen, onder meer door mijn visibiliteit te vergroten. Het is bovendien interessant om zo de meer zakelijke kant van de sportwereld te leren kennen. Bijvoorbeeld de invloed van het aantal Instagramvolgers dat je hebt.’
