Een official die een stadion naar zich genoemd ziet, dat komt niet vaak voor. In Azerbeidzjan ging die eer naar Tofig Bahramov, de lijnrechter die in de WK-finale van 1966 tussen Engeland en Duitsland het twijfelachtige doelpunt van Geoff Hurst goedkeurde. Van het schot, dat de 3-2-eindstand op het bord bracht, vraagt men zich bijna een halve eeuw later nog af of het wel degelijk over de doellijn ging, nadat het eerst de deklat had geraakt.
Bij ons draagt het gemeentelijke stadion van Wemmel de naam van een oud-scheidsrechter: Marcel Van Langenhove. Hij is trouwens ook ex-burgemeester van de faciliteitengemeente ten noorden van Brussel. Voetbal en politiek zijn de twee rode draden in het leven van de zeventiger (geboren op 16 april 1944). De derde rode draad is, enigszins verrassend, voeding!
‘Gedurende meer dan dertig jaar hebben mijn vrouw Janine en ik een kruidenierszaak uitgebaat in Wemmel’, licht hij toe. ‘We waren meer bepaald gespecialiseerd in kazen en groenten. In 2000, toen ik tot burgemeester van de gemeente benoemd werd, zijn we gestopt met de winkel. In plaats van over het weer of over koetjes en kalfjes te praten, sneden de klanten andere thema’s aan, zoals buurtkwesties of zelfs nachtlawaai.
‘Het was voor mij dan moeilijk om mij uit te spreken over zulke zaken, temeer daar er altijd ander volk in de zaak was. Ik heb er dan voor gekozen om me vanaf dat moment volledig op de lokale politiek te storten. Sinds 1988 was ik immers ook al schepen van Sport, een functie die ik nu nog altijd bekleed. Tijdens mijn negen jaar durende burgemeesterschap heeft de gemeente-raad besloten de lokale sportieve infrastructuur naar mij te noemen, een hele eer.’
Maar dat heeft hij wel verdiend. Als middenvelder van AS Ouderghem in de jaren zestig besefte hij al snel dat hij in zijn voetbalcarrière geen hoge toppen zou scheren. Maar in de scholencompetities van het atheneum van Etterbeek trad hij op als scheidsrechter en daar had hij duidelijk wel de nodige kwaliteiten voor. Jef Hannay, destijds arbiter in de eerste klasse, kwam hem bekijken.
‘Vanaf dan ging het heel snel voor mij, want ik ben in de lagere reeksen begonnen in 1968 en in 1974 stond ik al in eerste klasse, op amper 30-jarige leeftijd. Mijn eerste match op dat niveau herinner ik me nog alsof het gisteren was: Waregem-Berchem. Daarna ging het crescendo: internationaal debuut in 1976 tijdens Oostenrijk-Polen, WK U20 in Japan in 1979 en tien jaar later in Saudi-Arabië. Het hoogtepunt voor mij had het WK 1990 moeten worden, maar daar heb ik maar één wedstrijd mogen leiden: Noord-Ierland – Egypte, in Palermo.’
De oorzaak: de mediastorm die twee maanden eerder ontstaan was – op 18 april om precies te zijn – door een met de hand gemaakt doelpunt van de Angolees Vata. Het gebeurde in de terugwedstrijd van de halve finale van Europacup I tussen Benfica en Olympique Marseille. Dankzij die onterecht toegekende goal gingen de Portugezen naar de finale tegen AC Milan (1-0-winst voor de Rossoneri).
‘Zonder dat voorval, waarna Bernard Tapie, toen voorzitter van de Franse club, mij helemaal afkraakte, zou het WK in Italië er ongetwijfeld helemaal anders uitgezien hebben voor mij. Ik troost me echter met de gedachte dat ik niet zo slecht geweest kan zijn, aangezien ik acht keer op rij – van 1984 tot mijn laatste jaar 1991 – tot Scheidsrechter van het Jaar verkozen ben.’
Van Langenhove heeft de scheidsrechterswereld nooit echt vaarwel gezegd. Na lid geweest te zijn van de Centrale Scheidsrechterscommissie (CSC) heeft hij vijftien jaar geleden de functie van Raymond De Deken overgenomen als begeleider van de arbiters op Anderlecht. ‘Eens een scheidsrechter, altijd een scheidsrechter’, glimlacht hij.
DOOR BRUNO GOVERS
‘Zonder de hand van Vata had mijn WK in 1990 er helemaal anders uitgezien.’ MARCEL VAN LANGENHOVE
