Eén weekend in de ambiance van l’OM volstaat om te begrijpen waarom geen mens in Marseille het ziet zitten dat Erik Gerets terugkeert naar België.
Het is vrijdag 10 april, Marseille ontwaakt met een kater. L’OM heeft in de UEFA Cup een 2-0 te slikken gekregen op verplaatsing bij Shakhtar Donetsk en ziet zijn kansen op de halve finales in het gedrang komen. De stad is zulke klappen niet meer gewend. De laatste weken was het voor de jongens van Erik Gerets nog alleen winnen, winnen, winnen en zo de recordjacht bemoeilijken van Lyon, dat een achtste titel op rij nastreeft. Op het trainings-complex tillen Gerets en zijn spelers niet zo zwaar aan de nederlaag. Ze benadrukken dat er nog niets gebeurd is en dat er nog een terugwedstrijd komt. Ondertussen hebben ze alweer wat anders om zich op te concentreren: de competitiematch tegen Grenoble. Die wordt met 4-1 gewonnen. Door die zege komt OM aan de leiding in de Franse eerste klasse. Toch toont Gerets zich achteraf op de persconferentie niet helemaal tevreden: “We krijgen een tegendoelpunt in de laatste minuut. Als we daardoor straks naast de titel grijpen, zullen we ons deze avond nog lang heugen.”
De Belg wordt in de Provence op handen gedragen. Hij wordt gerespecteerd, bewonderd, verafgood. Maar voor hoelang nog? In Marseille maakt men zich niet al te veel zorgen over de geruchten die Gerets aan de Rode Duivels linken. Ze zijn ervan overtuigd dat de Belgische voetbalbond niet kan concurreren met Olympique Marseille wanneer het om de centen gaat. Toch zijn ze niet zeker dat Gerets zal blijven. Zijn contract loopt af in juni en hij heeft dat nog altijd niet verlengd. Voorzitter Pape Diouf en de coach spelen een kat-en-muisspelletje en dat maakt veel mensen nerveus.
Om te begrijpen waarom een hele stad bidt dat Gerets zijn contract verlengt, moeten we even terug in de tijd.
Van nul begonnen
Toen Gerets in september 2007 bij l’OM aankwam, was het daar een ramp. “De club zat zwaar in de shit”, vertelt Avi Assouly, journalist bij France Bleu Provence. “De spelers bakten er niks meer van, slaagden er amper in een bal te controleren. Het publiek floot hen uit. Marseille stond op plaats 19 in de Ligue 1, terwijl ze het op één na grootste budget hebben. Gerets heeft de kern bekeken en besloot dat hij er wel iets kon mee aanvangen. Daar was al lef voor nodig. En dan die eerste match: uit bij Liverpool in de Champions League. Overwinning voor l’OM. Waanzin!”
“Eind september 19e staan en dan toch nog kwalificatie voor de Champions League afdwingen, dat was nog nooit gebeurd in de geschiedenis van het Franse voetbal”, zegt een journalist van La Provence, de belangrijkste krant uit de regio. “Toen hij hier arriveerde, konden we ons alleen een beeld vormen van Gerets de voetballer, altijd strijdvaardig. Over zijn kwaliteiten als coach wisten we minder. Kampioen geworden in België, Nederland, Turkije… ach ja. Het eerste wat we ons afvroegen, was: gaat hij zich kunnen aanpassen? Er zijn hier al zoveel trainers mislukt. Franz Beckenbauer hield het amper drie maanden vol… Maar Gerets heeft ons snel gerustgesteld. Hij schonk het Franse voetbal de allereerste overwinning ooit op Anfield Road en de trein was vertrokken.”
De supporters waren ook vlug overtuigd. “Wij hadden oog voor Barcelona, Chelsea, José Mourinho en Alex Ferguson, maar niet voor de Belgische of de Nederlandse competitie”, bekent Christian Cataldo, voorzitter van een grote supportersclub. “Gerets moest van nul beginnen, hij had ons nog alles te bewijzen. Diouf nam een groot risico met zo’n onbekende trainer. Maar vandaag noemen we hem Coach, de twee die die eer daarvoor te beurt viel, waren Raymond Goethals en Rolland Courbis.”
De nieuwe Goethals, of toch niet?
Iemand uit de omgeving van Gerets verklapt ons nochtans dat de vergelijkingen met Goethals hem stilaan de oren uitkomen. Gerets verwijt de Tovenaar nog altijd dat die hem gemanipuleerd heeft in de omkoopaffaire Standard-Waterschei.
De befaamde journalist Eugène Saccomano ziet gelijkenissen tussen Gerets en Goethals, maar ook grote verschillen: “Eerst en vooral is Gerets erg onafhankelijk. Hij zou nooit inmenging dulden van Pape Diouf of José Anigo. Wanneer Bernard Tapie destijds aan Goethals zei dat hij deze of gene speler moest opstellen, dan antwoordde die ‘ Oui, patron.’ Ik vind Gerets ook efficiënter op voetbalvlak. Even populair is hij allicht niet. Goethals speelde zijn fysiek perfect uit: zijn geverfde haren, zijn sigaret die in een mondhoek bengelde.”
Cataldo vindt dat een vergelijking amper mogelijk is: “Goethals dateert van voor het arrest-Bosman. Hij had een keur aan Franse en buitenlandse topvoetballers ter beschikking: Chris Waddle, Rudi Völler, Alen Boksic. Gerets heeft enkele goede spelers, zonder meer.”
“Gerets is de eerste trainer sinds lang die aan het volk van Marseille zei: we gaan voor de titel!”, vertelt Assouly. “Daarvoor hoorden we altijd: we gaan proberen, maar Lyon is zo sterk… Momenteel zitten we Lyon kort op de huid. Die zijn het niet meer gewoon dat er zo een bloedhond hen achterna zit en hen bijna in de enkels bijt. Als we nog altijd in de running zijn wanneer Lyon naar hier komt, dan gaan ze het in hun broek doen. Gerets heeft van niemand schrik. Hij boezemt zelf angst in.
“De pers smult van hem. Hij lijkt een ijskonijn, maar diep van binnen is hij erg zuiders: warmbloedig en trots, zoals de Marseillanen. Hij maakt ons aan het lachen met uitdrukkingen als ‘ Boudewijn Zenden est fit‘ of ‘ Hatem Ben Arfa a le power‘. In het begin deden sommige journalisten wel wat moeilijk, maar Gerets heeft hun respect afgedwongen.”
Er zijn nochtans thema’s waarover Gerets het momenteel liever niet heeft. Zijn toekomst bijvoorbeeld. De media fixeren daarop en dat begint hem te enerveren. Daarom leidt hij de aandacht af met enkele stevige uitspraken, zoals zijn kritiek op de Franse profs die in zijn ogen veel te gemakzuchtig zijn. Hij kreeg er veel bijval voor: eindelijk iemand die dat durfde te zeggen!
In de clinch
Wat Gerets betreft zijn er geen vedetten in de kern van l’OM. Wie uit vorm is, speelt niet, ook al is dat een grote naam. Cataldo zegt: “Er zijn spelers geweest die het niet zo nauw namen. Bixente Lizarazu kwam hier en deed nogal uit de hoogte: die jongen was wereldkampioen geweest. Maar op het veld was hij slecht. Bij Gerets is dat niet waar meer.” Saccomano: “Hij houdt alleen rekening met wat de spelers in de voeten hebben. Zo heeft hij ook spelers die in een dip zaten er weer bovenop geholpen, zoals Karim Benzema vorig jaar, of Karim Ziani dit seizoen.”
Assouly wijst ons op een kenmerk van Gerets’ stijl: hij heeft geen schrik om met zijn vedetten in de clinch te gaan. “Vorig jaar zette hij Samir Nasri op de bank. Djibril Cissé idem. En Karim Ziani dan: Gerets trok zich er niks van aan dat hij in de nationale ploeg van Algerije stond. Ze stonden neus aan neus, Gerets heeft hem opzij gezwierd en later heeft hij hem teruggehaald en nu speelt hij het seizoen van zijn leven. Ben Arfa is niet de eerste de beste, maar hij werd de supersub van Gerets… Wat zo merkwaardig is, is dat niemand klaagt. Als je Ben Arfa vraagt of het hem niet stoort dat hij op de bank zit, antwoordt hij dat hij de keuzes van de coach respecteert. Het is nochtans iemand die een grote mond heeft. Gerets overstijgt zijn mensen gewoon. Hij pakt een middelmatige speler mee in zijn bureau gedurende twee uur en wanneer die gast buitenkomt, brult hij: ik ben een leeuw!”
Duits liefje
Gerets is de best betaalde trainer in de Ligue 1 en in de geschiedenis van Olympique Marseille. Toen hij er begon, streek hij 120.000 euro per maand op. Zonder dat Gerets iets hoefde te vragen, heeft Diouf dat in de loop van vorig seizoen verhoogd tot 170.000 euro per maand, als bedankje voor de goede resultaten. Dat is nog altijd zijn huidige salaris, dus ruim twee miljoen euro per jaar. Ter vergelijking: Laurent Blanc, die net zijn contract verlengde bij Bordeaux, verdient 140.000 euro per maand. De voorganger van Gerets bij Marseille, Albert Emon, kreeg ‘slechts’ 40.000 euro per maand. In de contractbesprekingen die momenteel aan de gang zijn, heeft Gerets naar verluidt 2,5 miljoen euro per jaar gevraagd en een contract voor twee seizoenen.
De kwestie bezorgt menig Marseillaan slapeloze nachten. De meeste waarnemers denken dat Gerets gaat blijven, maar de onzekerheid knaagt en er wordt van alles verteld. Iedereen wil alleszins dat hij blijft: spelers, supporters, de pers. Hij zit in een zetel en dat is uitzonderlijk voor een trainer van Marseille. Ik vermoed dat hij daar ook wat op inspeelt. Hij is degene die de contractbesprekingen laat aanslepen en voor het bestuur wordt het op die manier een echte uitdaging om hem te houden – uiteraard aan zijn condities. Diouf heeft de knoop nog niet doorgehakt, want hij denkt altijd lang na over die dingen. Hij heeft misschien schrik voor het jaar te veel, ook al is hij heel tevreden over Gerets. “En die wil zelf ook wel blijven,” zegt de journalist van La Provence, “daar ben ik zeker van. Hij wordt op handen gedragen, woont in een tof huis, de sportieve uitdaging bevalt hem, er komt een nieuw hypermodern gebouw op het oefencomplex en de werkomstandigheden zijn hier ideaal.”
Samengevat: Gerets is dol op l’OM en Diouf heeft alleen maar waardering voor zijn coach. Waarom is dat fameuze contract dan nog niet getekend? “Dat is typisch Marseille. Alles wat eenvoudig is, wordt hier ingewikkeld. Het valt moeilijk uit te leggen…”
“En er is ook nog de vriendin van Gerets”, weet Assouly. “Dat is een jonge Duitse, een fraai stuk. Ze woont nog in Duitsland en hij zoekt haar op wanneer hij kan. Hij is compleet zot van haar, zou alles voor haar doen. Er is interesse voor Gerets vanuit Nederland, dat is niet ver van Duitsland… En Klinsmann gaat ook niet eeuwig bij Bayern blijven… ( grijnst) En dan is er nog de nationale ploeg van België. Daar zou hij zijn weken zelf kunnen plannen en zodoende veel tijd bij zijn Duits liefje kunnen doorbrengen. Voor het salaris zal hij het niet laten, hij heeft genoeg verdiend.”
Anderzijds, hij heeft bijna alles hier in Marseille, weet Assouly ook: “De zon, het salaris, spelers die voor hem door het vuur gaan, de supporters voor wie hij God is, een voorzitter en een sportief directeur die hem niet dwarszitten, het beste publiek van Frankrijk, de populairste club van het land, de enige Franse club ook die ooit Europacup I won. Twee dingen slechts heeft hij nog nodig: een paar versterkingen voor zijn ploeg en het gezelschap van zijn vriendin.” S
