De selectie van Marc Wilmots voor Euro 2016 bevat maar één verrassing: drie in plaats van twee diepe spitsen, zoals de bondscoach weken voordien had aangekondigd. Alleen idioten veranderen niet van mening en er zijn goede redenen te bedenken voor de ommezwaai. Romelu Lukaku, Christian Benteke en Michy Batshuayi zijn verschillende aanvalstypes en vanaf de knock-outfase weet je niet welke tegenstander je voor de voeten krijgt geschoven. Bovendien kwam Benteke de jongste weken eindelijk weer min of meer boven water bij Liverpool.

De bondscoach verbaasde echter door te beweren dat de beslissing al zes weken geleden was genomen. De eerdere uitspraak noemde hij ‘bluf’. Zelfs als dit klopt, was er geen reden om het zo te stellen. Wilmots ondergraaft immers zijn eigen geloofwaardigheid. Wanneer spreekt hij de waarheid en wanneer is het ‘bluf’? Het zet bovenal de relatie met de pers weer op scherp.

Hopelijk is dit geen voorsmaakje van wat ons volgende maand in Frankrijk te wachten staat. Marc Wilmots mag niet in de val trappen die Georges Leekens (WK 1996) en Robert Waseige (WK 2002) fataal werd en oorlog zoeken met de media. De tegenstanders op Euro 2016 heten Italië, Zweden en Ierland. De pers kijkt slechts vanaf de kant toe.

Een nieuwe persoorlog zou jammer zijn, omdat de journalisten en de bondscoach een paar weken geleden met een propere lei van start gingen. Wilmots had rond de verkiezing van ‘de Gouden Schoen’, half januari, aangekondigd dat alle trainingen tijdens de stage van volgende week in het Zwitserse Lausanne en tijdens het EK in Bordeaux achter gesloten deuren zouden plaatsvinden.

Na onderhandelingen met de nationale sportpersbond kwam een redelijk en voor iedereen werkbaar compromis uit de bus. Met dank aan communicatiedirecteur Bob Madou. België zal de deuren veel vaker openen dan het minimum dat de UEFA oplegt, maar heel wat minder toegankelijk zijn dan bijvoorbeeld wereldkampioen Duitsland.

De kou was uit de lucht, ook al blijft het een aanpak die haaks staat op de traditie. Geen enkele Belgische bondscoach trainde meer dan één of twee keer per jaar achter gesloten deuren. René Vandereycken was zelfs van oordeel dat het journaille de prestaties van de Rode Duivels alleen adequaat kon beoordelen als het alle trainingen bijwoonde.

Besloten trainingen worden door journalisten niet als een straf ervaren. Vaak is het anderhalf uur saaiheid troef en als je iets opmerkt, kan het best een poging zijn om je op een verkeerd been te zetten. De dag voor de partij tegen Uruguay op het WK ’90 was ik als enige journalist aanwezig bij de training waarop een shadowgame werd gespeeld. Erik Gerets was zo boos over de manier waarop Guy Thys de Zuid-Amerikanen wilde bestrijden dat hij van het oefenveld in Pescantina (nabij Verona) stapte. Zijn rode kaart bewees zijn gelijk, maar België won van Uruguay en er werd niet meer over gepraat.

In het moderne voetbal zijn besloten trainingen een gewoonte, een trend, een gril geworden. Bij een tactische training valt daar iets voor te zeggen. Details tellen en in belangrijke wedstrijden kan de verrassing van een vrijschopvariant of een gewijzigde opstelling beslissend zijn. Trainers willen hun tegenstander niet slimmer maken dan hij al is.

Het succes van Duitse teams maakt echter duidelijk dat het ook zonder stiekeme trainingen kan. Door het oefencentrum om te vormen tot een militaire basis ga je echt het verschil niet maken. Met verstoppertje te spelen maken coaches zichzelf wijs dat ze alles onder controle kunnen houden en de tegenpartij kunnen verschalken met de een of andere meesterzet. Er bestaan echter nog nauwelijks geheimen, nu alle matchen kapot geanalyseerd worden met gesofisticeerde software.

Trainen in een bunker zorgt voor een zelf gecreëerde schijnveiligheid en straalt eerder angst dan zelfzekerheid uit.

Het is bovendien een illusie te geloven dat de buitenwereld niets te weten komt van een training zonder pers langs de zijlijn. Er zijn altijd (reserve)spelers die de trainer een peer willen stoven of op een goed blaadje hopen te komen bij een journalist. En anders is er wel een of andere makelaar die nog een rekening te vereffenen heeft. Onbegrijpelijk dat je tegenwoordig op alles kan wedden maar nog niet op het eerste lek van het EK.

DOOR FRANÇOIS COLIN

Trainen in een bunker straalt eerder angst dan zelfzekerheid uit.