Meisjes met ballen

Zondag gaat in Nederland het EK vrouwenvoetbal van start, het debuut van de Belgian Red Flames op een groot toernooi. Het duurde lang vooraleer het vrouwenvoetbal bij ons niveau haalde, maar echt verbazen kan dat niet. Voetbal voor vrouwen was tot in 1971 door de voetbalbond verboden.

In Nederland konden meisjes al vanaf 1955 achter een bal hollen, maar de Belgische bond was niet als enige een beetje achterlijk. In Engeland duurde het zelfs tot 1992 vooraleer de Football Association (FA) het licht op groen zette voor de dames.

Engeland is nochtans de bakermat van het voetbal én het vrouwenvoetbal. De allereerste officieuze interland voor vrouwen had plaats in het Schotse Edinburgh op 9 mei 1881. Het idee van een match tegen een Engels team kwam van de Schotse suffragette Helen Matthews. Een week later werd al een return geprogrammeerd, want de belangstelling was enorm. De meeste kijkers waren mannen die voor de sensatie kwamen en al snel waren er rellen. Voetbal voor ‘ladies’ werd als vulgair en ongezond afgedaan en stierf een vroege dood.

Het duurde tot 1895 vooraleer er weer sprake was van vrouwenvoetbal op de Britse eilanden. Lady Florence Caroline Dixie, de dochter van de 8e Markies van Queensbury, richtte de British Ladies’ Football Club op. Opnieuw was er een duidelijke link met de beweging voor gelijke rechten voor vrouwen, die letterlijk hun korsetten afgooiden om tegen een balletje te trappen. Het publiek kwam weer in dichte drommen op het fenomeen af, maar de kritiek herhaalde zich. De ‘British Medical Service’ catalogeerde voetbal voor vrouwen als gevaarlijk. Een jaar na de blitse start van de British Ladies was het avontuur alweer voorbij.

Halfweg de Eerste Wereldoorlog wijzigde de tijdsgeest echter. Engeland had zijn vrouwen immers nodig. Niet alleen achter de haard, maar vooral in de oorlogsindustrie om obussen te vullen. Veel ‘munitionettes’ vulden de middagpauze op de binnenplaats van de fabriek met voetbal en al snel werden er echte wedstrijden georganiseerd. Op kerstdag 1916 ontmoetten de dames van Coulthard’s Foundry hun seksegenoten van Dick, Kerr’s Munition Works ten voordele van een hospitaal voor gewonde soldaten in het stadion van Preston North End.

Een schot in de roos. Het professionele (mannen)voetbal was vanwege de oorlog geschorst en het volk zat op vertier te wachten. Bovendien ging de opbrengst naar het goede doel. Er werden 10.000 tickets verkocht en de recette bedroeg 600 pond, 40.000 pond (bijna 50.000 euro) nu.

In 1917 ging de ‘Munitionettes’ Cup’ van start. Overal in het industriële noorden werden clubs opgericht, maar Dick, Kerr’s Ladies bleek nagenoeg onklopbaar en groeide uit tot de belichaming van het vrouwenvoetbal. Onder de leiding van ene Alfred Frankland, de grondlegger van het vrouwenvoetbal, werd de ene innovatie na de andere geïntroduceerd. Dick, Kerr’s Ladies speelde de allereerste wedstrijd ooit bij kunstlicht en trok in 1920 de Atlantische Oceaan over voor een Amerikaanse tournee.

Op Boxing Day (tweede kerstdag) 1920 zaten er 53.000 toeschouwers in Goodison Park. Nog eens 14.000 ontgoochelde fans van Dick, Kerr’s Ladies vulden de straten rond het stadion van Everton. De teams hadden een politie-escorte nodig om in de kleedkamers te geraken.

Dick, Kerr’s Ladies was op dat moment de meest populaire ploeg van Engeland en – dankzij het Pathé News in de bioscopen – wellicht van de wereld. De populariteit van sterspeelster Lily Parr wordt in ‘Girls with balls’ door auteur Tim Tate vergeleken met die van David Beckham negentig jaar later.

Dick, Kerr’s Ladies was zo’n succes dat het een bedreiging vormde voor het mannenvoetbal. Ter vergelijking: Leicester City en Stockport City, twee mannenploegen, speelden dat seizoen voor dertien toeschouwers. De FA greep dan ook in. Op 5 december 1921 verbood de bond zijn clubs vrouwenteams nog in hun stadion te laten voetballen. Het zou meer dan een halve eeuw duren vooraleer ook bij ons de ban werd opgeheven en meisjes met ballen mochten ballen.

DOOR FRANÇOIS COLIN

De Engelse bond verbood in 1921 vrouwenvoetbal omdat het een bedreiging was voor mannenvoetbal.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content