Waarom draaide Soelejman Kerimov, de eigenaar van FC Anzji, plots de geldkraan dicht?

Twee en een half jaar na de aankoop van de relatief onbekende club Anzji Machatsjkala en de aankondiging dat hij van de Russische laagvlieger een Champions Leaguewinnaar zou maken, schroeft miljardair Soelejman Kerimov het jaarlijks budget drastisch terug: van 140 miljoen naar 60 miljoen euro. De club slaagt een nieuwe weg in. Waar Anzji tot voor kort inzette op dure spelers die zo snel mogelijk prijzen moesten pakken, wordt er nu voor de lange termijn gekozen. Een centrale rol is hierbij weggelegd voor de eigen jeugdopleiding. Via de officiële kanalen liet de club weten geen afscheid te nemen van dure spelers als Samuel Eto’o. “We respecteren al onze contractuele verplichtingen.” Toch lijkt de exodus onstopbaar: Igor Denisov, Joeri Zjirkov en Aleksandr Kokorin (Dinamo Moskou), Mbark Boussoufa en Lassana Diarra (Lokomotiv Moskou), Oleg Sjatov (Zenit Sint-Petersburg), Kamil Agalarov (Rostov), João Carlos (Spartak Moskou) en Willian (Chelsea) zochten al andere oorden op. Wat dreef de steenrijke eigenaar om de geldkraan plots dicht te draaien?

Tweespalt in de kleedkamer

In een officieel statement geeft de club de strenge regelgeving van de UEFA wat betreft de Financial Fair Play als oorzaak aan voor de budgettaire inkrimping. De Financial Fair Play dient om een einde te maken aan de torenhoge schulden van Europese topclubs. De regels moeten ervoor zorgen dat de clubs niet meer geld uitgeven dan dat ze binnenkrijgen. Vanaf dit seizoen kan de UEFA de eerste straffen opleggen. En daar wringt het schoentje bij Anzji. Sinds de komst van Kerimov was Anzji een dominante speler op de transfermarkt. Zo overtuigde hij Eto’o om het mooie weer te komen maken in het onveilige Machatsjkala. De stad bevindt zich in een van de gevaarlijkste regio’s van Dagestan, gelegen op de roerige, door terrorisme geplaagde Russische Kaukasus. Om het imago van conflictgebied een beetje terug te schroeven, steunde de politieke elite van Moskou de investeringen van Kerimov. De strategie had succes. Wanneer men vandaag over Dagestan en Machatsjkala spreekt, associeert men het gebied ook met de plaatselijke voetbalclub en de supersterren, niet alleen met terrorisme. Maar die vedetten komen natuurlijk niet voor niets. Anzji moet spelers vaak boven hun marktwaarde betalen en ze krijgen stuk voor stuk een dik contract. Denk maar aan de twintig miljoen euro per jaar voor Eto’o.

Volgens heel wat Russische media zou een dispuut tussen die laatste en Igor Denisov aan de basis liggen voor de onverwachte koerswijziging van de club. Denisov staat bekend als een moeilijke jongen. Vorig jaar revolteerde hij bij Zenit Sint-Petersburg openlijk tegen de komst van Axel Witsel en Hulk. Vooral hun hoge salaris stak hem de ogen uit. Trainer Luciano Spalletti stuurde Denisov naar de B-kern. Na meer dan twee maanden nukkigheid kwam de Rus tot inkeer en bood hij zijn verontschuldigingen aan. Toch bleef de relatie tussen Denisov en de nieuwe sterspelers gespannen. Denisovs transfer naar Anzji in juni 2013 kwam dan ook niet als een verrassing. De international werd juichend binnengehaald in Dagestan, maar de euforie was van korte duur. Denisov stelde in een interview al meteen openlijk de vraag of de lonen van Samuel Eto’o, Mbark Boussoufa en Lassana Diarra wel strookten met de realiteit. Diarra reageerde fel en zette op training een drieste tackle in. Toen dit voor een opstootje zorgde, stuurde Eto’o alle buitenlandse spelers van het trainingsveld. De Kameroener staat op een goed blaadje bij Kerimov en toen hij het voorval bij de eigenaar aankaartte, koos die de kant van de niet-Russische spelers. Misnoegd verliet Denisov het trainingscentrum. Hij daagde niet op voor de wedstrijd tegen Rostov, die Anzji glansloos verloor met 0-1, en reisde naar zijn heimat Sint-Petersburg. De kiem voor tweespalt was gelegd. Net als bij Zenit zorgde Denisov ook nu voor een verziekte sfeer in de kleedkamer. Gevolg: even snel als hij gekomen was, was de Rus alweer weg (naar Dinamo Moskou). Toch mag de verantwoordelijkheid voor de problemen bij Anzji en voor de beslissing van Kerimov niet alleen in de schoenen van Denisov worden geschoven, maar de eigenzinnige speler kan alles wel in een stroomversnelling gebracht hebben.

President van Dagestan

Dé verantwoordelijke voor de ommezwaai bij Anzji is natuurlijk Soelejman Kerimov zelf. De miljardair heeft deze zomer zowel op zakelijk als politiek vlak klappen gekregen. Kerimov, die over een vermogen van 8,31 miljard euro beschikt, is grootaandeelhouder van de minerale kunstmestproducent Uralkali. Het bedrijf is gericht op het verwerken van potas, een mengsel van zouten dat voornamelijk uit kaliumcarbonaat bestaat. Op 30 juli kondigde Uralkali het einde van het prijskartel met haar Wit-Russische dochteronderneming Belaruskali aan. De marktleider voorspelde dat de prijzen na de verandering in het verkoopbeleid met meer dan een kwart zouden dalen, tot onder driehonderd dollar per ton. Het nieuws sloeg in als een bom. De marktaandelen van Uralkali en zijn prominentste concurrenten gingen meteen met dertig procent achteruit. Dat had ook gevolgen voor Kerimov, die een verlies leed van 380 miljoen euro. Een week later maakte hij de koerswijziging bij Anzji bekend. Toevallig?

Volgens Boris Bogdanov, chef voetbal bij de Russische website Sportbox, koesterde de zakenman ook grootse politieke dromen. “Hoewel hij het nooit publiekelijk erkende, had Kerimov de ambitie om de volgende president van Dagestan te worden. Het is algemeen geweten dat hij zijn voetbalproject opstartte om zijn imago te verbeteren. Hij pompte veel geld in Anzji, dat van een klein provinciaal ploegje opeens evolueerde naar een sterrenclub. Hij wilde geschiedenis schrijven en de prijzenkast zo snel mogelijk spijzen, om zo de harten van de fans te winnen en duidelijk te maken dat hij om de mensen in de regio geeft.”

Na twee en een half jaar en talloze dure transfers heeft Anzji tot grote teleurstelling van Kerimov nog steeds geen prijs te pakken. De slechte seizoenstart zorgt er bovendien voor dat de club ook nu al niet meer tot de titelkandidaten kan worden gerekend, zelfs het behalen van een Europees ticket komt in het gedrang. Bogdanov: “Kerimov realiseerde zich dat het op deze manier moeilijk zou zijn om ooit als president te worden verkozen en gaf zijn droom op. Nu hij geen doel meer voor ogen heeft, heeft hij dus min of meer de stekker uit het project Anzji getrokken.”

DOOR JASMIEN SCHAEVERS – BEELDEN: IMAGEGLOBE

Een dispuut tussen Eto’o en Denisov heeft alles in een stroomversnelling gebracht.