Luis Campos, de nieuwe sportief directeur van PSG: ‘Middelmatigheid is mij een doorn in het oog’

© belgaimage
Martin Grimberghs Medewerker van Sport/Voetbalmagazine

Sporttrader, scout, projectarchitect, methodologiechef, coördinator, aanwerver of misschien gewoon de man in de schaduw: Luis Campos is een vreemde vogel. Een gesprek met de denker van Lille OSC, die van Bernabéu naar Le Canonnier kwam en nu PSG naar de gedroomde Champions Leaguewinst moet leiden.

Dit interview verscheen op 2 september 2020 in Sport/Voetbalmagazine.

Luis Campos, ex-sportief directeur bij Lille OSC en als zodanig ook meer dan een vinger in de pap bij Royal Excel Mouscron, drukt zich in zeven talen uit en moet zelden over een woord nadenken. En wanneer hij al eens aarzelt, kan hij rekenen op Florian Fieschi, zijn vertrouwensman, tevens persverantwoordelijke van LOSC, om hem op het juiste spoor te zetten. Luis Campos is soms alleen, maar meestal is hij goed omringd. En doorgaans is hij onderweg. De dag dat we hem spreken, is hij om vier uur opgestaan om naar Londen te vertrekken voor het afronden van een deal om dan terug te keren naar Rijsel, waar hij ons ontvangt.

De airco blaast ijskoude lucht. Omdat hij zich zo vaak in luchtgekoelde ruimtes bevindt, is de Portugees kennelijk ongevoelig geworden voor koude. Ook voor deze ijzige lucht die ons kippenvel bezorgt. De man die ooit Kylian Mbappé ontdekte, wappert met zijn handen wanneer hij oreert, maar wanneer hij risico’s moet nemen, beven die handen nooit. En risico’s neemt hij geregeld. Zoals toen hij besloot om 27 miljoen euro op tafel te leggen voor Jonathan David.

We hebben ergens gelezen dat u in 2018 ruim 390.000 kilometer met het vliegtuig hebt afgelegd. Dat staat gelijk met tien rondjes om de aarde of 22 dagen onafgebroken vliegen. Waar is Luis Campos eigenlijk naar op zoek?

Luis Campos: ‘Ik ben enorm gepassioneerd door scouting. Ik doe niets liever dan spelers ontdekken en op zoek gaan naar die kleine details die een wedstrijd kunnen doen kantelen of een trainer kunnen helpen. Ik maak die reizen om alles te weten te komen. Of toch zoveel mogelijk. Natuurlijk op het vlak van statistische data, maar niet alleen dat. Ik heb sterke gevoelens nodig, ik moet luisteren naar wat mijn hart zegt. Ik gebruik vaak de metafoor van de legpuzzel om uit te leggen waar ik naartoe wil. Want een ploeg bouwen, dat is voor mij zoals een puzzel maken.

Ik heb ooit een week van mijn leven verloren in Rusland om een klein detail te achterhalen dat niemand ooit had opgemerkt.’

Luis Campos

‘Soms neem je een speler en is men daar verbaasd over. Het gebeurt zelfs dat de entourage van een speler me zegt: ‘Ben je wel zeker dat je hem wilt?’ Alleen moet een speler niet per se de beste zijn op zijn positie om de ploeg te laten schitteren. Als je al een rechtsbuiten hebt die sterk is in één-tegen-éénsituaties en die diep gaat, dan heb je geen rechtsachter nodig die ook goed de lijn afdweilt. Want dan gaat de ene de andere dooddoen. De complementariteit van profielen, dat is het belangrijkste. En dat is de reden waarom ik zoveel reis. Om die missing links te vinden.’

Men zegt dat u zich wel eens vermomt om ongemerkt een wedstrijd bij te wonen. Is een goeie scout zoals een goeie gastronomiecriticus die een restaurant gaat keuren: men mag niet weten dat hij er is, om de eerste indruk niet te vervalsen?

Campos: ‘Dat heb ik geleerd bij Real Madrid. Een muts dragen, of een zonnebril, je ticket aan het loket kopen, dat kan een heel verschil maken. Want als ik tickets vraag voor een match, dan weet ik dat ik een voorkeursbehandeling ga krijgen. Men herkent me, men komt met me praten en iedereen weet dat ik er ben. Voor mij is het belangrijk dat een speler dat net niet weet. Soms ga ik incognito naar trainingen kijken. Ik praat met niemand maar ik zie veel. Dat kost mij enorm veel tijd. Ik denk dat het komt doordat ik zo perfectionistisch ingesteld ben – mijn sterrenbeeld is maagd.’

Dat betekent vast dat u geregeld zeeën van tijd verliest?

Campos: ‘Ik was een keer in Rusland om een speler te zien die me was opgevallen in een video. Ik vloog naar Moskou en ik zag dat hij een beetje mankte. Ik begreep niet waarom, dus wilde ik daarachter komen. Ik ben daarom naar zijn stad gereisd, in het midden van Rusland, om hem stiekem te volgen. Ik zag hem bij hem thuis naar binnen stappen of op restaurant gaan en ik begreep dat ik op het punt stond om geld uit te geven aan een speler die lichtjes mankte van bij zijn geboorte. Ik heb een week van mijn leven verloren in Rusland om een klein detail te achterhalen dat niemand ooit had opgemerkt. Het bewijs is dat het om een bekende speler gaat die momenteel bij een grote club speelt, maar vanwege die kleine onvolmaaktheid denk ik dat hij nooit bij de beste tien of twintig clubs ter wereld zal spelen.’

Luis Campos met een deel van de Portugees sprekenden van Lille: Xeka, Renato Sanches, Gabriel Magalhães en José Fonte.
Luis Campos met een deel van de Portugees sprekenden van Lille: Xeka, Renato Sanches, Gabriel Magalhães en José Fonte.© belgaimage

Wie perfectionistisch is, kan vaak ook moeilijk delegeren…

Campos: ‘Ja, maar ik heb een geweldig team. Reizen met mij is niet gemakkelijk, dat weet ik. Ik reis samen met mensen die net zoveel van voetbal houden als ik, maar die niemand kent. Ze wonen niet in de stad van de club waarvoor ze werken, ze worden niet beïnvloed door de supporters of de media. Vanwege de hoeveelheid spelers in de wereld heb ik het begrip fast scouting geïntroduceerd. Dat zijn heel speciale scouts die, door een algoritme te gebruiken dat statistische, morfologische en mentale data combineert, in staat zijn om snel en betrouwbaar te triëren. Zij gaan veel geld verdienen, want dat is de toekomst. Daarnaast gebruiken wij nog altijd onze eigen bekende methodologie aan de hand van de database die ik ben beginnen te ontwikkelen toen ik bij Real Madrid werkte.’

Osimhen en David

U bent een wereldautoriteit in uw vakgebied. Een Victor Osimhen kopen voor 12 miljoen en hem twaalf maanden later voor bijna vier keer die prijs verkopen: zijn het zulke grote slagen die de kwaliteit van een directeur rekrutering aantonen?

Campos: ‘Het economische is gelinkt aan het sportieve. Wie tegenwoordig iets anders vertelt, is een leugenaar. Maar een goeie aanwerver is iemand met een bijzondere gevoeligheid. Die heb je of die heb je niet. Wanneer ik een wedstrijd ga bekijken met mijn broer, gaat hij me na een uur kunnen vertellen wie de beste speler op het veld is. Meestal zal hij gelijk hebben, maar hij zal me niet kunnen zeggen welk profiel ik nodig heb voor mijn ploeg. Elke wedstrijd heeft een buitengewone tactische lading. Het fysieke werk is het eenvoudigst en het technische werk is de basis, maar de tactische nuances zijn veel moeilijker te doorgronden. Er zijn heel veel goeie spelers, maar wat het verschil maakt is inzicht in het spel. Als je het spel niet begrijpt, ben je verloren. Mijn sterkte is dat ik de moeite doe om elke dag erg verschillende soorten voetbal te bekijken en het spel te begrijpen. Soms houdt men niet van het spel van een bepaalde ploeg, maar er is een verklaring voor. Het vereist een grote openheid van geest om in die context een groot talent te kunnen vinden.’

Luis Campos wil een context creëren waarin jonge talenten zoals deze Jonathan David stappen vooruit kunnen zetten.
Luis Campos wil een context creëren waarin jonge talenten zoals deze Jonathan David stappen vooruit kunnen zetten.© belgaimage

Het jaar dat u bijvoorbeeld Victor Osimhen in Charleroi bent komen halen, speelde de ploeg met tien man achter de bal en alleen Osimhen voorin. Is het moeilijk om een talent te spotten in zo’n context?

Campos: ‘Een ploeg die met een laag blok speelt, die veel verdedigt en vooral op de tegenaanval speelt, dat is moeilijk. Want je ziet dat de speler dan zijn volle kunnen niet kan tonen. Het is lastig om als scout naar zo’n match te kijken, het maakt je werk nog belangrijker en het vereist een speciale gevoeligheid. Maar Victor had ik voordien al gezien, in Nigeria. Ik had al geprobeerd om hem te halen toen ik bij AS Monaco zat, maar economisch gezien was dat destijds moeilijk en gewaagd. Ik ben hem blijven volgen zoals ik met veel talenten doe en ik heb mezelf de juiste vragen gesteld: kan die speler ook slagen bij Lille, in een offensief voetbal in 4-4-2? Is die speler in staat om te zorgen voor wat ik het sandwicheffect noem? Dat wil zeggen dat de speler in staat is om vóór zich te verdedigen, maar ook in zijn rug. Dat is een vereiste in het spelsysteem van Christophe Galtier. Op beide vragen was het antwoord positief.’

Landen die afkerig staan tegenover andere culturen, ander voetbal, zijn degene die de komende jaren gaan afzien.’

Luis Campos

Jonathan David heeft niet hetzelfde profiel, maar hij heeft de kwaliteit dat hij niet onzichtbaar wordt van zodra zijn ploeg de bal niet heeft. Wil dat volgens u zeggen dat zijn aanpassing even goed zal verlopen als die van Osimhen?

Campos: ‘Het zijn twee totaal verschillende stijlen en ze hebben ook allebei een heel andere levensgeschiedenis. Niet te vergelijken. Victor is emotioneler, Jonathan veel meer koelbloedig. Hun verdedigende agressiviteit is niet dezelfde, maar ze hebben wel allebei heel sterke statistieken voor het doel. We kunnen op dit moment van Jonathan niet vragen dat hij hetzelfde verdedigende werk opknapt als Victor bij ons deed. Maar daarvoor zijn wij er, om te zorgen voor een context waarin hij vooruitgang kan boeken.’

Die context varieert van de plaats waar men zich bevindt. Het is niet hetzelfde om jonge talenten naar Real Madrid te halen als naar AS Monaco, Lille OSC of Royal Excel Mouscron. De waardeschaal is niet hetzelfde, de argumenten ook niet. Hoe past men zich daaraan aan?

Campos: ‘Natuurlijk is dat verschillend, maar alle ploegen hebben op hun niveau A1-spelers: spelers die een wedstrijd kunnen winnen, beslissend kunnen zijn. En dan zijn er de A2-spelers, ploegspelers die de A1-spelers helpen om nog sterker te zijn. ten slotte heb je de B1-spelers. Dat zijn spelers die het potentieel hebben om A1 te worden. Wanneer je een ploeg samenstelt volgens de regels van de kunst, begrijp je snel dat je geen elftal kunt bouwen met alleen A1-spelers. Dat is weer de theorie van de puzzel. Je kunt daarnaast ook een goeie speler hebben bij Mouscron die niet past bij Lille. Omgekeerd trouwens ook. Want het is geen kwestie van talent alleen, het kan bijvoorbeeld ook een kwestie van ego zijn.’

Hoe kan men de foutenmarge zo klein mogelijk houden?

Campos: ‘Ik reis veel, voornamelijk om te anticiperen. Het genoegen om een wedstrijd tussen Boca Juniors en River Plate bij te wonen in La Bombonera, is niet alleen het plezier van 22 goeie voetballers te zien, maar ook het plezier om 22 spelers aan het werk te zien in lastige omstandigheden. En als je een goeie waarnemer bent, zie je dan dingen die je in een andere context niet ziet. Ik ben erg slecht in het onthouden van namen, maar ik ben een ongelooflijke fysionomist. Als je me in een bus zet met 35 mensen en je vraagt me de dag nadien om hen te herkennen, dan zal ik dat zonder probleem doen. Dat is een aangeboren waarnemingsvermogen.’

De beleidsmakers van Excel Mouscron: Fernando Da Cruz, Paul Allaerts, Patrick Declerck, Gérard Lopez, Luis Campos et Diego López.
De beleidsmakers van Excel Mouscron: Fernando Da Cruz, Paul Allaerts, Patrick Declerck, Gérard Lopez, Luis Campos et Diego López.© belgaimage

Negen profielen

Men noemt u soms een trader in de sport. Begrijpt u dat uw benadering van het beroep de zogenaamde voetbalromantici schokt?

Campos: ‘Ik beschouw mezelf nochtans ook als een voetbalromanticus. Je moet naar de verschillende periodes kijken. Vroeger had je bij Real Madrid negen Spanjaarden en bij Bayern München negen Duitsers. Nadien heeft de globalisering haar intrede gedaan. De wereld is veranderd. Ik ben niet degene die het internet gecreëerd heeft of de moderne luchtvaart. Ik pas me alleen maar aan. Mensen die niet begrijpen dat de wereld veranderd is, gaan zich vastrijden. Vroeger had je een klassieke manier van werken, met bestuurders die in hun bureau bleven en de makelaars in dat bureau zagen defileren. ‘Ik heb een geweldige keeper voor u.’ ‘En ik een fantastische rechtsback.’ De ene makelaar gaat buiten en de volgende komt al binnen. ‘Geloof me, ik heb een zeldzame parel, hij is zó sterk!’ En zo ging dat door. In onze methodologie gaat dat helemaal anders. Wij stappen op de makelaar af om hem te zeggen: ik wil jouw speler. Wat is de prijs en hoe kunnen we hem naar ons halen?’

U spreekt over anticiperen. Bent u steeds een stap eerder dan de rest? Wanneer u begreep dat het vertrek van Osimhen in de zomer onvermijdelijk zou zijn, had u toen al de naam van zijn vervanger?

Campos: ‘Wij hebben normaal gezien een lijst van negen profielen die om het even welke speler in onze ploeg kunnen vervangen. Verdeeld over drie niveaus met verschillende prijzen: van nul tot zes miljoen euro, van zes tot negen miljoen en van negen miljoen tot veel meer. En die lijst van mogelijke targets wordt voortdurend geüpdatet.’

U bent zelfstandige, u bent geen werknemer van de clubs waarvoor u werkt, Lille OSC en Royal Excel Mouscron. Bestaat dan niet het gevaar dat u bij uzelf zegt: ik loop geen risico dat ik opnieuw moet beginnen als ik vertrek?

Campos: ‘Ik geloof sterk in de kracht van het heden. Wat ik vandaag geef aan de club, is het beste wat ik heb. Ik reken niet. En ik ben ervan overtuigd dat een rekruteringsstructuur die geheel onafhankelijk is van de club, de toekomst is. Dat beperkt de externe invloeden. Dat is niet gericht tegen de makelaars – de spelers hebben daar behoefte aan, dat is normaal. Tenslotte zijn er goede en minder goede makelaars, zo is dat in elk beroep ter wereld.’

Kylian Mbappé is een van de spelers die Campos ontdekte. Nu mag hij er opnieuw mee werken bij PSG.
Kylian Mbappé is een van de spelers die Campos ontdekte. Nu mag hij er opnieuw mee werken bij PSG.© GETTY

Straatvoetbal

U ging op uw 21e al met voetbalpensioen omdat u vond dat u tekortkwam voor het topniveau en hooguit in de Portugese tweede klasse zou meekunnen. U verdroeg het niet om een middelmatige voetballer te zijn?

Campos: ‘Neen, daar kon ik niet aanvaarden. Middelmatigheid is mij een doorn in het oog. Maar dat is gewoon iets dat in mijn aard zit. Ik ben niet arrogant als ik dat zeg, ik lijd er eerder onder.’

Nochtans bekleedt u nu in het voetbal wat men een rol in de schaduw noemt. U reist incognito naar alle uithoeken van de wereld op zoek naar een zeldzame parel, geeft zelden interviews, weigert systematisch fotoshoots… Dat is paradoxaal.

Campos: ‘Dat komt omdat het gaat om iets in mezelf. Ik heb geen behoefte aan de erkenning van anderen. Ik voer geen oorlog met anderen, maar met mezelf. Ik vind het geweldig om ’s morgens wakker te worden en te weten dat ik iets heel belangrijks te doen heb. Ik hou niet van gewone dagen, zonder dat er iets bijzonders gebeurt, zonder dat ik belangrijke beslissingen moet nemen.’

Uw spelerscarrière is vroeg gestopt en uw trainerscarrière liet geen blijvende indruk na. Hoe wordt men een wereldautoriteit in scouting met enkel een diploma Lichamelijke Opvoeding op zak?

Campos: ‘Als je straatvoetbal hebt gespeeld, dan weet je dat je van kleins af al aan het scouten bent. Er waren altijd twee aanvoerders. Om te beginnen kozen die de beste speler, degene die beslissend kon zijn. Dan een doelman, uiteraard. Eigenlijk construeer je zo de ruggengraat van je ploeg. Daarin zit de essentie van het voetbal. Nadien wordt het lastiger, de puzzel, weet je wel… Maar eigenlijk wil ik gewoon niets meer dan gelukkig zijn in het voetbal. Ik heb als trainer gewerkt en ik heb een parcours afgelegd van de derde regionale afdeling in Portugal naar de eerste nationale. Ik klom op door de reeksen, ik was soms blij en ik was soms triest. En dan kwam er een moment waarop ik wist: dit is niet wat ik wil. Op dat moment heb ik deze job gevonden. Een Franse journalist omschreef mij ooit als ‘de architect van projecten’. Dat is het zo ongeveer. Maar ik weet niet of dat lang zal duren. Misschien dat ik op een dag voorzitter of eigenaar word van een club, dat weet ik niet. Het belangrijkste voor mij is ’s morgens opstaan en zoeken naar wat me gelukkig maakt.’

Luis Campos

GEBOREN 6/9/1964 Enposende (Portugal).

Stopte met voetballen toen hij 21 jaar was.

Coachte tussen 1992 en 2012 een tiental clubs in Portugal.

Scout bij Real Madrid (2012-2013).

Technisch directeur bij AS Monaco (2013-2016).

Sportief directeur bij Lille OSC (sinds 2017).

‘Ik heb Lopez de oren van het hoofd gezeurd’

Bij Lille OSC was u de man achter de komst van Ikoné, Yazici, Renato Sanches, Bamba, José Fonte, Osimhen en Celik. U bent ook degene die ervoor gezorgd heeft dat de club verkooprecords vestigde en sportief weer naar boven klom. Wat kunt u bijdragen aan Excel Mouscron?

Luis Campos: ‘We gaan er alles aan doen om een sportief en economisch sterker Mouscron te zien, maar het eerste jaar is altijd een moeilijk jaar. We zijn bij Lille begonnen met het aanwerven van spelers voor 3 miljoen euro, onlangs deden we een transfer van 25 miljoen euro. Het project van Mouscron is gelijkaardig, zij het op een andere schaal: jaar na jaar telkens betere spelers aantrekken.’

Hebt u het Belgisch voetbal lang bestudeerd voor u besloot om erin te investeren?

Campos: ‘Ik heb Gérard Lopez lang aan het hoofd gezeurd om iets met Mouscron te doen. Voor mij was een vestiging in België belangrijk. Waar elk land zijn eigen cultuur heeft – of zelfs meer dan één, zoals in België – geldt dat ook voor het voetbal. Frankrijk en Spanje zijn buurlanden, maar spelen een heel ander voetbal. In België, binnen dat klein landje, heb je veel ploegen die uiteenlopende stijlen hanteren. Dat is een erg rijke vijver, heel gemengd, en absoluut niet afgesloten. Landen die afkerig staan tegenover andere culturen, ander voetbal, zijn degene die de komende jaren gaan afzien. België hoort daar niet bij, vind ik. Als je vandaag kijkt naar de samenstelling van de technische staf van de topclubs, dan zijn die meer en meer uitgebreid en divers. Een Duitser, een Engelsman, een Spanjaard. Voor zulk een mix moet je ook een open geest hebben. België heeft dat.’

U hebt samen met José Mourinho en Carlos Queiroz het imago van het voetbal in Portugal veranderd. Dat is de laatste jaren een voorbeeld geworden op het vlak van coaching. En dat terwijl er al jaren geen enkele Belgische trainer meer is die furore kan maken in het buitenland. Hoe verklaart u dat?

Campos: ‘Dat is nu eenmaal Portugal, dat zit in ons, wij zijn altijd ontdekkingsreizigers geweest. Op een dag was ik verloren gelopen in Ghana, ik spreek iemand aan op straat, in het Engels, en hij antwoordt me in het Portugees. Het zit in ons DNA om op ontdekking te gaan en om te proberen om onze kennis uit te dragen. Daarnaast hebben in Portugal de eersteklasseclubs de kans gekregen om hun B-ploeg in tweede klasse te laten spelen. Het probleem van alle landen ter wereld is de postformatie. In tweede klasse spelen is een grote stimulans voor jongeren om tussen hun 18 en 23 jaar vooruitgang te boeken. Dat is een van de sterktes van het Portugese voetbal.’

Om iets te doen aan die postformatie knopen veel grote clubs nu samenwerkingsverbanden aan met satellietclubs. Is dat ook de relatie tussen Lille OSC en Excel Mouscron?

Campos: ‘Natuurlijk gaat dat ons ook helpen met de postformatie. Op vijftien kilometer van Rijsel heb je in België een mooie stad en een uitzonderlijk competitieve omgeving. Dat is een belangrijk wapen voor het project van LOSC. Maar we zijn niet alleen naar Excel Mouscron gekomen ten voordele van Lille. Na enkele weken kun je dat al zien. We creëren de juiste omstandigheden, een context waarbinnen het project van Excel kan slagen. Met technische teams die goed werk leveren. Er wordt vandaag bij Mouscron al gewerkt met voedingsspecialisten, dat is nieuw en dat betekent dat de spelers samen ontbijten en lunchen. Beetje bij beetje, met kleine stapjes gaan we van Excel Mouscron een sterkere club maken. De idee is jonge Belgen zin te geven om naar daar te komen.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content