Vorige week geraakte bekend dat de Maleisiër Vincent Tan KV Kortrijk overneemt. Wie is die miljardair met de zwarte handschoenen en de getinte brillenglazen?
Dubieuze eigenaren met bizarre gewoontes, vreemd zijn ze niet in het voetbal. Het stikt ervan. Hull City is in gijzeling genomen door de Egyptische Brit Assem Allem. De 74-jarige industrieel heeft het plan opgevat om de clubnaam te veranderen. Hull City lijkt te veel op alle andere City’s in het voetbal en daarom moet het Hull Tigers worden. Zo’n naam doet het bovendien veel beter in Azië, beweert Allem. De protesterende fans kunnen wat de investeerder betreft naar de maan lopen. In een gesprek met The Guardian deed Allem er nog een schepje bovenop. Hij snapte niet dat de beleidsbepalers bij Manchester United nooit aan een naamsverandering hebben gedacht. Manchester Hunter, opperde de zakenman in bittere ernst, zou de club vooruit helpen. Straalt veel meer kracht uit. Je begint bijna te denken dat deze miljonairs fictieve personen zijn. Maar ze bestaan wel degelijk en hebben bovendien behoorlijk veel invloed.
Bij Queens Park Rangers deelde Flavio Briatore in een niet zo ver verleden drie jaar lang de lakens uit. Een verkniptere persoon zijn ze in West-Londen daarna nooit meer tegengekomen. De Italiaanse playboy en voormalige F1-teamchef vond het een uitstekend idee dat hij tijdens wedstrijden in de dug-out zou plaatsnemen. Dan kon hij de ploeg af en toe een beetje bijsturen en hoefde hij niet elke week een nieuwe manager aan te stellen. Ook verliet hij Loftus Road eens vloekend en tierend nadat hij aangepakt was door het publiek. Bij de uitgang van het stadion riep hij enkele fans op de onverlaten op te sporen die hem durfden uit te fluiten. Gebeurde dat niet, dan zou hij de club direct te koop zetten. Het is zo bizar dat het nauwelijks te verzinnen valt. En zo kun je nog een tijdje doorgaan. Cardiff City was voor het tijdperk-Vincent Tan in handen van de Libanees Sam Hammam. Hij liet aanwinsten schapenballen eten voordat ze werden gecontracteerd. Om maar te zwijgen over Jesús Gil y Gil, vijftien jaar lang de omstreden alleenheerser van Atlético Madrid. De Spanjaard vierde het binnenhalen van de dubbel in 1996 met een ereronde op een olifant.
Vincent Tan Chee Yioun (63), de nieuwe eigenaar van KV Kortrijk, moet niet onderdoen voor de hierboven vermelde voorzitters. Onder de Engelse voetbalsupporters gaat hij door het leven als Mr Chow, een van de maffe hoofdrolspelers uit de populaire Hangover-trilogie. Het moet gezegd: de gelijkenis is treffend. Zeker als Tan met zwartleren handschoenen, getinte brillenglazen, zijn broek opgetrokken tot boven zijn navel en een rood Cardiffshirt het Cardiff City Stadium betreedt. Het is pure cult. Maar hoe legendarisch die beelden ook zijn, de man heeft het wel voor het zeggen bij Cardiff City.
Excentriekeling
Vincent Tan geldt als het brein achter veel grote merken in Maleisië. Hij is alomtegenwoordig. Alles dat in het land over de toonbank gaat – van voeding tot mobiele telefoons – valt onder de tentakels van zijn imperium. Tot twee jaar geleden gaf de Cardiffeigenaar zelf leiding aan de Berjaya Group, een conglomeraat van bedrijven met in totaal 16.000 werknemers en een omzet van zes miljard euro. De dagelijkse beslommeringen heeft hij inmiddels overgelaten aan zijn zoon. Tan vond het tijd voor de leukere dingen in het leven. Hij is de koning van zijn eigen universum. De miljardair beweegt zich in een wereld van privéjets en luxejachten en laat graag popsterren overkomen voor huiskamerconcerten.
Zijn eerste miljoenen harkte Tan binnen met de opening van een McDonald’s-filiaal in Maleisië, een primeur destijds. Later introduceerde hij ook koffieketen Starbucks en superettes 7-Eleven in het Verre Oosten. Midden jaren tachtig voegde hij de nationale loterij toe aan zijn almaar uitdijende financiële portefeuille. Of het binnenhalen van die melkkoe op een legale manier is gebeurd kan niemand precies vertellen. Tan werd er in ieder geval bijzonder vermogend van en dook vier jaar geleden voor het eerst op in de Forbes-rijkenlijst. Het zakentijdschrift schatte zijn vermogen in 2010 op 1,3 miljard Amerikaanse dollar, ongeveer 1,1 miljard euro. Daarmee behoort Tan bij de rijkste tien personen van zijn land.
Buiten de landsgrenzen ging hij echter vrijwel anoniem door het leven. Pas sinds hij zich inkocht bij Cardiff City – in 2010 nam Tan een meerderheidsbelang in de Welshe club – wordt hij in één adem genoemd met puissant rijken als Roman Abramovitsj en sjeik Mansour bin Zayed. Waarschijnlijk was het de Aziaat grotendeels om die roem te doen, want in de categorie voetbalvisionairs valt Tan op geen enkele manier in te delen. Cardiff City lijkt voor hem vooral een leuk verzetje tijdens het weekend. Even met de privéjet op en neer en kijken of zijn modeltreintje nog een beetje rijdt. Tan is alleen vergeten dat de voetbalclub voor veel mensen uit Cardiff en omstreken een houvast is. De liefde is van vader op zoon overgegaan. Daar horen bepaalde tradities en gebruiken bij.
Maar wie betaalt, bepaalt. Van de ene op de andere dag rukte Tan het hart uit de club. Want voor wie het mogelijk is ontgaan: Cardiff City voetbalde altijd in het blauw en had een vogel in het clubembleem. Vandaar dat Cardiff City’s bijnaam The Bluebirds luidt. Alleen vond Tan blauw een afschuwelijke kleur. Blauw staat in zijn cultuur voor rouw en ellende. Hij wilde het elftal liever in het rood zien spelen, zijn lievelingskleur. Dat staat in Azië voor succes en voorspoed. Dus werd het rood, ook al voetbalde Cardiff City sinds de oprichting in 1899 meer dan honderd jaar in het blauw. De vogel in het clubwapen is tegenwoordig een rode Welshe draak. Daarmee heeft de club verdacht veel weg van Wrexham, ook uit Wales, al sinds 1873 spelend in het rood en getooid met de bijnaam The Red Dragons. Het was Tan even ontgaan en leidde tot joligheid bij rivaal Swansea City. “Are you Wrexham in disguise?”, zongen de fans van de concurrent pesterig.
Dat is niet alles: als het aan Tan ligt, wordt de clubnaam eerder vandaag dan morgen veranderd in Cardiff Dragons. Dat doet het beter op de Aziatische markt. Stel je voor: de Hull Tigers tegen de Cardiff Dragons… Het is de keerzijde van de vreemde valuta: de club is overgeleverd aan de grillen van een excentriekeling. Overigens voetbalde in Cardiff al een team onder de naam Cardiff Dragon. Het blijkt te gaan om de enige homovriendelijke ploeg in Wales… Het had probleemloos een verhaallijn kunnen zijn in The Hangover 4.
Slapstickfilm
Je vraagt je wel af: hoe is het zo ver kunnen komen bij Cardiff City? Zijn de fans dan niet in opstand gekomen? Natuurlijk wel. Er zijn supporters die hun abonnement hebben verscheurd en nooit meer een stap in het stadion zullen zetten zolang Vincent Tan de eigenaar is. Maar er is ook een heel grote groep die het heeft laten gebeuren, omdat het geld van Tan ook wat heeft opgeleverd. Zij accepteerden het duivelse pact, al rolde “We’ll always be blue” geregeld van de tribunes om Tan eraan te herinneren dat hij de clubkleuren dan wel veranderd had, maar de trots en passie van de Cardifffan niet.
Ondertussen stapelen de even vermakelijke als schokkende anekdotes elkaar in rap tempo op. Ooit wandelde Vincent Tan na een van de duels opgewekt de kleedkamer in. Het was hem opgevallen dat er zelden tot nooit van grote afstand op doel werd geschoten. Gewoon proberen, was zijn advies. Op tien afstandsknallen vloog er altijd wel één in, zo rekende hij de verbijsterde voetballers voor. Verder had hij uit de statistieken afgeleid dat David Marshall sinds zijn komst in 2009 nog nooit een doelpunt had gemaakt. Tan wilde het contract van de Schotse doelman daarom laten ontbinden. Met veel pijn en moeite is hem daarna duidelijk gemaakt dat de keeper er toch vooral staat om ballen tegen te houden. Ook begrijpt Tan niet waarom de ploeg tijdens uitduels niet in het rode thuistenue maar in het gele uitshirt speelt.
Niet krankzinnig genoeg? Na het aantreden van Tan nam Cardiff City afscheid van directeur voetbalzaken Iain Moody. Tan was niet te spreken over de voetballers die hij had binnengehaald tijdens de transferzomer. Geen Lionel Messi, Cristiano Ronaldo of Zlatan Ibrahimovic, maar Gary Medel, Steven Caulker en Andreas Cornelius. Terwijl hij 40 miljoen euro beschikbaar had gesteld voor grote aankopen. Moody kon vertrekken. Moody’s opvolger bleek een 23-jarige jongen van wie nooit iemand gehoord had. De Kazach Alisjer Apsalyamov, een bekende van Tans zoon, kreeg ineens de verantwoordelijkheid over miljoenen ponden terwijl hij geen enkele ervaring had in het voetbal. Om een beeld te schetsen: een paar maanden voordat hij in het pak werd gehesen, stond de jongeman met een kwast in zijn handen een stadionmuur te verven. Welkom in de wondere wereld van Vincent Tan. Een paar maanden later moest Apsalyamov Groot-Brittannië vanwege visumproblemen verlaten. Daarmee bleven Cardiff wellicht meer dwaze taferelen bespaard. Al had Apsalyamov zich wel intensief op zijn nieuwe functie voorbereid door op zijn laptop wedstrijden van Cardiff te bekijken. Ook schaduwde hij Moody wekenlang om een beetje ervaring op te doen. Het had het hoofdverhaal kunnen zijn in een slapstickfilm.
Geluksgetal
Hoe dan ook: de capriolen van Tan zijn voldoende om kolommen te vullen. Zo zag de Aziaat zijn ploeg vorig seizoen tegen Sunderland diep in blessuretijd een 2-0-voorsprong weggeven en trakteerde hij de spelers op boegeroep. Die beelden gingen razendsnel de wereld rond en groeiden uit tot een regelrechte hit op het internet. Het is een trieste constatering voor de supporters die hun club liefhebben, maar Cardiff City is een parodie op voetbal geworden. De rest van de wereld lacht er vooral mee.
Daarom keek niemand er echt van op toen het bericht naar buiten kwam dat Cardiff voortaan alleen maar spelers met een 8 – Tans geluksgetal – in de geboortedatum zou aantrekken. De opmerkelijke transferpolitiek was nog niet uitgelekt of de eerste speler werd aangetrokken: middenvelder Magnus Wolff Eikrem van SC Heerenveen. Eikrem is namelijk geboren op 8 augustus, ofwel op de achtste van de achtste maand. Succes gegarandeerd.
Terwijl hij overal als rariteit wordt gezien, blijkt Vincent Tan in Maleisië op handen te worden gedragen. Voor hem wordt gebogen. Letterlijk. Op YouTube staat een filmpje waarin hij door zijn personeel hysterisch wordt toegezongen vanwege zijn zestigste verjaardag. Ook hier dringt de vraag zich op of het niet allemaal om een grote grap gaat. Maar de tragiek is dat het allemaal uiterst serieus is bedoeld.
Tan laat alle kritiek losjes van zich afglijden, maar veel supporters en neutrale volgers bekruipt langzaam het gevoel dat de club een nieuw Portsmouth of Blackburn Rovers kan worden. Clubs die met vreemd geld rare dingen zijn gaan doen en daarna diep wegzakten. Een schrikbeeld is vooral het lot van Portsmouth, dat in korte tijd een vrije val maakte op de Engelse voetballadder en nu wegkwijnt in de League Two, het vierde profniveau. Het enige pluspunt is wel dat die club ondertussen weer toebehoort aan de fans.
DOOR SÜLEYMAN ÖZTÜRK – BEELDEN: BELGAIMAGE
Zijn eerste miljoenen harkte Tan binnen met de opening van een McDonald’s-filiaal in Maleisië.
Bij Cardiff zijn er supporters die nooit meer een stap in het stadion zullen zetten zolang Tan de eigenaar is.
