No stats no glory

© BELGAIMAGE

Terwijl play-off 1 verder wegdrijft, is Anderlecht in de coulissen bezig met de voorbereidingen op het tweede seizoen van het tijdperk-Kompany. Met Peter Verbeke als coördinator van een legertje dat met cijfers en statistieken enkele veldslagen zal moeten winnen.

Op het hoogtepunt van de regering- Van Holsbeeck was de scoutingcel van Anderlecht vaak het onderwerp van spot. In de tribunes van het Astridpark werd er zelfs met veel argwaan gekeken naar spelers van wie het dossier vermeldde dat ze ontdekt werden door de scouting. Ze vielen enkel op omdat ze niet uit de stal kwamen van Mogi Bayat, dé man die het transferverkeer regelde tijdens de Brusselse mercato’s, maar het waren zelden voltreffers. Een negatieve uitschieter was rechterflankspeler Rafael Galhardo. Galhardo werd rechtstreeks opgespoord door het scoutingdepartement, maar kon zijn reputatie van Braziliaanse sensatie nooit waarmaken.

De tijd dat de aanwezigheid van nerds – en hun batterij aan cijfermateriaal – rond het veld op de lachspieren werkte, is voorbij.

In de coulissen werden er nochtans een aantal revoluties op gang gebracht. Als teammanager van Anderlecht wilde Gunther Van Handenhoven ooit de Belgische versie van Moneyball voortbrengen. De Amerikaanse beststeller, door Hollywood verfilmd met Brad Pitt in de hoofdrol, vertelt het verhaal van de general manager van de Oakland Athletics die met een piepklein budget een competitief baseballteam moet samenstellen. Met enkel statistieken als leidraad wordt uiteindelijk een spelerskern samengesteld die fantastische resultaten neerzet.

Bij Anderlecht waren ze nog niet klaar voor Moneyball. Herman Van Holsbeeck kreeg in zijn bureau ooit het bezoek van een specialist inzake data-analyse die hem tipte over Dario Benedetto, toen aanvaller van Boca Juniors en intussen getransfereerd naar Olympique Marseille. Door de machtswissel aan het hoofd van de club werd het project van Van Handenhoven naar de prullenmand verwezen. Zelfs Hein Vanhaezebrouck, een notoir liefhebber van statistieken, kreeg het niet meer doorgedrukt. Statistici en wiskundigen vonden hun gading onder andere bij Club Brugge en KRC Genk, twee clubs waar uitstekend werk wordt geleverd op het vlak van scouting.

GRONDIGE OPSMUKBEURT

Tijdens de eerste fase van de heropbouw van de club leek Marc Coucke meteen duidelijk te willen maken dat hij vol zou inzetten op de jeugd. En wat was zijn eerste grote wapenfeit als voorzitter? De meest talentvolle jongeren van Neerpede belonen met een contract. Coucke voerde persoonlijk de forcing om spurtbom Jérémy Doku, die schermt met een voorstel van Liverpool, aan boord te houden. Daarnaast werd Killian Sardella uit de grijparmen van Arsenal gehouden. Projectleider Vincent Kompany raakte zo overtuigd van de jongeren die opgeleid waren op Neerpede dat zij volgens hem de ruggengraat moesten vormen van het elftal. En de club ging daarin mee. Met de achterliggende gedachte dat het netwerk en charisma van Vince voldoende zouden zijn om enkele routiniers met naam aan te trekken om de youngsters te begeleiden. Alleen hebben ze zich bij Anderlecht wellicht verkeken op de motivatie van de oude garde. Samir Nasri was nog naarstig op zoek naar een werkgever in een van de Golfstaten voor hij het voorstel van Anderlecht een paar uur later aanvaardde.

Omdat de middelen niet onbeperkt zijn, zal Anderlecht in de zomer andere bronnen moeten aanboren om de kern een grondige opsmukbeurt te geven. Voor extern sportief adviseur Wouter Vandenhaute leek er slechts één man geknipt voor die job: Peter Verbeke. De gedoodverfde opvolger van Michel Louwagie bij Gent kon niet weerstaan aan de lokroep van de meest gelauwerde Belgische club en was meteen gecharmeerd door het discours van Kompany, die bevestigde dat hij zich voor de lange termijn had geëngageerd bij Anderlecht.

Toen hij de overstap maakte van Club Brugge naar KAA Gent kwam Verbeke met lege handen aan in de Ghelamco Arena. De voormalige rechtenstudent had alles samen nog geen vijf namen doorgesluisd naar zijn nieuwe werkgever. Verbeke leerde blijkbaar uit zijn fouten: hij nam deze keer de tijd om zijn research te digitaliseren en naar verluidt zullen de scouts van Anderlecht zo’n enkele honderden spelersnamen doorkrijgen die ze de komende maanden moeten doorlichten. En wellicht zullen de scoutingopdrachten niet beperkt blijven tot Europa. Verbeke kan niet alleen teren op een uitgestrekt makelaarsnetwerk, maar hij heeft er ook een gewoonte van gemaakt om zijn horizon te verruimen. Zelfs Egypte en Slovakije schrikken hem niet af. Hij gelooft oprecht dat er zelfs in de meest onooglijke competitie goede spelers gevonden kunnen worden, al is het maar om zijn persoonlijke database te vergroten.

De aanvoerder spreekt de troepen toe. Ook Peter Verbeke was meteen gecharmeerd door het discours van Kompany.
De aanvoerder spreekt de troepen toe. Ook Peter Verbeke was meteen gecharmeerd door het discours van Kompany.© BELGAIMAGE

BACKGROUND CHECK

Sommigen hadden gehoopt dat het minder lang zou duren, maar Moneyball maakt straks eindelijk zijn intrede op Anderlecht. Hoe de methode-Verbeke werkt? Hij maakt een wetenschappelijk profiel van een speler op met de wirwar aan gegevens die door data-analisten worden aangeleverd. Die analisten werken bij wijze van spreken de klok rond om op verschillende platforms, die de overgrote meerderheid van de professionele competities op onze planeet omvatten, allerhande statistieken op te halen. Verbeke liet zich opmerken met enkele offensieve profielen die hij binnenhaalde, maar vorige zomer lag hij mee aan de basis van de aanwerving van de twee backs Alessio Castro-Montes en Milad Mohammadi, die er ook op vraag van het bestuur kwamen. Snelheid, explosiviteit en wendbaarheid zijn de stokpaardjes van Verbeke en daar ligt zijn focus bij potentiële rekruten.

Net als zijn collega’s is Verbeke voor een stuk afhankelijk van het aanbod van bemiddelaars. Verbeke krijgt zo’n veertig spelers per dag aangeboden en laat zijn team een eerste schifting maken alvorens gevolg te geven aan het voorstel. En hoewel hij graag gezien is door de meeste makelaars in België wekt zijn manier van werken soms irritaties op, weet een bemiddelaar die al jaren actief is in de Jupiler League. ‘Hij belt op eigen initiatief makelaars op om bijkomende informatie te krijgen over een bepaalde speler – een demarche die door sommige makelaars geïnterpreteerd wordt als een eerste stap naar de realisatie van een transfer – en daarna laat hij niets meer van zich horen. Voor Verbeke was het niets meer dan een vrijblijvend telefoontje omdat de speler in kwestie op zijn lijstje stond.’

In tegenstelling tot een groot deel van de mensen die actief zijn in de rekrutering, limiteert hij zijn actieradius niet tot zijn netwerk van vertrouwenspersonen. Hij heeft met de jaren zoveel persoonlijke relaties opgezet dat hij in elke kleedkamer wel iemand kent die hem achtergrondinformatie kan geven over hoe een speler zich gedraagt en karakterieel in elkaar zit. Een speler die de uitgebreide statistische screening heeft doorstaan, moet ook over een goede mentale gezondheid beschikken.

GOEDKOOP ELFTAL

Verbeke streeft naar een dubbele bezetting van elke positie binnen de A-kern, maar bij de zoektocht naar nieuwe spelers pint hij zich niet louter vast op posities. De nieuwe sterke man binnen de scouting van Anderlecht is in de eerste plaats een talentenjager. Hij zal zich geen nieuwe stofzuiger op het middelveld laten schieten omdat de huidige verdedigende middenvelder een onbetwiste titularis is. Bij Gent heeft hij deze winter sterk aangedrongen op de aanwerving van Sulayman Marreh, terwijl de robuuste Elisha Owusu zich toen al manifesteerde als een van de revelaties van het seizoen. Zijn filosofie is simpel: indien er verschillende talentvolle spelers voorhanden zijn voor dezelfde positie, dan moet hun polyvalentie zodanig gestimuleerd worden dat ze allemaal samen op het veld staan.

Twee criteria zijn doorslaggevend: het ontwikkelingspotentieel van een speler en het profijt dat de club zal halen bij de doorverkoop enkele maanden of jaren later. In die zin vloekt de transfer van Laurent Depoitre helemaal met zijn levensbeschouwing. De comeback van Depoitre, die bezwaarlijk een mislukking genoemd kan worden, mag volledig op het conto gezet worden van Louwagie. De algemeen manager van de Buffalo’s blikt soms met nostalgie terug op de titel van 2015 en wordt vooral gemotiveerd door direct rendement.

Net als bij de jeugd kan je het einddoel van Verbeke als volgt omschrijven: een mooie financiële meerwaarde creëren en een maximum aan talent oppotten. Aangezien de balans en resultatenrekening duidelijk weergeven dat Anderlecht al een tijdje boven zijn stand leeft, heeft het geen andere keuze dan de exploitatiekosten terug te dringen. Paars-wit is dus van plan om een ploeg te bouwen aan een zo democratisch mogelijke prijs en zelf waarde te creëren door jeugdspelers zo lang mogelijk in eigen huis te laten rijpen. Toen Marc Coucke twee jaar geleden een dozijn jongeren een contract gaf, deed hij dat dus niet alleen om filantropische redenen. Hij wilde de knowhow die aanwezig is op Neerpede gebruiken om de beste talenten van het land in de vitrine te zetten en zo de transferkosten die tijdens de afgelopen campagnes ongemeen hoog piekten te drukken.

De tijd dat de aanwezigheid van nerds – en hun batterij aan cijfermateriaal – rond het veld op de lachspieren werkte, is voorbij. De clubs die hun visie op het voetbalgebeuren veramerikaniseren, werden er zelden slechter van. Liverpool, dat op comfortabele wijze het Europese voetbal piloteert, is daar een mooi voorbeeld van. Bij The Reds worden statistieken strikt geanalyseerd en het heeft onder andere geleid tot de ontdekking van Andy Robertson, de voormalige linksback van een Hull City dat toen in de kelder van de Premier League een doodsstrijd uitvocht. Andere meer bescheiden voorbeelden zijn de Deense koploper Midtjylland, en Brighton en Brentford in Engeland. Verbeke vond in België een gat in de markt en heeft in het verleden, met zijn crew van voetbalfreaks die verliefd zijn op de methodische toepassing van statistieken, de voetbalscouting naar een ander niveau getild.

De toekomstige cracks van Neerpede

Anderlecht is al maanden de ploeg met veruit de jongste gemiddelde leeftijd in de Jupiler Pro League en het einde van de verjongingskuur is nog niet in zicht. Dit seizoen hebben alle jeugdploegen, waarvan de jongens oud genoeg waren om tegen volwassenen te voetballen, zich moeten versterken met spelers uit lagere categorieën om de onophoudelijke braindrain naar de A-kern te compenseren.

Jonkies Zeno Debast en Chris Kalulika zijn de laatsten in de rij die regelmatig uitgenodigd worden om mee te trainen met de manschappen van Frankie Vercauteren. De twee worden aanzien als cracks die zich in de nabije toekomst naar de elite zullen opwerken. Vooral Debast, die over een even indrukwekkende inspeelpass beschikt als Philippe Sandler, maakt indruk. Hoewel hij in het begin van het seizoen nog bij de U18 zat, wordt van de 16- jarige verdediger gezegd dat hij heel snel zal opklimmen in de hiërarchie.

Enkele niveaus lager bij de U16 is het linkspoot Enock Agyei die stilaan komt bovendrijven in een ploeg die qua puur talent minder scoort dan de vorige generaties. Met zijn misleidende dribbels en redelijk ontwikkelde doelgerichtheid is hij een van de laatste spelers die zou moeten doorbreken voor de geruchtmakende generatie van 2006 zijn opwachting zal maken. De spelers van het bouwjaar 2006, ondergebracht bij de U14, zijn al maanden ongeslagen en worden aangevoerd door de veelgeprezen Rayane Bounida. Ondanks de uitbouw van het scoutingapparaat zijn de vooruitzichten voor de spelers made in Neerpede goed.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content