OOK BACKS KUNNEN SUPERHELDEN ZIJN

© BELGAIMAGE

Ondanks een nog lopende verbintenis tot 2018 stopt Philipp Lahm op het einde van dit seizoen met profvoetbal. Portret van ‘de magische dwerg’.

Een riant jaarsalaris van meer dan tien miljoen euro laat Philipp Lahm liggen wanneer hijop zaterdag 20 mei tegen SC Freiburg in de Allianz-Arena zijn laatste stappen zet als actieve voetballer. Vorige week, na de krappe 1-0-zege tegen VfL Wolfsburg in de achtste finale voor de DFB-Pokal, pakte Lahm met zijn aankondiging iedereen binnen het huishouden van Bayern München in snelheid. Karl-Heinz Rummenigge, voorzitter van de raad van bestuur van de club, had het niet zien aankomen en dat zorgde voor zure oprispingen in het perscommuniqué van Bayern München: ‘Philipp en zijn makelaar verrasten ons met deze officiële bekendmaking. We hadden nochtans de afspraak gemaakt dat we over enkele weken samen de media zouden informeren.’

Al geruime tijd voerden Lahm en Rummenigge gesprekken over een mogelijke nieuwe functie voor de rechtsachter. Sinds Matthias Sammer in juli 2016 wegviel om gezondheidsredenen is de positie van sportief directeur immers vacant. Lahm liet in één moeite ook weten dat hij die functie niet ziet zitten.

POSTERBOY

‘Een absolute legende, de meest intelligente prof die ik ooit onder mijn hoede had’, zei Pep Guardiola over de flankverdediger die hij omtoverde tot een controlerende middenvelder én dirigent van het elftal. Lahm – die net als Jürgen Klinsmann aanvankelijk bakker wilde worden – is het mooiste bewijs dat ook backs superhelden kunnen zijn. Terwijl vleugelverdedigers in het verleden werden bestempeld als middelmatige voetballers, spelen ze sinds de eeuwwisseling met de flair van een spits. In navolging van Lahm hangen Dani Alves, Marcelo, David Alaba en Jordi Alba nu ook in posterformaat in jongenskamers. Voor minder dan 8 miljoen euro per jaar komen dit soort backs tegenwoordig hun bed niet meer uit. Voor een coach zijn ze onmisbare snelheidsduivels, die hun teams bij balbezit diepgang en variatie bieden. Hun rol in het aanvalsspel is nu zelfs doorslaggevend, want tegen ploegen die massaal terugplooien, krijgen zij vaak de meeste ruimte omdat ze het stempel dragen van technisch minst vaardige voetballers.

Lahm zorgde als eerste voor een omslag én gaf de positie een nieuwe dimensie. Drijvend met de bal aan de voet of door een combinatie op te zetten, passeerde hij zijn tegenstrever. De amper 1,70 meter ‘grote’ rechtsachter speelde zo dominant dat de buitenspeler vaak achter hem aan moest hollen. Een rush langs de flank, een goede infiltratie en een zuivere voorzet hebben altijd tot het standaardarsenaal van Lahm behoort. Niet voor niets was zijn jeugdidool Pierre Littbarski.

Na veertien jaar profvoetbal is het nu genoeg geweest. Het tekent zijn autonomie dat Flipsi – zoals zijn bijnaam luidde bij jeugdclub FT Gern – zelf het initiatief nam om zijn afscheid bekend te maken. Lahm staat voor duidelijkheid. Dat was ook zo toen hij vijf dagen na het behalen van de wereldtitel in 2014 besliste om te stoppen bij de Mannschaft. Bondsvoorzitter Wolfgang Niersbach noemde hem prompt ‘een absoluut voorbeeld voor de jeugd’. Als eerbetoon voor hem en de eveneens gestopte internationals Per Mertesacker en Miroslav Klose werd op 3 september 2014 een oefeninterland in Düsseldorf (voor 50.000 fans) georganiseerd tegen Argentinië. Ondanks de 2-4-nederlaag tegen Lionel Messi kreeg Lahm een staande ovatie. ‘De beste verdediger in de Bundesligageschiedenis’, noemde Ottmar Hitzfeld hem en ook Joachim Löw liet zich niet onbetuigd: ‘Het typevoorbeeld van ernst, inzet en voetbalklasse.’

GROTE KLEINE MENEER

De stress als speler wil Lahm naar eigen zeggen niet meer meemaken in een andere rol. Ook al lag zijn bedje gespreid in München, waar hij speelt sinds 1995. Van 2003 tot 2005 verliet hij even het vertrouwde nest voor VfB Stuttgart, omdat de Franse international Bixente Lizarazu voor zijn positie gehaald werd. Het clubmonument bij uitstek heeft een vrij onberispelijk imago, al kon hij weleens uithalen. Zo ondervonden onder meer Louis van Gaal (‘een man die weigerde de tekortkomingen in zijn filosofie aan te pakken’) en Jürgen Klinsmann (’tijdens de rust was zijn enige aanwijzing dat we een doelpunt moesten maken’) in Lahms biografie ‘Der feine Unterschied. Wie man heute Spitzenfussballer wird‘ (‘Het fijne verschil. Hoe je vandaag topvoetballer wordt.’) uit 2011.

Eerder, in november 2009, had hij het ook al eens aangedurfd om het bestuur van Bayern München op de korrel te nemen. In de Süddeutsche Zeitung zei hij toen dat je ‘spelers niet alleen mag aanwerven omdat ze goed zijn’. Het leverde hem een zware geldboete op van 50.000 euro, maar het versterkte tegelijkertijd ook zijn positie binnen de club. En zijn opmerkingen hadden het gewenste effect, want er volgde een succesperiode.

Afgezien van zijn soms kritische uitspraken geldt Lahm als het prototype van de moderne prof. Ondanks zijn leiderskwaliteiten blijkt hij wel een eenzaat die de nodige afstand inbouwt ten opzichte van zijn collega’s. Tekenend: op het huwelijk van Lahm en Claudia Schattenberg was maar één voetballer aanwezig, zijn beste vriend Andreas Ottl. Die afstandelijkheid schudt hij helemaal van zich af wanneer hij aan liefdadigheidswerk doet. Zo zet hij zich in voor achtergestelde kinderen en is hij ambassadeur van SOS Kinderdorpen. In 2008 kreeg Lahm ook de Tolerantia-Preis (tolerantieprijs) voor zijn strijd tegen onverdraagzaamheid en homofobie in het voetbal. Kortom, het voetbal neemt straks afscheid van een grote kleine meneer.

DOOR FRÉDÉRIC VANHEULE – FOTO BELGAIMAGE

‘Hij is de meest intelligente prof die ik ooit onder mijn hoede had.’ – PEP GUARDIOLA

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content