Ex-basketjournalist Bob Geuens plaatst de voorbije topper Charleroi-Oostende in zijn juiste perspectief.

“Ik ben een gelukzak”, geeft Bob Geuens toe. “Ik ben altijd op de juiste momenten de juiste personen tegengekomen.” Dat uiterste toeval heeft er thans voor gezorgd dat Bob Geuens in de loop der jaren uitgegroeid is tot een icoon voor de basketbalsport. Van 1951 tot ’86 schreef de ondertussen 73-jarige ex-journalist voor Het Laatste Nieuws. Hij zorgde er haast in zijn eentje voor dat basketbal drie sportpagina’s in het dagblad kreeg toebedeeld. Een huzarenstukje dat nu ondenkbaar zou zijn. Later doorbrak hij de deontologische afstand met de basketbalsport door bij de basketbalbond in functie te treden als secretaris. Bob Geuens verdient een plaatsje in het Guinness Book of Records, als sportverslaggever maakte hij liefst elf Olympische Spelen van kortbij mee. De globetrotter is inmiddels op rust en dobbert alleen nog door de Antwerpse stad. Maar eens per jaar hoort de wereld nog van hem, met het alombekende Basketbal Jaarboek.

Afgelopen weekend konden de basketfans weer genieten van de topper Charleroi-Oostende. Is dat ook voor u nog iets om naar uit te kijken ?

Bob Geuens : Ik heb de partij in de halve finales van de Beker van de Koning gezien, dat was een mooie wedstrijd. Oostende kwam daar bijzonder sterk voor de dag. Dat verraste mij toch wel. Want de ploeg die Charleroi dit seizoen bijeen kocht, dat is – op Belgisch niveau – een Dream Team, hé. Potter, Rowe, Huggins, Jerome, Stas… Stuk voor stuk toppers.

Is dat niet van het goede te veel ? Die mannen willen toch allemaal de bal ?

Ja, maar die gasten zijn ook prof genoeg om te beseffen dat ze resultaten moeten halen. En ik vind Giovanni Bozzi wel een goede trainer, maar eender wie kan en moet met dit team de titel halen. Oostende zal al blij mogen zijn met een tweede plaats. Wat niet wil zeggen dat ze af en toe voor een uitschieter kunnen zorgen. In Oostende heeft men een grote fout begaan door JR Holden te laten gaan. Met hem verdween de motor van de ploeg. Hij was zo snel en gevaarlijk dat hij de match altijd in een beslissende plooi kon leggen. Hij creëerde kansen.

Ook Tomas Van den Spiegel is een zeer zwaar verlies. Tomas blijft een uitzonderlijk talent. Een jongen van 2m13 die zo kan lopen, springen en shotten, dat komt maar eens in de honderd jaar voor in België. Van den Spiegel beschikt over het potentieel om ook tot een Europese topper uit te groeien. Maar zijn transfer kan je het bestuur van Oostende niet kwalijk nemen. Als een speler zoveel meer kan verdienen in het buitenland, sta je machteloos. En akkoord, Praskevicius is een goeie, sobere speler, maar die creëert niet zoals Holden. Gerrit Major ? Ja, heb ik al veel goeds van gehoord. Ik heb hem al zien spelen en ja, hij is ook wel snel, maar hij is te klein volgens mij. Europees komt hij te staan tegen jongens die minstens vijf centimeter groter zijn. En Holden is toch wel van een ander niveau. Het ergste is dat Oostende Holden had kunnen houden.

Oostende moet zijn ambities bijstellen, met deze ploeg worden ze geen kampioen. De tweede plaats is het hoogst haalbare. Ook de komst van Eddy Casteels – een sterke, defensieve coach – zal daar niets aan veranderen.

Was het ontslag van Aaron McCarthy dan wel terecht ?

Neen, maar men zoekt altijd excuses als het minder draait, hé. Daarenboven was het voor mij een complete verrassing dat Rudolf Vanmoerkerke opstapte. Een man die Oostende groot maakte, hoort toch bij de club te blijven. Ik snap ook niet goed waarom hij geen erevoorzitter wou worden. Dat is toch een mooie functie en je blijft bij de club betrokken. Ik weet wel, Vanmoerkerke had het moeilijk met de gedeelde macht met Johan Vande Lanotte, omdat hij stamt uit een tijd dat hij geld in de ploeg pompte en dat hij het dus voor het zeggen had. Maar elke club heeft nood aan sterke figuren, in die optiek is de komst van Vande Lanotte een zegen voor Oostende.

Het is een trend die zich doorzet : politici die zich in de basketwereld integreren. Marcel Colla bij RB Antwerpen, Jaak Gabriëls bij Bree, Vande Lanotte bij Oostende…

Een goede zaak, vind ik. Dankzij Gabriëls is Bree kunnen evolueren tot een subtopper en beschikken ze nu over een prachtige nieuwe zaal. Kijk ook naar Charleroi, dat alles te danken heeft aan een man als Eric Somme. Om een goede club uit te bouwen, moet je één sterke man hebben. Het grote Mechelen bijvoorbeeld, was sterk zolang Theo Maes het daar voor het zeggen had. Van zodra zijn macht tanende was, ging het ook met Mechelen bergaf. Je hoort ook altijd maar klagen over het feit dat de Waalse ploegen financiële steun krijgen van de Waalse regering. Wel, dan zeg ik : goed gedaan en laat de Vlaamse regering daar een voorbeeld aan nemen.

Een andere trend wordt de invoer van buitenlanders : Eurospelers, Amerikanen, Bosman-B-spelers en ga zo maar verder.

Ik weet nog dat twintig jaar geleden de bond de beslissing nam om het aantal Amerikanen terug te brengen tot één per ploeg. Wel, toen was ik de enige journalist die pleitte voor het statuut van twee Amerikanen per ploeg. Tegenwoordig zou ik bijna moeten pleiten voor het statuut van twee Belgen per ploeg. Laat ik u eens iets vertellen. Vorig jaar ben ik éénmaal naar Brother Gent gaan kijken, het was de eerste keer in mijn leven dat ik niet één speler uit de basisvijf herkende !

Heeft dat dan een nefaste invloed op onze nationale ploeg ?

Oei, de Belgian Lions… Heb je de wedstrijd tegen Israël gezien ? Dat was weer typisch. Tot aan de rust doen we goed mee, we staan zelfs voor en dan, in de tweede helft, komen we niet meer tot scoren. Het is de coach van Israël die daar de wedstrijd wint. Hij zorgt ervoor dat onze Belgen niet meer inside kunnen gaan en van buitenuit moeten shotten. Op een gegeven moment krijgt Stas zijn derde fout en haalt Tony Van den Bosch hem uit voorzorg naar de kant. En waarom ? Omdat het boekje dat zegt : als een speler zijn derde of vierde fout krijgt, moet je hem even aan de kant zetten. In België bezitten we veel te weinig coaches die durven, die risico’s nemen. Iedereen zag dat Stas de kracht was achter die sterke eerste periode van de Lions. Ik had hem laten staan. Trainers à la Guy Van den Broeck of Louis Casteels lopen hier te weinig rond. Trainers die van het boekje durven afwijken.

Een ander aspect is onze verdediging. Wij, Belgen, kunnen niet verdedigen. Van jongsaf aan leren wij shotten, punten maken, maar verdedigen ? Hola ! Als België een wedstrijd wint, zal dat zelden door zijn sterke defense zijn. Meestal betekent een overwinning gewoon dat wij beter afwerkten. Een jongen als Rik Samaey, ja, die wist wat verdedigen was.

Nog meer zaken die fout lopen ?

Onze mentaliteit. Wij zeggen altijd dat België een apenland is, maar we beseffen niet hoe goed het hier is. Belgen worden te veel in de watten gelegd. Kijk naar de Oostbloklanden, daar heerst honger en armoede. En iedereen weet dat armoede een ideale voedingsbodem is voor het kweken van een sportcultuur. Dat is hun enige houvast.

Onze principes ook. Altijd die principes maar, daar veeg ik mijn voeten aan, het zijn alleen de resultaten die in de analen komen. Ik herinner me nog het voorval met Eric Struelens toen ik secretaris was van de nationale ploeg. De nationale ploeg had een contract afgesloten met Adidas en Struelens speelde met Nike. Dus deed Struelens niet mee en verloren we twee keer nipt onze groepsmatchen. Nog een voorbeeldje. Samaey en Sneyers, twee mannen van Racing Mechelen wilden alleen aantreden als ze hun winstpremie van bij hun club kregen – zo’n 25.000 frank. Toen heb ik 50.000 frank uit eigen zak betaald om hen toch maar mee te krijgen.

Nog een aspect : het gebrek aan een speler voor de 3-positie. Op die plaats heb je een jongen van 2m04 nodig die over een gevaarlijk afstandshot beschikt en die sterk kan penetreren. Dat moet een speler zijn die de match beslist en die dertig punten kan maken. Pieter Loridon kan dat, maar zijn mentaliteit deugt niet. Tja, het blijft een Antwerpenaar, hé. Die gaan snel zweven. Ook Mathias Desaever zou een sterke 3-speler kunnen zijn.

Zie je dan alleen maar kommer en kwel ?

Welnee. Je kan die jongens ook niet veel verwijten. Kijk naar de ploeg die er staat. Paul Bayer en Stas, die kunnen basketten. Wie zegt dat Jaumin het beter doet ? Of Struelens ? Die moet er ook goesting in hebben, hoor. Die vent heeft zo’n onverschillig karakter. Probleem is dat we, op Van den Spiegel na, geen grote, fysiek sterke jongens hebben in dit land. Wat doe je daaraan ? Het is genetisch bepaald. In de Oostbloklanden loopt het vol met reuzen. Of de Amerikanen met al hun lenige zwartjes. ( Geuens diept een boek op met een foto van de Amerikaanse nationale ploeg uit 1952 en een foto van de VS anno 2000) Kijk, toen : allemaal blanken. Ondertussen zijn het allemaal zwarten geworden. Daar hebben ze dat ook ingezien. Ja, weet je, er ìs een oplossing. Je kan zoals in de tijd van de Nazi’s de grote, sterke mannen en vrouwen bijeen zetten en ze laten kweken. Dan krijgen we hier ook grote jongens. Maar ja, in deze democratische tijden is dat een onreine gedachte ( lacht). Daarenboven, laten we eerlijk zijn, wordt het steeds moelijker om ons te kwalificeren voor een EK of WK. Sinds de Sovjetunie en Joegoslavië uiteenvielen, is er zoveel meer concurrentie. Slovenië, Joegoslavië, Kroatië, Estland, Oekraïne, Litouwen… dat zijn allemaal sterke basketlanden. Ik zeg altijd : je hebt de Balkan landen en de Baltische staten, hadden wij nu Balgië geheten, zaten we gebeiteld.

Moeten we dan lijdzaam toekijken hoe we verder achteruit glijden ?

Neen, in feite loopt het verkeerd aan de basis. In de VS heeft iedereen de mond vol over de NBA, de grootste competitie op deze aardbol. Maar in feite vormt de NCAA het fundament van die competitie. Hun scholensysteem is helemaal afgestemd op de sportcultuur. Eén derde les en twee derde sport, zo gaat dat daar. En geld dat die oud-studenten in die universiteiten pompen ! Dat gaat soms om miljoenen. In België geven ze nog geen honderd frank op inzamelacties van de scholen. En eerlijk gezegd, ons onderwijssysteem zie ik toch nooit veranderen, hoor. Neen, België is een land van cafésporten : darts en biljart, dat kunnen wij goed.

door Matthias Stockmans