Manchester United is vanavond te gast in het Jan Breydelstadion. Het is ruim tien jaar geleden dat Club Brugge nog een Europese grootmacht mocht ontvangen. Ook al zijn de Red Devils sinds het afscheid van Sir Alex Ferguson het spoor een beetje bijster.

Old Trafford de dag voor en na de match tegen Club Brugge, een dag zoals driehonderd andere per jaar zonder match: een paar bussen op de parking, een lange rij wachtende taxi’s, tientallen mensen slenterend rond het stadion. Alsof ze een kathedraal bezoeken. Het museum en de Megastore, met zijn 45 betaalterminals, staan dan ook nog op het programma.

Manchester United is dan ook religie, tot ver buiten de stad. Zeker sinds 6 februari 1958, toen het vliegtuig met de delegatie van de Red Devils bij een tussenstop in München crashte in de sneeuw na een Europees duel bij Rode Ster Belgrado. Drieëntwintig mensen verloren het leven, onder wie negen spelers. Manager Matt Busby vocht wekenlang in een Münchens ziekenhuis voor zijn leven.

Engelsen houden van traditie en houden de herinnering aan Wereldoorlog I en II jaarlijks levendig. De vliegtuigramp in München is ook zo’n moment waarbij ieder jaar weer uitgebreid wordt stilgestaan. Hoe ingrijpend die gebeurtenis is geweest voor deze club blijkt als je onder de hoofdtribune door de Munich Tunnel loopt. De hele lengte van het veld hangen uitstalramen met foto’s van de ramp en de gebeurtenissen vlak voor en na München. De klok voor het stadion staat symbolisch stil op 15.04 uur.

‘Het verschil tussen United en City is het verleden’, schrijft Jamie Jackson in het pas verschenen boek ‘A Year in the Red. Managing Man Utd in het shadow of Sir Alex Ferguson‘. ‘Het duurt nog vijftig jaar voor clubs als City, Arsenal of Chelsea dat zullen hebben.’

Manchester is niet verdeeld in een rode en een blauwe helft. Een echte Mancunian kleurt rood. Op Manchester Airport tel ik een twintigtal rode shirts en niet één hemelsblauw tricot. Old Trafford lokt bij iedere wedstrijd tegen welke ploeg ook ruim 76.000 toeschouwers. De 51.000 zitjes van het City of Manchester Stadium (alleen echte Cityfans hebben het over het Etihad) lopen alleen vol voor topwedstrijden. Het Theatre of Dreams kampt ook met ‘prawn sandwich eaters‘, maar City trekt bijna alleen nieuwe fans aan uit de betere klasse die deel willen zijn van het moderne, o zo modieuze voetbal.

Decennialang stond City in de schaduw van de machtige buur, die vooral in de laatste twintig jaar de successen opstapelde. Het hart van de Man U-fan bloedt dan ook nu de buren twee keer kampioen werden in de laatste vier seizoenen en Old Trafford het anderhalf jaar moest stellen zonder Champions Leaguevoetbal.

Een nieuwe jaargang zonder kampioenenvoetbal zou een blamage zijn, het vooruitzicht van een calvarietocht in de Europa League en een fors financieel verlies betekenen voor de trotse club uit het noordwesten van Engeland. De Champions League levert Man U minimaal 60 miljoen euro en mogelijk 117 miljoen euro op en is financieel en sportief een must voor de Red Devils, die al jaren met Real Madrid strijden voor de koppositie in de Deloitte Money League.

En er staat nog meer op het spel. In juli 2014 vestigde Man U een nieuw record met de handtekening van kledijgigant Adidas: 750 miljoen pond – ruim 1,2 miljard euro – voor tien seizoenen. Het contract bevat echter een clausule: indien twee seizoenen op rij geen Champions League wordt gespeeld, betaalt Adidas die jaargang dertig procent of zo’n 35 miljoen euro minder.

FERGIE

Knokken voor een afspraak op het kampioenenbal. Hoe is het zo ver kunnen komen? In mei 2013 bezorgde Alex Ferguson Manchester United zijn twintigste landstitel. De 13e onder zijn 26-jarig bewind. Het was het eindpunt van de trainerscarrière van de toen 71-jarige Schot. ‘Het was belangrijk dat ik een ploeg achterliet die klaar was voor het grote werk’, stelde hij. ‘Ik denk dat dit gelukt is.’

Man United besefte al jaren dat zijn afscheid een keerpunt voor de club zou worden. De geschiedenis mocht zich echter niet herhalen. Eind jaren zestig hield de legendarische Sir Matt Busby het na 24 jaar als manager van de Red Devils voor bekeken. Toen hij zich terugtrok als directeur van de club ging het helemaal mis. De trainers volgden elkaar in recordtempo op, Busby voelde zich zelfs verplicht even het roer weer zelf in handen te nemen, maar in 1974 degradeerde de club die zes jaar eerder nog de Europacup voor landskampioenen in de wacht had gesleept. Na een hakbaldoelpunt van ex-Unitedcoryfee Dennis Law in het beslissende duel tegen… Manchester City.

United kwam al na één seizoen terug bij de hoofdmacht van het Engelse voetbal, maar het duurde tot 1993 vooraleer er weer een landstitel mocht worden gevierd. Intussen zat met Alex Ferguson opnieuw een Schot aan het stuur. Het was het begin van een nieuwe gouden periode en, net zoals in de jaren vijftig en zestig met de twee lichtingen Busby Babes, was het de eigen jeugd die United naar de top voerde. Fergusons Fledglings (kuikentjes), Phil en Gary Neville, Ryan Giggs, Paul Scholes, Nicky Butt en David Beckham, vormden het jonge hart van de nieuwe hoofdmacht.

Ferguson won 27 trofeeën met de Red Devils (twee keer de Champions League en de Wereldbeker voor clubs, één keer Europacup II, dertien landstitels, vijf nationale bekers en vier League Cups) en die zegereeks mocht na zijn vertrek niet worden afgebroken. De opvolging van Fergie was dagenlang hét gespreksonderwerp in de Britse pers. José Mourinho stond te popelen om over te nemen, maar Bobby Charlton – een van de overlevenden van de vliegtuigramp van 1953 en de helden van 1968 – liet meteen weten dat de verdedigende aanpak van The Special One niet bij de huisstijl paste.

David Moyes werd The Chosen One. Een uitstekende keuze, werd algemeen gedacht. Net als Busby en Ferguson een Schot, die een eerder bescheiden club als Everton jarenlang in de subtop had genesteld. De persoonlijke keuze van Ferguson himself, werd verondersteld. Maar toen Moyes na één seizoen bedankt werd voor niet bewezen diensten liet zijn voorganger via zijn biograaf Paul Hayward weten dat hij niets te maken had gehad met de keuze van zijn opvolger.

WOODWARD

‘Ik woonde dat seizoen toevallig de match in de Champions League van Man United tegen Real Sociedad bij’, vertelde Vincent Mannaert, algemeen directeur van Club Brugge vorige week. ‘Ik had met hem te doen. Bij aankomst aan het stadion werd hij meteen geconfronteerd met het standbeeld van zijn voorganger. Telkens als hij in de dug-out plaatsnam, zag hij aan de overkant in chocoladeletters Sir Alex Ferguson Stand staan en toen de match een paar minuten aan de gang was, brak plots een storm van applaus los: Ferguson, die zijn plaats op de tribune innam.’

De schoenen van reus Ferguson bleken enkele maten te groot voor kabouter Moyes. Hij kon United slechts een zevende plaats in de Premier League bezorgen. Voor het eerst sinds het seizoen 1995/96 greep de club naast de vetpotten van de Champions League.

Dat was beslist niet alleen de schuld van Moyes. Samen met Ferguson had ook David Gill zijn pensioen aangekondigd en dat bleek een bijna even groot verlies. Ed Woodward werd de nieuwe executive vice-president belast met onder andere het transferbeleid. Woodward (44) was als bankier betrokken bij de overname van de club door de familie Glazer in 2005. Sindsdien is hij de vertrouweling van de Amerikaanse eigenaars en de man achter ‘Man United 2.0’.

Woodward bouwde United uit tot de commercieel meest innovatieve en succesrijke club ter wereld, maar bezat niet de voetbalkennis en het talent om met spelers te onderhandelen van Gill. Samen met Moyes greep hij naast elk transferdoel. Finaal moesten ze zich tevredenstellen met de komst van Marouane Fellaini, een speler van Everton. Fellaini werd het symbool van het falen van Moyes. Een ex-Evertonian en met zijn kracht en gestalte een aanfluiting na de flair van Duncan Edwards, Bobby Charlton, George Best, Eric Cantona, Ryan Giggs en Cristiano Ronaldo.

Al tijdens de voorbereiding liep het fout voor Moyes. In het Australische Sydney liet hij zich ontvallen dat Wayne Rooney slechts in aanmerking kwam als invaller voor Robin van Persie. Man United was Everton niet en zijn uitspraak bleek wereldnieuws.

De eerste rel was gecreëerd. De resultaten deden de rest. Manchester United eindigde slechts als zevende in de Premier League. Exit Moyes, na minder dan één seizoen. Louis van Gaal (64) maakte met veel bombarie zijn opwachting, maar moest eerst nog met Oranje naar het WK in Brazilië. De club begon plots als een gek te kopen. United leek wel Chelsea of buur City. Van Gaal spendeerde in de laatste dagen van de transferperiode bijna tweehonderd miljoen euro aan de komst van Luke Shaw, Marcos Rojo en Daley Blind en echte wereldsterren als Radamel Falcao en Angel di María.

Waren het de keuzes van Van Gaal of wilde Woodward bewijzen dat hij wel slagkracht heeft als onderhandelaar? Hoe dan ook, Man United bracht nimmer het vloeiende voetbal dat in het Theatre of Dreams wordt verwacht en ploeterde zich naar de vierde plaats in de Premier League en een plaatsje in de play-offs van de Champions League.

‘The Iron Tulip’ (de IJzeren Tulp) begon meteen met de grote schoonmaak deel twee. Van Persie, Falcao en Di María moesten hun plaats ruimen. Bastian Schweinsteiger, Morgan Schneiderlin, Matteo Darmian, Sergio Romero en Memphis Depay arriveerden al bij het begin van de zomer. Toch werd het weer een frustrerende transferperiode. Doelman David De Gea droomde maanden van een overstap naar Real Madrid, Sergio Ramos verlengde zijn contract bij de Koninklijke, Nicolás Otamendi koos uiteindelijk voor Manchester City en Pedro voor Chelsea.

DEPAY

Geen wonder dat de Engelse pers geregeld schreef dat Van Gaal op persconferenties humeurig was. Iedere persconferentie van Van Gaal is een variant op de klassieker ‘Ben ik nu zo slim of zijn jullie zo dom?’ Zo ook aan de vooravond van het bezoek van Club Brugge. Het sarcasme droop van de antwoorden van de Amsterdammer af. ‘Van Gaal versus de journalisten, aflevering 4867’, kopte The Daily Telegraph.

De logica ontdekken achter de gedachten van Louis van Gaal is dan ook voor de Engelse pers een onbegonnen zaak. Juan Mata, een geboren nummer 10 zonder snelheid, speelt op de vleugel. Adnan Januzaj, die in de openingsmatch tegen Tottenham in de tribune zat, werd een week later tot titularis gebombardeerd. Rooney, die in de vorige campagne op het middenveld draafde – geregeld zelfs op de linkerflank – werd opnieuw tot aanvalsleider gepromoveerd.

Rooney is het grote vraagteken bij de Red Devils. In elf seizoenen op Old Trafford maakte hij 230 doelpunten, slechts negentien minder dan recordhouder Sir Bobby Charlton. Kan de bijna 30-jarige Liverpudlian echter gedurende negen maanden, in Engeland en op het continent, in zijn eentje de aanval dragen? Van Gaal zegt dat hij overtuigd is dat Rooney in alle competities samen goed is voor 25 à 30 goals.

Met twee overwinningen nam Man U in de Premier League alvast zijn beste start sinds 2011. Een jaar geleden husselde Van Gaal rond dit tijdstip elke wedstrijd zijn elftal door elkaar en werd bijna elke dag een nieuwe speler ingehaald in de hoop het ideale elftal en de juiste formatie te vinden. Nu heeft de Nederlander een plan, waar hij aan vasthoudt.

De 4-3-3 van vorig seizoen is vervangen door een 4-2-3-1-formatie, waardoor Van Gaal één technisch sterke aanvaller meer kan opstellen. Vorig seizoen stormde Fellaini vanuit het middenveld als een ram naar voren en zorgde voor heel direct voetbal. Met Mata, Januzaj en Depay die tussen de lijnen lopen, heeft Man U – zij het nog met mondjesmaat – opnieuw stijl en flair te bieden.

Old Trafford denkt dat Memphis Depay kan uitgroeien tot de opvolger van Cristiano Ronaldo. De Nederlander, brutaal en vol bravoure, torst het iconische nummer 7 van de Mancunians. Het shirt van Bryan Robson, ‘Captain Marvel’, was de leider van het team, Eric Cantona het genie, David Beckham de man van de loepzuivere voorzet en Cristiano Ronaldo was een beetje van alles. Angel Di María maakte met het cijfer 7 op de rug niets klaar. Alle hoop is nu gericht op Depay. ‘Het beste uit Memphis sinds Elvis ‘Jailhouse Rock’ uitbracht’, schreef Chris Bascombe in The Daily Telegraph.

DOOR FRANÇOIS COLIN – FOTO’S BELGAIMAGE

De Champions League levert Man U minimaal 60 miljoen euro en mogelijk 117 miljoen euro.