Hoe hartverwarmend kan de winter zijn : kunstschaatsen op het ijs voor vrouwen. Zo mooi, wat je ziet gehoorzaamt niet meer aan je ogen. Tara Lipinski trok zich bijna vijf jaar geleden uit de competitie terug, vlak nadat ze als jongste olympische kampioene op Winterspelen ooit geschiedenis had geschreven. Maar ze schaatst nog altijd. Voor een goed doel en voor haar geldbeugel. (Je eigen geldbeugel is natuurlijk ook een goed doel.)

Haar specialiteit was de double triple loop ofte triple loop-triple loop. Dat gaat als volgt. Je zet af op je rechtervoet, gooit je linkerbeen voor je uit, draait drie keer rond je as, komt achterwaarts op je rechtervoet neer, zet meteen – zonder bij te schaatsen – af voor een nieuwe jump, wentelt nog eens drie keer om je as en landt, als alles onderweg goed gaat, opnieuw op je rechtervoet. (Wij worden alleen al bij het beschrijven van de double triple loop duizelig.)

Met deze sprong maakte Tara Lipinski furore in het kunstschaatsen op het ijs. De Amerikaanse (ontstaan op 10 juni 1982 in Philadelphia, maar in 1991 uitgeweken naar het Texaanse Sugar Land – naar de foto te zien volledig terecht, zelden iemand gezien die zo de naam van zijn/haar woonplaats uitstraalt) ontpopte zich tot vroegbloeier bij uitstek. Lipinski was de jongste (twaalf jaar) die ooit het US Olympic Festival won. De jongste (dertien) die ooit een medaille pakte op de Amerikaanse kampioenschappen. De jongste (veertien) die ooit Amerikaans kampioen werd. De jongste (vijftien) die ooit tijdens een competitie een double triple loop neerzette. De jongste (vijftien) die zich ooit tot wereldkampioene kroonde – waarmee ze het zeventig jaar oude record van de Noorse Sonja Henie brak. En de jongste (vijftien) die ooit olympisch goud op de Winterspelen veroverde. Dat laatste geschiedde op de Olympische Winterspelen van 1998 in het Japanse Nagano en ten koste van haar landgenote en topfavoriete Michelle Kwan, die Lipinski op het nationaal kampioenschap naar de tweede plaats had verwezen.

Waren er op dat ogenblik nog dromen on the rocks voor Tara Lipinski ? En waarom niet ? Ze had kunnen proberen voor eigen publiek haar olympische titel te verlengen, op de Olympische Winterspelen van Salt Lake City, begin dit jaar. En in 2006 zou ze op haar 26ste nog altijd op het scherp van de snee moeten kunnen schaatsen.

Maar ze nam een drastisch andere beslissing. Op 7 april 1998, luttele tijd na haar olympische titel, kondigde Lipinski haar afscheid van het competitieschaatsen aan. Ze zou zich tot het professioneel schaatsen bekeren en in ijsrevues optreden. Sindsdien schittert ze in Stars On Ice. Zo gleed Lips – haar troetelnaam – het stardom in : tussen haar en het Amerikaanse publiek smolt het ijs. De aanbiedingen voor tv-commercials, advertenties, openbare aankondigingen et cetera stroomden van alle kanten toe. Het broodje van la Lipinski is gebakken, ze liet een paar maanden geleden een kast van een villa in Kiawah Island, Charleston, planten.

Haar populariteit dreef haar naar andere podia, ze bleek bovendien een ruime dosis acteertalent te bezitten. Op MTV was ze een tijdlang niet weg te branden. En dus stapte Lipinski letterlijk in een andere rol. Ze figureerde in diverse Amerikaanse primetime-series, kreeg de hoofdrol in de tv-film Ice Angel, flankeerde niemand minder dan Carmeron Diaz in Cameron Crowe’s prent Vanilla Sky, meteen haar eerste langspeelfilm.

Voor liefdadigheid leent ze zich graag. Hulpverenigingen voor kinderen met leukemie, een campagne ter ondersteuning van het belang van leraars, een actie tegen roken voor kinderen, bezoeken aan jonge patiënten in ziekenhuizen : geen inspanning weegt Lipinski te zwaar om het lot van de (vooral jonge) medemens op te kalefateren. Mogelijk vloeit die inzet voort uit haar eigen gezondheidsperikelen.

Voor u er zelf aan zou beginnen, toch deze raadgeving : de triple-triple brengt de gezondheid ernstige schade toe. Het is bijvoorbeeld niet goed voor je rechterheup. Tara Lipinski voerde er op training zo’n twintig per dag uit. Over rugzeer klaagde ze al langer, zelfs tijdens de olympische competitie van Nagano schaatste ze met pijn. Twee maanden na de Winterspelen werd ze tijdens een training een zweepslag in haar heup gewaar en voelde ze haar been verstijven. Ze voerden haar naar het ziekenhuis. “Ik kon mijn been niet bewegen, zelfs mijn teen verroeren deed pijn. Het was extreem beangstigend.”

Op de correcte diagnose diende ze vervolgens vier jaar te wachten. Ondertussen schaatste ze voort, sprong double triple loops, verbeet de pijn die bij momenten en perioden opstak. “Soms kon ik zelfs het gewicht van de dekens op mijn benen niet verdragen. Maar ik dacht : het is alleen maar een geforceerde spier, komaan voortdoen.”

Hoezo geforceerde spier ? Na vier jaar onderging ze een operatie – “want mijn been was een puinhoop” – en stelde de chirurg deep vein thrombosis (DVT, letterlijk : diepe adertrombose) vast. “Ik had nog nooit van die aandoening gehoord en ze bleek door de kans op de bloedklontervorming zelfs levensbedreigend.”

De revalidatie verliep zoals dat heet langzaam en pijnlijk. Inmiddels schaatst Tara Lipinski weer. “Maar de dokter bekeek de beelden waarop ik de double triple loop doe en hij zei : Doe dat nooit in je leven meer.”

door Ben Herremans

‘Soms kon ik zelfs het gewicht van de dekens op mijn benen niet verdragen.’

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content