De voetbalschoenen hebben plaatsgemaakt voor een stropdas, het rood is vervangen door blauw. Toch lijkt er niets wezenlijks veranderd te zijn. Steven Gerrard coacht zoals hij speelde, met een mengeling van vista en passie in de ogen.
Zelfs Gerry Sutcliffe, die dan minister van Sport is, bemoeit zich ermee. In de laatste rechte lijn van de winter van 2010 wordt Engeland opgeschud. De nationale kapitein John Terry wordt ervan beschuldigd dat hij het bed gedeeld heeft met de vriendin van zijn ploegmaat en landgenoot Wayne Bridge. De geruchten van overspel bereiken zelfs Big Ben en worden een staatszaak. De aanvoerdersband van de legendarische verdediger van de Blues is in gevaar.
Ik ben een Scouser, ik wil nooit verliezen, dat zit in mij. Dat is de reden waarom ik hier ben, bij de Rangers.’ – Steven Gerrard
Onder druk van het publiek kondigt Fabio Capello uiteindelijk aan dat Terry uit zijn functie als kapitein ontheven wordt. Zijn opvolging wordt geregeld op 3 maart, bij een vriendschappelijke wedstrijd tegen Egypte. Terry is er wel bij op de grasmat van Wembley, maar het is Steven Gerrard die de Three Lions aanvoert. ‘Hij is een belangrijke speler voor Engeland’, zo verdedigt bondscoach Capello zijn besluit. ‘Hij brengt dingen over op andere spelers, hij inspireert hen.’
Acht lange jaren later heeft Stevie G zijn voetbalschoenen aan de wilgen gehangen. Tegenwoordig brengt hij zijn emoties over van aan de andere kant van de zijlijn. ‘Als kapitein moest ik alleen maar een ploeg motiveren’, zegt Gerrard in The Guardian. ‘Nu heb ik moeten leren om met de mensen individueel om te gaan. Dat is de sleutel. Als je dat op een goeie manier doet, wint ook de ploeg erbij.’ Gerrard stak de Muur van Hadrianus over om in Schotland zijn eerste ervaring op te doen als coach van een profploeg, nadat hij al de jeugd van Liverpool trainde. Hij is nu manager van de Rangers. Het vervolg van zijn legende wordt geschreven in Ibrox Park.
Goesting
Gerrard werd weggelokt uit zijn geboortestad Liverpool door Mark Allen, de voormalige directeur van de academie van Manchester City, die nu sportief directeur is bij de Rangers. De andere club uit Glasgow heeft de smaak van de titels verloren. In 2012 degradeerde ze naar de vierde klasse. Terwijl de buren van Celtic de prijzen aaneen regen, moesten de Rangers weer opklimmen door de lagere reeksen. Toen ze weer terugkeerden bij de elite, in 2016/17, pakten ze meteen de derde plaats (op 39 punten van Celtic) en vorig seizoen werden ze vicekampioen (met 15 punten achterstand).
Om de immense uitdaging van een volwaardige concurrentie met Celtic aan te gaan, vroeg Stevie G dat de club 12 miljoen euro zou uitgeven voor de vijftien nieuwe spelers die hij meebracht. Jongeren van Liverpool, uitgerangeerde spelers (zoals Gareth McAuley, een veteraan van de Premier League, die na de degradatie van WBA zonder club zat) en spelers die op revanche uit waren, zoals Scott Arfield. Een cocktail gebrouwen rond vaste waarden, die door de nieuwe manager worden omschreven: ‘Mijn eerste criterium bij een transfer was de goesting die spelers hadden om deze trui te dragen. Ik wilde hun karakter kennen, weten of ze geschikt waren voor de strijd’, zo vertelde hij aan France Football. Hij is een jonge coach, die moet omgaan met het ruwe en gespierde Schotse voetbal, dat veraf staat van de huidige standaard op het continent.
‘Ik heb gefrustreerde spelers genomen, die bij hun club weinig speeltijd kregen. Het is belangrijk om de identiteit van de Rangers terug te krijgen. Ik wil vooral dat mijn spelers er zelf zin in hebben. Het is vaak de goesting die je tot overwinningen drijft. Je moet niet gewoon dat shirt aantrekken, je moet het ook eer aandoen.’
Gérard, Rafa, Jürgen
Dat lijkt op het discours van een man die zijn beste jaren opgeofferd heeft aan een club met een spelerskern die vaak een lager niveau had dan het zijne, maar die nooit de oevers van de Mersey verlaten heeft, uit liefde voor het blazoen van de Scousers. ‘Wat je hem ook vraagt, hij doet het voor honderd procent. Ik zou hem zelf in doel kunnen zetten’, vertelt Rafael Benítez, de voormalige mentor van de emblematische aanvoerder van de Reds.
De Spanjaard, winnaar van de mythische Champions league van 2005 met Liverpool, is een van de voorbeelden die Gerrard noemt. Ook zijn eerste manager op Anfield, de Fransman Gérard Houllier, zal hij nooit vergeten: ‘Zij hebben me heel erg geïnspireerd. Alles wat ik goed vond aan hun trainingen, aan hun manier van werken, schreef ik op in een schriftje. Ik dacht altijd dat het me later wel van nut zou kunnen zijn.’
Om zijn ervaring aan te vullen mocht Stevie G een seizoen met de jongeren van de Reds in de nabijheid van Jürgen Kloppwerken. ‘Ik heb veel van Jürgen geleerd. Ik was een spons, ik keek en leerde voortdurend. Bij de jeugd heb ik bijgeleerd over voorbereiding, trainingen, individuele gesprekken met spelers en de manier om verschillende opstellingen te gebruiken op het veld. Het was een beetje zoals een jaar rijles voor ik zelf achter het stuur kroop.’
Flitsende start
Steven Gerrard neemt het stuur in handen op Ibrox en hij gaat er vliegensvlug vandoor. Zijn manschappen, op sleeptouw genomen door de vele goals van de Colombiaan Alfredo Morelos ( zie kader), ronden hun zomertoer via Macedonië, Kroatië, Slovenië en Rusland succesvol af en bereiken de poules van de Europa League. Ook in de competitie laten de Rangers weinig liggen en houden ze gelijke tred met Celtic, ondanks een nederlaag in de Old Firm op Celtic Park.
Je moet niet gewoon dat shirt aantrekken, je moet het ook eer aandoen.’ – Steven Gerrard
De mentaliteit van Gerrard besmet de groep, die ook uitblinkt op stilstaande fases dankzij de uitstekende rechter van kapitein James Tavernier (9 goals en 13 assists dit seizoen, als rechtsachter!). Na een vlakke zege tegen Dundee (4-0) betreurde de manager de laksheid van zijn troepen na de vroege 3-0. ‘Hij belichaamt de cultuur van winnen en knokken. De fighting spirit van Liverpool willen we hier ook’, preciseert Grégory Vignal, ex-ploegmaat van Gerrard bij de Reds en nu opleidingsverantwoordelijke in Glasgow.
Aan de zin voor strijd voegt Stevie die voor detail toe. Hij liet zich inspireren door de aanpassingen die Jürgen Klopp op Melwood, het trainingscentrum van Liverpool, doorvoerde op het moment dat hij voorstellen deed om de gang van zaken bij de Rangers te veranderen. Gerrard wou dat de kwaliteit van de maaltijden voor de spelers verbeterde en ook de verfrissingen in de kleedkamers en de kantine. Maatregelen die ervoor moeten zorgen dat de spelers langer samen blijven in het trainingscentrum en de banden versterken binnen een kern die afgelopen zomer flink gewijzigd is. Dat recept werkte meteen, want de Rangers verloren niet in hun eerste twaalf matchen van de competitie, voor ze op 2 september met 1-0 de boot ingingen tegen Celtic van Brendan Rogers, ex-coach van Gerrard in Liverpool. Op 29 december komt Celtic op bezoek in Ibrox Stadium, de kans op revanche.
Scouser
Steeds meer nieuwsgierigen zakten naar Ibrox af om het geheim te leren kennen van Stevie G, die al een succesmanager werd genoemd na een start die de belofte inhield dat de kloof met de historische rivaal (vorig jaar werd er met 5-0 van verloren) kan gedicht worden.
‘Ik had het aanbod van de Rangers niet verwacht. Waarschijnlijk komt het te vroeg’, zei de manager bescheiden. Hij verklaart liever zijn liefde voor de beslissende goals van Morelos dan zijn eigen verdiensten op te hemelen. ‘Een job van die omvang, dat is nogal wat. Wanneer 25 man je aankijkt en verwacht dat je wat gaat zeggen… Ik heb nooit lessen gehad om in het publiek te spreken. Mijn enige ervaring is diegene die ik had als kapitein van Liverpool. Maar ik heb altijd al authentiek willen zijn.’
Gerrard noemt de eerlijkheid van zijn discours en de nederigheid van zijn winnaarsmentaliteit als de voornaamste ingrediënten van zijn succes. Mark Allen bevestigt dat ze voor de oud-aanvoerder van de Reds gekozen hebben ‘omdat hij drie essentiële karaktertrekken verenigt: een leider, een winnaar en een doorzetter.’ Dat moet wel met zo’n gepassioneerd publiek, dat heel Schotland afreisde om zijn ploeg in de lagere klassen aan te moedigen, maar dat ook mort wanneer de liefde voor het shirt niet terug te vinden is op het veld. Met Gerrard hebben de Rangers iemand genomen die weet wat het betekent om een blazoen te verdedigen. Dat er 10.000 aanwezigen waren bij de ploegvoorstelling, zegt alles.
Ook Gerrards discours zegt alles: ‘Ik wil niet dat men van mij een redenaar maakt met dure woorden om de mensen iets te doen geloven. Ik ben een Scouser, ik wil nooit verliezen, dat zit in mij. Dat is de reden waarom ik hier ben, bij de Rangers.’
In afwachting van een terugkeer naar Anfield? De Kop droomt daar al van. Te meer daar Klopp al aangaf dat hij niet met Arsène Wenger of Alex Ferguson wil concurreren qua duur van zijn contract. Nadat hij het zeventien seizoenen probeerde op het veld, zou Steven Gerrard kunnen proberen om de Premier League te winnen vanop de bank. Daarmee zou dan een einde gesteld worden aan een van de bekendste gezangen in de Engelse tribunes sinds het begin van de eeuw: ‘ Have you ever seen Gerrard win theleague?’
De sensatie Morelos
Als assistent van Alex McLeish bij de Schotse nationale ploeg is oud-aanvaller James McFadden van Everton een bevoorrechte getuige van de Schotse Premiership. Hij windt er geen doekjes om: ‘ Alfredo Morelos is de beste spits in de competitie.’
De cijfers staven zijn bewering. Sinds het begin van de competitie vond de Colombiaan al zeventien keer de weg naar de netten, alle competities bijeen. Vorig seizoen scoorde Morelos ook al achttien keer. Hij paste zich dus snel aan na twee jaar in Finland bij HJK Helsinki (46 goals in 62 matchen).
‘Hij doet me erg denken aan Luis Suárez‘, geeft Gerrard toe, die onder de indruk is van de goalgetter die kan scoren met het hoofd of in de loop, een voorliefde heeft voor individuele acties en een hardnekkig spel dat hem al 22 gele kaarten opleverde sinds hij in Schotland aankwam. Met instemming van de manager: ‘We kunnen hem zeker helpen wat discipline betreft, dat weet hij. Maar ik hou van dat type speler, die zich geeft tot op het randje. Als je niet op het randje speelt, dan zorg je er nooit voor dat er iets speciaals gebeurt op het veld. Ik speelde graag samen met Suárez, dat was mijn favoriete ploegmaat, en Alfredo is net zo.’
Stevie G zei al ‘dat hij ambras zou maken’ als de Colombiaan vertrekt. De gemoederen zouden dus weleens verhit kunnen geraken de komende weken tijdens de transferperiode, want enkele rijke clubs liggen op de loer.
