Vijftien maanden is het geleden dat de nationale ploeg zich opmaakte voor het WK in Brazilië. De kwalificatie voor dit toernooi had het land een delirium bezorgd, de Rode Duivels waren een verbindingsstuk tussen gemeenschappen, een na-tionaal symbool waarmee iedereen zich graag identificeerde, een lichtbaken in donkere tijden. De gouden generatie werd bezongen en bejubeld, bondscoach Marc Wilmots leek door zijn eerlijkheid en onbevangenheid perfect te passen in de groep, hij voelde de temperatuur goed aan. Deze Rode Duivels stonden voor een grote toekomst en zouden zich verder ontwikkelen.

Wat is daar nu van overgebleven? Tijdens het WK in Brazilië werd er één goede wedstrijd gespeeld, tegen de Verenigde Staten, en botste de ploeg in de kwartfinale tegen Argentinië op zijn grenzen. En in de EK-kwalificatiewedstrijden waren de resultaten behoorlijk, maar het voetbal vaak ondermaats. Dat België desondanks op de FIFA-wereldranglijst opstoomde naar de tweede plaats zegt vooral veel over de manier waarop deze ranking wordt samengesteld.

Ronduit beschamend is de verrichting die de Rode Duivels afgelopen zondag in Cyprus leverden. Er zat geen tempo in de wedstrijd, geen diepgang, geen beweging, geen bezieling. Hoe kan dat met die dragende spelers die in buitenlandse topcompetities door een hoge trainingsintensiteit maar vooral door een hoger ritme verder openbloeiden? Hoe bestaat het dat deze lading voetbalgoud zo’n rommelige indruk maakt en dat een rastalent als Eden Hazard zo apathisch over het veld sloft? Maar vooral: hoe is het mogelijk dat je deze bedenkingen na iedere interland weer moet maken?

Gelukkig blijft Thibaut Courtois in alle omstandigheden op niveau, de doelman die met wereldsaves in feite ook al de poort naar het WK openbrak. Hij is de constante voetballer in deze ploeg. Samen met Kevin De Bruyne, die in Nicosia vaak radeloos oogde en hulpeloos gebaarde, een ongezien beeld. De Bruyne zei achteraf dat iedereen na de kwalificatiecampagne maar eens moest samenzitten om naar oplossingen te zoeken. Het is niet de eerste keer dat er vanuit de groep wordt aangegeven dat er dingen moeten veranderen. Maar hoeveel impact heeft dat soort bedenkingen, wat wordt er concreet mee gedaan? Wat dat betreft leek tot dusver niemand van de Rode Duivels zijn verantwoordelijkheid te nemen. Eden Hazard niet terwijl die toch zwaar gefrustreerd moet zijn omdat hij maar zelden het niveau van bij Chelsea haalt. En Vincent Kompany, in Cyprus allesbehalve een toonbeeld van zekerheid,als aanvoerder al evenmin.

Het internationale topvoetbal is zo geëvolueerd dat er geen voetbaldwergen meer bestaan. Italië beet zich de tanden stuk tegen Malta, Nederland belandde na een thuisnederlaag tegen IJsland aan de rand van de afgrond en Turkije speelde gelijk tegen Letland. Maar het verwachtingspatroon rond de Rode Duivels blijft immens groot. Na het WK in Brazilië heette het dat deze ploeg tijdens het EK in Frankrijk minimaal de halve finale kon halen. Maar het ontwikkelingsproces heeft plaatsgemaakt voor stagnatie. Sterker zelfs: voor een terugval. Dat de ploeg zich straks in Andorra definitief gaat plaatsen mag de realiteit niet verdoezelen: de Rode Duivels zijn de weg kwijt.

Hoewel er doorgaans te gemakkelijk op trainers wordt geschoten, is het duidelijk dat Marc Wilmots geen remedie vindt om deze ploeg aan het voetballen te krijgen. Die conclusie moet de bondscoach ook voor zichzelf maken in plaats van alle kritiek steeds weer af te wimpelen en zich tevreden op de borst te kloppen omdat er resultaten worden behaald. Veel interessanter is het om uit te leggen hoe hij het roer gaat omgooien en, al dan niet in samenspraak met de groep, voetballers die in hun club schitteren ook in de nationale ploeg op hetzelfde niveau wil krijgen.

Hebben Marc Wilmots en de hem omringende technische staf daar voldoende bagage voor? Tijdens het WK in Brazilië werd al eens gemopperd over te monotone trainingen en werden er hier en daar vraagtekens geplaatst bij de tactiek. Het is aan Wilmots, die de spelers veel vrijheden pleegt te geven, om leiderschap te tonen en het groeiende scepticisme rond zijn persoon te bannen, in de wetenschap dat de Rode Duivels zich straks in Frankrijk geen figurantenrol kunnen veroorloven. Lukt dat niet, dan zal zich dat onherroepelijk tegen hem keren.

DOOR JACQUES SYS – @JacquesSys

‘Wie kan het roer omgooien?’

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content